Ο μύθος του Σισύφου - Άλεξ Τζέντλερ

Παρακολουθείστε ολόκληρο το μάθημα: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-sisyphus-alex-gendler

Αν και ο Σίσυφος ήταν ένας έξυπνος βασιλιάς που έφερε ευημερία στην πόλη του, υπήρξε ωστόσο και αδίστακτος τύραννος που αποπλάνησε την ανιψιά του και σκότωνε τους επισκέπτες του σε μια επίδειξη δύναμης. Παρόλο που η παραβίαση της ιερής παράδοσης της φιλοξενίας εξόργισε τους θεούς, η αλαζονεία του αποδείχθηκε η αιτία της καταστροφής του - με αποτέλεσμα ο Δίας να τον τιμωρήσει για πάντα. Ο Άλεξ Τζέντλερ μοιράζεται το μύθο του Σισύφου.

Μάθημα από Άλεξ Τζέντλερ, σκηνοθετημένο από την Adriatic Animation.

Είτε μιλά για ανθρώπους αλυσοδεμένους
σε φλόγινους τροχούς,

για μεταμορφωμένους σε αράχνες,

ή για αετούς που τρέφονται
με ανθρώπινο συκώτι,

η Ελληνική μυθολογία είναι
γεμάτη από ιστορίες Θεών

που προκαλούν φρικτές συμφορές
σε θνητούς που τους εξόργισαν.

Μία από τις πιο διάσημες τιμωρίες,
ωστόσο, παραμένει γνωστή

όχι για τη σκληρότητά της αλλά
για την τρομερή οικειότητά της.

Ο Σίσυφος ήταν ο πρώτος βασιλιάς
της Εφύρας, της σημερινής Κορίνθου.

Αν και ήταν ένας έξυπνος βασιλιάς
που έφερε ευημερία στην πόλη του,

υπήρξε επίσης ύπουλος τύραννος
που αποπλάνησε την ανιψιά του

και σκότωνε τους επισκέπτες του
σε μια επίδειξη δύναμης.

Η παραβίαση του θεσμού της φιλοξενίας
εξόργισε τους θεούς.

Αλλά ο Σίσυφος θα μπορούσε
να είχε αποφύγει την τιμωρία,

αν δεν είχε επιδείξει θράσος.

Τα προβλήματα ξεκίνησαν
όταν ο Δίας απήγαγε τη νύμφη Αίγινα,

κουβαλώντας τη μακριά
με τη μορφή ενός τεράστιου αετού.

Ο πατέρας της Αίγινας
και θεός του ποταμού, Ασωπός,

τους κυνήγησε μέχρι την Εφύρα,
όπου και συνάντησε τον Σίσυφο.

Με αντάλλαγμα μια πηγή νερού
εκ μέρους του θεού,

o βασιλιάς είπε στον Ασωπό
που είχε μεταφέρει ο Δίας το κορίτσι.

Όταν ο Δίας το έμαθε,
οργισμένος διέταξε τον Θάνατο,

να αλυσοδέσει τον Σίσυφο στον κάτω κόσμο
ώστε να μην προκαλέσει άλλα προβλήματα.

Όμως ο Σίσυφος αποδείχθηκε
πανούργος για μία ακόμα φορά.

Πριν τον δέσει ο Θάνατος, ο Σίσυφος
τον ρώτησε πώς λειτουργούν οι αλυσίδες,

και έτσι τον έδεσε στα γρήγορα
προτού επιστρέψει στους ζωντανούς.

Με τον Θάνατο παγιδευμένο,
κανένας δεν μπορούσε να πεθάνει,

και ο κόσμος μετατράπηκε σε χάος.

Η τάξη επανήλθε μόνο όταν
ο θεός του πολέμου, Άρης,

οργισμένος που οι μάχες
δεν ήταν πια ενδιαφέρουσες,

ελευθέρωσε τον Θάνατο από τα δεσμά του.

Ο Σίσυφος ήξερε ότι σύντομα θα τιμωρούταν.

Ωστόσο, είχε άλλον έναν άσο στο μανίκι.

Πριν πεθάνει, ζήτησε
από τη σύζυγό του, Μερόπη,

να ρίξει το σώμα του στην πλατεία,

από όπου σταδιακά ξεβράστηκε
στα νερά της Στύγας.

Πίσω στους νεκρούς, ο Σίσυφος πλησίασε
την Περσεφόνη, βασίλισσα του κάτω κόσμου.

Παραπονέθηκε για την ασέβεια
της γυναίκας του, που δεν τον έθαψε σωστά.

Η Περσεφόνη του επέτρεψε
να επιστρέψει στη χώρα των ζωντανών,

για να τιμωρήσει τη Μερόπη,
με τον όρο να επιστρέψει όταν τελειώσει.

Φυσικά, ο Σίσυφος
δεν κράτησε την υπόσχεσή του

και έτσι είχε ξεφύγει από τον θάνατο
δύο φορές, ξεγελώντας τους θεούς.

Δεν θα υπήρχε τρίτη φορά,

τώρα που ο αγγελιοφόρος Ερμής
τον έφερε στον Άδη.

Ο βασιλιάς πίστευε ότι ήταν
πιο έξυπνος από τους θεούς,

όμως ο Δίας θα γελούσε τελευταίος.

Η τιμωρία του Σισύφου
ήταν ένας συγκεκριμένος άθλος:

να κυλά έναν τεράστιο ογκόλιθο
πάνω σε έναν λόφο.

Καθώς όμως πλησίαζε την κορυφή,
ο βράχος κυλούσε πάλι προς τα κάτω,

αναγκάζοντάς τον
να ξεκινήσει από την αρχή,

ξανά και ξανά για όλη την αιωνιότητα.

Οι ιστορικοί υποστηρίζουν
ότι η ιστορία του Σισύφου,

μπορεί να προέρχεται από αρχαίους μύθους
σχετικά με την ανατολή και δύση του ήλιου

ή άλλους κύκλους της φύσης.

Όμως η εικόνα κάποιου να καταδικάζεται
σε αέναη επανάληψη μιας μάταιης εργασίας

λειτούργησε ως αλληγορία
της ανθρώπινης ύπαρξης.

Στο δοκίμιό του, «Ο Μύθος του Σισύφου»,

ο υπαρξιστής φιλόσοφος Αλμπέρ Καμύ,
σύγκρινε την τιμωρία

με την άσκοπη αναζήτηση της ανθρωπότητας
για αλήθεια σε ένα σύμπαν χωρίς νόημα.

Αντί ο Καμύ να παρουσιάσει
τον Σίσυφο ως απελπισμένο,

τον δείχνει να αντιμετωπίζει
περιφρονητικά το πεπρωμένο του

καθώς κατηφορίζει τον λόφο
για να κυλήσει ξανά τον βράχο.

Ακόμη και αν οι καθημερινοί
αγώνες της ζωής μας

συχνά μοιάζουν να είναι
επαναλαμβανόμενοι και αφηρημένοι,

συνεχίζουμε να τους δίνουμε νόημα και αξία
αποδεχόμενοι ότι είναι δικοί μας.