Niebezpieczeństwa związane z hałaśliwym oceanem i jak możemy je zmniejszać
-
0:01 - 0:05To odgłos orek z wybrzeża Vancouver.
-
0:05 - 0:10(Piski waleni)
-
0:11 - 0:14Wytwarzają te wspaniałe odgłosy
nie tylko w celu komunikacji, -
0:14 - 0:16ale także do echolokacji,
-
0:16 - 0:19by odnaleźć drogę i jedzenie.
-
0:19 - 0:21Czasem może to być trudne,
-
0:21 - 0:24ponieważ to jest odgłos
przepływającego okrętu -
0:24 - 0:26nagrany pod wodą.
-
0:26 - 0:31(Piskliwe odgłosy silnika)
-
0:32 - 0:35Kiedy myślimy o zanieczyszczeniu mórz,
-
0:35 - 0:37zazwyczaj myślimy o plastikach,
-
0:37 - 0:38może o toksycznych chemikaliach,
-
0:38 - 0:41albo wzroście zakwaszenia
oceanów przez zmiany klimatu. -
0:41 - 0:45Jestem dziennikarką piszącą
o problemach środowiska, -
0:45 - 0:47te problemy często trafiały na moje biurko
-
0:47 - 0:49przez ostatnie 10 lat.
-
0:49 - 0:51Ale jak zauważyłam ostatnio,
-
0:51 - 0:53pisząc dłuższy artykuł
do pisma naukowego "Nature", -
0:53 - 0:57hałas jest kolejnym ważnym
rodzajem zanieczyszczenia. -
0:57 - 0:59Takim, który jest często ignorowany.
-
0:59 - 1:02Może słyszeliście o ruchu ciemnego nieba,
-
1:02 - 1:06który miał zwrócić uwagę na problem
zanieczyszczenia światłem -
1:06 - 1:09i stworzyć strefy nocy
pozbawionej światła, -
1:09 - 1:11aby ludzie i zwierzęta
-
1:11 - 1:16mogli cieszyć się niezakłóconym
cyklem światła i mroku, nocy i dnia. -
1:16 - 1:17Tak samo istnieją
-
1:17 - 1:19ludzie podnoszący świadomość
-
1:19 - 1:21na temat zanieczyszczenia hałasem.
-
1:21 - 1:24Próbują utworzyć strefy
ciszy w oceanach, -
1:24 - 1:28aby morskie życie mogło cieszyć się
naturalnym otoczeniem dźwiękowym. -
1:28 - 1:30To jest ważne.
-
1:30 - 1:32Hałas jest nie tylko drażniący.
-
1:32 - 1:35Może powodować chroniczny stres
-
1:35 - 1:36albo nawet urazy fizyczne.
-
1:36 - 1:40Może wpłynąć na możliwości
znalezienia pokarmu czy partnera, -
1:40 - 1:43możliwości wykrycia drapieżników
i wiele innych rzeczy. -
1:44 - 1:47Pomyślcie o wszystkich dźwiękach
trafiających do oceanu. -
1:47 - 1:50Być może najgorsze są badania sejsmiczne
-
1:50 - 1:52używane do odnajdywania ropy i gazu.
-
1:52 - 1:55Armatki powietrzne wytwarzają eksplozje,
-
1:55 - 1:57czasem co 10 do 15 sekund
-
1:57 - 1:59przez wiele miesięcy.
-
1:59 - 2:01Wykorzystuje się odbicia tych dźwięków,
-
2:01 - 2:03aby mapować teren pod wodą.
-
2:03 - 2:04Może to brzmieć tak.
-
2:06 - 2:11(Dźwięki eksplozji)
-
2:12 - 2:15Są też odgłosy odwiertów ropy i gazu,
-
2:15 - 2:18konstrukcji przybrzeżnych
elektrowni wiatrowych, -
2:18 - 2:20sonarów
-
2:20 - 2:24i oczywiście ciągłe buczenie
ponad 50 000 statków -
2:24 - 2:26międzynarodowej floty handlowej.
-
2:27 - 2:29Ocean w stanie naturalnym
nie jest do końca cichy. -
2:29 - 2:31Jeśli włoży się głowę pod wodę,
-
2:31 - 2:35można usłyszeć
pękający lód, wiatr, deszcz, -
2:35 - 2:37śpiewające walenie, hemulony,
-
2:37 - 2:39a nawet krewetki pistoletowe.
-
2:39 - 2:41Razem tworzą tło dźwiękowe
-
2:41 - 2:43mające od 50 do 100 decybeli,
-
2:43 - 2:46zależnie od tego gdzie
i kiedy się znajdujecie. -
2:46 - 2:49Wkład ludzkości
w to otoczenie jest ogromny. -
2:49 - 2:53Oszacowano, że żegluga dodała
do oceanicznego hałasu trzy decybele -
2:53 - 2:56co każde 10 lat w ostatnich dekadach.
-
2:56 - 2:58To może nie wydawać się wiele,
-
2:58 - 3:00ale decybele są na skali logarytmicznej,
-
3:00 - 3:02jak skala Richtera dla trzęsień ziemi.
-
3:02 - 3:05Więc ich niska liczba może
oznaczać wielką zmianę. -
3:05 - 3:10Trzy decybele oznaczają podwojenie
intensywności hałasu w oceanie. -
3:10 - 3:11Podwojenie.
-
3:12 - 3:13I jest to tylko oszacowanie,
-
3:13 - 3:16ponieważ nikt nie śledzi
poziomu hałasu w oceanach -
3:16 - 3:18na całym świecie.
-
3:18 - 3:22Istnieje grupa zwana Międzynarodowym
Eksperymentem Cichego Oceanu. -
3:22 - 3:24Jedną z ich misji jest staranie się,
-
3:24 - 3:26by te dane zdobyć.
-
3:28 - 3:29W zeszłym roku
-
3:29 - 3:32udało im się przekonać
Globalny System Obserwacji Oceanów, -
3:32 - 3:34aby zacząć zaliczać hałas
-
3:34 - 3:36jako kolejną ważną zmienną
do monitorowania, -
3:36 - 3:39wraz z takimi elementami,
jak temperatura i zasolenie. -
3:40 - 3:41Wiemy pewne rzeczy.
-
3:42 - 3:45Sonar może być tak głośny,
albo niemal tak głośny, -
3:45 - 3:47jak podwodny wulkan.
-
3:47 - 3:51Tankowiec może być tak głośny
jak zew płetwala błękitnego. -
3:51 - 3:54Dźwięki dodawane do oceanu
mają różne częstotliwości -
3:54 - 3:56i mogą pokonywać duże dystanse.
-
3:56 - 3:59Badania sejsmiczne na Wschodnim
Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych -
3:59 - 4:03mogą być usłyszane na środku Atlantyku.
-
4:03 - 4:05W latach 60. przeprowadzono eksperyment,
-
4:05 - 4:08wytworzono głośny dźwięk
na wybrzeżu Perth w Australii -
4:08 - 4:10i wykryto go aż na Bermudach,
-
4:10 - 4:1320 000 kilometrów dalej.
-
4:16 - 4:18Jak te odgłosy brzmią dla
stworzeń morskich? -
4:18 - 4:20Co one słyszą?
-
4:20 - 4:21Jest to dość trudne do opisania.
-
4:21 - 4:25Dźwięk podróżuje dalej i szybciej
w wodzie niż w powietrzu, -
4:25 - 4:27i niesie ze sobą inną moc.
-
4:27 - 4:30Więc dźwięk o tym samym nacisku
będzie miał inną intensywność, -
4:30 - 4:34zależnie od tego czy pomiar wykonano
w powietrzu czy pod wodą. -
4:34 - 4:38Poza tym, walenie nie mają uszu
takich jak ludzie. -
4:38 - 4:40Stworzenia jak zooplankton
-
4:40 - 4:43nie mają nic, co można
byłoby uważać za uszy. -
4:43 - 4:44Więc co to oznacza,
-
4:44 - 4:47jaki jest tego wpływ na życie w morzu?
-
4:48 - 4:50Być może badaczom najłatwiej jest ocenić
-
4:50 - 4:52wpływ przenikliwego hałasu,
-
4:52 - 4:54bardzo głośnych i nagłych eksplozji,
-
4:54 - 4:57które mogą spowodować obrażenia
fizyczne czy utratę słuchu. -
4:57 - 5:01Wale dziobogłowe, mogą wykonywać
paniczne zanurzenia, -
5:01 - 5:03będąc narażonymi na głośne hałasy,
-
5:03 - 5:06co może u nich spowodować
chorobę dekompresyjną. -
5:07 - 5:12W latach 60. po wprowadzeniu
mocniejszych technologii sonarowych, -
5:12 - 5:15liczba incydentów z zagubionymi
walami dziobogłowymi -
5:15 - 5:17zwiększyła się drastycznie.
-
5:18 - 5:20Nie dotyczy to tylko morskich ssaków,
-
5:20 - 5:24ryby, jeżeli podpłyną zbyt blisko
do źródła głośnego dźwięku, -
5:24 - 5:27ich pęcherze mogą właściwie eksplodować.
-
5:27 - 5:29Eksplozje w czasie badań sejsmicznych
-
5:29 - 5:32mogą zmieść duże ilości zooplanktonu,
-
5:32 - 5:35maleńkie żyjątka będące podstawą
łańcucha pokarmowego, -
5:35 - 5:38albo zdeformować przegrzebki
w okresie rozwoju. -
5:39 - 5:42A co z chronicznym hałasem,
-
5:42 - 5:44bardziej rozpowszechnionym
z powodu rosnącego hałasu, -
5:44 - 5:46ze źródeł takich jak żegluga?
-
5:46 - 5:50On może zamaskować albo zagłuszyć
naturalne tło dźwiękowe. -
5:50 - 5:53Niektóre walenie zmieniły
przez to swoje melodie, -
5:53 - 5:58mniej więcej jak ludzie krzyczący,
by usłyszeć się w nocnym klubie. -
5:58 - 6:02Niektóre ryby spędzą więcej czasu
na patrolowaniu swoich terenów, -
6:02 - 6:04a mniej na opiekę nad młodymi,
-
6:04 - 6:06jeśli są stale zaniepokojone.
-
6:08 - 6:11Chroniczny hałas może
wpłynąć także na ludzi. -
6:11 - 6:14Badania dowiodły,
że ludzie mieszkający obok lotnisk -
6:14 - 6:16albo ruchliwych autostrad
-
6:16 - 6:19mogą mieć większe prawdopodobieństwo
chorób sercowo-naczyniowych. -
6:19 - 6:21A uczniowie żyjący na trasach
przelotów samolotów -
6:21 - 6:24mogą mieć gorsze wyniki na testach.
-
6:24 - 6:27Podczas gdy prowadziłam
badania nad tym problemem, -
6:27 - 6:30kruszono trzy metry granitu
-
6:30 - 6:33na działce naprzeciwko mojego gabinetu,
-
6:33 - 6:34aby zrobić miejsce na nowy dom,
-
6:34 - 6:37a ciągłe walenie młota
-
6:37 - 6:39doprowadzało mnie do szału.
-
6:39 - 6:42Za każdym razem, gdy robotnicy
przerywali na moment, -
6:42 - 6:44czułam jak moje ramiona się rozluźniają.
-
6:45 - 6:48Ten efekt zauważono także u waleni.
-
6:48 - 6:51Po atakach z 11 września,
-
6:51 - 6:54międzynarodowy transport morski
stanął na pewien czas -
6:54 - 6:57na wodach Wschodniego Wybrzeża
Stanów Zjednoczonych. -
6:57 - 6:58W tym zastoju
-
6:58 - 7:02badacze odnotowali, że zagrożone
walenie biskajskie z tego rejonu -
7:02 - 7:05miały mniej markerów stresowych
w próbkach ich odchodów. -
7:06 - 7:09Jak mawiał jeden z badaczy:
-
7:09 - 7:12"My się stresowaliśmy, a walenie nie."
-
7:14 - 7:15Musicie pamiętać,
-
7:15 - 7:17że wyewoluowaliśmy jako wzrokowcy.
-
7:17 - 7:19Polegamy na naszych oczach.
-
7:19 - 7:21Życie morskie polega na dźwięku,
-
7:21 - 7:24tak jak nasze na obrazie.
-
7:25 - 7:28Dla nich hałaśliwy ocean
-
7:28 - 7:31może być tak tajemniczy i niebezpieczny,
-
7:31 - 7:34jak gęsta mgła dla nas.
-
7:35 - 7:38Może to czasem oznaczać bycie
trochę bardziej zestresowanym, -
7:38 - 7:41może to oznaczać skrócony
czas spędzany z dziećmi. -
7:41 - 7:44Może niektóre gatunki
mogą się przystosować. -
7:44 - 7:47Pewni badacze obawiają się,
że dla zagrożonych gatunków -
7:47 - 7:48będących na krawędzi,
-
7:48 - 7:51hałas może wystarczyć,
aby doprowadzić do ich wyginięcia. -
7:52 - 7:55Weźmy na przykład orki,
-
7:55 - 7:58które żyją na wybrzeżach mojego
rodzinnego Vancouver. -
7:58 - 8:01Zostało tylko 75, może 76 osobników
-
8:01 - 8:02w tej populacji.
-
8:02 - 8:05Mierzą się z wieloma wyzwaniami.
-
8:05 - 8:07W tych wodach jest wiele
chemicznych zanieczyszczeń, -
8:07 - 8:12zmniejsza się populacja łososi,
które są źródłem ich pożywienia. -
8:12 - 8:13Jest też hałas.
-
8:13 - 8:16Kiedy naukowcy badali te
i podobne rodzaje orek, -
8:16 - 8:20odkryli, że spędzają od 18 do 25
procent mniej czasu -
8:20 - 8:23na odżywianiu się w pobliżu
głośnych silników statków. -
8:23 - 8:26To dużo dla gatunku,
który już ma problemy -
8:26 - 8:29w znalezieniu pokarmu, by móc przetrwać.
-
8:30 - 8:33Dobre nowiny są takie,
że jak powiedzieli mi badacze, -
8:33 - 8:37można w prosty sposób
zrobić coś z hałasem oceanicznym. -
8:37 - 8:40W odróżnieniu od problemów
ze zmianami klimatycznymi -
8:40 - 8:41i zakwaszeniem oceanów,
-
8:41 - 8:44można po prostu zmniejszyć
poziom głośności hałasu -
8:44 - 8:46i zobaczyć niemal natychmiastowe skutki.
-
8:47 - 8:50Na przykład w 2017 roku
-
8:50 - 8:52zarząd Portu Fraser w Vancouver
-
8:52 - 8:55nalegał, aby statki po prostu zwolniły,
-
8:55 - 8:57kiedy przepływają przez Cieśninę Haro,
-
8:57 - 9:00gdzie orki pożywiają się
w okresie późnego lata. -
9:00 - 9:03Wolniejsze statki są cichsze.
-
9:03 - 9:05A ponieważ jest to Kanada,
wystarczy poprosić, -
9:05 - 9:06bez przymusu.
-
9:06 - 9:08(Śmiech)
-
9:08 - 9:13(Brawa)
-
9:13 - 9:16Wtedy, w 2017 roku, większość statków
zastosowała się do tego, -
9:16 - 9:18przedłużając o około
pół godziny swój rejs, -
9:18 - 9:21redukując przy tym hałas
o około 1,2 decybela -
9:21 - 9:24albo 24 procenty intensywności hałasu.
-
9:24 - 9:27W tym roku zdecydowano się
przedłużyć ten okres, -
9:27 - 9:30jak i zwiększyć zasięg
obowiązywania tego prawa. -
9:30 - 9:33Miejmy nadzieję, że będzie to miało
pozytywny wpływ na te walenie. -
9:35 - 9:37W 2017 roku zarząd Portu Vancouver Fraser
-
9:37 - 9:40wprowadził też obniżki za dokowanie
-
9:40 - 9:43dla statków zaprojektowanych,
by były bardziej ciche. -
9:43 - 9:46Co dziwne, wiele z tych hałasów
-
9:46 - 9:49pochodzi z pękania malutkich
bąbelków na śrubie napędowej. -
9:50 - 9:53Można po prostu zaprojektować
statek tak, aby wytwarzał ich mniej -
9:53 - 9:55i był cichszy.
-
9:55 - 9:58Międzynarodowa Organizacja Morska
opublikowała długą listę sposobów na to, -
9:58 - 10:01aby statki były cichsze.
-
10:01 - 10:03Ma ona również na celu
-
10:03 - 10:06redukcję emisji dwutlenku węgla
pochodzącego z żeglugi -
10:06 - 10:08o 50 procent do 2050 roku.
-
10:08 - 10:11Dobre wieści są takie,
że te dwie idee łączą się. -
10:11 - 10:15Ogólnie rzecz biorąc,
wydajny statek to cichszy statek. -
10:17 - 10:21Ludzie opracowali też cichsze metody
wbijania gigantycznych słupów -
10:21 - 10:24potrzebnych do stawiania
turbin wiatrowych, jak te, -
10:24 - 10:27oraz przeprowadzania badań
sejsmicznych w delikatny sposób. -
10:27 - 10:30Są też inne bodźce do używania
cichszych technologii. -
10:30 - 10:32Na przykład Unia Europejska
-
10:32 - 10:35ma dyrektywę o zdrowym
systemie morskim na 2020 rok. -
10:35 - 10:38Jednym z punktów definiowania tego
-
10:38 - 10:42jest poziom hałasu w tych wodach.
-
10:42 - 10:45Ale ogólnie mówiąc, większość przypadków
pozostaje nieuregulowana, -
10:45 - 10:47jeśli chodzi o poziom hałasu.
-
10:48 - 10:50Mimo to, większość badaczy,
z którymi rozmawiałam, -
10:50 - 10:53powiedziało, że większość
kręgów politycznych -
10:53 - 10:55skupia uwagę na tym problemie
-
10:55 - 10:57i może coś z tym zrobią.
-
10:57 - 11:01Wiemy już wystarczająco dużo, by móc
powiedzieć, że cichsze morza są zdrowsze. -
11:01 - 11:05Właśnie teraz badacze
zastanawiają się nad detalami. -
11:05 - 11:07Jak cicho musimy być?
-
11:07 - 11:12Jakie są najlepsze miejsca
dla ciszy czy jej zachowania? -
11:12 - 11:14Jak bardzo możemy wyciszyć nasz hałas?
-
11:16 - 11:18Nie próbuję wam wmówić,
-
11:18 - 11:21że hałas jest największym
problemem środowiska na świecie -
11:21 - 11:22czy nawet w oceanie.
-
11:22 - 11:26Chodzi o to, że ludzkość
wpływa na wiele sposobów -
11:26 - 11:28na nasze środowisko.
-
11:28 - 11:30Te wpływy nie działają w izolacji.
-
11:30 - 11:33Działają razem i się zwielokrotniają.
-
11:33 - 11:35Więc nawet te, które nie są oczywiste,
-
11:35 - 11:38wymagają naszej uwagi.
-
11:40 - 11:42Opowiem wam o ostatnim eksperymencie,
-
11:42 - 11:43tylko dlatego, że jest tak piękny
-
11:44 - 11:45Rob Williams,
-
11:45 - 11:48jeden z badaczy pracujący nad orkami,
-
11:48 - 11:50pracuje także na Bali.
-
11:50 - 11:52Świętują tam pewną hinduską tradycję
-
11:52 - 11:55zwaną nyepi albo dniem ciszy.
-
11:55 - 11:58Ten dzień jest ściśle przestrzegany.
-
11:58 - 12:00Żadne samoloty nie wylatują,
-
12:00 - 12:01żadne kutry nie wypływają,
-
12:01 - 12:06turyści są grzecznie odprowadzani
z plaż do pokojów hotelowych. -
12:06 - 12:09Rob WIlliams natomiast
wkłada do morza hydrofony, -
12:09 - 12:10aby zobaczyć tego efekty,
-
12:10 - 12:12Były one spektakularne.
-
12:12 - 12:14Poziom dźwięku spadł o sześć
do dziewięciu decybeli, -
12:14 - 12:18mniej więcej tyle,
co w oceanie po 11 września. -
12:18 - 12:21Dla "akustycznego poszukiwacza"
takiego jak Williams, -
12:21 - 12:22sam siebie tak nazywa,
-
12:22 - 12:25ta cisza jest złotem.
-
12:25 - 12:28On i inni badacze mogą tam wrócić
-
12:28 - 12:30i zobaczyć, co ryby zrobią
-
12:30 - 12:32z dodatkową ciszą.
-
12:32 - 12:36(Ciche bulgotanie)
-
12:36 - 12:39Lubię sobie wyobrażać,
że mają swoje święto, -
12:39 - 12:41ucztują i szukają partnerów.
-
12:41 - 12:44Świętują na swój sposób strefę ciszy
-
12:44 - 12:46w dotychczas hałaśliwym świecie.
-
12:46 - 12:48Dziękuję.
-
12:48 - 12:50(Brawa)
- Title:
- Niebezpieczeństwa związane z hałaśliwym oceanem i jak możemy je zmniejszać
- Speaker:
- Nicola Jones
- Description:
-
Ocean jest naturalnie miejscem pełnym dźwięków w rodzaju śpiewających waleni, hemulonów, krewetek pistoletowych, pękającego lodu, wiatru i deszczu.
Źródła dźwięku będące wytworem człowieka - od silników okrętów do odwiertów - stały się zagrożeniem dla morskiego życia, jak mówi dziennikarka naukowa Nicola Jones. Obejrzyj (i posłuchaj) jak omawia to, co przydarza się podwodnym stworzeniom w obliczu zanieczyszczenia hałasem, i w jaki sposób można ten hałas zmniejszyć, by zobaczyć niemal natychmiastowe efekty. - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:03
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna approved Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna accepted Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | ||
Aleksander Jędrzejak edited Polish subtitles for The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down |