Τρία μαθήματα επαναστατικής αγάπης σε μια οργισμένη εποχή

Ποιο είναι το αντίδοτο στην άνοδο του εθνικισμού, της πόλωσης και του μίσους; Σε αυτή τη συναρπαστική, ποιητική ομιλία, η Βάλερι Καούρ μας ζητάει ως επαναστατική πράξη ν' ανακτήσουμε την αγάπη.
Ταξιδεύοντάς μας από το δωμάτιο της γέννας μέχρι τα μέρη όπου έγιναν τραγικές αιματοχυσίες, η Καούρ μας δείχνει πώς η επιλογή ν' αγαπάμε μπορεί να είναι μια δύναμη για τη δικαιοσύνη.

(Προσευχή των Σιχ)
Βάιγκερου Τζι Κα Κάλσα

Βάιγκερου Τζι Κι Φατέ.

Υπάρχει μια στιγμή κατά τον τοκετό

που αισθάνεσαι σαν να πεθαίνεις.

Το σώμα κατά τον τοκετό τεντώνεται
για να δημιουργήσει έναν αδύνατο κύκλο.

Οι συστολές απέχουν μεταξύ τους
λιγότερο από λεπτό.

Το ένα κύμα μετά το άλλο,
έχεις ελάχιστο χρόνο για ν' αναπνεύσεις.

Ο ιατρικός όρος:

«Μετάβαση».

Επειδή το «σαν να πεθαίνω»
δεν είναι επαρκώς επιστημονικό.

(Γέλια)

Το κοίταξα.

Κατά τη μετάβασή μου
ο άντρας μου πίεζε στο ιερό οστό

για να μη λυγίσει το σώμα μου.

Ο πατέρας μου περίμενε
πίσω από την κουρτίνα του νοσοκομείου,

ή μάλλον, κρυβόταν.

Όμως, η μητέρα μου ήταν δίπλα μου.

Η μαία είπε πως έβλεπε
το κεφάλι του μωρού,

αλλά το μόνο που αισθανόμουν
ήταν να καίγομαι.

Γύρισα στη μητέρα μου
και της είπα, «Δεν μπορώ»,

αλλά είχε ήδη αρχίσει να μου ψιθυρίζει
την προσευχή του παππού μου.

(Προσευχή των Σιχ)
«Τάτι Βάο Να Λάγκι Παρ Μπραμ Σαρνάι».

«Οι καυτοί άνεμοι
δεν μπορούν να σε αγγίξουν».

«Είσαι γενναία», μου είπε.

«Είσαι γενναία».

Και ξαφνικά

είδα τη γιαγιά μου να στέκεται
πίσω από τη μητέρα μου.

Και τη δική της μητέρα
να στέκεται πίσω της.

Και τη δική της μητέρα
να στέκεται πίσω της.

Γενιές γυναικών που είχαν
περάσει από τη φωτιά πριν από μένα.

Πήρα μια ανάσα κι έσπρωξα.

Γεννήθηκε ο γιος μου.

Καθώς τον κρατούσα στην αγκαλιά μου,

τρέμοντας και κλαίγοντας

από την οξυτοκίνη
που πλημμύρισε το σώμα μου,

η μητέρα μου ήδη ετοιμαζόταν να με ταΐσει.

Να ταΐσει το μωρό της
ενώ εγώ τάιζα το δικό μου.

Η μητέρα μου δεν σταμάτησε
ποτέ να κοπιάζει για μένα,

από τη γέννησή μου,
μέχρι τη γέννηση του γιου μου.

Γνώριζε ήδη αυτό που μόλις
προσπαθούσα να πω:

Ότι η αγάπη είναι κάτι περισσότερο
από ένα έντονο συναίσθημα

που θα μας συμβεί, αν είμαστε τυχεροί.

Η αγάπη είναι μια γλυκιά γέννα.

Άγρια.

Αιματηρή.

Ατελής.

Ζωοποιός.

Μια επιλογή που κάνουμε ξανά και ξανά.

Είμαι μια Αμερικανίδα, ακτιβίστρια
υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

που συνεργάζεται
με τις κοινότητες των έγχρωμων

από την 11η Σεπτεμβρίου,

παλεύοντας κατά της άδικης
πολιτικής του κράτους

και των εκδηλώσεων μίσους στους δρόμους.

Στις πιο επώδυνες στιγμές μας,
μέσα στη φωτιά της αδικίας,

έχω δει πράξεις αγάπης
να μας απελευθερώνουν.

Η ζωή μου στην πρώτη γραμμή
της μάχης κατά του μίσους στην Αμερική,

είναι μια μελέτη γι' αυτό που ονομάζω
«επαναστατική αγάπη».

Η επαναστατική αγάπη
είναι η επιλογή να μοχθήσεις

για άλλους που δεν σου μοιάζουν,

για αντιπάλους που σε πληγώνουν,

και για τον εαυτό σου.

Σε αυτή την εποχή της απίστευτης οργής,

όταν γύρω μας μαίνονται πυρκαγιές,

πιστεύω πως η επαναστατική αγάπη
είναι το κάλεσμα των καιρών μας.

Αν στραβομουτσουνιάζετε όταν οι άλλοι
λένε «Αγάπη είναι η απάντηση»,

το ίδιο κάνω κι εγώ.
(Γέλια)

Είμαι δικηγόρος.

(Γέλια)

Επιτρέψτε μου να σας δείξω
πώς έφτασα να βλέπω την αγάπη

ως μια δύναμη για κοινωνική δικαιοσύνη,

μέσα από τρία μαθήματα.

Η πρώτη μου επαφή με το μίσος
έγινε στο προαύλιο του σχολείου.

Ήμουν ένα κοριτσάκι
που μεγάλωνε στην Καλιφόρνια,

όπου η οικογένειά μου ζει
και καλλιεργεί εδώ και έναν αιώνα.

Όταν μου είπαν πως θα πάω στην κόλαση
επειδή δεν ήμουν Χριστιανή,

και με αποκάλεσαν «μαύρο σκυλί»
επειδή δεν ήμουν λευκή,

έτρεξα στην αγκαλιά του παππού μου.

Ο Πάπα Τζι σκούπισε τα δάκρυά μου
και μου είπε τα λόγια του γκουρού Νάνακ,

του ιδρυτή της θρησκείας των Σιχ.

«Δεν βλέπω ξένο», έλεγε ο Νάνακ.

«Δεν βλέπω εχθρό».

Ο παππούς μου μού έμαθε

ότι μπορώ να επιλέξω
να βλέπω όσους γνωρίζω,

και ν' αναρωτηθώ γι' αυτούς.

Κι αν αναρωτηθώ γι' αυτούς,

τότε θα ακούσω την ιστορία τους,
ακόμα κι αν αυτό είναι δύσκολο.

Θα αρνηθώ να τους μισήσω,
ακόμα κι αν εκείνοι με μισούν.

Θα ορκιστώ ακόμα και να τους προστατέψω
αν αυτοί κινδυνεύουν.

Αυτό σημαίνει να είσαι Σιχ:

Σ-ι-χ.

Να βαδίζεις το μονοπάτι
του άγιου πολεμιστή.

Μου είπε την ιστορία
της πρώτης Σιχ πολεμίστριας,

της Μάι Μπάγκο.

Η ιστορία λέει ότι 40 στρατιώτες
εγκατέλειψαν τη θέση τους

στη διάρκεια μιας μεγάλης μάχης
εναντίον μιας αυτοκρατορίας.

Πήγαν σ' ένα χωριό
και μια χωρική τους είπε,

«Δεν θα εγκαταλείψετε τον αγώνα.

Θα επιστρέψετε στη φωτιά.

Κι εγώ θα σας καθοδηγήσω».

Καβάλησε ένα άλογο,

έδεσε το τουρμπάνι της,

και με το σπαθί στο χέρι
και φωτιά στο βλέμμα της,

τους οδήγησε εκεί
που κανείς άλλος δεν τολμούσε.

Έγινε η ίδια αυτός τον οποίο περίμενε.

«Μην εγκαταλείπεις τη θέση σου,
αγαπημένη μου».

Ο παππούς μου με έβλεπε σαν πολεμίστρια.

Ήμουν ένα μικρό κοριτσάκι
με μακριά κοτσιδάκια,

αλλά του το υποσχέθηκα.

Πάμε λίγα χρόνια μετά.

Είμαι 20 χρονών,

βλέπω τους Δίδυμους Πύργους να καταρρέουν,

με τον τρόμο να με πνίγει,

και ξαφνικά εμφανίζεται
ένα πρόσωπο στην οθόνη:

ένας σκουρόχρωμος άντρας
με τουρμπάνι και μούσι,

και συνειδητοποιώ
ότι ο νέος εχθρός της χώρας μας

μοιάζει με τον παππού μου,

και ότι τα τουρμπάνια που συμβολίζουν
τη δέσμευσή μας να υπηρετούμε,

μας κατατάσσουν πια στους τρομοκράτες.

Οι Σιχ έγιναν στόχοι μίσους,

παράλληλα με τα αδέλφια μας
τους μουσουλμάνους.

Ο πρώτος άνθρωπος που σκοτώθηκε
σε έγκλημα μίσους μετά την 11η Σεπτεμβρίου

ήταν ένας Σιχ που στεκόταν μπροστά
στο βενζινάδικό του στην Αριζόνα.

Ο Μπαμπίρ Σινγκ Σόντι
ήταν ένας οικογενειακός φίλος,

που τον έλεγα «θείο».

Δολοφονήθηκε από έναν άντρα
που αυτοαποκαλούνταν «πατριώτης».

Ήταν ο πρώτος
από πολλούς που δολοφονήθηκαν,

αλλά η ιστορία του,
οι δικές μας ιστορίες,

σπάνια ακούγονται στα δελτία ειδήσεων.

Δεν ήξερα τι να κάνω,
είχα, όμως, μια κάμερα.

Κοίταξα τη φωτιά.

Πήγα στη χήρα του, τη Τζογκίντερ Κούρ.

Έκλαψα μαζί της και τη ρώτησα,

«Τι θα ήθελες να πεις στους Αμερικανούς;»

Περίμενα κατηγορίες,

όμως εκείνη με κοίταξε και είπε,

«Πες τους πως τους ευχαριστώ.

3.000 Αμερικανοί ήρθαν
στην κηδεία του συζύγου μου.

Δεν με γνώριζαν, αλλά έκλαψαν μαζί μου.

Πες τους, «Ευχαριστώ».

Χιλιάδες άνθρωποι πήγαν,

επειδή, αντίθετα με τα δελτία ειδήσεων
των μεγάλων καναλιών,

τα τοπικά μέσα
είπαν την ιστορία του θείου Μπαλμπίρ.

Οι ιστορίες μπορούν
να προκαλέσουν το θαύμα

που μετατρέπει τους ξένους σε αδέλφια.

Αυτό ήταν το πρώτο μου μάθημα
στην επαναστατική αγάπη:

ότι οι ιστορίες μπορούν να μας βοηθήσουν
να μη βλέπουμε κανέναν σαν ξένο.

Κι έτσι,

η κάμερα έγινε το σπαθί μου.

Το πτυχίο της Νομικής έγινε η ασπίδα μου.

Ο κινηματογραφιστής συνάδελφός μου
έγινε ο σύζυγός μου.

(Γέλια)

Αυτό δεν το περίμενα.

Γίναμε μέρος μιας γενιάς συνηγόρων

που εργάζεται με τις κοινότητες
που αντιμετωπίζουν τις δικές τους φωτιές.

Εργάστηκα μέσα σε φυλακές
υψίστης ασφαλείας,

στις ακτές του Γκουαντάναμο,

και σε μέρη όπου έγιναν
μαζικοί πυροβολισμοί

και το αίμα στο έδαφος ήταν ακόμα νωπό.

Και κάθε φορά,

για 15 χρόνια,

με κάθε ταινία, κάθε μήνυση,
κάθε καμπάνια,

νόμιζα πως κάνουμε τη χώρα μας
πιο ασφαλή για την επόμενη γενιά.

Και τότε γεννήθηκε ο γιος μου.

Σε μια εποχή,

όπου τα εγκλήματα μίσους
κατά των κοινοτήτων μας

είναι τα περισσότερα που έχουν καταγραφεί
από την 11η Σεπτεμβρίου,

που τα ακροδεξιά εθνικιστικά κινήματα
είναι παγκοσμίως σε άνοδο

και έχουν καταλάβει μέχρι
και την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών,

που οι ρατσιστές διαδηλώνουν
στους δρόμους μας,

κρατώντας τα δαδιά τους ψηλά
και χωρίς να φοράνε κουκούλες,

εγώ πρέπει να συμφιλιωθώ με το γεγονός

ότι ο γιος μου μεγαλώνει σε μια χώρα
πιο επικίνδυνη γι' αυτόν

από εκείνη στην οποία μεγάλωσα εγώ.

Και θα υπάρξουν στιγμές

που δεν θα μπορώ να τον προστατέψω,

όταν θα τον βλέπουν ως τρομοκράτη.

Όπως τους μαύρους στην Αμερική

που εξακολουθούν
να τους βλέπουν ως εγκληματίες.

Τους μελαψούς ανθρώπους
ως λαθρομετανάστες.

Τους ομοφυλόφιλους
και τους διαφυλετικούς ως ανήθικους.

Τους ιθαγενείς ως βαρβάρους.

Τις γυναίκες και τα κορίτσια
ως ιδιοκτησία.

Όταν δεν μας βλέπουν
ως παιδιά κάποιας μητέρας,

τους είναι πιο εύκολο να μας αποκλείσουν,

να μας προφυλακίσουν,

να μας απελάσουν,

να μας φυλακίσουν,

να μας θυσιάσουν στο όνομα
μιας ψευδαισθητικής ασφάλειας.

(Χειροκρότημα)

Ήθελα να εγκαταλείψω τη θέση μου,

όμως, είχα δώσει μια υπόσχεση,

κι έτσι, επέστρεψα στο βενζινάδικο

όπου είχε σκοτωθεί ο Μπαμπίρ Σινγκ Σόντι
πριν από 15 χρόνια.

Άφησα ένα κερί στο σημείο
που είχε αιμορραγήσει μέχρι θανάτου.

Ο αδερφός του, ο Ράνα,
γύρισε προς εμένα και μου είπε,

«Τίποτα δεν έχει αλλάξει».

Και τον ρώτησα,

«Ποιον δεν έχουμε
προσπαθήσει ν' αγαπήσουμε ακόμα;»

Αποφασίσαμε να τηλεφωνήσουμε
στον δολοφόνο στη φυλακή.

Το τηλέφωνο χτυπάει.

Η καρδιά μου χτυπάει δυνατά.

Ακούω τη φωνή του Φρανκ Ροκ,

του άντρα που κάποτε είχε πει,

«Θα βγω εκεί έξω

και θα πυροβολήσω κάποιον
απ' αυτούς με τα πανιά στο κεφάλι.

Πρέπει να σκοτώσουμε και τα παιδιά τους».

Κάθε συναίσθημα μέσα μου μού λέει,

«Δεν μπορώ».

Το ν' αναρωτηθείς γίνεται πράξη θέλησης.

«Γιατί;» τον ρωτάω.

«Γιατί συμφώνησες να μας μιλήσεις;»

Ο Φρανκ λέει, «Λυπάμαι για ό,τι συνέβη,

αλλά λυπάμαι και για όσους
σκοτώθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου».

Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη.

Θυμώνω για να προστατέψω τον Ράνα,

αλλά ο Ράνα εξακολουθεί
ν' αναρωτιέται για τον Φρανκ.

Ακούει.

Απαντάει.

«Φρανκ, είναι η πρώτη φορά
που σε ακούω να λες πως λυπάσαι».

Και ο Φρανκ,

ο Φρανκ λέει,

«Ναι.

Λυπάμαι για ό,τι έκανα στον αδερφό σου.

Τη μέρα που θα παρουσιαστώ
ενώπιον του Θεού για να με κρίνει,

θα ζητήσω να δω τον αδερφό σου.

Θα τον αγκαλιάσω,

και θα του ζητήσω να με συγχωρέσει».

Και ο Ράνα του λέει,

«Σε έχουμε ήδη συγχωρέσει».

Συγχωρώ δεν σημαίνει πως ξεχνώ.

Συγχωρώ σημαίνει
πως απελευθερώνομαι από το μίσος.

Γιατί όταν απελευθερωνόμαστε από το μίσος,

δεν βλέπουμε τους ανθρώπους
που μας πλήγωσαν ως τέρατα,

αλλά ως ανθρώπους
που είναι κι αυτοί πληγωμένοι,

που κι αυτοί αισθάνονται πως απειλούνται,

που δεν ξέρουν τι άλλο να κάνουν
με την ανασφάλειά τους,

παρά να μας πληγώσουν
και να τραβήξουν τη σκανδάλη,

να ψηφίσουν ή να περάσουν
το νομοσχέδιο που μας στοχοποιεί.

Όμως, αν κάποιοι από εμάς αρχίσουμε
ν' αναρωτιόμαστε γι' αυτούς,

και ακούσουμε την ιστορία τους,

θα μάθουμε πως υπάρχει τίμημα
για τη συμμετοχή στην καταπίεση.

Αποκόβονται από την δική τους
ικανότητα ν' αγαπούν.

Αυτό ήταν το δεύτερο μάθημά μου
στην επαναστατική αγάπη.

Αγαπούμε τους αντιπάλους μας
όταν φροντίζουμε τις πληγές τους.

Φροντίζω την πληγή
δεν σημαίνει ότι τους θεραπεύω.

Μόνο εκείνοι μπορούν να το κάνουν αυτό.

Όταν απλά την φροντίζω,

μου επιτρέπει να δω τον αντίπαλό μου.

Τον τρομοκράτη,
τον φανατικό, τον δημαγωγό.

Έγιναν ριζοσπαστικοί εξαιτίας
μιας κουλτούρας και μιας νομοθεσίας

που όλοι εμείς μαζί μπορούμε να αλλάξουμε.

Σκέφτομαι τις εκστρατείες μας

και συνειδητοποιώ πως κάθε φορά
που πολεμήσαμε κάποιους κακούς παράγοντες,

δεν άλλαξαν πολλά.

Όμως, όταν βγάλαμε τα σπαθιά
και τις ασπίδες μας,

για να πολεμίσουμε κακά συστήματα,

τότε είδαμε αλλαγές.

Εργάστηκα σε εκστρατείες

που έβγαλαν εκατοντάδες ανθρώπους
από την απομόνωση,

που εξυγίαναν διεφθαρμένα
αστυνομικά τμήματα,

που άλλαξαν κρατικές πολιτικές μίσους.

Η επιλογή ν' αγαπήσουμε
τους αντιπάλους μας

είναι ηθική και ρεαλιστική,

και ανοίγει το δρόμο για κάτι
που μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητο,

τη συμφιλίωση.

Όμως, να θυμάστε:

Χρειάστηκαν 15 χρόνια
για να κάνουμε αυτό το τηλεφώνημα.

Έπρεπε πρώτα να φροντίσω
τη δική μου οργή και θλίψη.

Το ν' αγαπήσουμε τους αντιπάλους μας
προϋποθέτει ν' αγαπήσουμε τον εαυτό μας.

Ο Γκάντι, ο Κινγκ, ο Μαντέλα,

μας έμαθαν πολλά για το πώς ν' αγαπήσουμε
τους άλλους και τους αντιπάλους μας.

Δεν είπαν πολλά για το πώς
ν' αγαπήσουμε τον εαυτό μας.

Αυτή είναι μια φεμινιστική παρέμβαση.

(Χειροκρότημα)

Ναι!
(Χειροκρότημα)

Ναι.

(Χειροκρότημα)

Για πάρα πολύ καιρό έλεγαν στις γυναίκες
και στις έγχρωμες γυναίκες,

να καταπιέζουν την οργή τους,
να καταπιέζουν τη θλίψη τους,

στο όνομα της αγάπης και της συγχώρεσης.

Αλλά όταν καταπιέζουμε την οργή μας,

τότε αυτή σκληραίνει
και εξωτερικεύεται σαν μίσος,

αλλά συνήθως κατευθύνεται μέσα μας.

Όμως, η μητρότητα με έμαθε
πως όλα τα συναισθήματα είναι απαραίτητα.

Η χαρά είναι το δώρο της αγάπης.

Η θλίψη είναι το κόστος της αγάπης.

Ο θυμός είναι η δύναμη
που την προστατεύει.

Αυτό ήταν το τρίτο μάθημά μου
στην επαναστατική αγάπη.

Αγαπάμε τον εαυτό μας

όταν αναπνέουμε
μέσα από τη φωτιά του πόνου

και αρνούμαστε να τον αφήσουμε
να σκληρύνει και να γίνει μίσος.

Γι' αυτό πιστεύω
πως η αγάπη πρέπει να εξασκείται

και προς τις τρεις κατευθύνσεις
για να είναι επαναστατική.

Αισθανόμαστε καλά
όταν αγαπάμε μόνο τον εαυτό μας,

αλλά αυτό είναι ναρκισσισμός.

(Γέλια)

Το ν' αγαπάμε μόνο τους αντιπάλους μας

σημαίνει πως έχουμε απέχθεια
για τον εαυτό μας.

Το ν' αγαπάμε μόνο τους άλλους
είναι αναποτελεσματικό.

Εδώ βρίσκονται πολλά
από τα κινήματα αυτή τη στιγμή.

Πρέπει να εξασκηθούμε
και στις τρεις μορφές αγάπης.

Οπότε, πώς μπορούμε να τις εξασκήσουμε;

Έτοιμοι;

Νούμερο ένα:

Για ν' αγαπήσεις τους άλλους,
μη βλέπεις ξένους.

Μπορούμε να εξασκήσουμε τα μάτια μας

ώστε να κοιτούν τους αγνώστους
στο δρόμο, στο μετρό, στην οθόνη,

και να λέμε μέσα μας,

«Αδερφέ,

αδερφή,

θεία,

θείε».

Κι όταν το λέμε αυτό,
στην πραγματικότητα λέμε,

«Είσαι ένα κομμάτι του εαυτού μου
που ακόμα δεν γνωρίζω.

Επιλέγω ν' αναρωτηθώ ποιος είσαι.

Θα ακούσω τις ιστορίες σου

και θα πιάσω το σπαθί αν κινδυνεύεις».

Νούμερο δύο:

Για ν' αγαπήστε τους αντιπάλους σας,

φροντίστε τις πληγές τους.

Μπορείτε να δείτε την πληγή
όσων σας πλήγωσαν;

Μπορείτε ν' αναρωτηθείτε γι' αυτούς;

Κι αν αυτή η ερώτηση
σας κάνει να πανικοβάλλεστε,

τότε η πιο επαναστατική πράξη σας

είναι να αναρωτηθείτε,
να ακούσετε και να ανταποκριθείτε

στις δικές σας ανάγκες.

Νούμερο τρία:

Για ν' αγαπήσετε τον εαυτό σας,
πάρτε ανάσα και σπρώξτε.

Όταν σπρώχνουμε μέσα στη φωτιά
των σωμάτων μας,

ή τις φωτιές του κόσμου,

πρέπει ν' αναπνέουμε μαζί

προκειμένου να σπρώξουμε μαζί.

Πώς αναπνέετε κάθε μέρα;

Με ποιον αναπνέετε μαζί;

Επειδή...

όταν τα εκτελεστικά διατάγματα
και οι βίαιες ειδήσεις

χτυπούν το σώμα μας δυνατά,

κάποιες φορές, σε διαστήματα
λιγότερο του ενός λεπτού,

αισθανόμαστε σαν να πεθαίνουμε.

Εκείνες τις στιγμές,

ο γιος μου βάζει το χέρι του
στο μάγουλό μου και μου λέει,

«Μαμά, να χορέψουμε;»

Και χορεύουμε.

Στο σκοτάδι, αναπνέουμε και χορεύουμε.

Η οικογένειά μας γίνεται θύλακας
επαναστατικής αγάπης.

Η χαρά μας είναι μια πράξη
ηθικής αντίστασης.

Πώς προστατεύετε καθημερινά τη χαρά σας;

Επειδή μέσα στη χαρά

βλέπουμε ακόμα και το σκοτάδι
με άλλη ματιά.

Κι έτσι, η μητέρα μέσα μου ρωτάει:

Τι κι αν αυτό το σκοτάδι
δεν είναι το σκοτάδι του τάφου,

αλλά το σκοτάδι της μήτρας;

Τι κι αν το μέλλον μας δεν είναι νεκρό,

αλλά περιμένει ακόμα για να γεννηθεί;

Τι κι αν αυτή είναι η μεγάλη μετάβασή μας;

Θυμηθείτε τη σοφία της μαίας.

«Ανέπνεε», λέει.

Και μετά...

«Σπρώξε!»

Επειδή αν δεν σπρώξουμε, θα πεθάνουμε.

Αν δεν αναπνέουμε, θα πεθάνουμε.

Η επαναστατική αγάπη
μας υποχρεώνει ν' αναπνέουμε

και να σπρώχνουμε μέσα από τη φωτιά,

με καρδιά πολεμιστή και μάτια αγίου

ώστε μια μέρα,

μια μέρα, να δείτε τον γιο μου
σαν δικό σας γιο,

και να τον προστατέψετε
όταν δεν θα είμαι εκεί.

Θα φροντίσετε τις πληγές εκείνων
που θέλουν να τον πληγώσουν.

Θα τον διδάξετε
πώς να αγαπάει τον εαυτό του,

επειδή εσείς αγαπάτε τον εαυτό σας.

Θα του ψιθυρίσετε στ' αυτί,

όπως κι εγώ ψιθυρίζω στο δικό σας,

«Είσαι γενναίος».

Είστε γενναίοι.

Σας ευχαριστώ.

(Προσευχή των Σιχ) Βάιγκερου Τζι Κα Κάλσα
Βάιγκερου Τζι Κι Φατέ.

(Χειροκρότημα)