-
या चित्रफितीत आपण रूण संख्येबददल माहिती करून घेउ.
-
आणि थोडेसे त्यांच्या बेरीज वजाबाकीबाबत ही शिकू.
-
पहिल्यांदा बघितल्यावर ह्या संख्य़ा जरा गूढ वाटतात.
-
आपण जेव्हा पहिल्यांदा मोजायला सुरूवात केली, तेव्हा घन संख्या मोजल्या
-
ऋण संख्येचा अर्थ काय होतो ते बघू.
-
थोडा विचार केला तर असे लक्षात येईल की आपण रोजच्या जीवनात या वापरतो की.
-
आता मी एक उदाहरण देतो. त्या आधी असे सांगता येईल की, ऋण संख्या ही शून्यापेक्षा लहान असते.
-
शून्यापेक्षा लहान.
-
हे ऐकायला जर थोडे विचित्र वाटले तर आपण थोड्या वेगळ्या पद्धतिने याचा विचार करू म्हणजे समजेल.
-
आपण समजा तपमान मोजत असलो ( सेल्सि. किंवा फँरनहाईट)
-
आपण समजू की सेल्सिअस मध्ये मोजतो आहोत)
-
मी एक मोजायला पट्टी काढतो ज्यावर तपमान दाखवता येईल. मोजता येईल.
-
समजा हे ० सेल्सिअस, हे १ सेल्सिअस, २सेल्सिअस,, ३सेल्सिअस, असे
-
समजा आज खूप थंडी आहे आणि आत्ता ३ डिग्री सेल्सिअस तपमान आहे.
-
आणि हवामानाचा अंदाज सांगतोय की उद्या अजून ४ डिग्री गार असणार आहे.
-
आता हे तुम्ही कसे मोजणार या पट्टीवर
-
तपमान जर १ डिग्री थंड होणार असेल तर ते २ डिग्री होईल, पण आपल्याला अजून ४ डिग्री गार दाखवायचे आहे.
-
जर २ डिग्री थंड असेल तर ते १ डिग्री होईल.
-
३ डिग्री थंड असेल तर पट्टीवर ० डिग्री दाखवता येईल.
-
पण ४ डिग्री कमी दाखवण्यासाठी आपल्याला शून्याखाली एक घर जावे लागणार.
-
आणि यालाच ऋण १ असे म्हणतात.
-
तुम्हाला दिसेल की संख्यारेषेच्या उजवीकडे धन संख्या वाढत जातात.
-
पण शून्याच्या डावीकडे -१, -२, -३ अशा असतात.
-
शून्याच्या डावीकडे ऋण संख्या वाढत जातात.
-
एक गोष्ट लक्षात घ्या- -३ हे -१ पेक्षा लहान आहे.
-
-३ डिग्री चे तपमान हे -१ डिग्री पेक्षा कमी असते.
-
जास्त थंडी म्हणजे कमी तापमान.
-
आता हे समजून घ्या - -१०० हे -१ पेक्षा खूप कमी असते.
-
तुम्ही १०० हा आकडा पहाल आणि तुम्हाला वाटेल की १ पेक्षा तर ही संख्या मोठी आहे.
-
पण जेव्हा तुम्ही -१०० चा विचार कराल तेव्हा लक्षात येईल की त्यात काहीतरी कमी आहे.
-
-१०० डिग्री हे -१ डिग्री पेक्षा खूप कमी तपमान असते.
-
आता दुसरे उदाहरण पाहू.
-
समजा आज माझ्या बँकेत १० र् आहेत.
-
समजा मी तिथे जातो आणि
-
३०र् खर्च करतो.
-
आणि आपण समजू की बँक मला असा खर्च करू देते.
-
साझ्याजवळ असलेल्या पेक्षा जास्त खर्च केला.
-
आता माझ्या खात्यात किती पैसे असतील....
-
तुम्ही मला सांगाल की मी बंकेला देणे लागतो.
-
आता उद्या माझे खाते कसे दिसेल
-
तुम्ही लगेच म्हणाल, हे पहा, माझ्याकडे १०र् आहेत आणि मी ३०र् खर्च केले,
-
तर २० र् कुठुनतरी यायला हवेत आणि ते बँकेतून येतील
-
मा हँकेला २०र् देणे लागतो.
-
माझ्या खात्यात र्१० - र्३० ृ -र्२० आहेत.
-
-र्२० आहेत म्हणजे मी बँकेचे देणे लागतो, प्रत्यक्षात माझ्याकडे ते नाहीत.
-
माझ्याकडे काही नाही एवढेच नाही पण मी देणे लागतो.
-
माझ्या खात्यात १०र् आहेत तेवढेच मी खर्च करू शकतो. बँक मला १०र् देणे लागते.
-
आता मात्र मी बँकेचे देणे लागतो. मी आता दुसरी दिशा घेतली.
-
आता जर हे संख्यारेषेवर मांडले तर आपल्य्ाला अर्थ लागेल.
-
इथे शून्य ० आहे.
-
सी १० पासून सुरूवात करून ३०र् खर्च केले म्हणजे ३० घरे डावीकडे जातो.
-
मी जर १० घरे डावीकडे गेलो तर मी शून्यावर पोचेन.
-
अजून १०र् खर्च केले तर मी -१० वर असेन.
-
पुढचे १०र् खर्च केले तर -२०र् वर असेन.
-
तर अशा प्रकारे मा १० खर्च करून ० वर पोचतो, अजून १० ने -१० वर
-
आणि अजून १० खर्च केल्यावर -२०र् ता पोचतो.
-
हे सगळे अंतर म्हणजे मी केलेला खर्च.
-
मी ३०र् खर्च केले.
-
जेव्हा तुम्ही खर्च करता किंवा वजा करता तेव्हा तुम्ही डावीकडे सरकता.
-
आकडे कमी होतात.
-
आणि आता आपण शिकलो की ते शून्यापेक्षाही कमी होतात.
-
ते -१, -२, -३ अगदी -१.५, -१.६ असेही असतात.
-
जेवढा जास्त ऋण आकडा तेवढा तुमचा तोटा.
-
जर तुम्ही जमवत असाल, समजा तुमचा पगार, तर तुम्ही संख्यारेषेच्या उजवीकडे जाता.
-
आता अजून काही उदाहरणे बघू.
-
३ - ४ किती होतील
-
हे अगदी तपमानाच्या उदाहरणासारखे आहे.
-
आपण ३ पासून सुरूवात करून ४ वजा करतो म्हणजेच ४ घरे डावीकडे जातो.
-
१,२,३,४
-
आता आपण आलो -१ वर
-
जेव्हा तुम्ही हे करायला लागाल तेव्हा तुम्हाला ऋण संख्या म्हणजे काय ते कळायला लागेल.
-
मी तर म्हणेन संख्यारेषा डोळ्यापुढे आणून त्यावर
-
प्रत्यक्ष वजा किंवा अधिक या प्रमाणे उजवीकडे किंवा डावीकडे जाउन पहा.
-
आता अजून थोडी उदाहरणे बघू.
-
समजा २ - ८
-
हे सोडवण्याचे अजूनही प्रकार पुढील व्हिडीओत पाहू
-
पुन्हा एकदा स्ख्यारेषा बघा
-
इथे ० आहे.
-
आपण १.२ वर आहोत.
-
आता ८ वजा करायचे म्हणजे ८ घरे डावीकडे जायचे
-
डावीकडे १,२
-
२ डावीकडे गाल्यावर ० वी पोचलो. अजून किती घरे डावीकडे जायचे.
-
२ घरे आधीच डावीकडे गेलो होतो आता अजून ६ घरे जायचे
-
आता कुठे पोचतोय बघू
-
आपण ० वर होतो
-
हे आता -१, -२, -३, -४, -५, -६
-
२ - ८ ृ -६
-
२ - २ म्हणजे ० पण ८ वजा करायचे म्हणजे अजून ६ घरे डावीकडे जायचे.
-
आता आजून एक जरा वेगळे उदाहरण बघू
-
-४ -२
-
आता आपण ऋण संख्येने सुरूवात करून ऋण स्ख्या वजा करणार आहोत.
-
आता जर हे गोंधळाचे वाटले तर संख्या रेषा डोळ्यापुढे आणा
-
इथे ० आहे. -१, -२, -३, -४ इथून सुरूवात करा.
-
आता २ वजा करायचेत म्हणून २ घरे मागे जा.
-
१ वजा केला तर आपण -५ वर जातो. अजून १ वजा केला तर -६ ला पोचतो.
-
उत्तर आहे -६
-
अजून एक मजेदार उदाहरण करू
-
-३ पासून सुरूवात करू आणि २ सिळवू.
-
बेरीज म्हणजे उजवीकडे जायचे
-
१ मिळवला की -२ वर येतो. अजुन एकदा १ मिळवला की -१ वर येतो
-
२ घरे उजवीकडे
-
म्हणून, -३ ृ २ ृ -१
-
तुम्हाला बेरीज वजाबाकी नेहेमीसारखी करता येते.
-
आपण -१ शी सुरूवात करून २ वजा केले -३ मिळतात.
-
मगाचच्यापेक्षा थोडा उलटा प्रकार
