Tại sao cá voi xanh lại khổng lồ? - Asha de Vos

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/why-are-blue-whales-so-enormous-asha-de-vos

Cá voi xanh là loài động vật lớn nhất trên hành tinh, nhưng điều gì đã giúp chúng đạt được chiều dài của một sân bóng rổ? Asha de Vos giải thích tại sao kích thước của krill lại khiến chúng là thức ăn lý tưởng cho cá voi xanh -- nó như là cá voi xanh được sinh ra để ăn krill và ngược lại. Bài học được thuyết trình bởi Asha de Vos, hoạt hình bởi Cognitive Media.

Cá voi xanh là loài động vật lớn nhất

từng sinh sống trên hành tinh.

Chúng ít nhất to gấp 2 lần loài khủng long lớn nhất,

"Nó to quá !"

có chiều dài bằng một sân bóng rổ,

nặng tương đương 40 chú voi Châu Phi.

Nếu những dữ liệu trên chưa đủ làm bạn kinh ngạc,

thì đây là một vài điều sẽ khiến bạn ngạc nhiên.

Chúng lớn tới kích thước khổng lồ như vậy

bởi chỉ ăn những động vân giống tôm tí hon được gọi là động vật nhuyễn thể

kích thước của chúng không to hơn ngón út của bạn.

Theo nhiều cách, kích thước tuyệt đối của động vật nhuyễn thể

dường như tạo nên sự phát triển của cá voi xanh.

Nhìn xem, động vật nhuyễn thể tuy rất bé

nhưng chúng được tìm thấy với những lượng khổng lồ.

Để tăng hiệu quả,

cá voi xanh đã tiến hóa

để sử dụng một chiến lược săn mồi

được gọi là "sự lao tới".

Một cách đơn giản, cá voi tăng tốc tới một đàn con mồi

và mở rộng miệng của nó.

Để tăng sức chứa, miệng của các voi được mở rộng ra.

Điểm đặc biệt là những lớp mỡ xếp chồng lền nhau

kéo dài từ mũi cho đến rốn

khiến cá voi có thể nuốt vào một lượng lớn

con mồi và nước.

Với mỗi lần nuốt khổng lồ,

Cá voi thu lấy một khối lượng bằng 125% khối lượng cơ thể nó

bởi nước và động vật nhuyễn thể.

Sau đó, cá voi phải tống toàn bộ số nước ra

trong khi vẫn giữ lại những động vật nhuyễn thể ngon lành này.

Để làm được điều đó, nó sử dụng tấm sừng

có hình giống như những răng lược được làm bởi cùng chất liệu

như móng tay và tóc của chúng ta,

và lưỡi của nó.

Nó có vẻ là khá điên rồ khi mà tim của một con cá voi xanh

to bằng một chiếc ô tô nhỏ,

và một đứa trẻ có thể bò qua động mạnh của nó,

Lưỡi của nó nặng bằng cả một con voi,

nhưng thực quản của nó thì bé tí,

nên cá voi có thể bị nghẹn chỉ với một ổ bánh mỳ.

Những chú cá voi này thực sự không được thiết kế

để ăn bất kỳ thứ nào lớn hơn các loài nhuyễn thể.

Người ta ước lượng rằng cá voi xanh ăn 4 tấn nhuyễn thể mỗi ngày.

Bởi vì cấu tạo khó tin của nó,

mỗi lần lặn cung cấp cho cá voi

năng lượng gấp 90 lần năng lượng mà nó đã sử dụng.

Mỗi miệng đầy thức ăn cấp khoảng 480,000 calo

bằng lượng calo bạn nhận được từ việc ăn 1,900 cái hamburgers.

Nhưng, tại sao cá voi xanh lại to vậy ?

Cá voi xanh được cho là lớn hơn

loài sinh vật lớn nhất đang sinh sống trên mặt đất, loài voi.

Con vật càng nặng,

thì diện tích bề mặt tương đối đến chúng càng lớn.

Khi khối lượng tăng,

thì điểm mà chân con vật đặt lên

sẽ dễ dàng sụp đổ.

Đó là lý do tại sao voi không đứng

trên đôi chân thanh nhã như ngựa.

Chúng cần những cái chân giống như những cột trụ vững chắc

để giữ cơ thể chúng chống lại lực hấp dẫn.

Trong nước, hoàn cảnh có vẻ khác một chút.

Sức nổi chống lại lực hấp dẫn tác động lên cơ thể

và kích thước khổng lồ vì thế mà được nâng đỡ một phần

bởi lớp nước.

Vì thế, đại dương là vị trí tuyệt vời cho những loài

muốn phát triển lớn hơn.

Một bí mật khác của kích thước của chúng là chế độ ăn.

Bởi tiến hóa với chiếc miệng khổng lồ,

cá voi đã chuyên hóa để bắt được một lượng khổng lồ

con mồi phong phú và dồi dào chất dinh dưỡng này

chúng sẽ đem lại cho cá voi năng lượng cần thiết để phát triển thật lớn.

Nhưng có thể bây giờ bạn đang tự hỏi

tại sao cá voi xanh lại không to hơn nữa?

Sau tất cả những điều trên, đại dương dường như là thiên đường

cho bất cứ loài thú khổng lồ nào.

Tốt thôi, trông khi mà chiến thuật lao tới săn mồi cho phép cá voi

trở thành loài động vật lớn nhất

từng tồn tại trên hành tinh,

bởi khả năng ăn hiệu quả một đàn con mồi lớn,

nhưng điều này có giá của nó

Những nhà khoa học ước lượng chi phí kéo theo một lần săn mồi

để kiếm lượng năng lượng từ số nhuyễn thể mà chúng ăn.

Họ thấy rằng khi mà cơ thể cá voi tăng kích thước,

nhu cầu năng lượng của cơ thể sẽ tăng nhanh hơn

số năng lượng thừa mà chúng lấy từ thức ăn.

Những con cá voi săn mồi này cần năng lượng bằng 15 lần số được giữ lại

và 5 lần nhiều hơn số chúng dùng khi bơi.

Tính toán cho thấy

rằng một loài vật săn mồi kiểu trên có thể lớn đến 33 mét

tương đương kích thước cá voi xanh.

Suy ra thì cá voi xanh phải cảm ơn rất nhiều tới loài nhuyễn thể bởi vì:

kích thước nhỏ, sự tiến hóa thích nghi đó

sẽ không có khả thi nếu như loài nhuyễn thể không bé như vậy.

Thật khó tin là những sinh vật tí hon đó

lại cho phép cá voi xanh đạt tới giới hạn

về kích thước trên hành tinh của chúng ta.

Nó khiến cho bạn tự hỏi câu ngạn ngữ cổ,

"Ăn sao thì người vậy"

thực sự không áp dụng cho thế giới của cá voi.