Phương Pháp Tiếp Cận Thiền của Đức Phật

Ajahn Brahmali làm sáng tỏ một số quan niệm sai lầm về thiền định.
Ajahn giải thích lý do tại sao chánh niệm không phát triển nếu chúng ta chỉ thực hành chánh niệm mà thôi, thật ra nó đòi hỏi sự thực hành nghiêm túc con đường duy nhất: Bát Chánh Đạo mà Đức Phật đã chỉ ra, đặc biệt là lòng tốt và chánh kiến.

Chú thích:

- Để đại chúng dễ nắm bắt ý chính của bài giảng, chúng tôi đã dịch mindfulness (sati) là chánh niệm theo cách dịch phổ thông khi nói về Satipatthana - Tứ Niệm Xứ/Lập Niệm

Rất vui được gặp lại các bạn
đã đến với Trung tâm Dhammaloka

cho dù trong hoàn cảnh có dịch Covid.

Một trong những điều tôi luôn thấy
là khi nào thế giới bất ổn,

thế giới có những điều kỳ lạ,
đời sống tâm linh sẽ trở thành

cần thiết và hữu ích hơn,
và chúng ta càng hiểu thêm hơn

tại sao chúng ta có đời sống tâm linh,
bởi vì khi thế giới kiểu như đi

sai đường và rồi chúng ta.....

cảm thấy hợp lý hơn là
nên đến với Dhammaloka.

Vì vậy có mặt ở đây là tốt lắm.

Rất thích hợp khi đặt trọng tâm
vào khía cạnh tâm linh của đời sống.

Vậy hãy bắt đầu như thường lệ
bằng cách cùng hành thiền với nhau.

Hãy ngồi ngay ngắn và thoải mái
và bắt đầu thôi.

(Thời thiền tập bắt đầu)

Phần đầu của buổi hành thiền
là luôn luôn thiết lập

một mức độ chú tâm hay có thể nói
để sự chú tâm tự đến.

Và thường thường
chỉ cần ngồi yên

và kiên nhẫn chờ đợi, để cho
thế giới bên ngoài mờ dần

và để cho sự hay biết
của tâm thức tự đến.

Trong khi tiếp tục hành thiền,
hãy nhớ buông bỏ hoàn toàn

quá khứ và tương lai,
nhớ rằng chẳng có gì thực sự

đáng quan tâm ở tương lai,
chỉ là những điều tương tự

tiếp diễn liên miên
có thể là bất tận.

Nếu bạn muốn thoát khỏi cái bẫy
của cuộc sống hiện tại,

thì chỉ còn một cách
là đi vào bên trong,

vào thế giới của hạnh phúc,
an lạc bên trong.

Đó là lối thoát khỏi
thế giới rắc rối bên ngoài.

Và khi bạn từ từ buông bỏ
sự phân tâm về tương lai và quá khứ

bạn có thể cảm thấy mình
dần dần trở về hiện tại

và hãy chú ý đến niềm vui
sống trong hiện tại

bạn như trở nên sinh động,
cảm nhận được những gì đang xảy ra.

Để ý mọi giai đoạn trong tiến trình
khi mọi thứ được cải thiện

tại sao lại thích thú
và thích thú ra sao,

và rồi bạn sẽ có khuynh hướng thiên về
những trạng thái đó trong tương lai.

Thật là tuyệt vời khi chúng ta
có được một chỗ bình yên tốt đẹp

và lành mạnh trên thế gian ngay ở đây,
trong lòng thành phố Perth.

Thật là một điều tuyệt diệu.
Và đôi khi

để kết thúc thời hành thiền
hãy gửi những tư tưởng từ bi

và nhân ái đến tất cả chúng sanh
đang đau khổ trên thế gian,

quá nhiều vấn đề đang xảy ra mọi nơi.
Có nghĩa là cũng có

rất nhiều đau khổ trên thế gian,
nguyện cho tất cả chúng sanh

cũng tìm được nơi nương tựa
mà chúng tôi có ở đây

nguyện cho các bạn được bình yên
và hạnh phúc.

Bây giờ sắp kết thúc
thời thiền tập.

Trước khi kết thúc
hãy lấy vài phút

suy ngẫm về sự tiến bộ
các bạn đã đạt được

và lý do tại sao các bạn
đã đạt đến chỗ đó.

Nếu bây giờ bạn cảm thấy bình an hơn
một chút hãy tự hỏi tại sao như vậy.

{Chấm dứt thời hành thiền}

OK, thời hành thiền đã xong
hãy ngồi thoải mái.

Xin chào mọi người.
Rất vui được gặp lại tất cả các bạn

và chúng ta sẽ bắt đầu thời pháp thoại
tối nay.

Tôi sẽ nói về phương cách Đức Phật
tiếp cận việc hành thiền

Lý do rất đơn giản

như các bạn đã nghe trước đây
chúng tôi đang có một lớp -

dạy về thực hành Satipatthana,

nghĩa là hiện nay chúng tôi đang
bàn luận về tất cả những vấn đề này.

Vì vậy, cũng tốt để nói về những điều này
khi chúng còn mới mẻ trong tâm.

Có rất nhiều điều
thú vị nảy sinh

khi bạn có một lớp dạy như thế.

Những điều nhỏ nhặt nhưng thật sự lại
rất có ý nghĩa cho việc thiền tập.

Làm sao để suy nghĩ về thiền
một cách đúng đắn

để chúng ta khỏi phí phạm thì giờ,
để chúng ta không làm những điều

thực sự trái ngược
với những lời Phật dạy.

Và một trong những điều
thực sự nổi bật

khi tôi cho một lớp học
và thảo luận như thế này,

đó là tầm quan trọng
của việc luôn quay về

với những lời dạy của Đức Phật.

Kiểu như… những bài kinh ...
kinh là lời dạy của Đức Phật.

Những bài kinh vô cùng phong phú,
chứa đựng rất nhiều dữ liệu.

Nếu bạn biết đọc chúng
theo một cách nhất định,

nếu bạn biết mọi từ đều quan trọng,

nếu bạn biết cách diễn giải những điều này

vì bạn có sự hiểu biết sâu rộng
về kinh điển nói chung.

Có rất nhiều dữ liệu,
những kinh văn này vô cùng phong phú

thật đáng tiếc đôi khi chúng ta
không cẩn thận đọc kỹ

để có thể tiếp thu hết tất cả ...
tất cả những lời dạy rất quý giá

thực sự chứa đựng trong đó.
Nếu bạn nhìn vào thế giới tu thiền

thường rất khó định hướng và
tìm ra lối đi,

bởi vì có quá nhiều
thầy dạy khác nhau.

Thầy A dạy thế này,
thầy B dạy thiền thế khác,

thầy C dạy thế này,

Ajahn Brahm, chúng ta biết,
Ajahn Brahm dạy đúng.

Thầy ấy dạy thế này (cười)

và, dĩ nhiên, nếu bạn là
đệ tử của Ajahn Brahm

bạn thường cho rằng
Ajahn Brahm dạy đúng.

Nhưng ngay cả với một người như
Ajahn Brahm, cũng nên kiểm lại

với lời Phật dạy
và rồi nếu cuối cùng

sau khi kiểm lại thấy đúng,
điều thường xảy ra với Ajahn Brahm,

bạn sẽ có niềm tin hơn,
dĩ nhiên điều này cũng rất bổ ích.

Đôi khi nó gây nhiều hoang mang,
vậy thì ai nói đúng?

Mọi người đều nói đúng?
Có vài người nói đúng?

Chẳng người nào nói đúng?
Chuyện gì đang xảy ra đây?

Làm sao chúng ta quyết định? À, chỉ có
một cách duy nhất để thực sự quyết định

và đó là quay về
với lời dạy của Đức Phật.

Đây là một trong những lý do vì sao
lời dạy của Đức Phật quý báu như thế.

Pháp thật là một điều tuyệt vời
nó làm cho Phật giáo được ổn định.

Nó cho ta cơ hội tiếp cận tiêu chuẩn vàng
về những gì Phật giáo hướng tới.

Bởi vậy cực kỳ hữu ích
khi có những lời dạy này.

Và đó là tại sao tôi rất thích
những lớp dạy này

nhưng nhiều khi những lớp dạy
trở nên quá kỹ thuật

và tôi có thể mất nhiều học trò
nếu dùng quá nhiều từ Pali.

Tôi thích những từ Pali nhưng
đó là vì tôi thích dịch thuật

và những thứ như vậy.
Nhưng tôi nghĩ

cũng có thể là một điều hay nếu trích dẫn
một vài hướng dẫn quý báu

trong một buổi giảng như tối nay.

Một trong những điều
rất quan trọng, là hiểu về

thiền Phật giáo. Đây thực sự là
cái gọi là Satipatthana.

Từ Pali, Satipatthana ám chỉ
một điều gì như

trọng tâm (focuses) của chánh niệm,
ứng dụng (applications) của chánh niệm.

Có những phiên dịch khác nhau,
sự thiết lập chánh niệm,

những thứ như vậy.
Và một trong những điều

quan trọng khi bạn bắt đầu
đọc kinh là

hiểu mục đích của Satipatthana.

Tại sao chúng ta làm việc này?
Và dĩ nhiên,

có đủ loại câu trả lời có tính kỹ thuật
cho câu hỏi đó

bởi vì con đường của đạo Phật
được vạch ra một cách rất hệ thống.

Satipatthana ở đây,
giai đoạn kế tiếp ở đó,

và thế là, ding, ding, ding
mọi thứ sẽ đâu vào đó.

Vấn đề với những câu trả lời kỹ thuật
cho câu hỏi này,

thực ra câu trả lời kỹ thuật
dĩ nhiên rất quan trọng,

vấn đề nằm ở chỗ chúng không
nhất thiết gây hứng khởi.

Nó có vẻ trí thức,
nó hệ thống hóa mọi thứ.

Nó không thực sự
đi vào trọng tâm của sự việc.

Nó không đi vào cảm giác,
trạng thái cảm xúc của sự vật.

Trong khi những gì chi phối con người
là cảm giác, là cảm xúc.

Logic - chúng ta có khuynh hướng
cho là mình hợp lý

nhưng logic thường hoạt động
để phục vụ cho cảm xúc.

Đầu tiên, chúng ta cảm thấy tốt
và chúng ta nghĩ đúng rồi,

tốt nhất ta nên tìm
một cách giải thích hợp lý cho việc đó

nếu không chẳng ai tin mình.

Thực ra chúng ta cũng không nghĩ thế,
mà chỉ hành xử như thế thôi.

Vậy mục đích cảm xúc
của chánh niệm hay thiền là gì?

Mục đích cảm xúc nghĩa là
khi bạn chánh niệm

bạn cảm thấy dễ chịu hơn nhiều
về cuộc sống.

Không chỉ để đạt được tuệ giác
hay có được một loại khả năng

nào đó để hoạt động mà thực ra
thấy dễ chịu khi có chánh niệm.

Và, xin hãy lưu ý đến điều này
khi hành thiền.

Khi quá khứ và tương lai
bắt đầu lắng xuống, bạn bắt đầu

cảm nhận được phút giây hiện tại.
Đôi khi có thể bạn cảm thấy

một chút hôn trầm và thụy miên,
bạn buồn ngủ

nên không cảm nhận gì nhiều,
những lúc khác có thể hơi bị trạo cử,

nhưng tôi chắc rằng
cũng có lúc thiền của bạn dường như

chạm đúng nốt nhạc tuyệt vời
chỉ vừa đúng

và chánh niệm bắt đầu khởi lên.
Chú ý đến điều tuyệt vời này,

giống như bạn
bừng tỉnh với thực tại,

cảm giác được sống
theo một cách hoàn toàn mới mẻ.

Và thông thường
nếu có được chánh niệm đó,

cảm giác hân hoan và hỷ lạc
cũng đồng thời sinh khởi.

Đây là những trạng thái
tâm rất đẹp,

và nếu chúng ta nhận ra
nét đẹp của những điều này

chúng càng trở nên mạnh mẽ hơn
vì chúng ta bị chúng thu hút

và trong tương lai sẽ có được
chánh niệm đó dễ dàng hơn

vì nếu bạn bị thu hút,

tâm bạn sẽ lao nhanh về đó
mỗi khi có cơ hội.

Vì vậy trong một cách nào đó
có thể nói đây là mục đích.

Mục đích nhằm
thu hút bạn vào điều này.

Mục đích không phải chỉ có vậy,
nó thực ra là toàn bộ…

đi suốt cho đến cuối con đường
của đạo Phật.

Điều đó chuyên sâu hơn nhưng
ngay đây và bây giờ cũng cảm nhận

được niềm hỷ lạc, hạnh phúc,
sự mãn nguyện, hài lòng

đến từ những trạng thái
như chánh niệm.

Nhưng tôi muốn trở lại với một số
những bài học chúng ta thấy trong kinh

về cách thực hành thiền.
Và cụ thể là chánh niệm

thực sự vận hành ra sao.
Và một số gợi ý về cách

thực hiện điều này thế nào
để nó mang lại

lợi ích hơn cho mỗi hơi thở,
có thể nói như vậy,

bạn được lợi lạc hơn từ những điều này.

Và một trong những điều đầu tiên
tôi nghĩ đến, rất thường xuyên

khi nói về những vấn đề này
thông thường dường như

trong cộng đồng Phật giáo
hay có những ý kiến cho rằng

chánh niệm dẫn tới chánh niệm.

Nếu bạn chánh niệm,
liên tục mọi lúc

bạn sẽ chánh niệm hơn trong tương lai.

Vậy nếu tôi thực sự cố gắng chánh niệm
thì chánh niệm sẽ tăng trưởng.

Ý kiến này cũng giống như thể
chánh niệm là một cơ bắp,

cơ bắp chánh niệm,
nếu bạn tập luyện một cơ bắp

dĩ nhiên cơ bắp đó sẽ tăng trưởng
và sẽ trở nên mạnh mẽ hơn

nhờ việc rèn luyện cơ bắp,
đó là cách vận hành của một cơ bắp.

Nhưng chánh niệm có
vận hành như một cơ bắp không?

Liệu nó có trở nên mạnh mẽ chỉ vì
bạn cố gắng chánh niệm,

bạn sử dụng nó?
nó vận hành như vậy sao?

Đó là một câu hỏi thú vị
bởi vì đây là

một trong những giả định
thường thấy trong giới tu thiền.

Và nó thực sự đáng được
quan tâm nghiên cứu.

Và câu trả lời là,
đây là một trong những điều

bạn học hỏi từ
một người như Ajahn Brahm,

và rồi dĩ nhiên bạn học
từ kinh điển và

từ kinh nghiệm của riêng mình
sau một thời gian

nếu bạn quá cố gắng chánh niệm
nó gần như có tác dụng ngược lại.

Nào, tôi sẽ chú tâm, ở hiện tại,
ở trong hiện tại, đừng nghĩ về quá khứ.

Và nếu quá cố gắng
bạn sẽ kiệt sức,

sau một ngày dài chánh niệm
bạn gần như hết hơi

vì quá mệt mỏi
do liên tục chánh niệm.

Điều này là phản tác dụng, phải không?

Lẽ ra nó phải làm tăng
thêm chánh niệm.

Cố gắng thái quá để chánh niệm thường

gây ra tác dụng ngược
so với thực tế.

Vì vậy đừng xem những điều này...
những gì bạn nghe trong hàng ngũ Phật giáo.

Đừng vội chấp nhận
hãy dè dặt xem xét

mọi việc sâu xa hơn một chút
để xem như thế nào.

Vì vậy, dĩ nhiên, nếu bạn có thể
giữ chánh niệm một cách nhẹ nhàng hơn,

thì có thể sẽ có hiệu quả tích cực
nhưng dù vậy cũng không chắc lắm.

Vậy, đây là điều thứ nhất,
nó thường dễ có phản tác dụng

nếu bạn làm sai.

Nhưng có một lý do chính đáng hơn
để nghĩ rằng nó không hiệu quả

và lý do đó là

Đức Phật không bao giờ nói nếu bạn
chánh niệm thì sẽ có thêm chánh niệm.

Chánh niệm sinh ra chánh niệm
không thực sự thấy trong kinh.

Trong kinh,
theo lời dạy của Đức Phật,

có nhiều điều khác nhau dẫn tới chánh niệm
nhưng không phải chính chánh niệm.

Có nhiều thứ lắm nhưng không phải
bản thân chánh niệm.

Vậy thì, Đức Phật dạy
điều gì dẫn tới chánh niệm?

Tôi đã nói về điều này trước đây,
tôi chắc chắn nhiều bạn đã biết rồi

nhưng cái rõ ràng nhất là đạo đức,
giới hạnh, sự tử tế.

Tôi luôn nói, nếu có một điều
nên đặt trọng tâm vào trên đường tu Phật

thì đó là sự tử tế.

Bởi vì có thể nói đó là nền tảng
cho mọi thứ khác,

kể cả chánh niệm.
Vì vậy, nếu thực sự muốn có chánh niệm

thì hãy tử tế, hãy quan tâm, hãy từ bi,
hãy cảm thông,

chăm sóc bản thân mình và người khác.
Qua thân, những hành động của mình,

qua lời nói của mình,
điều này thường khá khó

để kiểm soát và bảo đảm
chúng ta chỉ nói những lời đúng đắn.

Ai cũng thỉnh thoảng lỡ lời
không sao cả.

Nhưng trong tâm cũng vậy,
ngay tự trong tâm.

Nói chung trong ngày
bạn có khả năng cảm thấy

yêu thương và từ bi đối với
những người xung quanh không?

Đây là báu vật của chánh niệm,

nếu bạn làm được điều đó tôi bảo đảm
bạn sẽ trở nên có chánh niệm.

Đây chính xác là những gì
Bát Chánh Đạo hướng đến.

Trước tiên là các yếu tố giới hạnh.
Chánh ngữ, chánh nghiệp,

chánh mạng rồi chánh tinh tấn.
Tất cả để thanh lọc tâm

rồi mới đến chánh niệm.
Điều này có lý do.

Những yếu tố đầu tiên là nhân,
chúng là điều kiện,

là cội nguồn giúp bạn
đạt được chánh niệm về sau.

Vì vậy, giới hạnh là nhân,
không phải chánh niệm.

Chánh Niệm không phải là nhân
của chánh niệm.

Giới hạnh, sự tử tế, lòng tốt,
là nhân của chánh niệm.

Có thêm một điều nữa và
thú vị thay, đó là chánh kiến,

phải, chánh kiến hay “trực kiến”,
suy nghĩ về cuộc đời một cách đúng đắn.

Đó cũng là nhân của chánh niệm.
Vì sao vậy?

Tôi sẽ cho bạn một ví dụ.
Tôi nghĩ nó trở nên hiển nhiên

lý do tại sao
chúng ta không chánh niệm,

thông thường là vì tâm chúng ta
có đủ thứ ham muốn.

Khi bạn nghĩ về điều gì
trong khi hành thiền

là vì có một số ham muốn
nằm tiềm ẩn bên dưới

đưa bạn tới những suy nghĩ đó.
Bạn suy nghĩ về tương lai,

cần giải quyết những vấn đề nào đó
bạn suy nghĩ tới...

Tôi không biết bạn đã ăn tối chưa,

nếu chưa ăn hy vọng lát nữa
các bạn hãy nghĩ về nó…

Tôi không biết làm sao bạn...nhưng
sẽ là bữa ăn rất trễ….

Và như vậy
chúng ta suy nghĩ về các thứ, tại sao?

Nó đến từ ham muốn, gần như luôn luôn

thật ra trong những suy nghĩ của chúng ta
luôn luôn có một ham muốn ở đâu đó.

Vì vậy, một trong những điều về chánh kiến
là nó làm giảm ham muốn của chúng ta.

Và một bài kinh ngắn rất hay
mà gần đây tôi đã đọc

ở nhiều nơi
bài kinh có tên là Attadanda,

nghĩa là sử dụng vũ khí
hay sử dụng gậy gộc

hay bạo lực hay đại loại như thế.
Và bài kinh Attadanda là

một trong những bài kinh tự truyện
trong đó Đức Phật nói về

điều gì đã khiến ngài trở thành tu sĩ,
trước khi làm tu sĩ

ngài vẫn sống đời sống có gia đình

như tất cả chúng ta,
rồi sau đó trở thành tu sĩ.

Điều gì khiến Đức Phật trở thành tu sĩ?
Chà, rõ ràng là

do một loại chánh kiến nào đó,

nếu không ngài đã không trở thành tu sĩ.
Chánh kiến đó là gì?

Có những câu kệ tuyệt vời
mà bây giờ tôi không thể nhớ

nhưng có điều gì đó về việc
khi ngài nhìn thế gian

ngài nói thế gian đang vẫy vùng
như con cá trong vũng nước cạn.

Vâng, con cá trong vũng nước cạn
vẫy vùng, quẫy đập lung tung

không thực sự biết phải làm gì.

Con cá như chết kẹt
trong vũng nước nhỏ.

Không đi đâu được,
không trốn đâu được.

Thế gian như con cá trong vũng nước.

Bạn biết đấy, tất cả chúng ta
cùng nhau trên quả đất nhỏ bé này

và quả đất thì ngày càng
trở nên nhỏ hẹp

ảnh hưởng lẫn nhau mọi lúc,
khắp địa cầu này.

và rồi có vấn đề thay đổi khí hậu,
bạn biết đấy, các loại khí

thải ra từ phía bên kia
hành tinh

sẽ ảnh hưởng đến chúng ta
ngay tại thành phố Perth này.

Mọi thứ quá liên kết với nhau
với tin tức và mọi thứ khác.

Không có lối thoát
và Đức Phật dạy

mặc dù chúng ta vẫy vùng
như con cá trong nước,

chúng ta vẫn gây gổ và cãi cọ
với nhau,

dùng bạo lực chống lại nhau.
Giống như bây giờ,

nhìn thấy chiến tranh bắt đầu
ở Châu Âu giữa Nga và Ukraine.

Người ta điên rồi!
Ai muốn chiến tranh trên đời này?

Chiến tranh có quá nhiều đau khổ,
thật khùng điên.

Nhưng đây là điều con người làm
và Đức Phật dạy

khi ta thấy mọi người
sống với nhau trong thế giới nhỏ bé này

mà cứ dùng vũ khí
và bạo lực để đối xử với nhau,

luôn luôn gây hấn,
luôn luôn có những vấn đề này,

hoặc trong gia đình
hoặc trong thành thị,

trong Hội Phật Giáo, may thay
ít xảy ra trong Hội Phật Giáo.

Trong bất cứ nhóm người nào,

luôn có ít nhiều xung đột,

khó mà hoàn toàn
tránh được xung đột.

Giữa các quốc gia,
giữa các bộ lạc,

giữa những gia đình, đôi khi
ngay cả trong chính một gia đình

Đây là tình trạng của con người,
thật không thể tránh được.

Và khi Đức Phật thấy vậy, ngài ngộ ra,
ta phải rời bỏ thế gian này,

ta phải tìm một nơi khác.
Nơi khác đó là ở bên trong.

Những điều này không thể chấm dứt
trên thế gian này.

Chúng ta từng cố gắng hàng ngàn năm
để xây dựng một xã hội hoàn hảo

qua chủ nghĩa này, chủ nghĩa kia

chúng ta không thể tạo ra
một xã hội hoàn hảo bên ngoài.

Bởi vì Đức Phật dạy
có một mũi tên cắm trong tim chúng ta

và mũi tên đó là mũi tên tham ái.

Tham ái và ham muốn là những gì dẫn tới
tất cả các vấn đề trên thế gian.

Vì vậy, theo một nghĩa nào đó,
đôi khi bạn chào thua cuộc đời.

Bạn bớt mong chờ thế gian
là nơi hoàn hảo tuyệt vời.

Bạn bắt đầu nhận ra
có lẽ điều này là không thể.

Khi thấy vậy, bạn biết rằng
hạnh phúc có thể tìm thấy bên trong,

cho nên bạn quay vào nội tâm.
Bạn thực hành con đường tâm linh.

Chánh kiến dẫn tới chánh niệm.

Chánh kiến giúp bạn khả năng
hành thiền ngay tại đây và ngay bây giờ.

Chánh kiến và đức hạnh
hỗ trợ lẫn nhau,

giúp cho việc hành thiền Satipatthana.

Đây là những nguyên nhân,
đây là những điều kiện

kích hoạt chánh niệm và thiền,
không phải bản thân chánh niệm.

Điều này khá cấp tiến, vâng,
thực sự rất cấp tiến.

Tại sao nó rất cấp tiến?
Một trong những lý do nó rất cấp tiến,

có lẽ tôi cần nói thêm một tí
về tác động thực tiễn của điều này.

Thật ra có nhiều tác động
thực tiễn đó rồi

nhưng tôi sẽ nói thêm vài điều nữa.
Một trong những lý do tại sao nó

khác biệt là vì trong cộng đồng
Phật giáo người ta thường nghĩ

thiền là một việc gì đó chúng ta làm
trong đời sống hằng ngày. Chánh niệm trong

đời sống hằng ngày, rửa chén trong
chánh niệm, ăn trong chánh niệm,

bạn hẳn đã nghe về ăn trong chánh niệm.
OK, Satipatthana trong khi ăn,

chánh niệm bước lui bước tới,
chánh niệm khi đi vệ sinh,

chánh niệm khi đi vệ sinh...OK,
thật ra...

Tất cả những thứ này,
từ đâu mà có?

Thực ra, theo một cách nào đó,
chúng từ kinh điển mà ra,

bởi vì trong bài kinh Satipatthana,
tôi đang nói về kinh Satipatthana đây,

là bài kinh chỉ nói về chánh niệm.
Một trong những điều phải thực tập,

một trong những cách thực tập
Satipatthana được nói chính xác là

bạn chánh niệm trong khi bước tới,
bước lui, ăn và uống,

ngồi và ngủ và thức dậy
và nói và giữ im lặng.

Cả một danh sách,
kể cả việc đi vệ sinh

cũng được nói tới,
đó là tại sao tôi nói như vậy.

Vì vậy đó là nơi nó xuất phát.

Nhưng thực ra, và đây là điểm chính
được bàn trong lớp học của chúng tôi.

Khi cẩn thận xem xét
các bài kinh,

bạn nhận thấy và nó trở nên rõ ràng

là những điều trên không thực sự
nằm trong phần hành thiền.

Nó nằm ở giai đoạn đầu của đạo lộ
dẫn tới việc hành thiền.

Và một khi bạn thấy điều đó
bạn sẽ hiểu rằng toàn bộ ý tưởng

về thiền trong đời sống hàng ngày
thực sự là lầm lẫn.

Chẳng ích gì khi chỉ
chánh niệm vì chánh niệm.

Nói cách khác,
ý tưởng cho rằng chánh niệm làm

tăng thêm chánh niệm sau này
là không đúng.

Chánh niệm vì chánh niệm kiểu này
không thực sự có trong thiền Phật giáo.

Và đây là một tuyên bố cấp tiến
bởi vì, nó bất đồng

với những gì các bạn thường nghe
trong giới những người tu thiền.

Vậy nên làm gì trong đời sống hàng ngày
nếu chúng ta không chánh niệm?

Đây là câu hỏi kế tiếp
được đặt ra,

nếu không đi quanh chánh niệm
về mọi thứ thì chúng ta nên làm gì?

Và câu trả lời theo Đức Phật dạy,
bạn nhớ chứ, những điều

dẫn đến thiền chính là giới hạnh.
Vậy, trong đời sống hàng ngày

chúng ta nên có đủ chánh niệm,

đủ sáng suốt về cách chúng ta sống,
chúng ta biết chúng ta sống ra sao.

Tôi đối xử thế nào
với những người quanh tôi?

Tôi nói năng thế nào? Tôi có nói
một cách nhẹ nhàng tử tế không?

Tất cả những điều như vậy.
Đó là loại tỉnh giác

và chánh niệm cần có.
Chánh niệm về lối hành xử của mình,

thì nó trở nên có uy lực
khi đó bạn mới thực sự hoàn thành

một trong những điều dẫn tới
chánh niệm, đó là sự tử tế.

Quan trọng hơn cả là chánh niệm
về trạng thái tâm của mình.

Phải, tâm tôi như thế nào?
OK, tôi đang hơi khó chịu,

thôi, hãy dịu lại đi,
thư giãn, lùi lại,

nghĩ tới những đức tính tốt
của người kia.

Một trong những điều khá hay
đã xảy ra hôm nọ.

Tôi đang ngồi trong kuti, kuti là
cái cốc nhỏ ở tu viện Bodhinyana.

Nếu bạn chưa đến tu viện Bodhinyana
hãy xuống đây xem cốc của chúng tôi.

Chúng là những cái hộp nhỏ thật tuyệt vời.
Cốc của tôi rộng 7.2 mét vuông .

Khi cốc của bạn quá nhỏ
bạn biết chính xác nó rộng bao nhiêu.

Nó là 7.2 m2 nên bạn gần như có thể
với tới các bức tường.

Nó nhỏ như vậy đó.
Đó là nơi tốt nhất mà bạn

có thể tưởng tượng được ở,
hầu như không cần chùi dọn,

thực quá tốt, nó thực
rất dễ chùi dọn, không cần bất cứ ...

người nào giúp bạn
hay gì khác.

Và cái hay nhất về cốc của tôi
là nó nằm tách biệt.

Nó ở xa, không có
nhà khác kế bên.

Khi ở trong cốc, tôi không thể thấy ai,

kiểu như, thực sự ở trong rừng
nhưng là rừng đẹp.

Hàng xóm duy nhất của tôi là
các chú thỏ túi và những loại như vậy,

lũ ve /bọ chét (ticks), dĩ nhiên, nhưng sau
một thời gian chúng tôi cũng quen,

ngay cả bọ chét
mình vẫn thương yêu được.

Vậy rồi tôi đang ngồi trong cốc,
và cốc của tôi có 1 cái bàn,

một trong những vị sư trước đây
đã làm cái bàn đẹp đó.

Không phải sư nào cũng có bàn
nhưng tôi có một cái bàn

vì tôi làm khá nhiều loại việc
cần phải có bàn.

Vì thế tôi có một cái bàn trong cốc.
Và tôi đang ngồi thoải mái

nhìn cái bàn.
Tôi nhìn cái bàn của tôi,

nhìn vài thứ trên đó,
chẳng có gì nhiều.

Có lẽ hơi nhiều hơn
cần thiết một chút,

nhưng cũng chẳng có gì nhiều lắm.

Nhưng có hai thứ làm tôi chú ý,

và một thứ hơi giống
cái ca, không phải cái ca, nhưng giống

những cái ly cách nhiệt
dùng để uống đồ nóng.

Và tôi nghĩ, ồ, đây là một
trong những thứ tôi dùng nhiều nhất.

Tôi luôn dùng ly này,
tôi dùng để uống cà phê.

Tôi là một kẻ nghiện cà phê.
Tôi uống cà phê bằng ly này hằng ngày.

Thật là một điều tuyệt vời
ai đó đã tặng cho tôi cái ly này.

Và rồi nhìn cái bàn
tôi thấy một vật khác

nằm phía bên kia
đó là cái đèn pin nhỏ và

tôi chợt nhận ra cái đèn và cái ly
do cùng một người đã tặng cho tôi.

Và tôi nghĩ, ồ, tuyệt vời quá.

Đây là một người
rất cẩn thận, rất hào phóng,

biết được những vật dụng cần thiết
cho các sư,

cố gắng hết sức để làm
những việc tử tế, để hỗ trợ,

và thật là một giây phút tuyệt vời
khi tôi nhận ra mình chưa bao giờ thực sự

kết nối những điều đó trước đây.
Và tôi thấy, ồ! thật là tốt đẹp.

Và đây là lối sống
chúng ta muốn sống, đây là nơi

chánh niệm nảy sinh
từ những hành động tuyệt vời

chúng ta làm trong đời sống hằng ngày
đầy lòng tử tế, để hỗ trợ người khác.

Đó là nơi nó xuất phát.
Đó là loại chánh niệm

cần có - thấy được những gì là
điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Bởi thế đây là điều khá cấp tiến,
không cần phải chánh niệm vào mọi lúc

nên biết rằng chánh niệm
cần phải có chủ đích.

Chủ đích của chánh niệm
phải là sự tử tế.

Nếu chánh niệm không phải về điều này
thì chánh niệm

rõ ràng là về hành thiền.
Và nếu là hành thiền

thì là loại hành thiền nào
chúng ta đang bàn tới vậy?

Trước hết chúng ta đang nói về
việc hành thiền thật sự,

khi chúng ta ngồi xuống,
xếp bằng hai chân lại và

tiến hành một nghi thức
hành thiền nào đó.

Đây là ý nghĩa của thiền.

Nhưng chính xác chúng ta làm những gì
trong thời thiền này?

Và rất phổ biến trong giới hành giả
chánh niệm, điều chúng ta làm

thường được cho là thực hành vipassana,
hay thiền minh sát.

Vậy có phải satipatthana
là về vipassana?

Có phải đó là cách
suy nghĩ đúng về nó không?

Vậy vipassana là gì?
Một cách nghĩ về vipassana

là nghĩ về nó như một tuệ giác.
Một cách khác là nghĩ về nó

như cái thấy rõ ràng.
Bởi vì cái thấy rõ ràng bao quát hơn

và nó liên quan đến
tất cả những thứ này.

Đó có phải là về thực hành Satipatthana?
Câu trả lời là không hẳn vậy

hay có lẽ chỉ là một phần thôi,
nhưng nó còn nhiều hơn thế nữa.

Và, một trong những điều
bạn phát hiện ra

khi đọc những bài kinh này
một cách cẩn thận,

đó là Satipatthana
và thiền là về hai điều,

nó có hai kết quả,
những kết quả đó là

tĩnh lặng và nhìn thấy rõ ràng
Hay tĩnh lặng và tuệ giác.

Đây là hai mặt luôn
song hành với nhau.

Và điều chính yếu thực sự trong
2 điều này là tĩnh lặng,

bởi vì chính tĩnh lặng
sau đó sẽ dẫn bạn đến

những trạng thái thiền rất sâu.
Vậy đây thực sự là những gì chúng ta

đang bàn tới và nó rất...
rất là thú vị

bởi vì thường có ý kiến cho rằng
có nhiều loại

hành thiền khác nhau ,
một bên là tĩnh lặng và bên kia

là tuệ giác hay cái thấy rõ ràng.
Điều này không phù hợp với

những gì được dạy trong kinh.
Những gì bạn thấy trong kinh

thực ra là ngược lại hoàn toàn.
Bạn sẽ thấy tĩnh lặng và tuệ giác,

tĩnh lặng và cái thấy rõ ràng, chúng
hoàn toàn không phải là thực hành thiền.

Thực ra chúng là
kết quả của việc hành thiền

và những kết quả đó
luôn luôn đi cùng với nhau.

Khi hành thiền đúng cách

bạn luôn luôn có được
cả tĩnh lặng và tuệ giác.

Tại sao như vậy? Lý do bởi vì
khi tĩnh lặng

bạn thường thấy được rõ ràng,
khi nhìn thấy rõ, bạn thường trở nên tĩnh lặng.

Đây chính xác là hai mặt
của cùng một thứ.

Tuệ giác đến khi bạn bình yên,
khi bình yên

đó là lúc bạn có tuệ giác.
Khi có tuệ giác

bạn thường trở nên tĩnh lặng sau đó.

Những điều này cùng tăng trưởng,
không thể nào phân chia ra được.

Vì vậy hành thiền có cả hai
yếu tố này, chúng cùng nhau tăng trưởng

khi bạn hành thiền.
Không phải cái này hay cái kia.

Bạn không thể nói rằng thiền
Satipatthana là về tuệ giác.

Những thứ này không thể phân chia,
chúng luôn tăng trưởng cùng với nhau.

Vậy chính xác điều này vận hành ra sao?
chúng ta làm gì

trong khi hành thiền để
hai điều này được vun bồi?

Những gì chúng ta thường làm
khi hành thiền

là chúng ta quan sát một cái gì đó,
cụ thể bạn sẽ quan sát một cái gì đó

như hơi thở, hay bạn quan sát
một số loại đối tượng khác

trong khi hành thiền.
Về cơ bản hành thiền là như vậy,

và quan niệm phổ thông
trong cộng đồng Phật giáo cho rằng

bạn chỉ cần quan sát thôi là đủ.
Và mọi thứ chúng ta cố gắng

đạt được trên con đường tu Phật

bắt nguồn từ việc quan sát trực tiếp đó.

Vì vậy, chỉ quan sát,
chỉ sống với những gì đang xảy ra.

Từ đó sẽ đạt được mọi tĩnh lặng,
mọi tuệ giác

những thứ bạn có thể mong đợi
trên con đường tu Phật.

Đây là cách suy nghĩ rất phổ biến
về hành thiền.

Nhưng tiếc thay
đó không phải là toàn bộ sự thật.

Nó là một phần sự thật,
không phải toàn bộ sự thật.

Nếu bạn nghĩ
có một số đề mục thiền,

như chúng ta làm ở đây,
bạn thực hành chánh niệm về hơi thở.

Nếu bạn thực hành chánh niệm
về hơi thở, dĩ nhiên,

bạn sẽ chỉ quan sát.
Bạn theo dõi hơi thở,

đó là thực tập quan sát thuần túy.
Bạn chẳng làm gì khác

và càng theo dõi hơi thở
bạn càng có thể

giữ hơi thở và trở nên
tĩnh lặng hơn

càng tĩnh lặng bao nhiêu,
bạn càng thấy rõ ràng hơn bấy nhiêu.

Trong trường hợp đó rõ ràng
nó vận hành theo cách đó.

Nhưng thí dụ bạn quán thân,

đây là một trong những
đề mục cổ điển của Satipatthana

khi bạn tập trung trên thân
bạn quán sát thân

bạn có thể làm bằng những cách khác nhau,
chia cơ thể thành nhiều phần

quán các bộ phận khác nhau của nó.

Đó gọi là quán
31 cấu phần (thể trược) của thân

Hay bạn có thể quan sát thân
như thể nó là các yếu tố

đất, nước, gió, lửa
đại loại như vậy.

Nhưng các loại thực tập này
không phải là thực tập quan sát

vì bạn không thể quan sát gan của bạn

OK, gan, bạn biết đấy, nó ở đó,
ngươi có đó không?

ta biết ngươi ở đâu đó trong đây,
chắc phải như vậy,

ngươi phải ở đó, nếu không
ta sẽ gặp vấn đề nghiêm trọng.

Như vậy bạn biết là nó ở đó,
và bạn có lẽ đã thấy biểu đồ cơ thể,

các bộ phận khác nhau, kiểu này kiểu nọ.

Bộ xương, rồi, bộ xương,
cái sọ ở đây.

Ngươi có đó không, hở sọ? Nói đi.
Không, nó không muốn.

OK, đây là cách làm cho nó
lên tiếng phải không? Ding, ding, ding....

Bởi thế, bạn biết đấy, tất cả đều ở đó.
Nhưng dĩ nhiên, nó là...

thực tập bằng sự tưởng tượng và
bằng sự nhớ lại,

khi bạn quán
31 cấu phần của cơ thể

Vậy trí nhớ và tưởng tượng cũng là
một phần của sự thực tập Satipatthana.

Đây cũng là cách chúng ta làm thực tập này,
không thể làm được nếu không có nó.

Bây giờ chúng ta đang khai triển rộng ra,
không phải chỉ là về quan sát,

điều này về cơ bản rất quan trọng
bởi vì đây là cách hướng dẫn

hành thiền rất phổ biến.
Chúng ta cần phải khai triển ra.

Quan trọng hơn nữa,
hành thiền còn là về

cái mà tôi gọi là suy luận hay suy diễn.

Khi bạn có những dữ liệu đơn thuần
qua sự hành thiền của mình

và từ chúng bạn suy luận ra
để khai triển sự hiểu biết của mình.

Lấy ví dụ, ở giây phút hiện tại,

bạn có thể quan sát hơi thở
hay bạn có thể quan sát

bất cứ gì đang xảy ra ở đây và bây giờ.
Nhưng để có tuệ giác thực sự

bạn phải triển khai nó và phải hiểu

rằng nó áp dụng không những
trong hiện tại mà cả trong tương lai

và trong quá khứ.
Đây gọi là suy luận,

khi triển khai những gì bạn đang thấy
sang các trường hợp khác

không thấy ngay trước mắt.
Ví dụ tôi có thân thể này,

chân, ngón tay, những người khác
có thể cũng có chúng, đúng không?

Vậy thì, về cơ bản tất cả chúng ta
đều có cùng một loại cơ thể.

Đó cũng là một kiểu suy luận. Chúng ta
không biết điều này nhưng một khi

nhìn cơ thể của mình bạn có thể suy ra
rằng những người khác cũng có như vậy.

Đây gọi là kiến thức suy luận.
Kiến thức đến từ suy luận,

mở rộng ra toàn bộ ý tưởng
về hành thiền,

làm cho nó rộng lớn hơn nhiều
so với quan sát đơn thuần.

Tại sao điều này quan trọng?
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ

tại sao nó quan trọng và tại sao nó
thực sự có ý nghĩa.

Một trong những cách thiền
tiêu chuẩn

mà chúng ta được dạy trong đạo Phật
là cho rằng

bạn phải quan sát cảm giác đau ở thân.

Bạn có thể đi dự một khóa thiền
và có thể nói:

Ồ, tôi đau quá, tôi nên làm gì đây?

Quan sát cái đau. Đây là
hướng dẫn thông thường

ở các khóa tu thiền trên thế giới.
Một trong vài trường hợp ngoại lệ,

Ajahn Brahm rõ ràng là một ngoại lệ
đối với điều này.

Ngài không tin vào niệm đau,

ngài tin vào hạnh phúc,
hỉ, lạc, sung sướng trong thiền.

Ngài nổi tiếng về điều đó.

Vậy tại sao chúng ta thường xuyên nghe
là phải theo dõi cái đau trong thân?

Trước khi vào vấn đề, tôi muốn nói
là nó thường mang lại kết quả tai hại.

Tôi biết có rất nhiều người đã từng
phá hủy gân cốt đầu gối,

đã từng phá hủy,
nhất là các sư, các vị tu sĩ,

bởi vì nếu thường xuyên làm điều này,
phải chịu rất nhiều đau đớn,

cuối cùng các khớp của cơ thể
sẽ bị phá hủy hoàn toàn.

Tôi biết có vị cư sĩ đã từng tham dự
các khóa tu thiền đó

họ nói “Trong đời, con chưa bao giờ
trải nghiệm những khó chịu

như trong khóa thiền “sắt máu” đó.
“Thiền là có hại. Thiền là tà ma.

Nó chỉ dẫn tới đau đớn và khổ sở.
Ai mà muốn thiền đây trời ơi!

Thật là điên, suốt đời con sẽ
không bao giờ đi thiền nữa”.

Đây là những gì người ta nói với tôi,
gần như nguyên văn.

Tôi nghĩ, ôi chà! OK, tôi nói,
bình tĩnh nào, thử thiền với Ajahn Brahm.

Ajahn Brahm hay lắm,
ngài không tin phải chịu đựng đau đớn,

hãy thử thiền với ngài
trước khi bạn chối bỏ mọi thứ.

“Không, nhất định thế.
Con không thiền nữa,

con chẳng muốn nghe tới Ajahn Brahm.
Con ngán quá rồi.”

Đây là điều tôi được nghe lần đầu
và tôi nghĩ thật là tệ quá.

Toàn bộ mục đích của
con đường tâm linh

là làm tăng thêm giá trị cho cuộc sống,
làm cho nó thăng tiến,

để có được một nơi
cho chúng ta nương tựa

khi gặp khổ đau,
khi bom đạn rơi xuống Kiev,

khi vi khuẩn Covid
lan tràn trên thế giới,

khi thay đổi khí hậu
tàn phá mọi thứ,

khi những cường quốc trên thế giới
đang xung đột hay đại loại như thế.

Chúng ta cần có một nơi
để nương tựa - đó là chỗ này.

Đây là toàn bộ mục đích
của con đường tâm linh.

Chúng ta cần tìm,
cần xử dụng con đường này với trí tuệ

để nó thực sự cho chúng ta nơi nương tựa
đúng nghĩa.

Nếu không, chúng ta đang phá hủy
một cái gì đó rất tuyệt vời.

Do đó, đây là vấn đề
của việc thiền niệm đau.

Nó thực sự là một vấn đề
rất, rất nghiêm trọng.

Tất nhiên, nếu bạn biết
điều đầu tiên trong giáo lý đạo Phật,

bạn biết đó, điều đầu tiên
Đức Phật dạy là “trung đạo”.

Đừng hành hạ cái thân,
cũng đừng nuông chiều nó quá mức,

nhưng chắc chắn là không hành hạ nó.

Tôi có thể nói, nếu bạn làm sai,
thà nuông chiều nó thêm tí xíu còn hơn,

làm thế bạn sẽ chẳng hề hấn gì

trong khi hành hạ có thể
thực sự làm hại bạn rất nhiều.

Đó là điều đầu tiên Đức Phật dạy,
cũng là điều đầu tiên chúng ta quên!

Có lẽ vì đã quá lâu rồi,
đó là lời dạy đầu tiên,

cách đây lâu nhất. Có lẽ ...
tôi không biết,

tôi không chắc thực sự
giả định này có đúng không.

Thật là một vấn đề rất, rất lớn.
Vậy tại sao nó lại như thế?

Và lý do tại sao chúng ta nghĩ như vậy,
đó là, một lần nữa,

nếu bạn đọc bài kinh Satipatthana,

bài kinh chính yếu mà hầu như ai
cũng dùng để giải thích cách hành thiền.

Trong đó có một đoạn
gọi là vedananupassana,

vedana có nghĩa như là cảm xúc
hay cảm giác trong thân

và nupassana là quán sát,
quán sát những cảm xúc/cảm thọ.

Và nếu bạn đọc đoạn đó
nó nói bạn quán sát

những cảm thọ dễ chịu, cảm thọ khó chịu
và cảm thọ trung tính.

Bạn quan sát những cảm thọ dễ chịu hay
khó chịu và trung tính qua giác quan.

Về giác quan, ý tôi là bất cứ thứ gì
liên hệ tới năm giác quan.

Và rồi bạn có những cảm thọ tinh thần
dễ chịu, những cảm thọ tinh thần khó chịu.

Đó là một điều thú vị, phải không?

Tối nay tôi không nói về điều đó.
Chỉ là để quảng cáo

cho buổi giảng kế tiếp tôi sẽ nói
về những cảm thọ tinh thần khó chịu,

chỉ để kích thích các bạn
về buổi giảng kế tiếp mà thôi.

Thực ra có thể tôi sẽ không nói về nó.

Ừm, cái cuối cùng là
những cảm thọ tinh thần trung tính.

Nhưng các bạn sẽ thấy
trong kinh văn nói rõ ràng

bạn phải quán sát
những cảm giác khó chịu.

Vậy thì những cảm giác
khó chịu là gì?- cái đau trong thân -

Đó là những cảm giác khó chịu,
quan sát nó,

kinh Satipatthana nói
bạn phải theo dõi những cảm giác đó.

Thực ra không đúng,
nó không thực sự có nghĩa như vậy.

Và rất thú vị
nếu bạn xem xét Satipatthana

và hành thiền
từ một góc nhìn khác,

từ góc nhìn của
chánh niệm về hơi thở,

bởi vì chánh niệm về hơi thở cũng
nói về quán sát cảm thọ.

Và bạn sẽ thấy trong đó nói rằng
bạn quán sát hỷ,

hỷ giống như niềm vui
bạn quán sát lạc, sukha.

Bạn quán sát những
trải nghiệm cảm xúc này,

và rồi bạn làm dịu bớt những
trải nghiệm hỷ và lạc.

Tất cả là về hạnh phúc.
Và rồi Đức Phật dạy

cách quán sát hỷ
và lạc đi cùng với hơi thở

hoàn thành trọn vẹn
quá trình thiền quán cảm thọ.

Đó là tất cả những gì bạn cần làm.
Vậy chuyện gì xảy ra đây?

Nơi này nói
chỉ tập trung vào hỷ lạc,

nơi kia nói chú ý nhìn cái đau,
chuyện gì xảy ra vậy?

Làm sao chúng có thể giống nhau?
Đức Phật dạy là chúng giống nhau.

Làm sao có thể như vậy được?

Và đây chính là chỗ
tôi đã nói trước đây,

hành thiền không phải chỉ là
quan sát trực tiếp,

hành thiền cũng bao gồm sự nhớ lại,
về trí nhớ, về suy luận,

về hiểu biết sự vật, không nhất thiết
qua kinh nghiệm trực tiếp,

mà hiểu biết nó
qua cái nhìn toàn cảnh

bởi vì bạn có cái nhìn toàn diện
về những gì đang xảy ra.

Vì thế, khi đạt đến những
lạc thọ của thiền

bạn sẽ thấy dĩ nhiên rằng
cái đau không còn đó nữa,

cái thân có thể đã biến mất
trong trạng thái thiền rất sâu này.

Và điều đó có nghĩa là
bạn có thể hiểu cảm giác đau đớn

không phải do quan sát nó mà do
nó vắng mặt. Bởi vì sự vắng mặt là

tuệ giác sâu sắc nhất chúng ta có thể có
khi một cái gì đã hoàn toàn biến mất.

Hãy nhớ những gì chúng ta đang
cố gắng tìm hiểu trong đạo Phật-

chúng ta có cái gọi là
ba đặc tính:

vô thường, khổ và vô ngã.
Ba đặc tính của sự hiện hữu.

Đây là những điều
chúng ta đặt trọng tâm vào

khi chúng ta nói về tuệ giác
hay sự hiểu biết hay cái thấy rõ ràng.

Cách nào tốt nhất
để hiểu sự vô thường?

Nếu quan sát nó, dường như
bạn thấy nó đến rồi đi.

Nhưng nếu nó hoàn toàn biến mất
đó mới chính là vô thường.

Sự chấm dứt hoàn toàn của một hiện tượng
là tuệ giác sâu sắc nhất

về vô thường mà bạn có thể có được.
Nó cũng là tuệ giác về khổ

bởi vì khi nỗi khổ
hoàn toàn biến mất bạn sẽ nghĩ

Ồ! bây giờ tôi mới hiểu những
cảm giác đau đó thực sự đau đớn ra sao.

Tưởng có thể đối đầu với chúng
nhưng khi chúng biến mất

và chỉ còn lại hỷ lạc
thì bạn mới thực sự hiểu hoàn toàn

khổ hay nỗi đau đớn
của kinh nghiệm đó.

Và bạn hiểu được vô ngã
bởi vì nó biến mất,

bạn không còn có thể tiếp cận với nó nữa
và việc mất khả năng tiếp cận đó

có nghĩa là nó vô ngã.
Nó không dính dáng gì tới bạn

bởi vì bạn vẫn còn đó,
còn nó đã biến mất và bạn vẫn ổn.

Vì thế thực sự không những
bạn không cần phải quan sát cái đau,

nó còn không phải là cách tốt nhất để hiểu
và có được tuệ giác về cái đau.

Một cách hiệu quả hơn nhiều
để có tuệ giác về cái đau

là hồi tưởng lại nó
qua việc tận hưởng niềm vui

và hỷ lạc
và hạnh phúc của thiền.

Đó không phải là tin vui hay sao?
Bạn hãy nên mừng nhảy dựng lên.

Ồ! Đây là điều tuyệt vời nhất
tôi học được suốt ngày hôm nay.

Bởi vì...Tôi không biết,
vài bạn có thể chưa bao giờ biết

đấy là những lời hướng dẫn
rất phổ biến trong cộng đồng Phật giáo

nhưng một số bạn sẽ nhận biết được
và sẽ nghĩ, ồ hay quá!

Bởi vì theo tôi đây là một
điểm rất quan trọng

và nó làm cho đời sống tâm linh
càng có thêm nhiều ý nghĩa.

Nó mang lại nhiều niềm vui hơn,
nhiều hạnh phúc hơn.

Nó trở thành nơi nương tựa thực sự
mà chúng ta có thể tìm đến

chúng ta không cần phải trải qua
tất cả những đau đớn đó

trên con đường tìm đến
một cái gì có ý nghĩa.

Tôi nghĩ có một cái gì
nằm sâu trong tâm lý con người

chúng ta nghĩ rằng đau là lợi ích,
chúng ta nghĩ khi chúng ta

hành hạ thể xác, cái thể xác đầy tội lỗi,
khi thể xác đau đớn

thì tinh thần sẽ được giải phóng.
Đúng, OK, phải hành hạ thể xác,

càng đau, càng có lợi lạc.

Thực ra không phải như vậy
Đức Phật đã dạy.

Tuy nhiên có điều gì đó về tâm lý,
nếu nhìn vào những kinh nghiệm tôn giáo

trên khắp thế giới, ý tưởng
về sự hành xác, tạo sự đau đớn

trong thân là điều rất phổ biến.
Dường như nó có thể giải phóng được

tâm linh hay linh hồn
hay tâm thức hay gì gì đó,

tùy loại tôn giáo nào
bạn theo.

Bạn thấy điều đó trong Thiên chúa giáo,
bạn thấy điều đó trong Hồi giáo,

bạn thấy điều đó trong Ấn giáo.
Và lạ chưa,

bạn cũng thấy điều đó trong Phật giáo.
Và đây là vấn đề,

nhất là Đức Phật rõ ràng đã
nhắc chúng ta đừng làm điều này.

Vậy, đây là những ý tưởng rất thiết thực
về giáo lý đạo Phật,

cụ thể là về hành thiền.

Một trong những điều tôi mới nói
là khi bạn đọc kinh

quán niệm hơi thở
mà thực sự cũng là về

thực hành Satipatthana,
làm sao để thực hiện tròn đủ Satipatthana,

bạn có thể hiểu được
một số điều như

quán về cảm xúc
mà nếu không bạn sẽ không hiểu được.

Vì vậy, toàn bộ ý tưởng về quán niệm
hơi thở rất thú vị.

Và theo như trong kinh, chánh niệm về
hơi thở là tất cả những gì bạn phải làm.

Chánh niệm về hơi thở đáp ứng
trọn vẹn cả bốn Satipatthana.

Có bốn Satipatthana,
bốn ứng dụng (applications) của chánh niệm

thân, thọ, tâm và pháp,
bạn biết đó, những điều như vậy,

dhamma là cuối cùng.

Tất cả bốn được hoàn thành trọn vẹn
chỉ bằng cách theo dõi hơi thở.

Một lần nữa, điều này cũng khá cấp tiến

bởi vì nếu bạn
đọc kinh Satipatthana,

kinh bắt đầu
và trong đó chỉ nói rằng

khi theo dõi hơi thở
là liên quan đến quán thân

và sau đó kinh không nói
đến hơi thở nữa.

Vì thế nhiều người nghĩ rằng
“được thôi, tôi theo sát hơi thở

thực hành quán thân
và rồi khi quán cảm thọ,

không liên quan gì đến hơi thở nữa”.
Thực ra, vậy là sai!

Bởi vì khi đến phần
quán thọ trong Satipatthana

kinh không nói
bạn phải làm như thế nào.

Nó không cho bạn bối cảnh cụ thể,

nó không nói về đối tượng thiền.

Tất cả những gì kinh nói là
bạn phải quán về cảm thọ.

Nơi duy nhất bạn có thể
thực sự tìm ra bối cảnh đó

là trong kinh quán niệm hơi thở
- Anapanasati.

Bối cảnh là “theo dõi hơi thở”.

Và khi theo dõi hơi thở
cảm xúc sẽ nảy sinh

và bởi vì cảm xúc nảy sinh
trong khi theo dõi hơi thở

đó chính là bạn đang
quán cảm thọ.

Quán hơi thở là tình huống cụ thể.

Như vậy, Đức Phật thực sự đưa ra
những chỉ dẫn cực kỳ hữu ích.

Những gì chúng ta nên làm
là thiền niệm hơi thở,

không chỉ chú tâm vào thân
không có bối cảnh,

mà trong một bối cảnh rộng hơn
hay cụ thể hơn

như để giữ bạn trong chánh niệm
qua hơi thở.

Đó là cách chúng ta thực hành.

Vì vậy, chánh niệm về hơi thở
thực sự là toàn bộ lãnh vực

thiền Satipatthana,
là tất cả những gì bạn phải làm.

Bạn có thể thực hành theo cách khác?
Có bổ sung nào thêm không?

Vâng, có một số bổ sung cho điều đó.

Nhưng đây là thực tập Đức Phật khuyên dùng
để thực hiện điều này.

Vì vậy tôi nói đây là điều ta nên làm.

Và rồi dĩ nhiên, khi bạn niệm hơi thở,

mục đích của niệm hơi thở là gì?

Theo như trong kinh, niệm hơi thở
thường là để dẫn đến samadhi

Phải, samadhi là
trạng thái định tĩnh của tâm,

niềm hạnh phúc và sự bình yên
sâu sắc mà chúng ta có thể đạt đến

bằng cách hành thiền đúng cách.
Và như vậy ….

niệm hơi thở
dẫn đến samadhi

như thế phải có nghĩa là
Satipatthana dẫn đến samadhi.

Nhưng đa số mọi người nói
Satipatthana dẫn đến tuệ giác.

Nhưng thật ra đúng là
Satipatthana dẫn đến samadhi.

Đây là một trong những điều
tôi đã chỉ ra

trong lớp học về Satipatthana
là trong kinh sách

Satipatthana luôn luôn dẫn đến samadhi,
luôn luôn dẫn đến tâm định tĩnh.

Đó là mục đích của Satipatthana.
Đó là mục đích chính của Satipatthana.

Vậy nó vận hành như thế nào?
Khi tôi nói chánh niệm về hơi thở,

có phải là chúng ta chỉ tập an tịnh,
an tịnh, an tịnh, không có tuệ?

Thật ra không, không hề có nghĩa vậy.
Bạn nhớ không trước kia tôi có nói

samatha - vipassana,
an tịnh và minh sát luôn đi cùng nhau.

Vì vậy, bạn dùng chánh kiến của mình,
dùng sự phản ánh sáng suốt về thực tại,

suy ngẫm về việc hành thiền của mình.

Đó là tại sao tôi thích làm vào cuối
mỗi buổi thiền - nghiệm lại

điều gì đã xảy ra trong lúc thiền,
nó hoạt động như thế nào?

Đây là một khía cạnh của sự tìm hiểu
về cách vận hành của tâm thức và thiền.

Vì vậy, bạn vẫn thực hành cả
vipassana và samatha

bởi vì chúng là kết quả của thiền.

Nhưng mục đích của cả hai
vipassana và samatha là samadhi

Ngay cả vipassana cũng có mục đích
là samadhi,

không phải tuệ giác về bản chất
của thực tại, tại sao?

Bởi vì tuệ giác về bản chất
của thực tại thật ra

không thể nếu không có samadhi.

samadhi là nhân để thấy sự vật
hợp theo lẽ thực tại.

Vậy khi chúng ta chánh niệm về hơi thở

chúng ta hoàn thành trọn vẹn
thiền tập về Satipatthana.

đạt đến samadhi chính là mục đích
của tất cả những thực hành này,

toàn bộ Satipatthana là hướng đến

việc đạt được samadhi và
sự định tĩnh của tâm.

Và rồi điều gì xảy ra?

À, đây là khi cuối cùng Satipatthana
bắt đầu trở nên khác một chút.

Một khi đạt được samadhi,

và nếu bạn nào ở đây đã
đạt được samadhi, thật tuyệt quá,

bởi vì có nghĩa bạn đã đi được
một đoạn xa trên Phật đạo.

Nhưng nếu bạn đạt được samadhi
thì đó là nơi tuệ giác có thể xảy ra,

và đó là nơi bạn có thể nói
phiên bản mở rộng của Satipatthana

phần nhắm vào tuệ giác sâu sắc -
chính là ở đây.

Bởi vì dựa trên sự định tĩnh thâm sâu
của tâm,

tuệ giác về bản chất của thực tại
mới trở nên khả dĩ.

Và đó chính là nơi Satipatthana dẫn bạn
đi suốt đến thức tỉnh,

đi suốt đến giác ngộ.

Không phải trước mà là sau samadhi.
Đây là nơi tuệ giác sâu sắc xảy ra.

Rồi, để tóm tắt lại cho các bạn,

rất ngắn gọn, những điều mà
tôi đã giảng tối hôm nay.

Hãy nhớ, không phải chánh niệm
dẫn tới chánh niệm.

Mà là sự tử tế và chánh kiến
dẫn đến chánh niệm.

Thiền không thực sự để
thực tập trong đời sống hàng ngày.

Mục đích của chánh niệm trong
đời sống hàng ngày là để bảo đảm

hành vi của bạn trong sạch,
đó là mục đích

không phải chánh niệm,
chỉ để chánh niệm.

Kiểm soát tâm mình,
Kiểm soát hành động của mình,

Hãy nhớ rằng thiền không chỉ
đơn thuần là quan sát.

Thiền còn là ngẫm lại mọi thứ,

để hiểu chúng từ góc nhìn
của một quan điểm cao hơn.

Từ góc nhìn của những hiện tượng
chấm dứt, tận diệt, hoàn toàn mất kiểm soát,

đó là nơi xảy ra tuệ giác thật sự và
hiểu biết sâu sắc về bản chất của sự vật.

Có nghĩa là bạn không cần phải
chịu đau trong khi hành thiền

để hiểu đau là khổ,
bạn có thể làm điều này từ góc độ cao hơn.

Và rồi cuối cùng,
mọi lối thiền đều có thể thực hành

bằng cách niệm hơi thở.
Niệm hơi thở

sẽ dẫn đến samadhi
và rồi khi samadhi

đã đủ sâu bạn sẽ
quán về bản chất của thực tại.

Đó là nơi sự giác ngộ có thể xảy ra.

Rồi, chỉ có thế thôi.
Đó là bài giảng tối nay.

Lành thay! Lành thay! Lành thay!

Rồi, có câu hỏi hay
phê bình gì về bài giảng tối nay?

Chúng ta vẫn được phép dùng micro
hay bây giờ là phạm luật

theo quy tắc và hoạch định
của chính phủ Tây Úc (Covid-19)

Không được dùng micro ở đây?

OK, ở đây có ai
muốn nói gì không?

Mọi người ở đây hoàn toàn…

Ồ, cám ơn ông Bill nhiều,
Đây là ông Bill Prince.

Vậy thì tôi sẽ lấy vài câu hỏi
từ các xứ ngoài.

Có vài câu từ những địa điểm giấu kín,
Không biết là ở đâu

nhưng có lẽ không phải ở đây,
Có thể là ở đây,

địa điểm giấu kín,
Tôi không biết.

Dù sao, đây là câu đầu tiên.
Đây là từ Ba Lan. Xin chào Ba Lan.

Hỏi - Xin thầy vui lòng cho biết thầy
nhận định thế nào về tình hình ở Ukraine?

Con cố gắng không có tư tưởng tiêu cực
với kẻ xâm lăng nhưng khó quá.

Ajahn: “ Vâng, tôi cố gắng đề cập
ngắn gọn về điều này trong bài giảng

bởi vì rõ ràng nó là
đề tài thời sự bây giờ

nhưng câu trả lời rất đơn giản,
câu trả lời là

đây là bản chất của kiếp nhân sinh.

Vấn đề là
chúng ta đang ảo tưởng về nó.

Chúng ta nghĩ mình có thể
sống không có chiến tranh.

Mình có thể sống không có
kẻ gây hấn, không có sự xâm lược.

Nhưng thật ra thế giới
loài người không vận hành như thế.

Thế giới con người luôn luôn
sẽ có những chuyện này.

Tại sao vậy? Một trong những lý do
là vì chúng ta sống trong thế gian,

thế giới của giác quan vốn có giới hạn,

chúng ta luôn theo đuổi
những điều giống nhau

theo đuổi những mối quan hệ giống nhau,

theo đuổi “cùng một cái bánh” trên đời.

Miếng bánh kinh tế chỉ có bấy nhiêu
nếu người giàu có nhiều hơn

thì người nghèo có thể sẽ có ít đi
và đại loại như thế.

Vậy tất cả chúng ta theo đuổi cùng thứ

vì thế giới ngoài kia
chỉ có giới hạn.

Và vì ai cũng muốn nhiều hơn
của thế giới bên ngoài.

Chắc chắn sẽ có
xung đột trong thế giới đó.

Vậy nên thế giới của giác quan
vốn dĩ có vấn đề, vốn dĩ hung bạo

vốn dĩ luôn có
xung đột trong thế giới đó.

Đây là một cái nhìn rất sâu sắc.
Vì khi bạn bắt đầu nhận ra điều này

nó sẽ làm cho cả thế giới bên ngoài
kém thú vị.

Khi Ukraine bị Nga xâm chiếm
bạn nghĩ, ồ, tôi đã biết thế rồi.

Dĩ nhiên, nó xảy ra.

Không phải vì người Nga
đặc biệt xấu xa hay gì đó,

chỉ vì điều này là
bản chất của đời sống.

Ngày nào đó sẽ là ai khác
và chúng ta nghĩ

có thể chúng ta ở Perth,
Perth ở xa xôi, thực sự an toàn.

Nó thực an toàn cho đến khi
không còn an toàn nữa.

Chắc chắn có ngày nó sẽ không an toàn nữa
vì tôi không biết chuyện gì có thể xảy ra

nhưng sẽ có chuyện xảy ra,
chắc chắn rồi.

Ngay cả ở nơi đây,
một góc xa xôi trên thế giới

tuy rất tuyệt vời,
khi sống ở nơi xa xôi

nhưng rồi rắc rối vẫn sẽ đến đây.
Không thể tránh rắc rối,

nó hoàn toàn gắn kết
vào trong cõi người.

Vậy đừng nghĩ về nó,

lý do nó làm bạn khó chịu
vì đôi khi bạn cho rằng

những người Nga này là kẻ gây hấn
và rồi bạn cá nhân hóa vấn đề.

Ngay lúc cá nhân hóa vấn đề
là lúc bạn khó chịu với nó.

Thật ra không phải là chuyện cá nhân,
nó là một hiện tượng xảy ra trên thế gian

như nó phải xảy ra. Khi thế gian
được cấu trúc theo cách này,

với tham lam, với sân hận, với si mê,
thế gian là vậy.

Thực ra việc này không có nghĩa
là ta nên tức giận.

Mà có nghĩa là
ta nên từ bỏ nó

bởi vì nó vốn đầy vấn đề.

Ta nên hướng về con đường tâm linh,
đó là nơi nương tựa duy nhất mình có.

Sẽ không bao giờ tìm được giải pháp
ở thế giới bên ngoài,

mà giải pháp được tìm thấy từ bên trong.
Đây là cái đẹp của con đường tâm linh.

Hỏi - Có ai thấy thân thể trở nên nặng nề

gần như đang tan chảy
khi tâm càng tĩnh lặng?

Con thật không thích cảm giác đó
mỗi khi con nhận ra nó,

như một cú sốc nhỏ
khiến con muốn ngừng lại.

Ajahn - Thân thể trở nên nặng nề,…hum..
bạn biết đấy, thiền rất đa dạng

và thiền thực sự là những nhận thức
nảy sinh trong tâm khi bạn thiền,

rất khác nhau giữa người này với người khác.
Đủ loại nhận thức có thể nảy sinh

trong tâm yên tĩnh và
thông thường nó do tâm tạo ra

và cái nặng nề có thể là một
trong những sáng tạo của tâm

xảy ra bên trong bạn.

Nhưng tốt nhất, nếu thiền của bạn
bắt đầu tiến,

nếu bạn dự một khóa thiền
hay gì đó

thật ra bạn sẽ thấy
thường thường thân sẽ nhẹ hơn.

Nếu thiền của bạn thật sự tốt,

thân bạn trở nên rất nhẹ
trước khi nó gần như biến mất hoàn toàn.

Vậy cảm giác nặng nề có thể chỉ
là lúc đầu,

trải nghiệm sơ khởi, có thể
tâm trở nên hơi hôn trầm,

hay hơi trạo cử hay là
bạn phải trải qua một điều gì đó

trước khi bạn đến trạng thái tươi sáng
hơn sau đó.

Có thể chỉ là trạng thái
bạn phải trải qua

cái cảm giác nặng nề đó. Nhưng
nếu bạn cứ tiếp tục, nó tiến triển tốt

tôi tin là bạn
sẽ thấy sáng sủa

và nhẹ nhàng hơn sau đó.

Hỏi - Từ Nam Dương

Thưa thầy, làm sao có thể ở
trong hiện tại cho dù mình thấy

không thể chịu nổi, tâm trí hỗn loạn.

Có người dễ dàng an vui trong hiện tại
và thiền có người thì không.

Có phải vì nghiệp không?”

Ajahn - “Um, có phải vì nghiệp không?
bạn biết không, đừng hỏi lý do tại sao

mọi người thường muốn biết
vì sao chuyện này lại xảy ra cho tôi?

Ôi, tôi mất việc, tại sao tôi mất việc?
Có phải vì nghiệp không?

Không biết có phải do nghiệp không
ai mà biết chứ? nó không ích lợi,

nó không quan trọng
nếu đó là do nghiệp,

bởi vì người khác xấu xa,
bởi vì chúng ta làm lỗi hay bất cứ gì

hầu như hoàn toàn không lợi ích gì.

Vấn đề cuộc sống là như vậy
hãy quên điều đó đi.

Chúng ta nghĩ rằng nếu có thể đổ lỗi
cho nghiệp thì có thể có giải pháp.

Thật ra nó chẳng giải quyết được việc gì
nếu bạn đổ lỗi cho nghiệp.

Vậy, hãy cố tận hưởng thiền,
chọn loại thiền nào thú vị.

Rút ngắn thời gian thiền
nếu bạn thấy thiền khó khăn.

Đừng hành thiền quá lâu, hãy dùng
một số hướng dẫn để giúp bạn tiếp tục.

Giọng (hướng dẫn) của Ajahn Brahm
nếu bạn thích giọng Ajahn Brahm

giọng Ajahn Brahm đôi khi
rất có uy lực

nếu bạn biết cách lắng nghe
hay giọng của người nào bạn thích

để đưa bạn vào tâm trạng
thích hợp cho việc hành thiền.

Nó có thể rất, rất hữu ích

bởi vì có những người có cảm xúc tâm linh
về điều này.

Ajahn Brahm là một trong những người này.

Với một tâm trạng phù hợp, Ajahn Brahm

có thể gây được, ồ!
cảm xúc mạnh mẽ nhất.

Ít nhất trong tâm tôi khi ngài
giảng dạy ở tu viện

trong mùa an cư,
chánh điện im phăng phắc,

Ajahn Brahm gần như
hoàn toàn bất động,

và bạn trở nên bình an
chỉ bằng cách lắng nghe những gì ngài nói.

Đó là sức mạnh
của phẩm chất tâm linh.

Thiền đúng thời, có thể
vào buổi sáng khi bạn tỉnh táo

tinh thần sảng khoái
sau một đêm dài ngủ ngon.

Đừng lên mạng trước khi
bạn lên giường,

một tiếng trước khi lên giường
không lên mạng, tắt nó đi,

cất điện thoại đi.
Không được sờ vào nó - khóa lại,

sau đó đưa chìa khóa
cho người khác, nói với họ tôi không

muốn thấy cái điện thoại di động này
trước sáng hôm sau.

Làm điều gì đó mà bạn biết
bạn không thể đụng đến nó được

vì nếu có thể, bạn sẽ dùng nó.
Sự cám dỗ quá cao.

Vì vậy, hãy sáng suốt xem
tại sao tâm trí bạn lại như vậy,

bạn biết đấy, tất cả mấy điều này.
Và hy vọng rồi bạn sẽ tìm được

loại thiền mà bạn thích.
Nhưng đừng làm điều này chỉ vì

bắt buộc phải hành thiền
vì bạn là Phật tử.

Bởi vì nếu phải làm
bạn sẽ không thích,

hơn nữa bạn còn phá hủy
tiềm năng của đạo lộ.

Vậy điều bạn cần làm là
hành trì nhiều hơn sáu chi phần

đầu tiên của Bát Chánh Đạo.
Bạn có thể tử tế hơn không,

bạn có thể từ bi hơn không,
bạn có thể thấy những phẩm chất tốt

của người khác nhiều hơn không,
tất cả những điều này,

là những gì bạn nên làm.
Và bạn càng làm những điều này

thì tâm càng sẵn sàng cho việc
hành thiền.

Trên đời này có những người
có kinh nghiệm tồi tệ về thiền

và lý do chính của điều đó là
do họ chưa thực sự sẵn sàng.

Đây là vấn đề khi tách rời thiền ra khỏi
những chi phần còn lại của đạo Phật

cho rằng thiền tự nó
là con đường.

Rồi nếu không hiệu quả thì bạn làm gì?
Bạn không thể dựa vào

lời dạy nào khác của Đức Phật.

Vậy nếu không có kết quả
chỉ cần cố gắng tử tế hơn,

điều mà ai cũng làm được,
cố gắng tử tế hơn.

Vậy hãy trở về với
sáu chi phần đầu tiên.

Hãy tử tế hơn,
tử tế càng nhiều càng tốt.

Hãy luôn tử tế, tận dụng mọi cơ hội
để làm những hành động tử tế

ngay cả đôi khi
người khác nghĩ bạn ngớ ngẩn,

chẳng sao cả cho dù
người ta nghĩ là bạn ngớ ngẩn

miễn là bạn đang làm
điều đúng đắn.

Nếu bạn tiếp tục suy ngẫm theo cách này
bạn sẽ tìm ra cách tiến lên.

Hỏi - “Đôi khi những kỷ niệm trong quá khứ,
những cảnh thân mật với người tình cũ

hiện lên trong lúc thiền
và nó làm con xáo trộn rất nhiều

và con cảm thấy mình tồi tệ
làm thế nào để con thiền tốt hơn?”

Ajahn “À, lý do tại sao
những thứ này khởi lên

là bởi vì bạn đang nghĩ
về những gì bạn cho là vui hơn,

thú vị hơn thiền,
có lẽ bạn không thích

thiền cho nên…thay vào đó
bạn lại nảy sinh những ý nghĩ dục lạc.

Vậy làm sao tránh được điều này?

Đơn giản chỉ bằng cách cố gắng
vui thích với thiền nhiều hơn,

rút ngắn thời gian thiền,
làm nó ngắn hơn,

dùng một số hướng dẫn
trong khi bạn thiền

nghe giọng nói của ai đó,
nếu Ajahn Brahm đang nói bên tai bạn

bạn sẽ không dám có
những ý nghĩ dục lạc phải không? (CƯỜI)

Tôi không dám nghĩ có thể Ajahn Brahm
đang lắng nghe, trời ơi! đáng sợ quá (cười)

vì vậy bạn sẽ hơi lo lắng về những
ý nghĩ dục lạc đó

nếu Ajahn Brahm ở ngay đây hoặc gì đó

luôn có cách để giải quyết chuyện này.

Cách khác nữa là nhớ đến sự hạn chế
của những ý nghĩ dục lạc.

Thế giới giác quan, toàn bộ thế giới
giác quan, nhục cảm dính kết với nhau.

Vì vậy, thực tế là thế giới giác quan
bên ngoài có vấn đề,

có chiến tranh, có Covid,
có đại dịch, có biến đổi khí hậu,

rồi gì nữa,
có người chết,

có đủ chuyện xảy ra,
những chuyện tệ hại trên đời này.

Những khoái lạc bình thường
mà chúng ta hưởng thụ hàng ngày,

dù là quan hệ tình cảm,
là thức ăn hay gì khác,

tất cả gắn chặt với nhau
như cùng trong một gói.

Vì vậy nếu bạn hiểu
cả thế gian là nguy hiểm

vì quả thực nó đầy
xung đột và đầy vấn đề.

Bạn có thể…có thể sẽ
buông bỏ những ý nghĩ dục lạc đó

thêm chút nữa.
Nhưng hãy nhẹ nhàng với mình,

hiểu rằng rất khó để
buông bỏ thế giới dục lạc,

đó là một trong những điều khó khăn nhất,
một trong những điều

thường khiến người xuất gia hoàn tục.
Bởi vì thế giới đó rất khó

buông bỏ. Vì vậy đừng mong đợi
mau có kết quả với điều này.

Cần có thời gian để khắc phục,
hãy nhẹ nhàng, tiếp tục tìm hiểu,

thiền cách nào có thể giúp
bạn có khả năng đừng suy nghĩ

về những điều này
và dần dần bạn có thể vượt qua.

Khắc phục sân hận và ác ý
quan trọng hơn

vì nó nguy hại hơn nhiều
so với dục lạc.

Hỏi: “ Ajahn Brahmali thầy có thể
tụng kinh cho Ukraine? Con ở Ba Lan

và họ là hàng xóm của con
con cố gắng thấy cái tốt ở mọi người,

nhưng thật khó để tìm thấy
một cái gì đó tốt ở Putin”

Ajahn “Nên nhớ chính Putin
cũng bị điều kiện hóa,

ông ta không biết mình đang làm gì.
Ông ta mù, ông ta đi trong bóng tối,

ông ta tạo ra vô vàn
khổ đau cho nhiều người

nhưng có lẽ còn nhiều
khổ đau hơn cho chính ông ta,

nào ai biết được điều gì
sẽ xảy ra cho Putin trong tương lai?

Nhất là nhìn theo quan điểm
Phật giáo về nhiều kiếp luân hồi.

Ồ, bạn biết đấy, người xấu
gặt quả rất xấu - đó là sự thật

và Putin mù lòa
ông ta đi trong bóng tối,

không biết mình đang làm gì,
dẫu sao ông ta cũng đáng được thương xót

cho dù ông ấy có thể đã làm
những điều sai quấy.

Cho nên tốt nhất là
không phán xét ai,

điều tốt nhất nên làm là
có lòng từ bi cho tất cả,

như vậy là bạn đang làm đúng.

Vâng, chắc chắn tu viện
chúng tôi sẽ tụng kinh cho Ukraine.

Tôi có thể hình dung điều này xảy ra
chúng tôi sẽ mời cả Ajahn Brahm

bởi vì Ajahn Brahm sẽ đem lại
thêm sức mạnh cho Ukraine .

Rồi, chỉ có vậy thôi.

Chắc đây là câu hỏi cuối tối nay?
Ôi không, bạn cho hết các câu hỏi

vào đây ư. Vậy thì các bạn
cứ thoải mái ra về bất cứ lúc nào

bởi vì còn một số câu hỏi nữa,
chính xác là 3 câu.

Hỏi “Thưa thầy, con đang cảm thấy tâm mình
cực kỳ điên rồ

con thấy như mình cần được giải thoát
ngay tức khắc, xin cho con lời khuyên?”

Ajahn - “ Tôi không hiểu rõ
bạn muốn nói gì

khi bạn cảm thấy tâm
điên rồ

liệu bạn muốn nói tâm
mất kiểm soát khi bạn thiền?

Tôi đã đề cập sơ qua về điều đó
trước đây.

Nếu bạn cảm thấy tâm mất kiểm soát
trong khi thiền,

vậy thì có thể….,
hãy cẩn thận đừng đi quá xa.

Bởi vì với tâm mất kiểm soát như thế,
đôi khi người ta có thể phát điên

trong khi thiền nếu họ để nó đi quá xa.

Vì vậy, hãy nhẹ nhàng với chính mình,
bảo đảm thiền đúng cách.

Nếu nó làm cho bạn bình yên hơn,
nhẹ nhàng hơn, bình tĩnh hơn,

là người tử tế hơn, thì bạn biết
thiền đang đi đúng hướng.

Cho nên, nếu đúng vậy
thì hãy cẩn thận.

Nếu bạn muốn nói bạn hiểu
sự điên rồ của tâm

theo nghĩa tổng quát như
tâm là thứ không thể kiểm soát.

Thế thì tốt, bởi vì điều đó
dĩ nhiên là rất đúng,

Tâm thường điên rồ theo nghĩa

nó có những ý tưởng kỳ lạ,
nó làm những điều kỳ lạ

và đó là một cái nhìn có tuệ giác
về tâm

để thấy là bạn không thể
làm chủ nó được.

Có biết bao nhân duyên
tác động lên tâm

và tâm vận hành theo
những nhân duyên đó.

Vì vậy đó cũng là tuệ giác
về sự đau khổ vốn có trên thế gian.

Tâm là….chúng ta không làm chủ
được tâm mình.

Tâm chúng ta bị trói buộc bởi
thói quen xấu từ quá khứ, bởi

duyên từ quá khứ, bởi những lập trình
xếp đặt trong tâm từ quá khứ.

Chúng ta bị mắc kẹt bởi chúng
và đó có thể là những gì bạn thấy.

Vì vậy tùy những gì
bạn muốn nói ở đây.

Một là phải cẩn thận nếu bạn
cảm thấy như điên trong khi thiền,

hãy lùi lại một chút
vì nó có thể có vấn đề

nhưng nếu đó là tuệ giác về bản chất
của thực tại nói chung

thì đó có lẽ là một điều tốt.
Vậy hãy sử dụng chúng như một lợi thế

để giúp bạn thăng tiến trên đạo lộ
với những gì đang xảy ra.

Hỏi - “ Con phải làm gì khi người thân
nói những điều khủng khiếp và con đã

chịu đựng rồi sau đó nổ bùng
thì họ cho là con quá kích động.”

Ajahn - Vậy là quá bất công phải không?
Bạn cố gắng hết sức

kiềm chế mà
họ lại cho là quá kích động.

Đúng, thật là bất công.
Đời là bất công, đừng buồn

vì đời là bất công
vì đáng tiếc thay, đời là như vậy.

Vậy thì thay vì kìm nén
bạn nói “em yêu nghe này!

làm ơn đừng nói những điều tệ hại
hãy nói những lời tử tế với tôi”

nói tôi yêu em,
có người bạn đời như em thật tuyệt.

Xin tặng em mấy đóa hoa hồng
vì tôi thương em nhiều lắm.

Hãy hôn lên má tôi.
Xin hãy làm thế thì chúng ta có thể

có một mối quan hệ thực tốt với nhau.

Vậy khi nào bạn cảm thấy vui vẻ,
hãy kéo họ ra và ôm lấy họ

và nói đây là...có thể...
hãy đối xử với nhau như thế này

thì chúng ta mới có thể
hạnh phúc bên nhau.

Vậy hãy cởi mở, cố gắng
trao đổi về các vấn đề.

Vấn đề thường có thể giải quyết
nếu chúng ta thảo luận và trao đổi.

Đừng đè nén quá nhiều
vì đúng như bạn nói

cuối cùng bạn sẽ nổ tung ra.
Nó làm mọi việc thêm tồi tệ

và bạn bị kích động thêm.
Điều đó thực không hay.

Đó là những gì tôi khuyên bạn
thử xem nó có giúp

cho mọi việc tốt đẹp hơn không.
Và câu hỏi cuối cùng tối nay

“ Con có một câu hỏi liên quan đến
quán nội tạng.

Có ví dụ nào về những thiền giả
thực sự có thể nhận biết chúng

một cách trực tiếp không?
Họ nói những nữ thiền giả Lão giáo

thời xưa nhận biết được bào thai
khi nó chỉ mới vài tuần

và có được kiến thức y học.”
Ajahn “ Được rồi, okay.

Điều đó thật thú vị…um..
Tôi muốn nói tâm là điều rất thú vị,

bạn biết đó, sự nhận thức về
nội tạng. Rõ ràng có

nhiều cách bạn có thể làm
điều đó với tâm trí.

Nó có thể như một hình ảnh
nhưng hình ảnh này có thể

mạnh mẽ đến nỗi ta cảm thấy
mọi vật như thật.

Cũng có thể nếu tâm bạn
cực kỳ mạnh mẽ

để có thể thực sự thấy nội tạng,
vâng, có thể lắm.

Vì vậy những điều này rất có thể

nhưng đây không phải là điều
nói đến trong kinh Satipatthana

bởi vì Satipatthana là thiền
dẫn đến samadhi,

bạn thậm chí còn chưa đạt được samadhi.

Và samadhi thì cần thiết để có thể
thấy những nội tạng này

theo cách bạn diễn tả ở đây

cho nên đây không phải là ý nghĩa
trong bối cảnh của Satipatthana.

Ở đó chúng ta nói về tưởng tượng

và hồi ức về những điều
bạn đã học trước đây.

Nhưng đúng, tôi nghĩ thật đáng kinh ngạc
về những gì tâm có thể làm

nếu nó thực sự được rèn luyện đủ

nhưng chuyện gì cũng tùy thời và tùy lúc.

Okay, hôm nay chỉ có thế thôi.

Vậy chúng ta hãy đảnh lễ
Phật, Pháp, Tăng.