Jak właściwie serce pompuje krew - Edmond Hui

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-the-heart-actually-pumps-blood-edmond-hui

Bardzo długo naukowcy nie byli pewni, dlaczego serca biją ani nawet jaki jest tego cel. W końcu zdaliśmy sobie sprawę, że ten pulsujący organ ma ogromnie ważne zadanie, jakim jest pompowanie krwi przez ciało. Ale jak? Edmond Hui śledzi, jak to wszystko działa, przyglądając się bliżej wysoce efektywnemu systemowi komorowemu.

Lekcja: Edmond Hui, animacja: Anton Bogaty.

Bardzo długo

ludzie nie mieli pojęcia,
do czego służy serce.

Ten organ do tego stopnia
zdezorientował Leonarda da Vinci,

że porzucił badania nad nim.

Choć każdy może poczuć
bicie swojego serca,

jego cel nie zawsze był jasne.

Teraz wiemy, że serce pompuje krew.

Ale to nie zawsze było takie oczywiste,

bo kiedy serce było odsłonięte czy wyjęte,

ciało szybko umierało.

Nie można też patrzeć przez żyły,

ale nawet gdyby było to możliwe,

krew jest nieprzejrzysta,

przez co trudno dostrzec pracę zastawek.

Nawet w XXI wieku

bardzo niewielu chirurgów

widziało pracujące serce na żywo.

Wyszukiwarki internetowe w sprawie serca

odsyłają do prymitywnych modeli, diagramów

albo animacji, które nie pokazują,
jak naprawdę działa serce.

To tak, jakby odwieczna konspiracja

między nauczycielami i studentami
wymuszała akceptację,

że funkcjonowania serca
nie da się zademonstrować.

Można tylko rozciąć serce

i oznakować jego części.

Studenci nie załapią do końca jak pracuje,

ale powierzchownie mogą się dowiedzieć,

że serce jest organem czterokomorowym,

albo przyjmą potencjalnie mylące tezy,

jak na przykład, że ssaki
mają dwa obiegi krwionośne,

jeden biegnący do płuc i z powrotem,

drugi do ciała i z powrotem.

W rzeczywistości układ krwionośny ssaków
jest jak leniwa ósemka.

Krew przepływa
z prawej części serca do płuc,

wraca do lewej części serca,
która wysyła ją dalej, do ciała,

a stamtąd krew wraca
do prawej części serca.

To ważna różnica,

bo to oznacza dwie
zupełnie różne morfologie.

To zamieszanie sprawia, że wielu uczniów

dość oględnie traktuje serce
podczas lekcji biologii,

myśląc, że to zwiastuje
coś strasznie trudnego,

na pewno z mnóstwem
skomplikowanych nazw i diagramów.

Tylko studenci medycyny

rozumieją do końca,
jak to wszystko działa.

Funkcje serca stają się oczywiste wtedy,

gdy medycy muszą obserwować
ruchy zastawek.

Wyobraźmy sobie, że na dziś
jesteś studentem medycyny.

Na początek będziesz potrzebować
całego, świeżego serca,

na przykład od owcy albo świni.

Zanurz to serce w wodzie,

a zauważysz, że ściskane dłonią
wcale nie pompuje.

Dzieje się tak, bo woda
nie wpływa do serca na tyle czysto,

żeby mechanizm pompujący
mógł zacząć pracować.

Możemy rozwiązać ten problem
w nadzwyczaj prosty sposób.

Znajdź dwa przedsionki i odetnij je,

zmniejszając je aż do szczytu komory.

To sprawia, że serce wygląda prościej,

bo do przedsionków są przytwierdzone żyły.

Bez nich jedyne pozostałe
naczynia krwionośne,

to dwie najważniejsze tętnice:

aorta i tętnica płucna,

które wystają jak kolumny spomiędzy komór.

To wygląda, i jest, naprawdę proste.

Jeżeli do prawej komory
nalejesz wody z kranu,

(lewa też zadziała,
ale mniej spektakularnie)

zobaczysz, że zastawka komory

próbuje się zamknąć,
żeby nie wpuścić strumienia wody.

A kiedy komora napełni się wodą

ściśnij ją, a strumień wody

wytryśnie z tętnicy płucnej.

Zastawki komór zwane
w prawej komorze trójdzielną,

a w lewej mitralną,

są widoczne w czystej wodzie,

otwierające się i zamykające
jak spadochron,

kiedy komora jest rytmicznie ściskana.

Ten przepływ wody imituje
prawdziwy przepływ krwi.

Zastawki są bardzo efektywne.

Zauważ, że w ogóle nie przeciekają,
kiedy ściska się komorę.

Z czasem zaczynają też
zamykać się na zmianę,

nie zużywając się ani nie niszcząc,

co tłumaczy, jak serce działa bez przerwy

przez ponad 2 miliardy uderzeń
w ciągu twojego życia.

Teraz każdy adept serca
może potrzymać je w ręku,

sprawić, że zacznie pompować

i śledzić rozwój akcji.

Połóż dłoń na sercu

i spróbuj wyczuć jego rytmiczne uderzenia.

Zrozumienie działania
tej niezawodnej pompy,

nadaje nowy wydźwięk uczuciu,

którego doświadczasz podczas wyścigu,

gdy wypijesz za dużo kofeiny

albo zobaczysz swoją miłość.