Un prometedor test para diagnosticar o cancro de páncreas... feito por un adolescente

Máis do 85% dos cancros de páncreas teñen diagnósticos tardíos, cando a porcentaxe de supervivencia é inferior ao 2%. Como é posible?
Jack Andraka fálanos sobre como desenvolveu un prometedor test para a detección temperá do cancro pancreático que é moi barato, efectivo e non invasivo -- e todo isto antes de facer os 16 anos.

Pasaron algunha vez na vida un momento

tan doloroso e confuso

que o único que querían

era aprender del o máximo posible
para darlle sentido?

Cando tiña 13 anos, un amigo da familia,
que era coma se fose meu tío,

faleceu de cancro de páncreas.

Cando a enfermidade golpeou
tan preto da casa,

souben que tiña que aprender máis,

así que fun á web na busca de respostas.

Atopei datos estatísticos
sobre o cancro de páncreas

e o que encontrei sorprendeume.

O 85% destes cancros detéctanse tarde,

cando a supervivencia é inferior ao 2%.

Por que non o detectamos con eficacia?

A razón?

A medicina usa técnicas de hai 60 anos.

É máis vella có meu pai.

(Risas)

Ademais, son moi caras.
Cada exame custa 800 dólares$

e son inexactas:
detectan o 30 % dos cancros.

O voso médico tería que ter
fundadas sospeitas de que tedes cancro

para pedir este exame.

Sabía que debía haber un sistema mellor.

Por iso, establecín criterios científicos

para determinar como debería ser un sensor

que diagnosticase con efectividade
o cancro de páncreas.

O sensor tería que ser

de baixo custo, rápido, simple, sensible,

selectivo e pouco invasivo.

Hai unha razón pola que esa proba
leva sesenta anos sen actualizarse.

Porque cando buscamos cancro de páncreas,

analizamos a corrente sanguínea,

que está repleta de proteínas

e buscamos unha diferenza minúscula
neste volume de proteínas.

Só unha proteína específica.

É case imposible.

Pero, grazas ao meu optimismo adolescente

(Risas)

(Aplausos)

fun consultar os dous mellores amigos
do adolescente: Google e a Wikipedia.

De aí sacaba todo o necesario
para facer os deberes.

(Risas)

E encontrei un artigo

que enumeraba unhas 8000 proteínas

presentes cando se ten cancro de páncreas.

Por iso decidín seguir
e facer disto a miña nova misión:

analizar todas estas proteínas

e ver cales poderían ser
biomarcadores do cancro.

E para simplificar un pouco o traballo,

tracei un mapa cos criterios científicos.
Velaquí o está.

A proteína debe estar presente
en todos os cancros pancreáticos,

en altas concentracións
na corrente sanguínea,

nas etapas temperás, pero só no cancro.

Estaba toleando con esta enorme tarefa

e ao final, despois de 4000 intentos,

cando estaba a punto de perder o xuízo,

atopei a proteína.

Chámase mesotelina,

unha proteína común e corrente,

agás que teñas cancro de páncreas,
ovario ou pulmón,

nese caso a concentración é alta.

A clave é que está no inicio da doenza,

cando a supervivencia é case do 100%.

Xa atopara unha proteína para detectalo,

entón centreime en detectar a proteína

e, con ela, o cancro de páncreas.

O meu achado chegou nun lugar insólito,

no lugar menos probable para a innovación:

a clase de bioloxía de secundaria,
o inhibidor absoluto da innovación.

(Risas)

(Aplausos)

Lin este artigo sobre algo
chamado nanotubos de carbono,

que son tubos finos e longos de carbono,

do grosor dun átomo
e 1/50000 do diámetro dun cabelo.

E a pesar das súas pequenas dimensións,

teñen propiedades incribles.

Son os superheroes
da ciencia dos materiais.

Mentres lía este artigo, que tiña agachado
baixo o meu pupitre na clase de bioloxía,

supoñíase que lles atendía
a outros interesantes tipos de moléculas:

os anticorpos.

Son moi interesantes porque só reaccionan

a unha proteína específica,

pero non tanto como os nanotubos.

Así que estaba sentado nesa clase,
e de súpeto decateime:

podía combinar o que estivera lendo
sobre os nanotubos de carbono

con aquelo ao que supostamente
lle atendera: os anticorpos.

Podía tecer un feixe destes anticorpos

para formar unha rede de nanotubos

que só reaccionase a unha proteína

e grazas ás propiedades dos nanotubos,

cambiaría as súas propiedades eléctricas

en función do número
de proteínas presentes.

Pero hai un problema.

Estas redes de nanotubos son moi débiles.

Son tan finos, que precisan un soporte.

Por iso elixín usar papel.

Facer un sensor de cancro con papel
é tan simple

como facer galletas
con labras de chocolate... encántame!.

(Risas)

Comézase con auga,
bótanse uns cantos nanotubos,

engádense anticorpos, mestúrase,
cóllese papel, móllase, sécase

e pódese detectar o cáncer.

(Aplausos)

Logo, de repente, caín na conta

de que había un defecto no meu plan.

Non podo investigar sobre o cancro
no mesado da cociña.

A miña nai non lle gustaría.

Polo tanto, decidín buscar un laboratorio.

Elaborei orzamento, material,
calendario e procedemento

e envieilles correos
a 200 profesores distintos

da Johns Hopkins University
e dos Institutos Nacionais de Saúde.

basicamente, a calquera que tivera
algo que ver co cancro de páncreas.

E senteime a agardar
polas respostas positivas

que dirían: “Es un xenio! Vasnos salvar!”

E...

(Risas)

Despois impúxose a realidade e,
ao cabo dun mes,

rexeitáranme en 199 dos 200 correos.

Un profesor revisou todo o procedemento,

--non sei de onde sacou o tempo--

e explicoume punto por punto
por que cada paso

era un enorme erro.

Obviamente, os profesores non tiñan
unha opinión tan alta do meu traballo.

Con todo, había unha físgoa de esperanza.

Un dixo: “Talvez poida axudarche, rapaz”.

Así que fun nesa dirección.

(Risas)

Nunca se pode dicir "non" a un rapaciño.

E así, tres meses máis tarde,

acordei unha reunión con este home,

fun ao laboratorio, entusiasmado, senteime

abrín a boca e comecei a falar.

Cinco segundos despois
chama a outro doutor.

O cuarto énchese de doutores

que comezaron a torpedearme a preguntas

e sentíame coma un espectáculo de feira.

Estabamos 20 doutores,
o profesor e mais eu,

amoreados nesa pequena oficina

e eles bombardeándome a preguntas,

tratando de afundir o meu procedemento.

Que probabilidade ten? En fin…

(Risas)

Porén, sometinme ao interrogatorio,

respondín todas as preguntas,
algunhas ao chou,

pero acertei,

e conseguín o espazo de laboratorio
que precisaba.

Pouco despois descubrín
que o meu brillante procedemento

tiña un millón de buratos,

e ao longo de 7 meses,

fun tapando minuciosamente cada un deles.

O resultado?

Un sensor de papel de 3 centavos
que funciona en 5 minutos.

Isto é 168 veces máis rápido,

máis de 26000 veces máis barato

e 400 veces máis sensible ca o actual test

de detección de cancro de páncreas.

(Aplausos)

Unha das mellores partes do sensor

é que ten preto do 100% de precisión

e pode detectar o cancro nos seus inicios

cando se ten case o 100 %
de posibilidades de supervivencia.

E así, nos próximos dous a cinco anos

este sensor podería elevar a supervivencia

dun triste 5,5 % a case o 100 %,

e o mesmo se podería dicir
para os cancros de ovario e pulmón.

Pero iso non é todo.

Cambiando o anticorpo,

podemos ver outra proteína e outra doenza,

en teoría calquera enfermidade do mundo.

Abrangue desde doenzas cardíacas
ata malaria, VIH, sida,,

así como outros tipos de cancro --todo.

E quizais, un día,

todos poidamos ter un tío extra,

esa nai, ese irmán, esa irmá,

todos poidamos ter ese familiar que amamos

e que os nosos corazóns se libren
da carga que supón a enfermidade

vinculada ao cancro de páncreas,
ovario e pulmón

ou calquera outra enfermidade.

Grazas a internet todo é posible.

As teorías compártense

e non é preciso ser un profesor
con moitos títulos

para que as túas ideas se valoren.

É un espazo neutral, onde o aspecto,
a idade ou o sexo

tanto teñen.

O que importa son as ideas.

Trátase de utilizar internet doutro xeito

e decatarse de que hai moito máis

que publicar autofotos poñendo cariñas.

(Risas)

Poderiades cambiar o mundo.

Se un rapaz de 15 anos
que non sabía qué era o páncreas.

atopou unha forma nova
de detectar o cancro de páncreas

imaxinade o que podedes facer vós.

Grazas.

(Aplausos)