< Return to Video

Viết nên câu chuyện của bạn, thay đổi lịch sử - Brad Meltzer

  • 0:15 - 0:19
    Các bạn biết bí mật lớn nhất của lịch sử là gì ko?
  • 0:19 - 0:22
    Là lịch sử có thể được thay đổi.
  • 0:22 - 0:23
    và ừ, ừ, tôi biết
  • 0:23 - 0:24
    mọi người đều nói không thể thay đổi lịch sử
  • 0:24 - 0:26
    nhưng có thể đấy.
  • 0:26 - 0:27
    Và hôm nay, chúng ta sẽ cùng nói về việc
  • 0:27 - 0:30
    làm thế nào mà lịch sử không chỉ là một thứ đi lùi,
  • 0:30 - 0:32
    lịch sử cũng tiến về phía trước.
  • 0:32 - 0:34
    và tất cả những thứ tốt đẹp, những thứ chưa diễn ra
  • 0:34 - 0:38
    vẫn đang chờ để viết nên lịch sử.
  • 0:38 - 0:39
    Vậy làm cách nào để bạn có thể thay đổi được lịch sử?
  • 0:39 - 0:41
    Tôi sắp chia sẻ cho các bạn
  • 0:41 - 0:44
    3 điều mà hằng đêm tôi vẫn nói với con mình
  • 0:44 - 0:46
    lúc tôi đưa chúng vào giường ngủ.
  • 0:46 - 0:46
    Sự thật đấy.
  • 0:46 - 0:48
    I lấy ý tưởng này từ bạn mình
  • 0:48 - 0:50
    bạn tôi đã kể cho tôi điều mà
    cha anh ấy từng chia sẻ với anh ấy.
  • 0:50 - 0:52
    Cứ mỗi đêm, khi tôi đưa bọn trẻ đi ngủ,
  • 0:52 - 0:54
    Tôi dặn chúng 3 điều.
  • 0:54 - 0:55
    ước mơ thật lớn,
  • 0:55 - 0:56
    làm việc chăm chỉ,
  • 0:56 - 0:58
    và hãy khiêm tốn.
  • 0:58 - 0:58
    Vậy cùng xem xét cả 3 điều này.
  • 0:58 - 0:59
    Đầu tiên là ước mơ lớn.
  • 0:59 - 1:03
    Bạn biết ai có những giấc mơ lớn lao nhất không?
  • 1:03 - 1:05
    Các bạn, các bạn trẻ.
  • 1:05 - 1:08
    Bạn có biết Martin Luther King, Jr. bao nhiêu tuổi
  • 1:08 - 1:09
    lúc trở thành người lãnh đạo
  • 1:09 - 1:12
    cuộc tẩy chay xe buýt nổi tiếng nhất
    trong lịch sử không?
  • 1:12 - 1:14
    Ông ấy mới 26.
  • 1:14 - 1:15
    Thế bạn biết Amelia Earhart bao nhiêu tuổi
  • 1:15 - 1:17
    lúc phá vỡ kỉ lục thể giới không?
  • 1:17 - 1:18
    25
  • 1:18 - 1:20
    Bạn có biết Steve Jobs bao nhiêu tuổi
  • 1:20 - 1:23
    khi đồng sáng lập nên tập đoàn Apple
  • 1:23 - 1:24
    21
  • 1:24 - 1:27
    Bạn biết Jerry Siegel và Joe Shuster bao nhiêu tuổi
  • 1:27 - 1:31
    lúc nghĩ ra ý tưởng về
    siêu anh hùng tuyệt nhất mọi thời đại,
  • 1:31 - 1:34
    siêu anh hùng đầu tiên,
    mà họ đặt cho cái tên "Superman"?
  • 1:34 - 1:37
    Những anh chàng đó chỉ mới 17 tuổi!
  • 1:37 - 1:40
    2 thằng nhóc 17 tuổi sáng tạo ra Superman.
  • 1:40 - 1:41
    Trông cũng không đẹp trai cho lắm.
  • 1:41 - 1:44
    Nhìn ảnh là thấy, đúng không?
  • 1:44 - 1:45
    Họ không nổi tiếng.
  • 1:45 - 1:47
    Không có tiền,
  • 1:47 - 1:50
    nhưng lại là đôi bạn thân ấp ủ cùng một giấc mơ.
  • 1:50 - 1:51
    Và chỉ với trí tưởng tượng của mình,
  • 1:51 - 1:54
    họ mang Superman đến với thế giới.
  • 1:54 - 1:58
    Và tôi biết, sáng tạo ra Superman là giấc mơ to lớn
    chỉ có được một lần trong đời
  • 1:58 - 2:01
    tôi lại muốn kể cho các bạn nghe về Alexandra Scott.
  • 2:01 - 2:03
    còn được gọi là Alex
  • 2:03 - 2:05
    Alex được chẩn đoán mắc bệnh ung thư
  • 2:05 - 2:07
    thậm chí trước cả khi cô bé tròn một tuổi,
  • 2:07 - 2:10
    và cuộc sống duy nhất mà cô bé biết là:
  • 2:10 - 2:13
    ốm đau, hoá trị và phẫu thuật.
  • 2:13 - 2:15
    Lúc lên bốn, Alex hỏi cha mẹ
  • 2:15 - 2:18
    liệu mình có thể bán nước chanh ở trước sân không?
  • 2:18 - 2:20
    Cô bé làm vậy ko phải để kiếm tiền mua gì cho mình
  • 2:20 - 2:21
    mà là để quyên tiền
  • 2:21 - 2:25
    đưa cho các bác sĩ để giúp đỡ trẻ ung thư.
  • 2:25 - 2:30
    Đấy, chỉ trong một ngày thôi,
    hàng nước chanh thu về 2.000 đô!
  • 2:30 - 2:32
    Nhưng đây mới là điều tôi thích:
  • 2:32 - 2:35
    không lâu sau, các hàng nước chanh khác bắt đầu mở
  • 2:35 - 2:37
    cùng in tên Alex.
  • 2:37 - 2:40
    Cuối cùng, họ quyên được 200.000 đô.
  • 2:40 - 2:42
    Và Alex lại đặt ra mục tiêu mới.
  • 2:42 - 2:44
    Cô bé kêu gọi quyên góp 1 triệu đô.
  • 2:44 - 2:47
    Ngày 12 tháng 6 năm 2004,
  • 2:47 - 2:49
    hàng trăm hàng bán nước chanh mọc lên
  • 2:49 - 2:52
    ở mọi bang trong nước.
  • 2:52 - 2:56
    Người dân thường đứng bán nước, đường và chanh
  • 2:56 - 2:58
    để giúp trẻ em ung thư.
  • 2:58 - 2:59
    Gần 2 tháng sau,
  • 2:59 - 3:03
    Alex mất khi cha mẹ còn đang nắm tay cô.
  • 3:03 - 3:05
    Lúc đấy cô bé được 8 tuổi.
  • 3:05 - 3:07
    Nhưng trước khi mất, Alex nói mục tiêu của năm tới
  • 3:07 - 3:10
    sẽ là 5 triệu đô.
  • 3:10 - 3:14
    Đến hôm nay, số tiền cô bé muốn gây quỹ
    đã đạt trên 45 triệu đô,
  • 3:14 - 3:16
    và vẫn tiếp tục tăng mạnh.
  • 3:16 - 3:21
    Một ý tưởng, một cô bé, một giấc mơ lớn.
  • 3:21 - 3:21
    Và bạn biết cô bé đã nói gì không?
  • 3:21 - 3:23
    Trích nguyên văn lời cô bé trước khi mất.
  • 3:23 - 3:25
    Cô bé bảo: "Ồ, chúng ta có thể làm được!
  • 3:25 - 3:28
    Nếu người khác cùng giúp, con nghĩ ta có thể làm được.
  • 3:28 - 3:30
    Con biết chúng ta có thể làm được điều này!"
  • 3:30 - 3:31
    Hãy ước mơ thật lớn,
  • 3:31 - 3:33
    tôi không quan tâm bạn bao nhiêu tuổi
  • 3:33 - 3:35
    và đừng cho phép bất kì ai nói với bạn điều ngược lại
  • 3:35 - 3:37
    bạn sẽ thay đổi được lịch sử.
  • 3:37 - 3:39
    Và điều này dẫn đến điều thứ 2 tôi nói với bọn trẻ:
  • 3:39 - 3:40
    làm việc chăm chỉ.
  • 3:40 - 3:42
    Điều này rất đơn giản, mọi người đều biết.
  • 3:42 - 3:43
    Làm việc chăm chỉ.
  • 3:43 - 3:45
    Tôi chứng kiến điều này từ cha mình
  • 3:45 - 3:47
    cha tôi mất cách đây vài tháng.
  • 3:47 - 3:49
    Lúc tôi lớn lên ở Brooklyn,
  • 3:49 - 3:52
    cha tôi đã làm việc chăm chỉ.
  • 3:52 - 3:53
    Ông không có tiền, chúng tôi không có tiền.
  • 3:53 - 3:55
    Ông làm việc vào mọi ngày thứ 7, mọi Chủ Nhật.
  • 3:55 - 3:58
    Tôi tận mắt thấy làm việc cật lực
    vào cuối tuần là như thế nào.
  • 3:58 - 4:00
    Và tôi thấy việc vất vả nhất
  • 4:00 - 4:04
    là vững vàng trở lại khi phải đối mặt với thất bại.
  • 4:04 - 4:06
    Khi tôi bắt tay viết quyển sách đầu tiên của mình,
  • 4:06 - 4:09
    có đến 24 lá thư từ chối.
  • 4:09 - 4:12
    Nói rõ ra là chỉ 20 nhà xuất bản,
  • 4:12 - 4:15
    nhưng có đến 24 thư từ chối đấy!
  • 4:15 - 4:17
    Có nghĩa là có vài người viết cho tôi tận 2 lá
  • 4:17 - 4:19
    chỉ để chắc chắn tôi đã nắm được vấn đề.
  • 4:19 - 4:22
    Nhưng mãi cho đến tận cuốn sách thứ 9,
  • 4:22 - 4:24
    cuốn sách về các anh hùng cho con trai tôi,
  • 4:24 - 4:28
    tôi mới tìm được câu chuyện ưa thích về việc
    làm việc chăm chỉ vượt qua thất bại.
  • 4:28 - 4:31
    Đó là câu chuyện về anh em nhà Wright
    mà một người bạn kể tôi nghe
  • 4:31 - 4:34
    Mỗi lần bay thử may bay của mình,
  • 4:34 - 4:38
    họ đều mang đầy đủ các vật dụng hỗ trợ
    cho các lần máy bay rơi.
  • 4:38 - 4:40
    Cũng có nghĩa là mỗi lần thử,
  • 4:40 - 4:42
    họ lại biết là họ sẽ thất bại.
  • 4:42 - 4:43
    và họ sẽ lại rơi và sẽ lại xây dưng lại,
  • 4:43 - 4:44
    và rơi và xây dựng lại,
  • 4:44 - 4:47
    và đó là lí do họ có thể cất cánh được.
  • 4:47 - 4:48
    Tôi rất thích câu chuyện này.
  • 4:48 - 4:49
    và muốn con trai mình cũng được nghe về nó,
  • 4:49 - 4:50
    tôi muốn con gái tôi nghe về nó,
  • 4:50 - 4:52
    tôi muốn tất cả mọi người hiểu rằng
    nếu biết ước mơ thật lớn
  • 4:52 - 4:55
    làm việc chăm chỉ và chiến đấu với sự thất bại
  • 4:55 - 4:56
    bạn sẽ thay đổi được lịch sử
  • 4:56 - 5:00
    cũng như làm được điều chưa ai trên đời làm được.
  • 5:00 - 5:03
    Điều này dẫn tôi đến với điều cuối cùng:
  • 5:03 - 5:04
    hãy khiếm tốn.
  • 5:04 - 5:05
    Chuyện như sau
  • 5:05 - 5:06
    nếu bạn phát minh ra máy bay đầu tiên trên thế giới,
  • 5:06 - 5:07
    hay Superman,
  • 5:07 - 5:09
    hoặc cả 1 hàng bán nước chanh trị giá hàng triệu đô,
  • 5:09 - 5:10
    bạn chả cần phải khiêm tốn làm gì.
  • 5:10 - 5:13
    Bạn có thể xăm ngay trên mặt hàng chữ "Tôi là nhất"
  • 5:13 - 5:13
    Đúng chứ?
  • 5:13 - 5:15
    Nhưng lưu ý rằng
  • 5:15 - 5:17
    chả ai thích một thằng ngốc.
  • 5:17 - 5:19
    Thực ra thế giới cần bớt bớt những kẻ to mồm đi,
  • 5:19 - 5:22
    vì vậy hãy khiêm tốn!
  • 5:22 - 5:24
    Thomas Jefferson viết bản tuyên ngôn độc lập,
  • 5:24 - 5:29
    và bạn biết không ông ấy chưa bao giờ
    nhận công lao này khi còn sống.
  • 5:29 - 5:31
    Mãi cho đến khi ông ấy chết rồi,
  • 5:31 - 5:35
    nhờ vào cáo phó, người Mỹ mới biết ông ấy là tác giả.
  • 5:35 - 5:37
    Đó là khiêm tốn.
  • 5:37 - 5:38
    Vậy nên bí quyết ở đây là:
  • 5:38 - 5:39
    ước mơ thật lớn,
  • 5:39 - 5:40
    làm việc thật chăm chỉ,
  • 5:40 - 5:41
    và hãy khiêm tốn.
  • 5:41 - 5:43
    "Chờ chút", bạn đang nghĩ, "Chỉ thế thôi sao?"
  • 5:43 - 5:45
    "Hả, ông vừa kể cả mớ chuyện rồi gì nữa?
  • 5:45 - 5:46
    Thế tôi thay đổi lịch sử kiểu gì đây?"
  • 5:46 - 5:48
    Đây là câu trả lời:
  • 5:48 - 5:49
    Lịch sử vẫn luôn mãi là
  • 5:49 - 5:51
    một mớ những câu chuyện,
  • 5:51 - 5:53
    mâu thuẫn,
  • 5:53 - 5:53
    quan trọng,
  • 5:53 - 5:54
    tầm phào,
  • 5:54 - 5:56
    câu chuyện của chúng ta.
  • 5:56 - 5:57
    Vậy làm sao bạn thay đổi được lịch sử?
  • 5:57 - 6:00
    Tất cả những gì phải làm là
    viết nên câu chuyện của chính bạn.
  • 6:00 - 6:03
    Được không? Vâng, tôi nghiêm túc đấy, chỉ thế thôi.
  • 6:03 - 6:05
    Nếu người ta nghĩ lịch sử là một
    đống sự kiện và ngày tháng phải ghi nhớ,
  • 6:05 - 6:07
    đó không phải là lịch sử đâu.
  • 6:07 - 6:09
    Lịch sử là một quá trình chọn lọc,
  • 6:09 - 6:12
    và mỗi ngày lại chọn một người trong chúng ta.
  • 6:12 - 6:14
    Câu hỏi duy nhất chỉ là bạn có nghe theo tiếng gọi ấy?
  • 6:14 - 6:17
    Và điều này lại đưa tôi tới điều quan trọng nhất
    mà tôi sắp nói ra đây:
  • 6:17 - 6:21
    bạn sẽ thay đổi được lịch sử.
  • 6:21 - 6:22
    Vài người các bạn có thể thay đổi nó
    theo những cách vĩ đại,
  • 6:22 - 6:24
    ảnh hưởng tới hàng triệu người.
  • 6:24 - 6:26
    Số khác lại làm theo cách của riêng mình,
  • 6:26 - 6:29
    giúp đỡ người thân trong gia đình
    hoặc ai đó cần sự giúp đỡ.
  • 6:29 - 6:31
    Nhưng ngay bây giờ để tôi nói bạn nghe,
  • 6:31 - 6:34
    không có người nào quan trọng hơn người nào.
  • 6:34 - 6:36
    dù là bạn giúp đỡ nhiều người hay một người,
  • 6:36 - 6:37
    lịch sử liền thay đổi,
  • 6:37 - 6:39
    khi bạn hành động,
  • 6:39 - 6:41
    Nhưng khi bắt đầu viết nên câu chuyện của mình
  • 6:41 - 6:43
    nếu bạn lo sợ, chúng ta chắc chăn đều sẽ thế,
  • 6:43 - 6:45
    tôi muốn bạn nhớ một điều:
  • 6:45 - 6:47
    không ai sinh ra đã là anh hùng.
  • 6:47 - 6:51
    Mỗi một người chúng ta đề cập đến hôm nay,
  • 6:51 - 6:53
    dù là một kẻ thuyết giáo 26 tuổi,
  • 6:53 - 6:55
    hay 2 thằng hâm 17 tuổi,
  • 6:55 - 6:57
    hoặc một có bé mắc bệnh ung thư,
  • 6:57 - 6:58
    mỗi người bọn họ đều có những khoảnh khắc
  • 6:58 - 6:59
    mà họ nghi ngờ về bản thân,
  • 6:59 - 7:01
    như bạn, như tôi.
  • 7:01 - 7:03
    Những khoảnh khắc họ lo lắng về chuyện học hành
  • 7:03 - 7:04
    về tình bạn
  • 7:04 - 7:06
    lo liệu họ có được mọi người chấp nhận,
  • 7:06 - 7:08
    như bạn, như tôi.
  • 7:08 - 7:10
    Họ có những khoảng khắc lo sợ sự cô đơn và thất bại
  • 7:10 - 7:12
    lo liệu họ có thành công
  • 7:12 - 7:14
    như bạn, như tôi.
  • 7:14 - 7:17
    Nhưng điều tuyệt vời nhất lại là
    bạn không cần phải
  • 7:17 - 7:20
    mở hàng nước chanh triệu đô để thay đổi thế giới,
  • 7:20 - 7:23
    tất cả những gì phải làm là giúp đỡ một người nào đó,
  • 7:23 - 7:25
    tốt bụng với ai đó, đó là câu trả lời.
  • 7:25 - 7:27
    Đó là điều tôi tin tưởng nhất,
  • 7:27 - 7:29
    nó nằm trong mỗi câu chuyện tôi vừa kể cho bạn.
  • 7:29 - 7:32
    Tôi tin rằng người bình thường
    cũng thay đổi được thế giới.
  • 7:32 - 7:33
    Tôi không quan tâm bạn có bao nhiêu tiền,
  • 7:33 - 7:34
    Tôi không quan tâm bạn học trường nào,
  • 7:34 - 7:36
    những thứ đó với tôi đều vô nghĩa.
  • 7:36 - 7:39
    Tôi tin tưởng vào người bình thường
    và khả năng ảnh hưởng tới thế giới của họ.
  • 7:39 - 7:41
    Tôi tin tưởng vào cha mình,
  • 7:41 - 7:43
    và một người liều lĩnh 25 tuổi tên Amelia,
  • 7:43 - 7:46
    và một cô bé bán nước chanh
    không giống những cửa hàng khác.
  • 7:46 - 7:51
    Đó là lí do vì sao tôi tin vào vị anh hùng đã nói đến
    ở đầu bài nói chuyện hôm nay: chàng Superman.
  • 7:51 - 7:54
    Với tôi, phần quan trong nhất
    của câu chuyện không phải Superman.
  • 7:54 - 7:58
    mà chính là Clark Kent.
  • 7:58 - 7:59
    Bạn biết vì sao không?
  • 7:59 - 8:01
    Vì tất cả chúng ta đều là Clark Kent.
  • 8:01 - 8:03
    Tất cả chúng ta biết cảm giác
    khi là mội người tẻ nhạt và tầm thường
  • 8:03 - 8:05
    ước rằng chúng ta có thể làm một điều gì đó
    vượt quá cả sự tưởng tượng của bản thân.
  • 8:05 - 8:06
    Nhưng sự thật là:
  • 8:06 - 8:09
    tất cả chúng ta đều có thể làm điều gì đó không tưởng.
  • 8:09 - 8:12
    Tôi có 24 là thư từ chối xuất bản quyển sách đầu tay,
  • 8:12 - 8:14
    24 người bảo tôi từ bỏ,
  • 8:14 - 8:16
    Tôi không nhớ lại việc này và nói,
  • 8:16 - 8:18
    "Mình đúng còn họ đều sai rồi cười ha ha về họ".
  • 8:18 - 8:22
    Những gì tôi nhận ra khi ngẫm lại là
    mỗi một lá thư từ chối
  • 8:22 - 8:24
    bảo tôi phải làm việc chăm hơn, ước mơ lớn hơn,
  • 8:24 - 8:25
    và bạn nên tin rằng
  • 8:25 - 8:27
    điều đó làm tôi khiêm tốn hơn,
  • 8:27 - 8:30
    nhưng cũng làm tôi muốn nó hơn bất kì thứ gì.
  • 8:30 - 8:32
    Vì vậy dù là bạn mơ ước to tát về điều gì đi nữa,
  • 8:32 - 8:34
    dù bạn làm việc chăm chỉ đến đâu đi nữa,
  • 8:34 - 8:35
    đừng cho phép ai bảo bạn rằng,
  • 8:35 - 8:37
    bạn quá trẻ,
  • 8:37 - 8:40
    và đừng để ai bảo bạn rằng không đươc.
  • 8:40 - 8:42
    Mỗi cuộc đời đều tạo nên lịch sử.
  • 8:42 - 8:44
    Và mỗi cuộc đời là một câu chuyện.
  • 8:44 - 8:45
    Cảm ơn các bạn.
Title:
Viết nên câu chuyện của bạn, thay đổi lịch sử - Brad Meltzer
Description:

Xem trọn video: http://ed.ted.com/lessons/write-your-story-change-history-brad-meltzer

Có ý kiến cho rằng những người trẻ tuổi đang hoài phí tuổi trẻ? Sai lầm. Martin Luther King, Jr. và người sáng tạo nên Superman đều chưa đến 30 tuổi khi viết tên mình vào lịch sử. Trong buổi nói chuyện đầy cảm hứng ở TEDYouth năm 2011, Brad Meltzer khích lệ mọi người biết mơ ước lớn lao, làm việc chăm chỉ và khiêm tốn.

Bài nói chuyện của Brad Meltzer.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
08:58

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.