< Return to Video

Jacqueline Novogratz - Một lối thoát khỏi đói nghèo

  • 0:00 - 0:04
    Tôi đã và đang làm việc với các vấn đề trong lĩnh vực đói nghèo hơn 20 năm,
  • 0:04 - 0:09
    bởi thế, mỉa mai thay khi vấn đề và câu hỏi mà tôi thấy vướng mắc nhất
  • 0:09 - 0:12
    nằm trong việc đĩnh nghĩa đói nghèo. Đói nghèo nghĩa là gì?
  • 0:12 - 0:14
    Thường thường, chúng ta đánh giá theo đồng tiền
  • 0:14 - 0:16
    xem một người kiêm được ít hơn 1, 2 hay 3USD một ngày.
  • 0:16 - 0:21
    Tuy nhiên sự phức tạp của đói nghèo
  • 0:21 - 0:23
    thu nhập chỉ nên được nhìn nhận như một phần của vấn đề
  • 0:23 - 0:25
    Bởi vì thực sự mà nói, nó là một mệnh đề của lựa chọn
  • 0:25 - 0:27
    và sự thiếu tự do.
  • 0:27 - 0:30
    Và một trải nghiệm tôi có đã thực sự khắc sâu và làm sáng tỏ trong tôi
  • 0:30 - 0:32
    về cách hiểu của bản thân tôi trong vấn đề này.
  • 0:32 - 0:34
    Đó là khi tôi ở Kenya và tôi muốn chia sẻ trải nghiệm này với các bạn.
  • 0:34 - 0:36
    Lúc đấy tôi và bạn của tôi, Súan Meiselas, một nhà nhiếp ảnh gia,
  • 0:36 - 0:38
    ở khu ổ chuột Mathare Valley (thung lũng Mathare.)
  • 0:38 - 0:41
    Mathare Valley là một trong những khu ổ chuột lâu đời nhât ở Châu Phi.
  • 0:41 - 0:43
    cách Nairobi khoảng 5km,
  • 0:43 - 0:46
    dài khoảng 1 dặm (1.6km) và rộng khoảng 2/10 dặm (0.3km),
  • 0:46 - 0:48
    nơi hơn một nửa triệu người
  • 0:48 - 0:50
    sống bon chen trong những căn lều chật hẹp đi thuê này,
  • 0:50 - 0:53
    từ đời này qua đời khác, thuê chúng,
  • 0:53 - 0:55
    thường thường, 8 đến 10 người trong một phòng
  • 0:55 - 1:01
    Và khu này nổi tiếng về mại dâm, bạo hành và chất kích thích (thuốc phiện, vv.)
  • 1:01 - 1:03
    Một nơi rất khó để sống.
  • 1:03 - 1:05
    Và khi chúng tôi đi bộ qua một con hẻm nhỏ
  • 1:05 - 1:08
    thực sự không thể tránh khỏi dẫm lên
  • 1:08 - 1:12
    chất thải và rác rưởi nằm dọc theo những căn nhà bé nhỏ.
  • 1:12 - 1:14
    Nhưng đồng thời, chúng tôi cũng
  • 1:14 - 1:17
    không thể không nhìn thấy sức sống mãnh liệt của con người
  • 1:17 - 1:20
    mồ hôi và khát vọng của cư dân nơi đây.
  • 1:20 - 1:23
    Phụ nữ tắm cho con, giặt quần áo, phơi quần áo.
  • 1:23 - 1:25
    Tôi gặp người phụ nữ này, Mama Rose.
  • 1:25 - 1:28
    chị đã thuê cái lều thiếc chật hẹp đấy 32 năm
  • 1:28 - 1:30
    nơi chị sống với 7 đứa con.
  • 1:30 - 1:32
    4 ngủ trên một chiếc giường đôi
  • 1:32 - 1:35
    và 3 ngủ trên sàn đất và vải sơn.
  • 1:35 - 1:39
    Và chị kiếm tiền học cho chúng bằng cách bán nước từ cái ki ốt này
  • 1:39 - 1:43
    và bán xà phòng và bánh mỳ ở một cái quán nhỏ bên trong.
  • 1:43 - 1:45
    Và cùng ngáy sau ngày nhậm chức của tổng thống Mỹ (Obama)
  • 1:45 - 1:49
    tôi đã được nhắc nhở lại Mathare Valley vẫn kết nối với thế giới như thế nào.
  • 1:49 - 1:51
    Và sau đó tôi sẽ nhìn thấy nhưng đứa trẻ ở góc phố,
  • 1:51 - 1:53
    hét "Obama là anh em của chúng ta!"
  • 1:53 - 1:56
    và tôi sẽ nói "Ồ, Obama là anh em của chị nữa, suy ra chúng ta cũng là chị em."
  • 1:56 - 2:00
    Mặt chúng biểu hiện rất buồn cười rồi "high five!" (hai người giơ cao và vỗ tay nhau - thể hiện sự tán thành và phấn khích)
  • 2:00 - 2:03
    Và cũng tại nơi đây tôi gặp được Jane
  • 2:03 - 2:06
    Tôi đã ấn tượng ngay từ phút đầu bởi nét hiền từ và nhân hậu trên gương mặt cô.
  • 2:06 - 2:09
    và tôi hỏi về câu truyện đời cô.
  • 2:09 - 2:12
    cô bắt đầu bằng giấc mơ của mình. Cô kể "Em có hai ước mơ,
  • 2:12 - 2:14
    Ước mơ đầu tiên là trở thành bác sỹ
  • 2:14 - 2:16
    và thứ hai là cưới được một người chồng tử tế
  • 2:16 - 2:18
    ngưới sẽ ở bên cạnh em và gia đình em.
  • 2:18 - 2:20
    Bởi vì mẹ em là một người mẹ độc thân
  • 2:20 - 2:22
    và không kiếm đủ để trả tiền học phí.
  • 2:22 - 2:26
    nên em phải gạt bỏ giấc mơ đầu tiên, tập trung vào giấc mơ thứ hai."
  • 2:26 - 2:29
    Cô lấy chồng năm 18 tuổi và có con ngay sau đó.
  • 2:29 - 2:33
    Và khi cô 20 tuổi, cô mang thai lần thứ hai,
  • 2:33 - 2:37
    mẹ cô qua đời và chồng cô bỏ cô -- để cưới một người đàn bà khác.
  • 2:37 - 2:41
    và thế là cô lại về lại Mathare, không thu nhập, không kỹ năng, không tiền.
  • 2:41 - 2:44
    và cuối cùng, cô trở thành gái mại dâm.
  • 2:44 - 2:46
    Nó không được tổ chức giống như chúng ta thường nghĩ
  • 2:46 - 2:49
    Cô sẽ đi vào trong thành phố với khoảng 20 cô gái khác,
  • 2:49 - 2:52
    tìm việc, và thỉnh thoảng quay về với vài đồng si-ling.
  • 2:52 - 2:54
    hay đôi lúc quay về trắng tay.
  • 2:54 - 2:57
    Cô tâm sự, "Chị biết không, nghèo cũng không đến nỗi tệ. cái chính là sự nhục nhã,
  • 2:57 - 2:59
    và đáng xấu hổ của nó."
  • 2:59 - 3:03
    năm 2001, cuộc đời cô thay đổi.
  • 3:03 - 3:07
    một bạn gái của cô biết về một tổ chức tên là Jamii Bora,
  • 3:07 - 3:10
    họ cho mọi người vay tiền bất kể người đó nghèo thế nào
  • 3:10 - 3:14
    miễn là người đó có thể đặt ra một khoản tiết kiệm thích đáng.
  • 3:14 - 3:17
    Và rồi cô bỏ ra một năm làm việc để tiêt kiêm 50USD
  • 3:17 - 3:22
    rồi bắt đầu vay tiền, và dần dần cô đã mua được một chiếc máy may.
  • 3:22 - 3:23
    nghề thợ may bắt đầu.
  • 3:23 - 3:26
    Và từ đó nó trở thành việc cô đang làm hiện nay,
  • 3:26 - 3:28
    Cô sẽ đi vào chợ quần áo cũ,
  • 3:28 - 3:32
    với 3.25USD cô sẽ mua một chiếc váy đầm cũ.
  • 3:32 - 3:34
    trong số đó có thể là những chiếc váy bạn quyên góp hồi trước.
  • 3:34 - 3:38
    Và cô sẽ may lại chúng với nơ và đăng ten,
  • 3:38 - 3:42
    biến chúng thành những bộ váy may sẵn lóng lánh để bán cho các bà mẹ
  • 3:42 - 3:46
    mua cho sinh nhật 16 tuổi hay lễ Ban Thánh Thể đầu tiên của các cô con gái,
  • 3:46 - 3:49
    những cột mốc quan trọng trong đời để mở tiệc
  • 3:49 - 3:51
    bên cạnh đời sống kinh tế.
  • 3:51 - 3:54
    Và cô kinh doanh rất phát đạt. Trên thực tế, tôi theo dõi cô
  • 3:54 - 3:56
    đi dọc các phố rao hàng. Và truóc khi bạn nhận ra,
  • 3:56 - 4:00
    đám đông phụ nữ đa vây quanh cô để mua những chiếc váy đó.
  • 4:00 - 4:03
    nhìn vào cô bán những chiếc váy
  • 4:03 - 4:05
    và trang sức mà cô tự làm
  • 4:05 - 4:08
    tôi nhận ra giờ đây Jane kiếm được hơn 4USD một ngày.
  • 4:08 - 4:11
    và theo rất nhiều định nghĩa, cô đã thoát khỏi sự bần cùng.
  • 4:11 - 4:13
    Nhưng cô vẫn sống ở Mathare Valley
  • 4:13 - 4:16
    và không thể chuyển ra.
  • 4:16 - 4:18
    phải sống trong sự bất ổn định, mất an ninh nơi đây.
  • 4:18 - 4:21
    và trên thực tế, hồi tháng 1, trong cuộc nổi loạn dân tộc
  • 4:21 - 4:23
    cô đã bị đuổi ra khỏi nhà và phải tìm một cái lều khác.
  • 4:23 - 4:25
    để sống.
  • 4:25 - 4:27
    Jamii Bora thấu hiểu điều này.
  • 4:27 - 4:29
    Và hiểu rằng khi nói về đói nghèo
  • 4:29 - 4:32
    chúng ta phải nhìn vào con người từ mọi phương diện của nên kinh tế
  • 4:32 - 4:35
    và thế là, với sự đầu tư kiên trì từ Acumen và các tổ chức khác
  • 4:35 - 4:38
    họ đã có vốn và vay nợ dài hạn
  • 4:38 - 4:42
    để xây dựng một khu nhà chi phí thấp
  • 4:42 - 4:46
    khoảng một tiếng (ô tô) ngoại ô trung tâm Nairobi.
  • 4:46 - 4:48
    Và họ đã thiết kế dự án này từ khía cạnh
  • 4:48 - 4:50
    của những khách hàng như Jane
  • 4:50 - 4:52
    tập trung vào sự có trách nhiệm và đáng tin tưởng.
  • 4:52 - 4:56
    Jane phải đưa ra 10% giá trị tổng thể
  • 4:56 - 5:00
    tầm khoảng 400USD tiết kiệm.
  • 5:00 - 5:05
    và rồi họ đặt tiền trả hàng tháng của cô bằng với tiền thuê nhà cô trả trước đây cho căn lều chật hẹp.
  • 5:05 - 5:07
    Và trong vòng 2 tuần tới, cô sẽ là một
  • 5:07 - 5:10
    trong 200 gia đình đầu tiên chuyển đến khu dân cư này.
  • 5:10 - 5:14
    Khi tôi hỏi liệu cô có sợ hãi điều gi không,
  • 5:14 - 5:16
    hay liệu cô sẽ nhớ cái gì đó nơi Mathare,
  • 5:16 - 5:18
    cô trả lời, "Có điều gì đáng sợ
  • 5:18 - 5:20
    mà em chưa phải đối mặt?
  • 5:20 - 5:24
    Em có HIV dương tính. Em đã đối mặt với tất cả."
  • 5:24 - 5:27
    rồi cô nói, "Em sẽ nhớ gì ư?
  • 5:27 - 5:30
    Chị nghĩ rằng em sẽ nhớ sự bạo hành hay chất khích thích chăng? Hay sự thiếu tính riêng tư?
  • 5:30 - 5:32
    Chi có nghĩ rằng em sẽ nhớ việc không biết liệu con mình có về nhà lúc cuối ngày không?
  • 5:32 - 5:34
    Cô nói, " Nếu chị cho em 10 phút
  • 5:34 - 5:36
    em sẽ sẵn sàng lên đường."
  • 5:36 - 5:39
    Tôi nói, "rồi, thế còn các giấc mơ của em thì sao?"
  • 5:39 - 5:41
    và cô trả lời, "Uhm, chị biết đấy,
  • 5:41 - 5:45
    giấc mơ em có không nhìn giống hệt như những gì em nghĩ khi em còn bé.
  • 5:45 - 5:49
    Nhưng nếu giờ em nghĩ lại, em từng nghĩ rằng em muốn có một tấm chồng
  • 5:49 - 5:52
    nhưng cái em thực sự muốn là một gia đình
  • 5:52 - 5:56
    thương yêu nhau. Em yêu con em lắm và chúng cũng yêu em"
  • 5:56 - 5:59
    Cô nói, "Em đã nghĩ rằng em muốn trở thành bác sỹ,
  • 5:59 - 6:01
    nhưng cái em thực sự muốn trở thành
  • 6:01 - 6:04
    là một người cống hiến, hàn gắn và cứu chữa.
  • 6:04 - 6:07
    Và vì thế em cảm thấy mình được phù hộ với tất cả những gì em có
  • 6:07 - 6:11
    rẳng 2 ngày một tuần em sẽ giúp tư vấn bệnh nhân HIV
  • 6:11 - 6:14
    Và em nói, 'Nhìn vào tôi đây. Bạn chưa chết
  • 6:14 - 6:17
    Bạn vẫn còn sống. Nếu bạn còn sống, bạn phải cống hiến"
  • 6:17 - 6:21
    và rồi cô nói, "Em không phải là bác sỹ kê đơn thuốc.
  • 6:21 - 6:23
    Nhưng có lẽ, em đưa cho họ một cái gì đó tôt hơn,
  • 6:23 - 6:25
    bởi vì em cho họ hi vọng."
  • 6:25 - 6:29
    Và ở trong cơn khủng hoảng kinh tế này,
  • 6:29 - 6:32
    khi mà rầt nhiều người trong chúng ta co khuýnh hương
  • 6:32 - 6:36
    sống trong sợ hãi.
  • 6:36 - 6:39
    Tôi nghĩ chúng ta cần liều thuốc của Jane và vươn lên,
  • 6:39 - 6:43
    nhận ra rằng nghèo không có nghĩa là tầm thường.
  • 6:43 - 6:45
    Bởi vì khi các hệ thống đổ vỡ
  • 6:45 - 6:47
    như những gì chúng ta đang chứng kiến trên toàn thế giới,
  • 6:47 - 6:50
    đó là cơ hội cho phát minh và sáng tạo.
  • 6:50 - 6:53
    Là một cơ hội để thực sự xây đựng một thế giới
  • 6:53 - 6:56
    nơi chúng ta có thể cung cấp dịch vụ và sản phẩm
  • 6:56 - 6:59
    cho tất cả con người, để họ có thể
  • 6:59 - 7:01
    tự quyết định và lựa chọn cho chính bản thân mình
  • 7:01 - 7:03
    Tôi thực sự tin tương rằng đó là điểm khởi đầu của nhân phẩm.
  • 7:03 - 7:06
    Chúng ta nợ điều đó cho Jane
  • 7:06 - 7:09
    Và quan trọng không kém, chúng ta nợ chính bản thân mình.
  • 7:09 - 7:11
    Cám ơn
  • 7:11 - 7:12
    (vỗ tay)
Title:
Jacqueline Novogratz - Một lối thoát khỏi đói nghèo
Speaker:
Jacqueline Novogratz
Description:

Jacqueline Novogratz kể một câu chuyện cảm động về một cuộc gặp gỡ trong một khu ổ chuột ở Nairobi với Jane, một cựu gái mại dâm, một cô gái hoàn thành được ước mơ của mình - thoát khỏi sự nghèo nàn,trở thành một bác sỹ và cưới được một tấm chồng - hơn cả mong đợi.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:18
Lainy Duong added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions