-
Burada 12 ədəd konfet verilib.
-
Qəhvəyi rəngli olanların
ətrafında şokolad var.
-
Üzərində C olanların
-
tərkibində
-
hind qozu var.
-
Məsələn, üst tərəfdə, solda
olan konfetin üzəri
-
şokoladlıdır,
-
amma tərkibində hind qozu yoxdur.
-
Buradakı konfetin isə ətrafında
şokolad və
-
daxilində hind qozu var.
-
Bunun isə...
ekranı hərəkət etdirmək istəmirdim,
-
bunun isə
ətrafında şokolad yoxdur,
-
amma tərkibində
-
hind qozu var.
-
Bu konfetdə isə
-
nə şokolad, nə də hind qozu var.
-
Bu məlumatları təsvir etməyin müxtəlif
-
üsullaırnı tapmaq istəyirəm.
-
Bu üsullardan biri Venn
diaqramından istifadə etməkdir.
-
Gəlin Venn diaqramı çəkək.
-
Deməli, Venn diaqramı bunu
təsvir etməyin üsullarından biridir.
-
Adətən edildiyi kimi,
kovensiya budur ki,
-
maraqlandığınız kainatı
təmsil etməsi
-
üçün bir düzbucaqlı
hazırlayırsınız,
-
bu halda, bu,
şokoladlar
-
olacaq. Bunun tərkibindəki
bütün rəqəmlərin cəmi
-
sahib olduğumuz şokoladlarla
-
eyni olmalıdır. Yəni
12 olmalıdır.
-
Deməli, buradakı
bizim kainatımızdır.
-
Sonra mən maraqlandığım
qrupları təmsil edən
-
çevrələr çəkəcəyəm.
-
Deyək ki, bunun üçün
tərkibində şokolad
-
olan şeylər qrupu ilə maraqlanıram.
-
Deməli, bunu bir çevrə ilə çəkəcəyəm.
-
Bunu miqyasa uyğun da
-
çəkə bilərsiniz, amma
-
mən elə etməyəcəyəm. Deməli,
bu, mənim şokolad qrupumdur, şokolad.
-
Bu, mənim şokolad qrupumdur.
-
Sonra isə mən hind
qozu qrupu istəyirəm.
-
Deməli, hind qozu. Bir daha
-
deyim, miqyasa uyğun deyil.
-
Onları təxminən
eyni ölçüdə
-
çəkdim, amma siz görə
bilərsiniz ki, realda şokolad qrupu
-
hind qozu qrupundan daha böyükdür.
-
Hind qozu qrupu.
-
İndi biz fərqli bölmələri doldura bilərik.
-
Deməli, bunlardan neçəsinin şokoladı var,
-
amma hind qozu yoxdur?
-
Gəlin baxaq, bizdə bir,
iki, üç, dörd, beş, altı
-
şokoladlı amma hind qozu olmayan var.
-
Qoyun, fərqli rəngdə edim
-
çünki, məncə, rənglər
-
vacibdir. İcazə verin, yaşıl edim.
-
Deməli, bir, iki, üç, dörd, beş və altı.
-
Deməli, buradakı bu bölmə 6-dır.
-
Bir daha, mən ümumi
-
qəhvəyi şey haqqında danışmıram,
mən sadəcə yaşılla
-
işarələdiyim bölgədən danışıram.
-
İndi isə neçə dənə şokolad və hind qozu?
-
Şokolad və hind qozu.
-
Yaxşı, bu olacaq bir, iki, üç.
-
Deməli, onlardan üçünün
şokoladı və hind qozu var.
-
Fikir verin, buradakı bölüm bir-biri
-
ilə üst-üstə düşür.
-
Onlardan üçü hər iki qrupa,
hər iki kateqoriyaya aiddir.
-
Bu üç dənədə hind qozu var,
onlarda şokolad var.
-
Neçəsində şokolad var?
-
Deməli, 6 üstəgəl 3, 9 edir.
-
Neçəsində hind qozu var?
-
Yaxşı, biz bunu
-
bir saniyədə anlayacağıq.
-
Deməli, neçəsinin hind qozu var,
amma şokoladı yoxdur?
-
Yaxşı, sadəcə birinin hind
qozu var, şokoladı yoxdur.
-
Deməli, bu buradakıdır
-
və bu buranı təmsil edir,
-
ağ rəngdə işarələdiyimi.
-
Deməli, orada neçə hind qozu var?
-
Bir üstəgəl, üç və ya dörd
və siz görürsünüz.
-
Bir, iki, üç, dörd.
-
Son anlamaq istəyəcəyimiz şey,
-
çünki fikir verin, 6 üstəgəl 3,
-
üstəgəl 1, edir 10.
-
Bəs digər ikisi?
-
Yaxşı, digər ikisi nə şokoladdır,
nə də hind qozudur.
-
Əslində, icazə verin, rəngləyim.
-
Bu bir, iki, bunlar nə şokoladdır,
-
nə də hind qozu.
-
Mən bu ikisi burada yaza bilərəm.
-
Bunlar nə şokoladdır, nə də hind qozu.
-
Deməli, bu neçə dənə şokolad və
hind qozu olduğunu, neçə dənə şokolad
-
olduğunu, neçə dənə hind qozu
olduğunu və neçə dənə
-
heç birinin olmadığını təmsil
-
etməyin bir yoludur. Amma
-
bunu edəcəyimiz
başqa yollar var.
-
Digər yol iki tərəfli
cədvəl ola bilər.
-
İki tərəfli cədvəl.
-
Bir xəttin, şaquli xətt deyək,
üzərində, deyə
-
bilərik ki, icazə verin,
bunu belə yazım, deməli,
-
şokoladı var, mən qısaca
şok yazacağam və sonra mən
-
şokoladı yoxdur yazacağam,
qısaca şok. Sonra isə bura
-
hind qozu yaza bilərəm.
-
Mən bunu ağ rəngdə etmək istəyirəm.
-
Mənim yeni alətlərim
var və bəzən
-
rəng dəyişdirmək elə
asan deyil.
-
Deməli, bu hind qozudur
və sonra buraya
-
mən hind qozu olmayan yazacağam.
-
Sonra icazə verin, kiçik bir cədvəl qurum.
-
Nə etdiyimi aydınlaşdırım.
-
Deməli, buraya bir xətt,
buraya isə bir xətt və
-
buraya da, həmçinin,
niyə bir xətt əlavə etməyək.
-
Sonra mən sadəcə fərqli
şeyləri başa düşə bilərəm.
-
Bu hücrə, bu kvadrat
hind qozu və şokoladı olanların
-
sayını təsvir edəcək.
-
Yaxşı, artıq buna
-
baxmışdıq, bir, iki, üç, buradakı
-
üç dənə. Deməli,
-
buradakı 3 dənə budur.
-
Buradakı bunun isə
şokoladı var, amma
-
hind qozu yoxdur.
-
Yaxşı, buradakı bu 6-dır.
-
Bunun şokoladı var, amma hind qozu yoxdur.
-
Deməli, icazə verin, yazım ki,
buradakı bu altıdır.
-
Sonra bu qutu olacaq hind
qozu olan, amma
-
şokoladı olmayan.
-
Yaxşı, bu neçə dənədi?
-
Yaxşı, şokoladsız hind qozu
burada bir dənədir.
-
Sonra bu hind qozusuz və
-
şokoladsız olacaq.
-
Biz bunun nə olacağını bilirik.
-
Hind qozusuz və şokoladsız
olacaq iki.
-
Əgər biz istəsə
idik, hətta
-
burada cəmlərini də tapardıq.
-
Yaza bilərik ki, əslində
icazə verin bunu
-
sadəcə əyləncə üçün
-
edim. Mən cəm yaza bilərəm,
cəm yaza bilərəm və əgər mən
-
bunu şaquli cəmləsəm,
deməli, 3 üstəgəl 1 olacaq 4.
-
6 üstəgəl 2 olacaq 8.
-
Deməli, bu 4 şokoladı və hind
-
hind qozu olan və şokoladı olmayanların
-
cəmidir.
-
Bu da 3 üstəgəl 1-dir.
-
Bu 8 hind qozu olmayanların cəmidir.
-
Hind qozu olmayan.
-
Deməli, hind qozu olmayanların cəmi
və, təbii ki
-
bu, 6 üstəgəl bu 2 olacaq.
-
Biz üfüqi olaraq cəmləyə bilərdik.
-
3 üstəgəl 1 bərabərdir 9.
-
1üstəgəl 2 bərabərdir 3.
-
Bu 9 nədir?
-
Bu şokoladın ümumi
cəmidir, 6 üstəgəl 3.
-
Bu 3 nədir?
-
Bu şokoladı olmayanların cəmidir.
-
Bu 1 üstəgəl 2-dir.
-
Nəysə, ümid edirəm, bu,
sizə maraqlı gəldi.
-
Bu sadəcə müəyyən informasiyanı
təsvir etməyin bir neçə
-
fərqli yoludur.
Khan Academy
