-
Chào, tôi là Craig và đây là Crash Course.
Hôm nay chúng ta tìm hiểu về
-
một khái niệm căn bản,
Chủ Nghĩa Liên Bang.
-
Xin lỗi. Mày không còn là động vật
đang bị đe dọa nữa.
-
CN liên bang khá là rắc rối
vì nó bao gồm chữ Liên Bang như
-
chính phủ liên bang, chỉ toàn bộ
chính phủ Hoa Kỳ.
-
nó hoàn toàn trái ngược với
CN Liên Bang. Khó hiểu ư? Google nhé.
-
Trong video này sẽ giải thích.
Vậy nên hãy xem video này.
-
Hãy theo giõi nhé.
-
[Giới thiệu]
-
Vậy, cn liên bang là gì?
Nói đơn giản, quyền lực được chia sẻ
-
giữa chính phủ liên bang
và chính phủ của các tiểu bang.
-
Chính phủ quốc gia hay còn gọi là
chính phủ liên bang
-
và chính phủ tiểu bang thì luôn
gọi là chính phủ tiểu bang.
-
Bởi vì Hoa Kỳ là một liên hiệp của
các bang.
-
Riêng đối với tôi, liên bang
nghĩa là sandwich thịt hun khói.
-
Cho tôi một liên bang, một mặt có
sốt cà chua. Cảm ơn.
-
Trong hệ thống liên bang, chính phủ
quản lý một số thứ, ví dụ:
-
khá là ngu ngốc.
-
chiến tranh và chuyển phát thư,
trong khi cp tiểu bang quản lý
-
giấy phép lái xe, giấy phép săn bắn,
giấy phép đi bar, giấy phép nha sỹ
-
giấy phép giết - ko, đó là James Bond, Anh
Tôi hi vọng các tiểu bang không làm thế.
-
-
Khá đơn giản? Có lẽ không
có một số khía cạnh được quản lý
-
bởi cả chính phủ quốc gia và tiểu bang.
Thuế là một ví dụ.
-
Có thuế của tiểu bang và của liên bang.
Nhưng nó còn phức tạp hơn
-
bởi có nhiều loại liên bang
tùy vào gai đoạn lịch sử
-
mà chúng ta đang nói đến.
Ugh! Stan! Sao lịch sử lại phức tạp vậy?
-
mày có nói cho tao không? Stan?
-
Cơ bản, có 2 loại chủ nghĩa liên bang,
-
không liên quan tới Aaron Burr,
thường chỉ thời kỳ trong lịch sử
-
từ khi lập quốc đến
thời Chính sách mới (New Deal)
-
bắt đầu được áp dụng từ 1930s.
Hãy bắt đầu từ cái đơn giản
-
với Bong Bóng Suy Nghĩ.
-
Bắt đầu từ 1788 đến 1937, nước Mỹ
sống dưới một chế độ của song liên bang,
-
quyền lực chính phủ được phân phối
giữa các tiểu bang và liên bang.
-
Chú ý rằng tôi không dùng từ phân chia,
bởi tôi không muốn
-
nhầm lẫn giữa cn liên bang
và phân chia quyền lực.
-
Trong song liên bang, có một số thứ
chỉ có cp tiểu bang quản lý.
-
Đó là Lập pháp.
-
CP Quốc gia có quyền lập pháp
đối với các công trình xuyên quốc gia
-
như giao thông, kênh đào, trợ cấp,
và thuế nhập khẩu thuộc vào
-
chính sách đối ngoại.
CP Liên bang sở hữu đất công
-
và quản lý cấp bằng sáng chế
để bảo vệ cho các nhà sáng chế
-
của tất cả các tiểu bang.
Và bởi vì bạn muốn 1 đô ở Delaware
-
cũng giá trị như 1 đô ở Georgia,
CPLB cũng kiểm soát tiền tệ.
-
CPTB kiểm soát luật tài sản, thừa kế,
thương mại, ngân hàng
-
công ty, bảo hiểm, hôn nhân gia đình
các luật về đạo đức
-
như là nude nơi công cộng.
Các vấn đề y tế, giáo dục
-
luật hình sự bao gồm cái gì thuộc
hình sự và xử như thế nào,
-
luật sử dụng đất đai, bao gồm cả nước
và khoáng sản. Luật bầu cử nội bang
-
và luật về cấp giấy phép,
kiểu như cần gì để lái xe,
-
hay để mở quán bar,
hay để trở thành James Bond.
-
Vậy dưới chế độ song liên bang, tiểu bang
có quyền lập pháp trên nhiều mặt
-
hơn liên bang. Những quản lý về
ý tế và đạo đức đôi khi gọi là
-
quyền cảnh sát thường thuộc về tiểu bang.
Bởi vì sự phân rõ ràng ngặt giữa 2 loại chính phủ,
-
song liên bang đôi khi còn gọi là
chiếc bánh nhiều lớp. Ngon.
-
Và nó nhất quán đối với truyền thống
giới hạn chính phủ mà nhiều người Mỹ ủng hộ.
-
Cảm ơn Bong bóng suy nghĩ.
-
Bây giờ, nhiều người trong số bạn sẽ tự hỏi,
ở đâu liên bang có quyền lực
-
làm mọi việc của tiểu bang?
Nói chung là, hiến pháp Mỹ
-
Chương I, Khoản 8, Điều 3 cho quốc hội
quyền điều hành thương mại
-
với nước ngoài, và giữa các tiểu bang
và với các bộ lạc."
-
Đây còn gọi là luật thương mại,
và nó là cơ sở
-
cho song liên bang và hợp tác liên bang.
-
Trong thế kỷ 19, tòa án tối cao
quyết định
-
hầu hết các hoạt động của bất cứ một
chính phủ nào, liên bang hay tiểu bang
-
căn cứ vào luật thương mại.
Điều này về cơ bản nghĩa là
-
có rất ít kiểm soát về kinh doanh.
Tự do !
-
Đây là lý do tại sao mọi thứ hoạt động
trong hệ thống song liên bang với rất ít
-
điều phối của chính phủ.
Chính phủ chỉ lo việc chiến tranh
-
hay mua hoặc chinh phục lãnh thổ mới
và chuyển phát thư tín.
-
Đến thời Đại Khủng Hoảng, Roosevel
và quốc hội thi hành chính sách mới,
-
thay đổi vai trò của chính phủ liên bang.
Chính sách mới mang đến chính phủ hợp tác liên bang.
-
lúc này chính phủ liên bang khuyến khích
các tiểu bang theo đuổi mục tiêu quốc gia.
-
Phương thức chính đó là
chính phủ liên bang thực hiên thông qua
-
từng đồng đô la.
Stan, ta có thể làm mưa không? Có à?
-
Được rồi. Tôi đang có xấp tiền này.
Vâng, hãy nhận lầy tiền liên bang của ta,
-
hỡi các tiểu bang.
Điều phối.
-
Tiền mà liên bang phát cho các tiểu bang gọi
là trợ cấp.
-
Trợ cấp hoạt động như trò củ cà rốt khuyến khích
các tiểu bang thu nhận một số chính sách
-
và như cái gậy khi liên bang rút lại ngân sách
nếu tiểu bang không thực hiện ý muốn của liên bang.
-
Trợ cấp thường được gọi là phân loại,
vì nó được ban cho các bang vì một số mục đích
-
như giao thông vận tải và giáo dục
và giảm nghèo.
-
Có hai loại trợ cấp phân loại:
Trợ cấp công thức và trợ cấp dự án.
-
Với trợ cấp công thức, một bang nhận
một lượng tiền dựa trên một công thức toán học;
-
ví dụ hay nhất là phương thức
phân phát phúc lợi của chương trình gọi là
-
Trợ Cấp các gia đình đang nuôi con. AFDC.
Các tiểu bang nhận một lượng tiền nhất định
-
cho mỗi người được xếp vào "hộ nghèo".
Bang có càng nhiều hộ nghèo, nhận càng nhiều tiền.
-
Trợ cấp dự án đòi hỏi tiểu bang phải trình dự án
để được nhận hỗ trợ.
-
Các tiểu bang cạnh tranh trong một nguồn
ngân sách giời hạn. Ngày nay trợ cấp dự án
-
phổ biến hơn. Nhưng không gì phổ biến bằng
trợ cấp khối, chính phủ phân phát các khối Lego
-
và bạn xây các thứ với Lego.
Đó là một trò hay.
-
Không không, chính phủ liên bang cho các bang
một chồng tiền đối với những thứ lớn,
-
như cơ sở hạ tầng, được làm từ bê tông và thép,
không phải Lego, và các tiểu bang
-
được quyết định cách chi tiền.
Loại cộng tác liên bang cơ bản
-
là củ cà rốt và cây gậy đôi khi còn được gọi là
liên bang bánh marble bởi vì nó xáo trộn
-
chính phủ liên bang và tiểu bang trong nhiều cách
khiến cho không thể phân tách hai thứ.
-
Chủ nghĩa liên bang, đúng là một
công thức món ăn tuyệt vời.
-
Cốt lõi đó là - Đô la -đô la.
Nhưng còn nhiều khía cạnh
-
của cộng tác liên bang mà thực sự không hề cộng tác
đó là điều phối liên bang.
-
Với điều phối liên bang, chính phủ liên bang
đặt ra điều luật và các tiểu bang phải tuân theo.
-
Một số ví dụ như
công ước liên bang, điều luật EPA
-
chuẩn nhân quyền, và các luật được đặt ra bởi
Người Mỹ và Chính sách người khuyết tật.
-
Đôi khi chính phủ cấp tiền cho các tiểu bang
áp dụng các điều luật,
-
nhưng đôi lúc, không có tiền vẫn phải áp dụng.
Đó gọi là công ước không có ngân sách.
-
Tôi thích gọi là công ước không vui.
Bởi không tiền, không vui.
-
Ví dụ luật OSHA mà các chủ lao đông
phải tuân theo.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-