[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:03.15,0:00:07.24,Default,,0000,0000,0000,,Chào, tôi là Craig và đây là Crash Course.\NHôm nay chúng ta tìm hiểu về
Dialogue: 0,0:00:07.02,0:00:09.12,Default,,0000,0000,0000,,một khái niệm căn bản, \NChủ Nghĩa Liên Bang.
Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:14.35,Default,,0000,0000,0000,,Xin lỗi. Mày không còn là động vật\Nđang bị đe dọa nữa.
Dialogue: 0,0:00:14.55,0:00:18.39,Default,,0000,0000,0000,,CN liên bang khá là rắc rối\Nvì nó bao gồm chữ Liên Bang như
Dialogue: 0,0:00:18.04,0:00:21.41,Default,,0000,0000,0000,,chính phủ liên bang, chỉ toàn bộ\Nchính phủ Hoa Kỳ.
Dialogue: 0,0:00:21.76,0:00:26.23,Default,,0000,0000,0000,,nó hoàn toàn trái ngược với\NCN Liên Bang. Khó hiểu ư? Google nhé.
Dialogue: 0,0:00:26.02,0:00:29.05,Default,,0000,0000,0000,,Trong video này sẽ giải thích.\NVậy nên hãy xem video này.
Dialogue: 0,0:00:29.26,0:00:35.51,Default,,0000,0000,0000,,Hãy theo giõi nhé.
Dialogue: 0,0:00:35.05,0:00:38.06,Default,,0000,0000,0000,,[Giới thiệu]
Dialogue: 0,0:00:38.06,0:00:41.15,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, cn liên bang là gì?\NNói đơn giản, quyền lực được chia sẻ
Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:45.05,Default,,0000,0000,0000,,giữa chính phủ liên bang\Nvà chính phủ của các tiểu bang.
Dialogue: 0,0:00:45.09,0:00:48.13,Default,,0000,0000,0000,,Chính phủ quốc gia hay còn gọi là\Nchính phủ liên bang
Dialogue: 0,0:00:49.03,0:00:52.07,Default,,0000,0000,0000,,và chính phủ tiểu bang thì luôn\Ngọi là chính phủ tiểu bang.
Dialogue: 0,0:00:52.07,0:00:55.14,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì Hoa Kỳ là một liên hiệp của \Ncác bang.
Dialogue: 0,0:00:56.04,0:00:59.09,Default,,0000,0000,0000,,Riêng đối với tôi, liên bang\Nnghĩa là sandwich thịt hun khói.
Dialogue: 0,0:00:59.09,0:01:04.15,Default,,0000,0000,0000,,Cho tôi một liên bang, một mặt có\Nsốt cà chua. Cảm ơn.
Dialogue: 0,0:01:05.01,0:01:08.07,Default,,0000,0000,0000,,Trong hệ thống liên bang, chính phủ\Nquản lý một số thứ, ví dụ:
Dialogue: 0,0:01:05.05,0:01:05.09,Default,,0000,0000,0000,,khá là ngu ngốc.
Dialogue: 0,0:01:09.05,0:01:12.07,Default,,0000,0000,0000,,chiến tranh và chuyển phát thư,\Ntrong khi cp tiểu bang quản lý
Dialogue: 0,0:01:12.07,0:01:16.16,Default,,0000,0000,0000,,giấy phép lái xe, giấy phép săn bắn,\Ngiấy phép đi bar, giấy phép nha sỹ
Dialogue: 0,0:01:17.06,0:01:21.10,Default,,0000,0000,0000,,giấy phép giết - ko, đó là James Bond, Anh\NTôi hi vọng các tiểu bang không làm thế.
Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:22.05,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:25.03,Default,,0000,0000,0000,,Khá đơn giản? Có lẽ không\Ncó một số khía cạnh được quản lý
Dialogue: 0,0:01:25.07,0:01:29.09,Default,,0000,0000,0000,,bởi cả chính phủ quốc gia và tiểu bang.\NThuế là một ví dụ.
Dialogue: 0,0:01:29.09,0:01:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Có thuế của tiểu bang và của liên bang.\NNhưng nó còn phức tạp hơn
Dialogue: 0,0:01:33.04,0:01:36.07,Default,,0000,0000,0000,,bởi có nhiều loại liên bang\Ntùy vào gai đoạn lịch sử
Dialogue: 0,0:01:36.07,0:01:42.11,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta đang nói đến.\NUgh! Stan! Sao lịch sử lại phức tạp vậy?
Dialogue: 0,0:01:43.01,0:01:47.04,Default,,0000,0000,0000,,mày có nói cho tao không? Stan?
Dialogue: 0,0:01:47.04,0:01:49.14,Default,,0000,0000,0000,,Cơ bản, có 2 loại chủ nghĩa liên bang,
Dialogue: 0,0:01:50.04,0:01:53.11,Default,,0000,0000,0000,,không liên quan tới Aaron Burr,\Nthường chỉ thời kỳ trong lịch sử
Dialogue: 0,0:01:54.01,0:01:58.04,Default,,0000,0000,0000,,từ khi lập quốc đến \Nthời Chính sách mới (New Deal)
Dialogue: 0,0:01:58.04,0:02:01.41,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu được áp dụng từ 1930s.\NHãy bắt đầu từ cái đơn giản
Dialogue: 0,0:02:01.73,0:02:03.71,Default,,0000,0000,0000,,với Bong Bóng Suy Nghĩ.
Dialogue: 0,0:02:03.07,0:02:09.01,Default,,0000,0000,0000,,Bắt đầu từ 1788 đến 1937, nước Mỹ\Nsống dưới một chế độ của song liên bang,
Dialogue: 0,0:02:09.65,0:02:12.79,Default,,0000,0000,0000,,quyền lực chính phủ được phân phối\Ngiữa các tiểu bang và liên bang.
Dialogue: 0,0:02:12.08,0:02:15.08,Default,,0000,0000,0000,,Chú ý rằng tôi không dùng từ phân chia,\Nbởi tôi không muốn
Dialogue: 0,0:02:16.03,0:02:19.27,Default,,0000,0000,0000,,nhầm lẫn giữa cn liên bang \Nvà phân chia quyền lực.
Dialogue: 0,0:02:19.53,0:02:22.58,Default,,0000,0000,0000,,Trong song liên bang, có một số thứ\Nchỉ có cp tiểu bang quản lý.
Dialogue: 0,0:02:22.100,0:02:24.05,Default,,0000,0000,0000,,Đó là Lập pháp.
Dialogue: 0,0:02:24.55,0:02:27.60,Default,,0000,0000,0000,,CP Quốc gia có quyền lập pháp\Nđối với các công trình xuyên quốc gia
Dialogue: 0,0:02:28.10,0:02:32.11,Default,,0000,0000,0000,,như giao thông, kênh đào, trợ cấp,\Nvà thuế nhập khẩu thuộc vào
Dialogue: 0,0:02:32.19,0:02:35.29,Default,,0000,0000,0000,,chính sách đối ngoại.\NCP Liên bang sở hữu đất công
Dialogue: 0,0:02:36.17,0:02:39.23,Default,,0000,0000,0000,,và quản lý cấp bằng sáng chế\Nđể bảo vệ cho các nhà sáng chế
Dialogue: 0,0:02:39.82,0:02:42.98,Default,,0000,0000,0000,,của tất cả các tiểu bang.\NVà bởi vì bạn muốn 1 đô ở Delaware
Dialogue: 0,0:02:42.10,0:02:45.17,Default,,0000,0000,0000,,cũng giá trị như 1 đô ở Georgia,\NCPLB cũng kiểm soát tiền tệ.
Dialogue: 0,0:02:46.07,0:02:50.48,Default,,0000,0000,0000,,CPTB kiểm soát luật tài sản, thừa kế,\Nthương mại, ngân hàng
Dialogue: 0,0:02:51.14,0:02:55.59,Default,,0000,0000,0000,,công ty, bảo hiểm, hôn nhân gia đình\Ncác luật về đạo đức
Dialogue: 0,0:02:55.06,0:02:58.66,Default,,0000,0000,0000,,như là nude nơi công cộng. \NCác vấn đề y tế, giáo dục
Dialogue: 0,0:02:59.19,0:03:03.22,Default,,0000,0000,0000,,luật hình sự bao gồm cái gì thuộc\Nhình sự và xử như thế nào,
Dialogue: 0,0:03:03.53,0:03:07.59,Default,,0000,0000,0000,,luật sử dụng đất đai, bao gồm cả nước \Nvà khoáng sản. Luật bầu cử nội bang
Dialogue: 0,0:03:07.06,0:03:10.88,Default,,0000,0000,0000,,và luật về cấp giấy phép, \Nkiểu như cần gì để lái xe,
Dialogue: 0,0:03:11.41,0:03:13.59,Default,,0000,0000,0000,,hay để mở quán bar, \Nhay để trở thành James Bond.
Dialogue: 0,0:03:13.06,0:03:16.96,Default,,0000,0000,0000,,Vậy dưới chế độ song liên bang, tiểu bang\Ncó quyền lập pháp trên nhiều mặt
Dialogue: 0,0:03:17.49,0:03:21.49,Default,,0000,0000,0000,,hơn liên bang. Những quản lý về\Ný tế và đạo đức đôi khi gọi là
Dialogue: 0,0:03:21.50,0:03:24.57,Default,,0000,0000,0000,,quyền cảnh sát thường thuộc về tiểu bang.\NBởi vì sự phân rõ ràng ngặt giữa 2 loại chính phủ,
Dialogue: 0,0:03:25.19,0:03:29.25,Default,,0000,0000,0000,,song liên bang đôi khi còn gọi là \Nchiếc bánh nhiều lớp. Ngon.
Dialogue: 0,0:03:29.83,0:03:32.92,Default,,0000,0000,0000,,Và nó nhất quán đối với truyền thống\Ngiới hạn chính phủ mà nhiều người Mỹ ủng hộ.
Dialogue: 0,0:03:33.70,0:03:34.48,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn Bong bóng suy nghĩ.
Dialogue: 0,0:03:34.05,0:03:37.02,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ, nhiều người trong số bạn sẽ tự hỏi,\Nở đâu liên bang có quyền lực
Dialogue: 0,0:03:37.45,0:03:40.93,Default,,0000,0000,0000,,làm mọi việc của tiểu bang? \NNói chung là, hiến pháp Mỹ
Dialogue: 0,0:03:40.09,0:03:45.21,Default,,0000,0000,0000,,Chương I, Khoản 8, Điều 3 cho quốc hội\Nquyền điều hành thương mại
Dialogue: 0,0:03:46.05,0:03:49.14,Default,,0000,0000,0000,,với nước ngoài, và giữa các tiểu bang\Nvà với các bộ lạc."
Dialogue: 0,0:03:49.96,0:03:52.97,Default,,0000,0000,0000,,Đây còn gọi là luật thương mại,\Nvà nó là cơ sở
Dialogue: 0,0:03:53.05,0:03:55.05,Default,,0000,0000,0000,,cho song liên bang và hợp tác liên bang.
Dialogue: 0,0:03:55.35,0:03:57.44,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế kỷ 19, tòa án tối cao\Nquyết định
Dialogue: 0,0:03:58.22,0:04:02.27,Default,,0000,0000,0000,,hầu hết các hoạt động của bất cứ một\Nchính phủ nào, liên bang hay tiểu bang
Dialogue: 0,0:04:02.69,0:04:05.71,Default,,0000,0000,0000,,căn cứ vào luật thương mại.\NĐiều này về cơ bản nghĩa là
Dialogue: 0,0:04:05.91,0:04:07.93,Default,,0000,0000,0000,,có rất ít kiểm soát về kinh doanh.\NTự do !
Dialogue: 0,0:04:08.10,0:04:11.65,Default,,0000,0000,0000,,Đây là lý do tại sao mọi thứ hoạt động\Ntrong hệ thống song liên bang với rất ít
Dialogue: 0,0:04:11.06,0:04:15.13,Default,,0000,0000,0000,,điều phối của chính phủ.\NChính phủ chỉ lo việc chiến tranh
Dialogue: 0,0:04:15.72,0:04:18.69,Default,,0000,0000,0000,,hay mua hoặc chinh phục lãnh thổ mới\Nvà chuyển phát thư tín.
Dialogue: 0,0:04:18.07,0:04:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Đến thời Đại Khủng Hoảng, Roosevel\Nvà quốc hội thi hành chính sách mới,
Dialogue: 0,0:04:22.03,0:04:25.68,Default,,0000,0000,0000,,thay đổi vai trò của chính phủ liên bang.\NChính sách mới mang đến chính phủ hợp tác liên bang.
Dialogue: 0,0:04:25.98,0:04:29.43,Default,,0000,0000,0000,,lúc này chính phủ liên bang khuyến khích\Ncác tiểu bang theo đuổi mục tiêu quốc gia.
Dialogue: 0,0:04:29.04,0:04:32.13,Default,,0000,0000,0000,,Phương thức chính đó là\Nchính phủ liên bang thực hiên thông qua
Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:39.01,Default,,0000,0000,0000,,từng đồng đô la.\NStan, ta có thể làm mưa không? Có à?
Dialogue: 0,0:04:39.01,0:04:44.22,Default,,0000,0000,0000,,Được rồi. Tôi đang có xấp tiền này.\NVâng, hãy nhận lầy tiền liên bang của ta,
Dialogue: 0,0:04:45.01,0:04:48.10,Default,,0000,0000,0000,,hỡi các tiểu bang.\NĐiều phối.
Dialogue: 0,0:04:48.89,0:04:52.84,Default,,0000,0000,0000,,Tiền mà liên bang phát cho các tiểu bang gọi \Nlà trợ cấp.
Dialogue: 0,0:04:52.08,0:04:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Trợ cấp hoạt động như trò củ cà rốt khuyến khích\Ncác tiểu bang thu nhận một số chính sách
Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.08,Default,,0000,0000,0000,,và như cái gậy khi liên bang rút lại ngân sách\Nnếu tiểu bang không thực hiện ý muốn của liên bang.
Dialogue: 0,0:05:00.08,0:05:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Trợ cấp thường được gọi là phân loại,\Nvì nó được ban cho các bang vì một số mục đích
Dialogue: 0,0:05:04.04,0:05:07.10,Default,,0000,0000,0000,,như giao thông vận tải và giáo dục \Nvà giảm nghèo.
Dialogue: 0,0:05:08.00,0:05:11.96,Default,,0000,0000,0000,,Có hai loại trợ cấp phân loại:\NTrợ cấp công thức và trợ cấp dự án.
Dialogue: 0,0:05:12.01,0:05:16.02,Default,,0000,0000,0000,,Với trợ cấp công thức, một bang nhận\Nmột lượng tiền dựa trên một công thức toán học;
Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:19.08,Default,,0000,0000,0000,,ví dụ hay nhất là phương thức\Nphân phát phúc lợi của chương trình gọi là
Dialogue: 0,0:05:19.08,0:05:23.09,Default,,0000,0000,0000,,Trợ Cấp các gia đình đang nuôi con. AFDC.\NCác tiểu bang nhận một lượng tiền nhất định
Dialogue: 0,0:05:24.02,0:05:27.95,Default,,0000,0000,0000,,cho mỗi người được xếp vào "hộ nghèo".\NBang có càng nhiều hộ nghèo, nhận càng nhiều tiền.
Dialogue: 0,0:05:28.17,0:05:31.25,Default,,0000,0000,0000,,Trợ cấp dự án đòi hỏi tiểu bang phải trình dự án\Nđể được nhận hỗ trợ.
Dialogue: 0,0:05:31.95,0:05:35.96,Default,,0000,0000,0000,,Các tiểu bang cạnh tranh trong một nguồn\Nngân sách giời hạn. Ngày nay trợ cấp dự án
Dialogue: 0,0:05:36.07,0:05:40.36,Default,,0000,0000,0000,,phổ biến hơn. Nhưng không gì phổ biến bằng\Ntrợ cấp khối, chính phủ phân phát các khối Lego
Dialogue: 0,0:05:40.04,0:05:42.11,Default,,0000,0000,0000,,và bạn xây các thứ với Lego.\NĐó là một trò hay.
Dialogue: 0,0:05:43.01,0:05:47.03,Default,,0000,0000,0000,,Không không, chính phủ liên bang cho các bang\Nmột chồng tiền đối với những thứ lớn,
Dialogue: 0,0:05:47.03,0:05:50.12,Default,,0000,0000,0000,,như cơ sở hạ tầng, được làm từ bê tông và thép,\Nkhông phải Lego, và các tiểu bang
Dialogue: 0,0:05:51.02,0:05:54.37,Default,,0000,0000,0000,,được quyết định cách chi tiền.\NLoại cộng tác liên bang cơ bản
Dialogue: 0,0:05:54.57,0:05:58.58,Default,,0000,0000,0000,,là củ cà rốt và cây gậy đôi khi còn được gọi là\Nliên bang bánh marble bởi vì nó xáo trộn
Dialogue: 0,0:05:58.66,0:06:02.56,Default,,0000,0000,0000,,chính phủ liên bang và tiểu bang trong nhiều cách\Nkhiến cho không thể phân tách hai thứ.
Dialogue: 0,0:06:02.06,0:06:04.14,Default,,0000,0000,0000,,Chủ nghĩa liên bang, đúng là một\Ncông thức món ăn tuyệt vời.
Dialogue: 0,0:06:04.64,0:06:07.68,Default,,0000,0000,0000,,Cốt lõi đó là - Đô la -đô la.\NNhưng còn nhiều khía cạnh
Dialogue: 0,0:06:08.07,0:06:12.15,Default,,0000,0000,0000,,của cộng tác liên bang mà thực sự không hề cộng tác\Nđó là điều phối liên bang.
Dialogue: 0,0:06:12.88,0:06:16.94,Default,,0000,0000,0000,,Với điều phối liên bang, chính phủ liên bang\Nđặt ra điều luật và các tiểu bang phải tuân theo.
Dialogue: 0,0:06:17.54,0:06:22.06,Default,,0000,0000,0000,,Một số ví dụ như\Ncông ước liên bang, điều luật EPA
Dialogue: 0,0:06:22.01,0:06:25.08,Default,,0000,0000,0000,,chuẩn nhân quyền, và các luật được đặt ra bởi\NNgười Mỹ và Chính sách người khuyết tật.
Dialogue: 0,0:06:25.08,0:06:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Đôi khi chính phủ cấp tiền cho các tiểu bang \Náp dụng các điều luật,
Dialogue: 0,0:06:28.73,0:06:33.59,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đôi lúc, không có tiền vẫn phải áp dụng.\NĐó gọi là công ước không có ngân sách.
Dialogue: 0,0:06:33.06,0:06:37.42,Default,,0000,0000,0000,,Tôi thích gọi là công ước không vui.\NBởi không tiền, không vui.
Dialogue: 0,0:06:37.95,0:06:40.04,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ luật OSHA mà các chủ lao đông\Nphải tuân theo.
Dialogue: 0,0:06:40.82,0:06:43.82,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:43.82,0:06:48.78,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:48.08,0:06:51.37,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:52.07,0:06:56.18,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:56.02,0:06:59.10,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:59.10,0:06:59.12,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:00.20,0:07:03.86,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:03.09,0:07:06.16,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:07.06,0:07:11.63,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:12.19,0:07:16.26,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:16.91,0:07:20.93,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:20.09,0:07:23.66,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:24.50,0:07:28.78,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:28.08,0:07:31.50,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:32.20,0:07:36.24,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:36.02,0:07:40.04,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:40.26,0:07:44.59,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:44.06,0:07:46.16,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:47.06,0:07:51.44,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:51.94,0:07:56.43,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:56.04,0:08:00.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:00.06,0:08:03.57,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:04.10,0:08:05.56,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:05.06,0:08:09.70,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:10.20,0:08:13.26,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:13.79,0:08:17.81,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:18.03,0:08:21.04,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:21.17,0:08:24.52,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:24.05,0:08:27.12,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:28.02,0:08:30.02,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:30.02,0:08:33.04,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:33.04,0:08:36.10,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:40.10,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:44.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:44.06,0:08:48.12,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:52.01,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:57.01,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:08:57.02,0:09:02.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:09:02.06,0:09:06.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:09:07.02,0:09:08.10,Default,,0000,0000,0000,,