Tolerantlığa gedən yol.. turizmdən keçir?

Aziz Abu Salah sülhməramlılığa fərqli bir baxışı olan Fələstinlidir: O, bizi turist olmağa çağırır. Natiq fərqli mədəniyyətlərdən olan insanların sadə münasibət və əlaqələrinin uzun illərin nifrət hissini necə yox edə biləcəyini göstərir. O Fələstinlilərin İsraillilərə qonaq getməsi ilə başlayıb daha da uzağa gedir.

Mən turizm biznesindəyəm və
sülh yaradıcısıyam,

amma belə başlamamışam.

7 yaşımdaykən televizora baxdığımı

və insanların daş atdıqlarını xatırlayıram

və bunun əyləncəli olduğunu düşünürdüm.

Mən də kücəyə çıxdım və daş atmağa başladım,

amma daşları İsraillilərin maşınlarına
atmalı olduğumu bilmirdim.

Onun yerinə qonşularızın maşınlarını
daşlamışdım. (Gülüş)

Vətənpərvərliyimdən şübhə etmişdilər.

Bu qardaşımla olan şəklimdir.

Balaca olan mənəm və bilirəm nə düşünürsünzüz:

"Çox şirin olmusan, sənə nə olub indi belə?"

Amma məndən böyük qardaşım

18 yaşındaykən daş atdığına görə

həbs olundu.

O, daşları atıb
üzr istəmədiyi üçün döyülmüş və

aldığı daxili zədələrdən

həbsdən çıxandan bir az sonra ölmüşdü.

Mən qəzəbli və hirsli idim

və tək istədiyim intiqam idi.

Amma 18 yaşımda bu dəyişdi.

Mən qərara gəldim ki, iş tapmaq üçün
yəhudi dilini öyrənməliyəm.

Və əsgər olmayan yəhudilərlə ilk dəfə tanışacağım

o sinif otağında yəhudi dili
öyrənməyə başladım.

Bir birimizə çox incə bir bağ ilə
bağlı idik, məsələn mən də

fələstinlilər üçün yad olan
country musiqi janrını sevirdim.

Amma bir şeyin də fərqinə vardım ki,
bizim aramızda həmçinin

bizi ayıran əsəb, nifrət və amansızlıq
divarları mövcuddur.

Başa düşdüm ki, başıma nə iş gəlməsinin önəmi yoxdur.

Əsas məsələ onunla necə başa çıxmağımdır.

Və buna görə də bütün həyatımı insanları ayıran

divarları yıxmağa həsr elədim.

Bunu bir çox yolla edirəm.

Turizm bunlardan biridir;
mətbuat və təhsil də digərləri.

Sual verə bilərsiniz ki, turizm hər şeyi
necə dəyişə bilər?

Turizm divarları yıxa bilər? Bəli.

Turizm divarları yıxmaq və insanları bir-birinə

bağlayaraq dostluqlar yaratmaq üçün

ən yaxşı vasitədir.

2009-cu ildə insanları birləşdirmək məqsədilə Mejdi Turlarını

iki yəhudi dostumla şərikli yaratdıq.

Bizim metodumuz ondan ibarət idi ki,

məsələn Qüdsdə tarixi,

hekayələri, arxeologiyanı və münaqişəni

tamamilə fərqli iki perspektivdən danışmaq üçün

iki bələdçi olacaq idi.

Onlardan biri İsrailli, biri isə
Fələstinli olacaqdı.

Çikaqoda gələn yəhudi camaatından olan
dostum Kobi ilə

səyahətə birlikdə bələdçilik etdiyimizi
xatırlayıram.

Biz onları qaçqın düşərgəsinə apardıq,
Fələstinin qaçqın düşərgəsinə,

və orada bu heyranedici yeməyi yedik.

Bu arada bu mənim anamdır.
O çox təmkinlidir.

Və bu isə "maqluba" adlandırılan
Fələstin yeməyidir.

"Tərsinə çevrilmiş" deməkdir.

Bu düyü və toyuq əti ilə bişirilir və tərsinə çevrilir.

Çox dadlıdır.

Bu yeməyin dadına baxdıq.

Sonra isə İsrailli və Fələstinli
musiqiçilərə qulaq asdıq,

bir az da göbək rəqsi oynadıq.

Əgər bilmirsinizsə sonra sizə
öyrədə bilərəm.

Amma biz gedəndə hər iki tərəf ağlayırdı,

çünki getmək istəmirdilər.

Üç il keçməsinə baxmayaraq
həmin əlaqəqlər hələ də mövcuddur.

Gəlin təsəvvür edək əgər hər il
1 milyard insan

belə səyahət edir, avtobusla bir yerdən
başqa yerə,

bir oteldən başqasına aparılır.

Ancaq aparılarkən avtobusun pəcərəsindən

yerli xalqın və mədəniyyətin

şəklini çəkmək yerinə
onlarla qaynayıb qarışır.

İngiltərədən gələn müsəlman qrup ilə
provaslav yəhudilərin evinə getməyimizi

və onlarla yəhudilərin ilk Cümə axşamı yeməyi;

Sabbath yeməyimizi, buğda bişirilmiş
ət və tərəvəzdən

hazırlanan yəhudi yeməyi hamin yeməyimizi

və az sonra aramızda bir bağ olduğunu,

onlarında ailələrinin də
yüz illər əvvəl eyni yerdən;

Şimali Afrikadan gəldiyini
qəbul etdiyimizi xatırlayıram.

Bu Facebook profili üçün şəkil deyil.

Bu fəlakət turizmi deyil.

Bu səyahət etmənin gələcəyidir

və sizi də bu gələcəyə səyahətimə
qoşulmağa dəvət edirəm.

Biz bunu bu gün dünyanın hər yerinə;

İrlandiyadan İrana və Türkiyəyə kimi edirik

və bu işlə dünyanı dəyişəcəyimizə inanırıq.

Təşəkkür edirəm.

(Alqış)