Waarom journalisten de machtigen moeten trotseren
-
0:02 - 0:03Ik ben journalist
-
0:03 - 0:05en ik ben een immigrant.
-
0:05 - 0:08Die twee omstandigheden definiëren mij.
-
0:08 - 0:10Ik ben geboren in Mexico,
-
0:10 - 0:12maar ik heb meer dan de helft
van mijn leven doorgebracht -
0:12 - 0:14als reporter in de V.S.,
-
0:14 - 0:16een land dat nu juist
is gecreëerd door immigranten. -
0:17 - 0:19Als verslaggever
-
0:19 - 0:21en als buitenlander
-
0:21 - 0:23heb ik geleerd dat neutraliteit,
-
0:24 - 0:28zwijgen en angst
niet de beste opties zijn, -
0:29 - 0:31noch voor de journalistiek,
noch voor het leven. -
0:32 - 0:36Neutraliteit is vaak een excuus dat wij,
journalisten, gebruiken, -
0:36 - 0:40zodat we onze echte
verantwoordelijkheid kunnen ontwijken. -
0:40 - 0:42Wat is die verantwoordelijkheid?
-
0:42 - 0:44Vragen stellen
-
0:44 - 0:47en het hoofd bieden
aan degenen die de macht hebben. -
0:47 - 0:48Daartoe dient de journalistiek.
-
0:48 - 0:51Dat is het grote wonder
van de journalistiek: -
0:51 - 0:53vragen stellen en
de machthebbers uitdagen. -
0:54 - 0:57Natuurlijk hebben we de plicht
de realiteit te verslaan zoals die is, -
0:57 - 0:59niet zoals we die graag willen zien.
-
0:59 - 1:02In die zin ben ik het eens met
het principe van objectiviteit: -
1:02 - 1:05als een huis blauw is,
zeg ik dat het blauw is. -
1:05 - 1:07Als er een miljoen werklozen zijn,
zeg ik een miljoen. -
1:07 - 1:09Maar neutraliteit
-
1:09 - 1:13zal me niet noodzakelijkerwijs
naar de waarheid leiden. -
1:13 - 1:17Al ben ik nauwgezet en scrupuleus
-
1:17 - 1:20en presenteer ik u de twee versies
van een nieuwsbericht, -
1:21 - 1:23de democratische en de republikeinse,
-
1:23 - 1:25de liberale en de conservatieve,
-
1:25 - 1:26regering en oppositie,
-
1:26 - 1:29dan is dat voor mij toch geen garantie,
-
1:29 - 1:34noch voor ons, dat we zullen weten
wat waar is en wat niet waar is. -
1:34 - 1:36Het leven is veel ingewikkelder
-
1:36 - 1:41en ik denk de journalistiek nu juist
die complexiteit moet weergeven. -
1:42 - 1:46Laat me je één ding zeggen:
ik weiger om een recorder te zijn. -
1:46 - 1:49Ik ben geen journalist geworden
om een recorder te zijn. -
1:49 - 1:52Ja, ik weet wat je me zal zeggen:
niemand gebruikt nog recorders. -
1:52 - 1:53(Gelach)
-
1:53 - 1:57Dus weiger ik mijn mobiel te pakken
-
1:57 - 2:00en op de knop 'opnemen' te drukken
-
2:00 - 2:03en hem voor me te houden
alsof ik bij een concert ben, -
2:03 - 2:05als een fan bij een concert.
-
2:05 - 2:07Dat is geen echte journalistiek.
-
2:07 - 2:09In tegenstelling tot wat velen denken
-
2:10 - 2:14geven wij, journalisten,
de hele tijd waardeoordelen, -
2:14 - 2:16ethische en morele oordelen.
-
2:16 - 2:20En steeds nemen we beslissingen
-
2:20 - 2:21die hoogst persoonlijk zijn
-
2:22 - 2:24en buitengewoon subjectief.
-
2:24 - 2:25Bijvoorbeeld:
-
2:26 - 2:28wat als je verslag moet doen
van een dictatuur -
2:28 - 2:31zoals die van Pinochet in Chili
-
2:31 - 2:33of die van Fidel Castro in Cuba?
-
2:34 - 2:37Ga je alleen melden wat de generaal
en de commandant willen, -
2:37 - 2:39of ga je er tegenin?
-
2:39 - 2:42Wat gebeurt er
als je hoort dat in jouw land, -
2:43 - 2:44of in een buurland,
-
2:45 - 2:48studenten verdwijnen
-
2:48 - 2:50en clandestiene graven opduiken
-
2:50 - 2:52of miljoenen van de begroting verdwijnen
-
2:53 - 2:57en er op magische wijze ineens
ex-presidenten multimiljonair zijn? -
2:57 - 3:00Ga je dan alleen
de officiële versie geven? -
3:00 - 3:03Of wat gebeurt er
als je verslag moet uitbrengen -
3:04 - 3:09van de presidentsverkiezingen
van de voornaamste supermogendheid -
3:09 - 3:13en een van de kandidaten maakt
racistische opmerkingen, -
3:15 - 3:16en seksistische,
-
3:16 - 3:17en xenofobe?
-
3:19 - 3:20Dat overkwam mij.
-
3:21 - 3:23Ik wil jullie vertellen wat ik deed,
-
3:23 - 3:26maar laat me eerst uitleggen
waar ik vandaan kom, -
3:26 - 3:28zodat je mijn reactie kunt begrijpen.
-
3:31 - 3:34Ik groeide op in Mexico City
als oudste van 5 kinderen. -
3:34 - 3:36Thuis was er echt niet genoeg geld
-
3:36 - 3:39om alle collegegelden van de
universiteit te betalen, -
3:39 - 3:42dus studeerde ik 's morgens
en werkte ik 's middags. -
3:42 - 3:43Na lange tijd
-
3:44 - 3:47gaven ze me een baan
die ik altijd al wilde: -
3:47 - 3:48tv-journalist.
-
3:49 - 3:50Dat was een grote kans.
-
3:50 - 3:53Maar in mijn derde reportage
waagde ik het -
3:53 - 3:55kritiek te leveren op de president
-
3:55 - 3:59en het gebrek aan democratie
in Mexico te bespreken: -
3:59 - 4:04vanaf 1929 tot het jaar 2000
werd er in Mexico duidelijk gefraudeerd. -
4:04 - 4:08De zittende president wees zelf
zijn opvolger aan. -
4:08 - 4:11Dat is geen echte democratie.
-
4:12 - 4:15Het leek me een geniaal idee
dat aan de kaak te stellen, -
4:15 - 4:16maar mijn baas --
-
4:16 - 4:18(Gelach)
-
4:18 - 4:20mijn baas vond het niet zo geniaal.
-
4:20 - 4:24In die tijd was er directe censuur
van het presidentiële huis Los Pinos -
4:24 - 4:25op de media
-
4:25 - 4:29en mijn baas, die verantwoordelijk
was voor dat programma -
4:29 - 4:33en ook manager was van een voetbalclub
-
4:33 - 4:37-- ik dacht altijd al dat hij goals
interessanter vond dan nieuws -- -
4:37 - 4:39keurde mijn reportage af.
-
4:39 - 4:41Hij verzocht me die te veranderen,
ik heb nee gezegd. -
4:41 - 4:45Daarop stelde hij een andere
journalist aan om te schrijven -
4:45 - 4:47wat ik vermoedelijk had moeten zeggen.
-
4:48 - 4:51Een gecensureerde journalist
wilde ik niet zijn. -
4:52 - 4:54Ik weet niet hoe ik het durfde,
-
4:54 - 4:56maar ik schreef mijn ontslagbrief
-
4:56 - 5:00en zo, op 24 jarige leeftijd,
ik was pas 24, -
5:00 - 5:03nam ik het meest lastige en
ideële besluit van mijn leven. -
5:03 - 5:06Ik ging niet alleen de tv opgeven,
-
5:06 - 5:09maar ik had besloten
mijn land te verlaten. -
5:09 - 5:11Ik verkocht mijn karretje,
-
5:11 - 5:13een gammele rode Volkswagen,
-
5:13 - 5:15ik ritselde een paar dollars
-
5:15 - 5:18en nam afscheid van mijn familie
en vrienden, -
5:18 - 5:19van mijn straten,
-
5:19 - 5:21mijn plekjes, mijn taco's
-
5:21 - 5:22(Gelach)
-
5:22 - 5:25en ik boekte een vlucht,
enkele reis, -
5:25 - 5:27naar Los Angeles, Californië.
-
5:27 - 5:29Zo werd ik
-
5:29 - 5:33een van de 250 miljoen immigranten
-
5:33 - 5:34die er op de wereld zijn.
-
5:34 - 5:36Vraag welke immigrant dan ook
-
5:36 - 5:38over hun aankomst in het nieuwe land
-
5:38 - 5:41en je zult zien dat ze zich
alles herinneren, -
5:41 - 5:43als was het een film
met achtergrondmuziek. -
5:43 - 5:47In mijn geval: ik arriveerde in
Los Angeles, de zon ging onder, -
5:47 - 5:49en alles wat ik had --
-
5:49 - 5:52een gitaar, een koffer,
en een paar documenten -- -
5:52 - 5:55kon ik allemaal dragen
met mijn twee handen. -
5:55 - 5:58Dat gevoel van volledige vrijheid
-
5:58 - 6:00heb ik nooit meer gevoeld.
-
6:00 - 6:03Ik redde het met het weinige dat ik had.
-
6:04 - 6:06Ik verkreeg een studentenvisum,
-
6:06 - 6:08ik studeerde,
-
6:08 - 6:11ik at veel sla en brood
want meer geld had ik niet. -
6:11 - 6:13En uiteindelijk in 1984
-
6:14 - 6:17gaven ze me mijn eerste job
als tv journalist -
6:17 - 6:18in de Verenigde Staten.
-
6:18 - 6:23En het eerste wat ik opmerkte was
dat mijn collega's in de V.S. -
6:23 - 6:26de zittende president,
Ronald Reagan,flink bekritiseerden -
6:26 - 6:27en er gebeurde helemaal niets;
-
6:28 - 6:29niemand censureerde hen.
-
6:29 - 6:30En ik dacht:
-
6:31 - 6:32I love this country.
-
6:32 - 6:35(Gelach)
-
6:35 - 6:39(Applaus)
-
6:39 - 6:40En zo is het gegaan --
-
6:41 - 6:42meer dan 30 jaar lang --
-
6:43 - 6:45dat ik volkomen vrij verslag uitbracht
-
6:45 - 6:48en behandeld werd als gelijke,
terwijl ik een immigrant was, -
6:48 - 6:51totdat ik ineens de opdracht kreeg
-
6:51 - 6:54de afgelopen presidentsverkiezingen
te verslaan in de V.S. -
6:57 - 7:00Op 16 juli 2015
-
7:00 - 7:04zei een kandidaat die misschien
president van de V.S. ging worden -
7:04 - 7:07dat Mexicaanse immigranten
-
7:08 - 7:10criminelen waren,
-
7:11 - 7:13drugshandelaars
-
7:13 - 7:14en verkrachters.
-
7:14 - 7:15En ik wist
-
7:16 - 7:17dat hij loog.
-
7:17 - 7:20Ik wist dat hij het mis had
om een simpele reden: -
7:20 - 7:22ik ben een Mexicaanse immigrant
-
7:22 - 7:24en zo zijn wij niet.
-
7:24 - 7:27Daarom deed ik wat iedere
journalist zou hebben gedaan: -
7:28 - 7:30ik schreef hem eigenhandig een brief,
-
7:31 - 7:33ik verzocht hem om een interview
-
7:33 - 7:35en ik stuurde de brief
naar zijn toren in New York. -
7:36 - 7:37De volgende dag,
-
7:37 - 7:39ik was al op kantoor,
-
7:39 - 7:43ontving ik plotseling honderden
telefoontjes en berichten op mijn mobiel, -
7:43 - 7:45de een nog hatelijker dan de ander.
-
7:45 - 7:47Ik wist niet wat er aan de hand was
-
7:47 - 7:49totdat een vriend naar mijn bureau kwam
-
7:49 - 7:53en zei: "Ze hebben je mobiele
nummer op internet gezet". -
7:53 - 7:55Dat was inderdaad gedaan.
-
7:56 - 7:59Hier is de brief die ze verstuurden,
-
7:59 - 8:02zoals die op je mobieltje verscheen.
-
8:02 - 8:05Niet noteren, hé? Doe geen
moeite. Ik heb het al veranderd. -
8:05 - 8:06(Gelach)
-
8:06 - 8:08Maar ik leerde 2 dingen.
-
8:08 - 8:11Het eerste is dat je nooit, nooit
-
8:12 - 8:15je mobiele nummer moet geven
aan Donald Trump. -
8:15 - 8:18(Gelach
-
8:18 - 8:21(Applaus)
-
8:21 - 8:26De tweede les was dat ik
niet langer neutraal mocht zijn -
8:26 - 8:27op dat moment.
-
8:27 - 8:30Toen heb ik mijn missie
als journalist gewijzigd. -
8:30 - 8:32Ik ging de kandidaat trotseren
-
8:32 - 8:34en aantonen dat hij het mis had,
-
8:34 - 8:36dat het niet klopte
wat hij over de immigranten zei -
8:36 - 8:38in de Verenigde Staten.
-
8:38 - 8:39Hier een feit.
-
8:39 - 8:4197 procent van alle illegalen
-
8:41 - 8:43in de V.S.
-
8:43 - 8:44zijn goede mensen.
-
8:44 - 8:47Minder dan 3 procent hebben
een ernstig misdrijf gepleegd -
8:47 - 8:49of 'felony' zoals je zegt in het Engels.
-
8:49 - 8:50Ter vergelijk:
-
8:50 - 8:536 % van de Amerikanen
heeft een ernstig misdrijf begaan. -
8:53 - 8:55De conclusie is
-
8:55 - 8:59dat illegale immigranten
zich veel beter gedragen -
8:59 - 9:00dan de Amerikanen.
-
9:01 - 9:04Met die gegevens maakte ik een plan.
-
9:04 - 9:078 weken nadat ze mijn nummer
hadden bekend gemaakt, -
9:08 - 9:11accrediteerde ik me als journalist
op een persconferentie -
9:11 - 9:14van de kandidaat die alle enquêtes
in zijn voordeel zou ombuigen, -
9:14 - 9:16en ik besloot hem te gaan trotseren,
-
9:16 - 9:18in levenden lijve.
-
9:19 - 9:20Maar...
-
9:20 - 9:24de dingen gingen niet precies
zoals ik ze had gepland. Kijk maar: -
9:26 - 9:28(Persconferentie van
Donald Trump-Dubuque-Iowa) -
9:31 - 9:34(Video) Jorge Ramos:
Mr Trump, een vraag over immigratie. -
9:34 - 9:35Donald Trump:
Wie volgt? Ja, a.u.b. -
9:35 - 9:38JR: Uw plan voor de immigratie
zit vol loze beloften. -
9:38 - 9:41DT: Ga zitten, u bent niet opgeroepen.
JR: Ik ben journalist-- -
9:41 - 9:44Als immigrant en burger van de V.S
heb ik het recht een vraag te stellen. -
9:44 - 9:47DT: Nee, u bent niet opgeroepen.
JR: Ik heb het recht -
9:47 - 9:49DT: Ga terug naar Univision.
-
9:49 - 9:50JR: Dit is de vraag:
-
9:50 - 9:52U kunt niet 11 miljoen mensen
deporteren. -
9:53 - 9:56U kunt niet een muur
van 3000 km bouwen, -
9:56 - 10:00noch het burgerschap weigeren
aan kinderen van dit land. -
10:00 - 10:02DT: Ga zitten, a.u.b.
JR: Met zulke ideeën... -
10:02 - 10:03DT: U bent niet opgeroepen.
-
10:03 - 10:06JR: Ik ben journalist en heb...
Blijf van me af, mijnheer. -
10:06 - 10:08Bewaker 1: Niet storen, a.u.b.
U stoort. -
10:08 - 10:12JR: Ik heb het recht
een vraag te stellen.
B1: Ja, op uw beurt, mijnheer. -
10:12 - 10:14B2: Heeft u een perskaart?
-
10:14 - 10:15JR: Ik heb het recht--
-
10:15 - 10:17B2: Waar? Mag ik die zien?
JR: Hier is hij. -
10:17 - 10:19Een man: Eruit, en blijf buiten.
-
10:19 - 10:20B2: Wacht op uw beurt.
-
10:20 - 10:23Man: U bent heel onbeleefd.
Het is niets persoonlijks. -
10:23 - 10:25Man: Ga mijn land uit! Opzouten.
-
10:25 - 10:27JR: Ik ben ook burger van de V.S.
-
10:27 - 10:31Man: Goed, hoe dan ook. Nee,
Univision. Het is niet persoonlijk. -
10:31 - 10:33JR: Het is niet persoonlijk.
Het gaat om de V.S. -
10:34 - 10:38(Applaus)
-
10:45 - 10:47(Applaus)
-
10:51 - 10:54Sinds het zien van de video
is altijd het eerste wat ik denk, -
10:55 - 10:56dat haat
-
10:56 - 10:57besmettelijk is.
-
10:57 - 11:00Let eens op wat er gebeurt na:
"Ga terug naar Univision"-- -
11:00 - 11:02dat is gecodeerde taal;
-
11:02 - 11:04hij zegt: "Wegwezen hier"--
-
11:04 - 11:05Een van zijn aanhangers
-
11:05 - 11:08zegt me, alsof hij
toestemming had gekregen: -
11:08 - 11:10"Ga weg uit mijn land",
-
11:10 - 11:13zonder te weten dat ook ik
burger ben van de V.S. -
11:15 - 11:18Ik heb deze video vele keren bekeken
-
11:18 - 11:21en denk nu ook dat, als je
de neutraliteit wilt verbreken -
11:21 - 11:22-- en het is een echte breuk--
-
11:22 - 11:24je je angst moet kwijtraken
-
11:24 - 11:28en dan moet leren zeggen:
"Nee, ik ga niet zwijgen. -
11:29 - 11:30Ik ga niet zitten.
-
11:31 - 11:32Ik ga niet weg".
-
11:33 - 11:35"Nee"...
-
11:35 - 11:39(Applaus).
-
11:39 - 11:41"Nee" is het machtigste woord
dat bestaat -
11:42 - 11:43in welke taal dan ook,
-
11:43 - 11:46en luidt belangrijke veranderingen
in ons leven in. -
11:46 - 11:48Ik denk dat het heel veel
achting verdient -
11:48 - 11:50en veel respect afdwingt
-
11:50 - 11:52als je verschil kunt maken
-
11:52 - 11:54en je verzetten en zeggen:
-
11:54 - 11:55"Nee".
-
11:55 - 11:58Elie Wiesel, een overlevende
van de holocaust -- -
11:58 - 11:59Nobelprijs van de Vrede --
-
11:59 - 12:02die we jammer genoeg
onlangs verloren hebben, -
12:02 - 12:04spreekt heel wijze woorden:
-
12:04 - 12:06"We moeten partij kiezen.
-
12:07 - 12:09Neutraliteit helpt alleen
de onderdrukker, -
12:09 - 12:11nooit het slachtoffer".
-
12:11 - 12:12Hij heeft gelijk.
-
12:12 - 12:16Wij, journalisten, zijn verplicht partij
te kiezen in sommige situaties. -
12:16 - 12:17In gevallen van racisme,
-
12:17 - 12:19discriminatie,
-
12:19 - 12:21corruptie,
-
12:21 - 12:22kennelijke leugens,
-
12:22 - 12:24dictaturen en mensenrechten,
-
12:24 - 12:27moeten we afzien van neutraliteit
en onverschilligheid. -
12:28 - 12:30In het Spaans bestaat een prachtig woord
-
12:30 - 12:34dat weergeeft waar wij,
journalisten, moeten staan. -
12:34 - 12:36Dat woord is tegenmacht.
-
12:36 - 12:42Inderdaad moeten wij, journalisten,
tegenover de machthebbers gaan staan. -
12:42 - 12:45Maar als je het bed deelt met de politiek,
-
12:45 - 12:48als je naar de doop of bruiloft gaat
van de zoon van de gouverneur, -
12:48 - 12:50of een vriendje wil zijn van de president,
-
12:50 - 12:52hoe ga je ze dan bekritiseren?
-
12:52 - 12:55Als ik machtige en invloedrijke mensen
moet interviewen -
12:55 - 12:56denk ik steeds aan 2 dingen:
-
12:57 - 12:59als ik die moeilijke en vervelende
vraag niet stel, -
12:59 - 13:01dan gaat niemand het doen.
-
13:01 - 13:05En ik ga die persoon nooit meer terugzien.
-
13:05 - 13:08Dus probeer ik niet
een goed figuur te slaan -
13:09 - 13:10of erbij te horen.
-
13:10 - 13:15Als ik moet kiezen of ik vriend
of vijand wil zijn van de president, -
13:15 - 13:18dan verdient het altijd de voorkeur
de vijand te zijn. -
13:19 - 13:20Tenslotte:
-
13:21 - 13:26ik weet dat het nu heel moeilijk is
om immigrant en reporter te zijn, -
13:26 - 13:28maar nu, meer dan ooit,
-
13:28 - 13:33zijn er journalisten nodig die bereid zijn
om, op een bepaald moment, -
13:33 - 13:35de neutraliteit achterwege te laten.
-
13:35 - 13:39Persoonlijk voel ik dat ik me
mijn hele leven daarop heb voorbereid. -
13:39 - 13:42Toen ze me censureerden, op mijn 24ste,
-
13:42 - 13:45leerde ik dat neutraliteit,
angst en stilzwijgen -
13:45 - 13:48je vaak veranderen in medeplichtige
-
13:48 - 13:50aan misdaden, wantoestanden
-
13:50 - 13:52en onrechtvaardigheid.
-
13:52 - 13:54En medeplichtig zijn aan de macht
-
13:54 - 13:57is nooit goede journalistiek.
-
13:58 - 14:00Nu, op mijn 59ste,
-
14:00 - 14:03hoop ik alleen maar
dat ik een beetje kan behouden -
14:03 - 14:07van de moed en de geestelijke helderheid
die ik had toen ik 24 was, -
14:07 - 14:09en dus nooit meer
-
14:09 - 14:11mijn mond zal houden.
-
14:11 - 14:12Dank je wel.
-
14:12 - 14:15(Applaus)
-
14:15 - 14:16(Dank je wel )
-
14:16 - 14:18(Applaus)
- Title:
- Waarom journalisten de machtigen moeten trotseren
- Speaker:
- Jorge Ramos
- Description:
-
Je kunt Jorge Ramos wegsturen uit je persconferentie (zoals Donald Trump deed in 2015) maar je kunt hem niet het zwijgen opleggen. Ramos, die meer dan 30 jaar ervaring heeft als journalist, is van mening dat het de verantwoordelijkheid is van een journalist om vragen te stellen aan zij die de macht hebben en hen uit te dagen. In deze talk die halverwege een staande ovatie kreeg, legt Ramos uit waarom journalisten in sommige situaties partij moeten trekken.
- Video Language:
- Spanish
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 14:30
Axel Saffran approved Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Axel Saffran accepted Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Por qué los periodistas tienen la obligación de desafiar el poder |