< Return to Video

Jak działają testy ciążowe? - Tien Nguyen

  • 0:07 - 0:13
    Najstarszy znany test ciążowy
    datuje się na 1350 rok p.n.e.
  • 0:13 - 0:15
    Według Egipcjan wystarczyło oddać mocz
  • 0:15 - 0:20
    na nasiona pszenicy lub jęczmienia.
  • 0:20 - 0:24
    Jeśli któreś wykiełkuje, gratulacje!
    Jesteś w ciąży!
  • 0:24 - 0:29
    Jeśli pszenica pierwsza - to dziewczynka
    zaś jeśli jęczmień - to chłopiec.
  • 0:29 - 0:32
    W 1963 roku powtórzono ten test
  • 0:32 - 0:37
    i odkryto, że przewiduje ciążę
    z porządną, 70% dokładnością,
  • 0:37 - 0:41
    ale nie jest wiarygodny
    w przypadku płci dziecka.
  • 0:41 - 0:43
    Naukowcy stwierdzili, że test działa,
  • 0:43 - 0:47
    bo mocz kobiet w ciąży
    zawiera więcej estrogenu,
  • 0:47 - 0:49
    wspierającego wzrost roślin.
  • 0:49 - 0:52
    Łatwo wziąć tę starożytną metodę
    za coś oczywistego,
  • 0:52 - 0:57
    bo obecnie testy ciążowe dają
    bardzo dokładne wyniki w kilka minut.
  • 0:57 - 0:59
    Jak działają?
  • 0:59 - 1:03
    Testy bez recepty są zaprojektowane
    do wykrywania jednej substancji:
  • 1:03 - 1:06
    hormonu HCG.
  • 1:06 - 1:09
    Jest on produkowany
    już od najwcześniejszego etapu ciąży.
  • 1:09 - 1:11
    zaczyna przekazywać informacje,
  • 1:11 - 1:15
    mówi ciału, że w tym miesiącu nie należy
    pozbywać się wyściółki macicy.
  • 1:15 - 1:17
    W miarę rozwoju ciąży
  • 1:17 - 1:20
    HCG wspiera rozwój łożyska,
  • 1:20 - 1:24
    które dostarcza składniki odżywcze
    od matki do płodu.
  • 1:24 - 1:28
    Test zaczyna działać, gdy mocz
    trafi na odsłonięty pasek.
  • 1:28 - 1:31
    Płyn trafia do włókien absorbujących,
  • 1:31 - 1:35
    gdzie znajdują się trzy osobne obszary,
    każdy ma ważne zadanie.
  • 1:35 - 1:39
    W pierwszym obszarze reakcji
  • 1:39 - 1:45
    proteiny w kształcie Y, przeciwciała,
    przyczepią się do HCG.
  • 1:45 - 1:48
    Tworzą razem poręczny enzym,
  • 1:48 - 1:54
    zdolny zmienić cząsteczki barwnika,
    który ma potem kluczowe znaczenie.
  • 1:54 - 1:57
    Następnie mocz zbiera
    wszystkie enzymy AB1,
  • 1:57 - 2:01
    transportuje je do obszaru testowego,
    gdzie ma się pokazać wynik.
  • 2:01 - 2:04
    W tym obszarze jest więcej
    antyciał w kształcie Y,
  • 2:04 - 2:09
    które także przyczepią się do HCG
    w jednym z pięciu zaczepnych miejsc.
  • 2:09 - 2:12
    Naukowcy nazywają ten test "kanapkowym".
  • 2:12 - 2:19
    Jeśli HCG jest obecny, enzymy AB1 i AB2
    ściskają go jak w kanapce
  • 2:19 - 2:21
    i przyklejają do obszaru testowego,
  • 2:21 - 2:24
    pozwalając barwiącemu enzymowi
    wykonać swoje zadanie
  • 2:24 - 2:27
    i wytworzyć barwny pasek.
  • 2:27 - 2:32
    Jeśli nie ma HCG, strumień moczu
    po prostu przepływa dalej.
  • 2:32 - 2:36
    Jest jeszcze ostatni przystanek,
    obszar kontrolny.
  • 2:36 - 2:38
    Jak w każdym dobrym eksperymencie,
  • 2:38 - 2:42
    ten krok potwierdza,
    że test działa prawidłowo.
  • 2:42 - 2:45
    Jeżeli enzymy AB1 nie spotkają HCG,
  • 2:45 - 2:49
    albo jest ich za dużo, bo obszar pierwszy
    był nimi przepełniony,
  • 2:49 - 2:54
    wszystkie nie związane enzymy AB1
    zebrane tam, powinny trafić tutaj
  • 2:54 - 2:56
    i uaktywnić więcej barwnika.
  • 2:56 - 3:00
    Jeśli nie pojawi się żaden pasek,
    to znaczy, że test był wadliwy.
  • 3:00 - 3:03
    Testy są dość wiarygodne,
    ale mogą też zawodzić.
  • 3:03 - 3:05
    Na przykład fałszywie negatywny wynik,
  • 3:05 - 3:10
    jeśli stężenie HCG jest zbyt niskie.
  • 3:10 - 3:14
    Po zagnieżdżeniu poziom HCG
    podwaja się co dwa, trzy dni,
  • 3:14 - 3:16
    może być więc po prostu za wcześnie.
  • 3:16 - 3:19
    Napoje mogą rozrzedzać próbkę moczu,
  • 3:19 - 3:23
    dlatego lekarze zalecają wykonać test
    rano, od razu po wstaniu.
  • 3:23 - 3:27
    Fałszywie pozytywne testy mogą
    powstać przy innych źródłach HCG,
  • 3:27 - 3:30
    zastrzykach in-vitro, ciąży pozamacicznej,
  • 3:30 - 3:34
    różnych rodzajach raka,
    na przykład macicy czy jąder.
  • 3:34 - 3:39
    Taki test może stwierdzić,
    że mężczyzna jest w ciąży.
  • 3:39 - 3:44
    Najlepszym sposobem dla kobiety,
    aby mieć pewność, jest wizyta u lekarza.
  • 3:44 - 3:46
    Lekarz też zbada poziom HCG,
  • 3:46 - 3:50
    za pomocą dokładniejszych testów,
  • 3:50 - 3:55
    które mogą określić
    dokładny poziom HCG w krwi.
  • 3:55 - 3:57
    Parę minut może
    dłużyć się w nieskończoność
  • 3:57 - 4:00
    przy czekaniu na wyniki testu ciążowego.
  • 4:00 - 4:05
    Ale w tym krótkim czasie
    jesteśmy świadkami siły nauki.
  • 4:05 - 4:07
    Ten mały patyczek pozwala zadać pytanie,
  • 4:07 - 4:09
    wykonać kontrolny eksperyment
  • 4:09 - 4:13
    i przeanalizować wyniki,
    by sprawdzić pierwotne założenie.
  • 4:13 - 4:17
    A co najlepsze nie trzeba czekać
    do następnych zbiorów.
Title:
Jak działają testy ciążowe? - Tien Nguyen
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-do-pregnancy-tests-work-tien-nguyen

Testy ciążowe bez recepty przekazują z całkiem dużą dokładnością informacje mogące zmienić całe życie. Jak działają? Tien Nguyen tłumaczy, w jaki sposób test wykonuje opisany naukowo, wieloetapowy eksperyment, który trwa mniej więcej tyle czasu, ile tobie zajmie obejrzenie tego filmu.

Lekcja: Tien Nguyen, animacja: Andrew Foerester.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:34
  • Trochę zmian kosmetycznych (równowaga długości linijek). Daj znać, jeśli wszystko OK.

Polish subtitles

Revisions