< Return to Video

Po utracie wzroku odkryłam swoją supermoc

  • 0:07 - 0:10
    Kiedy zapytasz dziecko,
    jak widzi swoją przyszłość
  • 0:10 - 0:14
    zwykle odpowiada, że chce mieć
    super moce albo być dorosłym.
  • 0:14 - 0:19
    Gdybyście zapytali mnie,
    jaka chciałam być w wieku 16 lat,
  • 0:19 - 0:22
    pewnie bym odpowiedziała,
    że chciałam być wyższa niż mój ojciec,
  • 0:22 - 0:24
    mieć dużo znajomych,
    chodzić sama po mieście,
  • 0:24 - 0:29
    być całkowicie niezależna
    i mieć bardzo długie włosy.
  • 0:29 - 0:33
    Zawsze miałam dużą wyobraźnię
    i uwielbiałam czytać.
  • 0:33 - 0:35
    Przekładać litery na obrazy i dźwięk,
  • 0:35 - 0:38
    chociaż dookoła panowała cisza,
  • 0:38 - 0:44
    było sposobem, aby dziecko, człowiek
    i mugol, stał się wyjątkowy.
  • 0:44 - 0:45
    Te historie sprawiały, że wierzyłam,
  • 0:45 - 0:49
    że to materialne, normalne życie
    nie jest jedynym,
  • 0:49 - 0:50
    a magia istnieje naprawdę.
  • 0:50 - 0:54
    W pewnym wieku zaczęłam widzieć czerń.
  • 0:54 - 0:57
    Peryferyjne obrazy były coraz ciemniejsze,
  • 0:57 - 1:01
    aż wszystko stawało się czarne
    i dostawałam zawrotów głowy.
  • 1:01 - 1:03
    Ale moja wyobraźnia była tak płodna,
  • 1:03 - 1:05
    że myślałam, że działo się
    ze mną coś magicznego
  • 1:05 - 1:09
    lub otrzymywałam tajne
    informacje ze wszechświata.
  • 1:09 - 1:11
    Zawsze chciałam być wyjątkowa,
  • 1:11 - 1:14
    ale kiedy dorastałam,
    musiałam sobie poradzić z faktem,
  • 1:14 - 1:18
    że magiczny świat coraz bardziej
    się ode mnie oddalał.
  • 1:18 - 1:19
    Często wchodziłam do szafy
  • 1:19 - 1:23
    i myślałam, że jeśli zapomnę
    o tylnej płycie szafy,
  • 1:23 - 1:26
    ona rozpadnie się
    i uda mi się dostać do Narnii.
  • 1:26 - 1:30
    Ale nie odkryłam magicznej
    szafy w wieku ośmiu lat.
  • 1:30 - 1:33
    Nie otrzymałam listu z Hogwartu
    jako jedenastolatka.
  • 1:33 - 1:36
    Satyr nie nazwał mnie półbogiem
    przed dwunastoma urodzinami.
  • 1:37 - 1:43
    Moją ostatnią nadzieją była wyprawa
    z Gandalfem zanim skończę 50 lat.
  • 1:46 - 1:48
    Tymczasem w wieku 13 lat,
  • 1:48 - 1:51
    nagle stałam się kimś wyjątkowym.
  • 1:51 - 1:55
    Chociaż nie tak to sobie wyobrażałam.
  • 1:55 - 1:58
    W rzeczywistości wszechświat
    nie udzielał mi tajnych informacji,
  • 1:58 - 2:01
    ale wciągał mnie do czarnej dziury.
  • 2:01 - 2:07
    23 września 2015 o 7:35 rano,
  • 2:07 - 2:09
    jak zawsze spóźniłam się
    do mojej starej szkoły,
  • 2:09 - 2:14
    bo autobus miejski jak zwykle
    przyjechał po mnie za późno.
  • 2:14 - 2:17
    Weszłam do klasy i upadłam,
  • 2:17 - 2:20
    w środku klasy, przed wszystkimi.
  • 2:20 - 2:23
    Nie widziałam plecaka na podłodze.
  • 2:23 - 2:28
    Usiadłam na swoim miejscu i stwierdziłam,
    że nie widzę liter na tablicy.
  • 2:28 - 2:30
    Nie mogłam czytać.
  • 2:30 - 2:34
    Zadzwoniłam więc do mamy, a później
    tego samego dnia poszłam do szpitala,
  • 2:34 - 2:38
    myśląc o tym, jak super byłoby
    mieć fajną parę okularów.
  • 2:38 - 2:40
    Ale ich nie dostałam.
  • 2:40 - 2:44
    Tego dnia zostałam w szpitalu.
  • 2:45 - 2:48
    Zdiagnozowano u mnie wodogłowie,
  • 2:48 - 2:52
    niezbyt kreatywne słowo, to znaczy,
    że masz za dużo płynu w mózgu.
  • 2:52 - 2:53
    Zdradzę wam zakończenie.
  • 2:53 - 2:57
    W moim przypadku glejak
    uformował się w przejściu
  • 2:57 - 2:59
    między pierwszą a trzecią komorą
  • 2:59 - 3:01
    u podstawy mojej głowy.
  • 3:01 - 3:04
    To nie pozwoliło na przepływ
    płynu w moim mózgu,
  • 3:04 - 3:06
    mógł on wpływać, ale nie wypływać,
  • 3:06 - 3:09
    przez co ciśnienie
    śródczaszkowe było wysokie
  • 3:09 - 3:11
    i uszkadzało mój nerw wzrokowy.
  • 3:11 - 3:14
    Lecz lekarze tego nie widzieli.
  • 3:14 - 3:19
    Przeszłam jedną operację, potem
    drugą, potem jeszcze dwie.
  • 3:19 - 3:24
    Gdy tylko ja i moi rodzice
    zaczynaliśmy mieć nadzieję,
  • 3:24 - 3:26
    życie zadawało nam cios
    i ponosiliśmy porażkę,
  • 3:26 - 3:28
    jedną za drugą.
  • 3:28 - 3:32
    Mój świat wywrócił się do góry nogami
    i wszyscy byliśmy znieczuleni tą sytuacją.
  • 3:32 - 3:36
    Moje magiczne myśli zostały nagle
    zastąpione kaskadą świętych i bytów,
  • 3:36 - 3:39
    które były tak samo nieistotne,
    jak moja marzenia o Gandalfie.
  • 3:39 - 3:44
    Problem polegał na tym, że lekarz był
    pewien, że wie, co jest ze mną nie tak.
  • 3:44 - 3:47
    Ale ponieważ mój problem był
    spowodowany czymś innym,
  • 3:47 - 3:48
    usunięto za dużo płynu
  • 3:48 - 3:52
    i wysokie ciśnienie wewnątrzczaszkowe
  • 3:52 - 3:54
    zamieniło się w bardzo niskie.
  • 3:54 - 3:58
    W ciągu ośmiu miesięcy
    przeszłam cztery takie zabiegi
  • 3:58 - 4:02
    i trzy inne, w celu naprawienia
    błędu tamtego lekarza.
  • 4:03 - 4:06
    Ale szkoda została wyrządzona.
  • 4:06 - 4:08
    W końcu mogłam wrócić do szkoły,
  • 4:08 - 4:10
    ale nie byłam już tą samą osobą.
  • 4:10 - 4:15
    Życie dla reszty toczyło się dalej,
    a ja straciłam wiele ważnych wydarzeń,
  • 4:15 - 4:19
    jak kryzys nastolatki,
    czego akurat nie żałuję.
  • 4:22 - 4:23
    W sumie jeden rok przespałam,
  • 4:23 - 4:26
    ponieważ skoro literatura
    została mi odebrana,
  • 4:26 - 4:31
    był to jedyny sposób,
    żeby zanurzyć się w innej rzeczywistości.
  • 4:32 - 4:34
    Ale jestem tu dzisiaj.
  • 4:34 - 4:39
    Jest takie zdanie, które mówi: "Wpadłam
    w dziurę, wyszłam z niej jako olbrzym".
  • 4:39 - 4:41
    Tak właśnie się czuję.
  • 4:41 - 4:44
    Za każdym razem, gdy
    przytrafia ci się coś trudnego,
  • 4:44 - 4:45
    pojawia się siła,
  • 4:45 - 4:48
    nawet jeśli jest prawie niezauważalna,
  • 4:48 - 4:50
    która cię podniesie.
  • 4:50 - 4:53
    Tym razem będziesz o wiele mądrzejszy.
  • 4:53 - 4:57
    Mogę się teraz skoncentrować
    i bardziej skupić na jednej rzeczy.
  • 4:57 - 5:01
    A jedzenie to zupełnie inne doświadczenie.
  • 5:01 - 5:03
    Za każdym razem,
    gdy jem „bolinho de chuva”,
  • 5:03 - 5:05
    czyli raindrop cakes,
  • 5:05 - 5:08
    przenoszę się do wspaniałego
    i bezpiecznego miejsca,
  • 5:08 - 5:11
    gdzie chmury są z cukru i cynamonu.
  • 5:11 - 5:14
    A także słuchanie i granie muzyki
  • 5:14 - 5:18
    to sposób na ucieczkę przed
    życiowymi trudnościami.
  • 5:18 - 5:20
    Teraz pamiętam całe teksty Boba Dylana,
  • 5:20 - 5:23
    co jest dość szalone.
  • 5:23 - 5:26
    Moja wyobraźnia jest bardziej
    intensywna niż kiedykolwiek,
  • 5:26 - 5:30
    bo teraz używam jej jako jednego
    z najważniejszych zmysłów.
  • 5:30 - 5:33
    To ona pozwala mi zbudować
    zupełnie nowy świat
  • 5:33 - 5:36
    na podstawie tego, co widziałam
    i przy udziale innych narządów zmysłów.
  • 5:36 - 5:40
    Muszę używać wyobraźni jako
    kreatywnego i logicznego narzędzia
  • 5:40 - 5:45
    aby przetrwać w rzeczywistości, która za
    bardzo opiera się na stymulacji wizualnej.
  • 5:45 - 5:50
    Mogę to zrobić, bo istnieje różnica
    między patrzeniem i widzeniem,
  • 5:50 - 5:53
    tak jak pomiędzy słyszeniem a słuchaniem.
  • 5:53 - 5:59
    W widzeniu i słuchaniu nie chodzi
    o precyzyjne możliwości zmysłów,
  • 5:59 - 6:00
    ale o rozsądek,
  • 6:00 - 6:03
    który pomaga rozumieć rzeczy
    i czuć empatię do ludzi.
  • 6:03 - 6:07
    Dlatego myślę, że teraz
    widzę lepiej niż wcześniej.
  • 6:07 - 6:12
    Na przykład widzę, że słuchacie uważnie.
  • 6:13 - 6:19
    W mitologii greckiej najsłynniejszy
    wróżbita, Tejrezjasz, był ślepy,
  • 6:19 - 6:25
    bo nie dał się zwieść pułapkom
    wyglądu i wizualnemu światu.
  • 6:26 - 6:29
    Zdecydowanie nie jestem 16-letnią
    osobą, którą myślałam, że będę.
  • 6:29 - 6:31
    Nie mam życia,
    które myślałam, że będę miała.
  • 6:31 - 6:34
    Ale jeśli zapytacie,
    czy chciałabym cofnąć się w czasie,
  • 6:34 - 6:36
    aby zapobiec temu wszystkiemu,
  • 6:36 - 6:38
    odpowiedź brzmi nie.
  • 6:38 - 6:40
    Nauczyłam się tak wiele,
    że nie chciałabym być kimś innym.
  • 6:40 - 6:42
    Dziękuję.
  • 6:42 - 6:46
    Brawa.
Title:
Po utracie wzroku odkryłam swoją supermoc
Description:

Magiczne portale, listy z Hogwartu, przygody z Gandalfem - to były tylko niektóre z ulubionych literackich fantazji Marii Stockler. Jednak w wieku 13 lat po zdumiewającej serii wydarzeń, która doprowadziła do utraty wzroku, Maria nie była już w stanie postrzegać świata swoich marzeń w ten sam sposób. W tej prelekcji Maria opowiada, jak utrata jednego zmysłu pomogła jej wyostrzyć nowy, który ostatecznie stał się jej supermocą. ''Jest różnica między patrzeniem a widzeniem. Myślę, że widzę teraz lepiej niż kiedykolwiek wcześniej”.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:47

Polish subtitles

Revisions