Okul çocukları nasıl daha az zeki yapıyor? | Eddy Zhong | TEDxYouth@BeaconStreet

Bu konuşma TED Konferanslarından bağımsız olarak düzenlenen yerel bir TEDx etkinliğinde yapılmıştır.

Eddy Zhong, başarılı teknoloji girişimcisi, K-12 eğitim sistemimizin arkasında yatan gerçeğe dalıyor. Eddy, eğitim sisteminin çocukların yaratıcılığını azalttığına ve başarı yolunda onları, belirli bir yola ittiğine inanıyor. Çocuklara üniversitelerin, hayatta gerekli bir basamak olduğuna inandırılmaları gerektiği ve bunun, kişinin hayallerine ulaşmasında bir zorunluluk olduğu inancıyla savaşıyor. Konuşması, tüm eğitim sistemimizin temelini oluşturan genel inançlara meydan okuyor.

Bugün sizinle büyük bir sır
paylaşmak istiyorum.

Hepinizin duymak istemiyor
olabileceği türden bir sır.

Ama aynı zamanda, çok önemli olduğundan
söylemek zorunda olduğum bir sır.

Sır şu:

Ya size her gün okula giden

çocukların daha az zeki
olduklarını söylesem?

Şimdi, bu nasıl mümkün olabilir?

Çocuklar okula gidince,
yeni şeyler öğrenip

daha çok bilgi toplarlar, değil mi?

Yani olması gereken şey,
daha akıllı olmaları.

Nasıl daha az zeki olabilirler?

Neyden bahsediyorum?

Bugün, bunu size açıklamayı umuyorum.

14 yaşına girmeden önce hayatta
ne istediğini bilmeyen bir çocuktum.

Genelde, 5 ya da 6 yaşına
geldiğinizde, çocuklara

"Büyüdüğünde ne olmak
istiyorsun?" diye sorulur.

O da "Astronot" veya "İş insanı" der.

Ben profesyonel "Call of Duty"
oyuncusu olmak istemiştim.

(Gülüşmeler)

Büyüyünce ne olmak istediğim
hakkında bir fikrim olmadığından,

neredeyse her zaman ailemi dinledim.

Benim için neyin en iyisi
olduğunu bildiklerine güvendim.

Ailem benden her tipik ailenin

çocuğundan isteyeceği şeyleri istedi:

Okula git, iyi notlar al,

dışarı çık ve egzersiz yap,
birkaç yılda bir.

(Gülüşmeler)

Benden istedikleri
her şeyi yapmaya çalışıyordum.

Ama problem okulda pek de iyi olmamamdı.

Fen'de çok kötüydüm,

hayatım ona bağlı olsa bile
5 paragraflık bir makale yazamazdım.

Bugün bile, hâlâ,

matematiği anlamayan tek Asyalı
çocuk olduğumu düşünüyorum.

(Gülüşmeler)

Gerçekten öyle düşünüyorum.

14 yaşına girdiğimde,
bunların hepsi değişti.

Artık gökyüzünde başıboş dolanan
bir sıcak hava balonu değildim.

Artık hedefime saatte 50000 mille giden
ya da onlar ne kadar

hızlı gidebiliyorlarsa,
süpersonik bir jettim.

Bunların hepsi bir mektup alana kadardı.

Bir davetiye - doğum günü partisine değil,

hiç onlara davet edilmedim -
oyun parkına değil,

Boston'da bir iş planlama yarışmasına.

Çok ama çok merak ettiğimden gitmeliydim.

Program direktörü 5 ay içinde

bir takım oluşturup ardından
bir iş fikri geliştirmemizi

onu bizim takımlarımızın
ne kadar iyi olduğunu

ya da fikirlerimizin ne kadar iyi

olduğunu değerlendirecek jüri paneline
sunmamızı isteyeceklerini açıkladı.

Uzun lafın kısası, o beş ay içinde

bir takım kurdum, bir fikir geliştirdim.

Sonunda yarışmayı kazandık

ve eve bir çek götürdüm.

İşte o yarışma, daha çok öyle yarışmalara

gitme isteğini yarattı.

Yaşamımın sonraki iki senesinde,

ona benzer onlarca yarışmaya katıldım,

çoğunda da kazanıyordum.

Fark ettim ki, onlara gitmeyi
sevmemin sebebi

sadece onları kazandığımdan değil,

ayrıca fark etmediğim
bir tutkum olmasıydı.

Bu tutku bir şeyler yaratma tutkusuydu.

Çünkü takımımın diğer takımlardan

her zaman farklı yaptığı şey

mesela, herkes fikirlerini ve
PowerPoint sunularını sunardı,

biz bir Home Depot'a giderdik,

malzemeler alıp fikrimizi
gerçekten inşa ederdik.

Jüriler, gençlerin minimum malzemelerle

gidip bir şeyler yaratabileceği,
maketler yapabileceği

gerçeğinden dolayı çok şaşkındılar.

Jüriler gidip yarattığımız gerçeğini

sevdiklerinden dolayı,
neredeyse her yarışmayı kazandık.

Yarışmalardan birinde

orta yaşlı, Polonyalı, Frank isimli
asabi bir adam ile tanıştım.

Eğer o bugün buradaysa,
çıkışta kaçsam iyi olur.

(Gülüşmeler)

Yanımıza geldi, maketimize bakıp:

"Bunu gerçek bir şirkete
dönüştürmenize yardım edebilirim" dedi.

Düşünsenize bunu.

Havalı değil mi?

16 yaşındayız, gerçek hayata atılıp

gerçek donanım teknolojisi
sisteminin başlangıcı yapacağız.

İlk başta hepimiz
"Steve Jobs olma zamanı, gidip

Apple inşa edelim,
okulu hemen bırakalım." gibiydik.

Ama hemen bunun bu kadar
kolay olmadığını anladık.

Yani, iyi bir fikriniz olduğuna güvenmeden
asla okulu bırakmayın.

Ama... (Gülüşmeler)

İyi bir şirket kurmanın ilk kısmının

iyi bir takım kurmak olduğunu anladık.

Öğrenciler olarak

çevre edinmek için barlara,
büyükler için olan çevre edinme

etkinliklerine gidemezdik.

Biz de okula gittik ve konferans salonunda
fikrimizi sunacağımız küçük bir

sunum hazırladık ve çocukların takımımıza
katılmak isteyeceğini umduk.

Tüm okulu davet ettik ve
fark ettiğimiz ilk şey

neredeyse kimsenin gelmediği oldu.

Neredeyse hiç ilgi yoktu.

Katılanlar ise okul içinde
dedikodu yaydı bir hafta içinde

damgalanmıştık, fikirlerimizle ve

Mark Zuckerberg'ler gibi olmak
isteğimizle dalga geçilmişti.

(Gülüşmeler)

Komik olan şey ise, bir sonraki hafta
aynı sunumu alıp ilkokulda yaptık.

5 ya da 6 yaş daha küçük çocuklara

ve tepkiler olağanüstüydü.

O çocuklar bize öğle yemeği
paralarını fırlatıp

maket alıp alamayacaklarını soruyorlardı.

(Gülüşmeler)

Hepinizin Shark Tank'den
bildiğinizi bildiğim

yatırım öncesi değerimizi soruyorlardı.

Çocukların böyle kelimeleri telaffuz
etmek için muhtemelen çok gençken

böyle terimlerin varlığını
bilmeleri inanılmazdı.

Bu bana çok ilham verdi.

Bence bu, bizim eğitim
sistemimizin ne yaptığı.

Eğitimdeki sadece şu 5-6 sene içinde

bu yaratıcı çocuklar ergen olduklarında

kutunun dışını düşünmek istemeyen
ergenler hâline geldiler.

Hadi size bahsettiğim sırra geri dönelim.

Nasıl okul çocukları daha az zeki yapıyor?

Açıkçası, birden çok daha
fazla zekâ türü vardır.

Okul sizi akademik
açıdan daha zeki yaparken

size fizik, cebir, hesap
yapmayı öğretebilirken

çocukların yaratıcı zekâsını azaltır.

Okul, onlara belli bir yönde düşünmeyi,

hayatta belli bir yolda
yürümeyi öğretiyor.

Okul onlara: Liseye git, diploma al,

üniversiteye git, düzgün bir iş bul,

eğer bunu yapmazsan,
başarısız olursun diyor.

Eğer bu doğru olsaydı,
bugün nasıl burada durabilirdim?

Nasıl ben, hep orta not alan bir öğrenci,

16 yaşımda bir teknoloji
şirketi kurabilirdim?

Ayrıca, nasıl benim geçen hafta
Wall Street Journal'da haber olan şirketim

Harvard ve Stanford mezunlarının kurduğu
şirketlerden daha iyi olabilirdi?

Bu sadece akademik zekâ ile

ölçülemeyen bir şey olmalı.

Yani, inandığım şey şu.

Aileler, öğretmenler, eğitmenler,

gençleri etkileme ve
gençliğe ilham olma gücünüz var.

Açıkçası, şu an dışarıda çocuklara
üniversiteye gitmelerini

iyi bir iş bulmalarını ve
"başarılı" olmalarını

söylemekle kafasını bozmuş
çok fazla insan var.

Çocuklara gidip imkânları keşfetmelerini,

girişimci olmalarını
söyleyen çok kimse yok.

Bugün burada ailelerin,
çocukların ve hepinizin

söylediklerimden almanızı istediğim mesaj

kendi kapılarınızı açabilecek olmanızdır.

Bu eğitimin önümüze
koyduğu geleneksel, sınırlı ve

dar yoldan sapmanız olacaktır.

Farklı olup kendi
geleceğinizi yaratabilirsiniz.

Kendi şirketlerinizi ve
kâr amacı gütmeyen şirketlerinizi

kurabilirsiniz, yaratabilir ve
değişiklik yapabilirsiniz.

Tüm söylediklerimden almanızı isteyeceğim

tek mesaj şu olurdu:

Kimse dünyayı, dünyanın onlara

söylediği şeyleri yaparak
değiştirmemiştir.

Teşekkürler.

(Alkış)