1
00:00:15,000 --> 00:00:19,313
Bugün sizinle büyük bir sır 
paylaşmak istiyorum.

2
00:00:19,314 --> 00:00:24,150
Hepinizin duymak istemiyor
olabileceği türden bir sır.

3
00:00:24,151 --> 00:00:28,342
Ama aynı zamanda, çok önemli olduğundan
söylemek zorunda olduğum bir sır.

4
00:00:29,432 --> 00:00:31,525
Sır şu:

5
00:00:31,526 --> 00:00:33,106
Ya size her gün okula giden

6
00:00:33,107 --> 00:00:38,340
çocukların daha az zeki
olduklarını söylesem?

7
00:00:40,330 --> 00:00:43,144
Şimdi, bu nasıl mümkün olabilir?

8
00:00:43,954 --> 00:00:46,326
Çocuklar okula gidince,
yeni şeyler öğrenip

9
00:00:46,327 --> 00:00:48,711
daha çok bilgi toplarlar, değil mi?

10
00:00:48,712 --> 00:00:52,557
Yani olması gereken şey, 
daha akıllı olmaları.

11
00:00:52,558 --> 00:00:55,506
Nasıl daha az zeki olabilirler?

12
00:00:55,507 --> 00:00:56,858
Neyden bahsediyorum?

13
00:00:58,078 --> 00:01:01,058
Bugün, bunu size açıklamayı umuyorum.

14
00:01:01,059 --> 00:01:05,486
14 yaşına girmeden önce hayatta
ne istediğini bilmeyen bir çocuktum.

15
00:01:05,488 --> 00:01:08,881
Genelde, 5 ya da 6 yaşına
geldiğinizde, çocuklara

16
00:01:08,882 --> 00:01:11,424
"Büyüdüğünde ne olmak
istiyorsun?" diye sorulur.

17
00:01:11,425 --> 00:01:14,811
O da "Astronot" veya "İş insanı" der.

18
00:01:14,812 --> 00:01:18,103
Ben profesyonel "Call of Duty"
oyuncusu olmak istemiştim.

19
00:01:18,104 --> 00:01:19,849
(Gülüşmeler)

20
00:01:20,459 --> 00:01:24,313
Büyüyünce ne olmak istediğim
hakkında bir fikrim olmadığından,

21
00:01:24,314 --> 00:01:27,311
neredeyse her zaman ailemi dinledim.

22
00:01:27,312 --> 00:01:31,291
Benim için neyin en iyisi
olduğunu bildiklerine güvendim.

23
00:01:31,292 --> 00:01:32,842
Ailem benden her tipik ailenin

24
00:01:32,843 --> 00:01:35,471
çocuğundan isteyeceği şeyleri istedi:

25
00:01:35,472 --> 00:01:38,163
Okula git, iyi notlar al,

26
00:01:38,164 --> 00:01:41,433
dışarı çık ve egzersiz yap,
birkaç yılda bir.

27
00:01:41,434 --> 00:01:42,989
(Gülüşmeler)

28
00:01:42,990 --> 00:01:45,388
Benden istedikleri 
her şeyi yapmaya çalışıyordum.

29
00:01:45,389 --> 00:01:48,868
Ama problem okulda pek de iyi olmamamdı.

30
00:01:48,869 --> 00:01:51,175
Fen'de çok kötüydüm,

31
00:01:51,176 --> 00:01:54,498
hayatım ona bağlı olsa bile
5 paragraflık bir makale yazamazdım.

32
00:01:54,499 --> 00:01:56,710
Bugün bile, hâlâ,

33
00:01:56,711 --> 00:02:00,233
matematiği anlamayan tek Asyalı
çocuk olduğumu düşünüyorum.

34
00:02:00,234 --> 00:02:02,138
(Gülüşmeler)

35
00:02:02,139 --> 00:02:04,112
Gerçekten öyle düşünüyorum.

36
00:02:05,842 --> 00:02:08,953
14 yaşına girdiğimde,
bunların hepsi değişti.

37
00:02:08,954 --> 00:02:12,165
Artık gökyüzünde başıboş dolanan 
bir sıcak hava balonu değildim.

38
00:02:12,166 --> 00:02:15,958
Artık hedefime saatte 50000 mille giden
ya da onlar ne kadar

39
00:02:15,959 --> 00:02:19,713
hızlı gidebiliyorlarsa,
süpersonik bir jettim.

40
00:02:21,483 --> 00:02:25,714
Bunların hepsi bir mektup alana kadardı.

41
00:02:25,715 --> 00:02:28,714
Bir davetiye - doğum günü partisine değil,

42
00:02:28,715 --> 00:02:31,944
hiç onlara davet edilmedim -
oyun parkına değil,

43
00:02:31,945 --> 00:02:36,226
Boston'da bir iş planlama yarışmasına.

44
00:02:36,227 --> 00:02:40,238
Çok ama çok merak ettiğimden gitmeliydim.

45
00:02:40,239 --> 00:02:43,595
Program direktörü 5 ay içinde

46
00:02:43,596 --> 00:02:46,451
bir takım oluşturup ardından
bir iş fikri geliştirmemizi

47
00:02:46,452 --> 00:02:48,799
onu bizim takımlarımızın 
ne kadar iyi olduğunu

48
00:02:48,800 --> 00:02:50,424
ya da fikirlerimizin ne kadar iyi

49
00:02:50,425 --> 00:02:54,333
olduğunu değerlendirecek jüri paneline 
sunmamızı isteyeceklerini açıkladı.

50
00:02:54,334 --> 00:02:56,973
Uzun lafın kısası, o beş ay içinde

51
00:02:56,974 --> 00:02:59,191
bir takım kurdum, bir fikir geliştirdim.

52
00:02:59,192 --> 00:03:00,851
Sonunda yarışmayı kazandık

53
00:03:00,852 --> 00:03:04,022
ve eve bir çek götürdüm.

54
00:03:04,023 --> 00:03:06,816
İşte o yarışma, daha çok öyle yarışmalara

55
00:03:06,817 --> 00:03:09,463
gitme isteğini yarattı.

56
00:03:09,464 --> 00:03:11,486
Yaşamımın sonraki iki senesinde,

57
00:03:11,487 --> 00:03:15,275
ona benzer onlarca yarışmaya katıldım,

58
00:03:15,276 --> 00:03:19,062
çoğunda da kazanıyordum.

59
00:03:19,063 --> 00:03:21,792
Fark ettim ki, onlara gitmeyi
sevmemin sebebi

60
00:03:21,793 --> 00:03:24,133
sadece onları kazandığımdan değil,

61
00:03:24,134 --> 00:03:27,638
ayrıca fark etmediğim 
bir tutkum olmasıydı.

62
00:03:27,639 --> 00:03:30,257
Bu tutku bir şeyler yaratma tutkusuydu.

63
00:03:30,258 --> 00:03:32,975
Çünkü takımımın diğer takımlardan

64
00:03:32,976 --> 00:03:37,029
her zaman farklı yaptığı şey

65
00:03:37,030 --> 00:03:43,104
mesela, herkes fikirlerini ve
PowerPoint sunularını sunardı,

66
00:03:43,105 --> 00:03:44,867
biz bir Home Depot'a giderdik,

67
00:03:44,868 --> 00:03:49,208
malzemeler alıp fikrimizi 
gerçekten inşa ederdik.

68
00:03:49,209 --> 00:03:51,403
Jüriler, gençlerin minimum malzemelerle

69
00:03:51,404 --> 00:03:55,220
gidip bir şeyler yaratabileceği,
maketler yapabileceği

70
00:03:55,221 --> 00:03:59,285
gerçeğinden dolayı çok şaşkındılar.

71
00:03:59,286 --> 00:04:01,634
Jüriler gidip yarattığımız gerçeğini

72
00:04:01,635 --> 00:04:06,176
sevdiklerinden dolayı, 
neredeyse her yarışmayı kazandık.

73
00:04:06,177 --> 00:04:07,933
Yarışmalardan birinde


74
00:04:07,934 --> 00:04:13,032
orta yaşlı, Polonyalı, Frank isimli
asabi bir adam ile tanıştım.

75
00:04:13,033 --> 00:04:15,981
Eğer o bugün buradaysa,
çıkışta kaçsam iyi olur.

76
00:04:15,982 --> 00:04:18,021
(Gülüşmeler)

77
00:04:18,022 --> 00:04:21,872
Yanımıza geldi, maketimize bakıp:

78
00:04:21,873 --> 00:04:25,750
"Bunu gerçek bir şirkete 
dönüştürmenize yardım edebilirim" dedi.

79
00:04:26,470 --> 00:04:28,165
Düşünsenize bunu.

80
00:04:29,715 --> 00:04:31,708
Havalı değil mi?

81
00:04:31,709 --> 00:04:35,959
16 yaşındayız, gerçek hayata atılıp

82
00:04:35,962 --> 00:04:40,168
gerçek donanım teknolojisi 
sisteminin başlangıcı yapacağız.

83
00:04:40,169 --> 00:04:43,437
İlk başta hepimiz
"Steve Jobs olma zamanı, gidip

84
00:04:43,438 --> 00:04:46,072
Apple inşa edelim,
okulu hemen bırakalım." gibiydik.

85
00:04:46,073 --> 00:04:48,821
Ama hemen bunun bu kadar
kolay olmadığını anladık.

86
00:04:48,822 --> 00:04:52,653
Yani, iyi bir fikriniz olduğuna güvenmeden
asla okulu bırakmayın.

87
00:04:52,654 --> 00:04:55,271
Ama... (Gülüşmeler)

88
00:04:56,681 --> 00:04:59,666
İyi bir şirket kurmanın ilk kısmının

89
00:04:59,667 --> 00:05:02,676
iyi bir takım kurmak olduğunu anladık.

90
00:05:02,677 --> 00:05:03,714
Öğrenciler olarak

91
00:05:03,715 --> 00:05:06,947
çevre edinmek için barlara, 
büyükler için olan çevre edinme

92
00:05:06,948 --> 00:05:08,424
etkinliklerine gidemezdik.

93
00:05:08,425 --> 00:05:11,899
Biz de okula gittik ve konferans salonunda
fikrimizi sunacağımız küçük bir

94
00:05:11,900 --> 00:05:17,296
sunum hazırladık ve çocukların takımımıza
katılmak isteyeceğini umduk.

95
00:05:17,297 --> 00:05:20,214
Tüm okulu davet ettik ve 
fark ettiğimiz ilk şey

96
00:05:20,215 --> 00:05:23,261
neredeyse kimsenin gelmediği oldu.

97
00:05:23,262 --> 00:05:25,086
Neredeyse hiç ilgi yoktu.

98
00:05:25,087 --> 00:05:27,983
Katılanlar ise okul içinde
dedikodu yaydı bir hafta içinde

99
00:05:27,984 --> 00:05:30,401
damgalanmıştık, fikirlerimizle ve

100
00:05:30,417 --> 00:05:35,335
Mark Zuckerberg'ler gibi olmak
isteğimizle dalga geçilmişti.

101
00:05:35,336 --> 00:05:37,238
(Gülüşmeler)

102
00:05:37,239 --> 00:05:42,936
Komik olan şey ise, bir sonraki hafta
aynı sunumu alıp ilkokulda yaptık.

103
00:05:42,937 --> 00:05:47,358
5 ya da 6 yaş daha küçük çocuklara

104
00:05:47,359 --> 00:05:49,436
ve tepkiler olağanüstüydü.

105
00:05:49,437 --> 00:05:51,723
O çocuklar bize öğle yemeği
paralarını fırlatıp

106
00:05:51,724 --> 00:05:53,922
maket alıp alamayacaklarını soruyorlardı.

107
00:05:53,923 --> 00:05:55,150
(Gülüşmeler)

108
00:05:55,151 --> 00:05:57,516
Hepinizin Shark Tank'den
bildiğinizi bildiğim

109
00:05:57,517 --> 00:06:00,202
yatırım öncesi değerimizi soruyorlardı.

110
00:06:00,203 --> 00:06:04,376
Çocukların böyle kelimeleri telaffuz
etmek için muhtemelen çok gençken

111
00:06:04,377 --> 00:06:08,473
böyle terimlerin varlığını
bilmeleri inanılmazdı.

112
00:06:08,474 --> 00:06:11,131
Bu bana çok ilham verdi.

113
00:06:11,132 --> 00:06:14,530
Bence bu, bizim eğitim
sistemimizin ne yaptığı.

114
00:06:14,531 --> 00:06:18,679
Eğitimdeki sadece şu 5-6 sene içinde

115
00:06:18,680 --> 00:06:21,313
bu yaratıcı çocuklar ergen olduklarında

116
00:06:21,314 --> 00:06:25,205
kutunun dışını düşünmek istemeyen
ergenler hâline geldiler.

117
00:06:25,206 --> 00:06:28,511
Hadi size bahsettiğim sırra geri dönelim.

118
00:06:28,512 --> 00:06:33,216
Nasıl okul çocukları daha az zeki yapıyor?

119
00:06:34,476 --> 00:06:40,017
Açıkçası, birden çok daha
fazla zekâ türü vardır.

120
00:06:40,018 --> 00:06:42,986
Okul sizi akademik 
açıdan daha zeki yaparken

121
00:06:42,987 --> 00:06:46,373
size fizik, cebir, hesap
yapmayı öğretebilirken

122
00:06:46,374 --> 00:06:49,733
çocukların yaratıcı zekâsını azaltır.

123
00:06:49,734 --> 00:06:52,123
Okul, onlara belli bir yönde düşünmeyi,

124
00:06:52,124 --> 00:06:54,499
hayatta belli bir yolda 
yürümeyi öğretiyor.

125
00:06:54,500 --> 00:06:58,249
Okul onlara: Liseye git, diploma al,

126
00:06:58,250 --> 00:07:01,395
üniversiteye git, düzgün bir iş bul,

127
00:07:01,396 --> 00:07:04,467
eğer bunu yapmazsan, 
başarısız olursun diyor.

128
00:07:04,468 --> 00:07:09,532
Eğer bu doğru olsaydı,
bugün nasıl burada durabilirdim?

129
00:07:09,533 --> 00:07:12,591
Nasıl ben, hep orta not alan bir öğrenci,

130
00:07:12,592 --> 00:07:16,564
16 yaşımda bir teknoloji
şirketi kurabilirdim?

131
00:07:16,565 --> 00:07:21,617
Ayrıca, nasıl benim geçen hafta
Wall Street Journal'da haber olan şirketim

132
00:07:21,618 --> 00:07:26,869
Harvard ve Stanford mezunlarının kurduğu 
şirketlerden daha iyi olabilirdi?

133
00:07:26,870 --> 00:07:29,201
Bu sadece akademik zekâ ile

134
00:07:29,202 --> 00:07:31,670
ölçülemeyen bir şey olmalı.

135
00:07:32,780 --> 00:07:34,940
Yani, inandığım şey şu.

136
00:07:34,941 --> 00:07:38,426
Aileler, öğretmenler, eğitmenler,

137
00:07:38,427 --> 00:07:43,323
gençleri etkileme ve 
gençliğe ilham olma gücünüz var.

138
00:07:43,324 --> 00:07:46,268
Açıkçası, şu an dışarıda çocuklara
üniversiteye gitmelerini

139
00:07:46,269 --> 00:07:48,929
iyi bir iş bulmalarını ve 
"başarılı" olmalarını

140
00:07:48,930 --> 00:07:53,247
söylemekle kafasını bozmuş
çok fazla insan var.

141
00:07:53,248 --> 00:07:55,703
Çocuklara gidip imkânları keşfetmelerini,

142
00:07:55,704 --> 00:07:59,382
girişimci olmalarını
söyleyen çok kimse yok.

143
00:08:00,432 --> 00:08:03,631
Bugün burada ailelerin,
çocukların ve hepinizin

144
00:08:03,632 --> 00:08:05,731
söylediklerimden almanızı istediğim mesaj

145
00:08:05,732 --> 00:08:08,433
kendi kapılarınızı açabilecek olmanızdır.

146
00:08:08,434 --> 00:08:10,863
Bu eğitimin önümüze 
koyduğu geleneksel, sınırlı ve

147
00:08:10,864 --> 00:08:14,538
dar yoldan sapmanız olacaktır.

148
00:08:14,539 --> 00:08:18,223
Farklı olup kendi 
geleceğinizi yaratabilirsiniz.

149
00:08:18,224 --> 00:08:21,246
Kendi şirketlerinizi ve
kâr amacı gütmeyen şirketlerinizi

150
00:08:21,247 --> 00:08:24,210
kurabilirsiniz, yaratabilir ve
değişiklik yapabilirsiniz.

151
00:08:24,211 --> 00:08:26,578
Tüm söylediklerimden almanızı isteyeceğim

152
00:08:26,579 --> 00:08:29,971
tek mesaj şu olurdu:

153
00:08:29,972 --> 00:08:32,282
Kimse dünyayı, dünyanın onlara

154
00:08:32,283 --> 00:08:35,722
söylediği şeyleri yaparak
değiştirmemiştir.

155
00:08:36,602 --> 00:08:37,759
Teşekkürler.

156
00:08:37,759 --> 00:08:41,759
(Alkış)