WEBVTT

00:00:15.000 --> 00:00:19.313
Bugün sizinle büyük bir sır 
paylaşmak istiyorum.

00:00:19.314 --> 00:00:24.150
Hepinizin duymak istemiyor
olabileceği türden bir sır.

00:00:24.151 --> 00:00:28.342
Ama aynı zamanda, çok önemli olduğundan
söylemek zorunda olduğum bir sır.

00:00:29.432 --> 00:00:31.525
Sır şu:

00:00:31.526 --> 00:00:33.106
Ya size her gün okula giden

00:00:33.107 --> 00:00:38.340
çocukların daha az zeki
olduklarını söylesem?

00:00:40.330 --> 00:00:43.144
Şimdi, bu nasıl mümkün olabilir?

00:00:43.954 --> 00:00:46.326
Çocuklar okula gidince,
yeni şeyler öğrenip

00:00:46.327 --> 00:00:48.711
daha çok bilgi toplarlar, değil mi?

00:00:48.712 --> 00:00:52.557
Yani olması gereken şey, 
daha akıllı olmaları.

00:00:52.558 --> 00:00:55.506
Nasıl daha az zeki olabilirler?

00:00:55.507 --> 00:00:56.858
Neyden bahsediyorum?

00:00:58.078 --> 00:01:01.058
Bugün, bunu size açıklamayı umuyorum.

00:01:01.059 --> 00:01:05.486
14 yaşına girmeden önce hayatta
ne istediğini bilmeyen bir çocuktum.

00:01:05.488 --> 00:01:08.881
Genelde, 5 ya da 6 yaşına
geldiğinizde, çocuklara

00:01:08.882 --> 00:01:11.424
"Büyüdüğünde ne olmak
istiyorsun?" diye sorulur.

00:01:11.425 --> 00:01:14.811
O da "Astronot" veya "İş insanı" der.

00:01:14.812 --> 00:01:18.103
Ben profesyonel "Call of Duty"
oyuncusu olmak istemiştim.

00:01:18.104 --> 00:01:19.849
(Gülüşmeler)

00:01:20.459 --> 00:01:24.313
Büyüyünce ne olmak istediğim
hakkında bir fikrim olmadığından,

00:01:24.314 --> 00:01:27.311
neredeyse her zaman ailemi dinledim.

00:01:27.312 --> 00:01:31.291
Benim için neyin en iyisi
olduğunu bildiklerine güvendim.

00:01:31.292 --> 00:01:32.842
Ailem benden her tipik ailenin

00:01:32.843 --> 00:01:35.471
çocuğundan isteyeceği şeyleri istedi:

00:01:35.472 --> 00:01:38.163
Okula git, iyi notlar al,

00:01:38.164 --> 00:01:41.433
dışarı çık ve egzersiz yap,
birkaç yılda bir.

00:01:41.434 --> 00:01:42.989
(Gülüşmeler)

00:01:42.990 --> 00:01:45.388
Benden istedikleri 
her şeyi yapmaya çalışıyordum.

00:01:45.389 --> 00:01:48.868
Ama problem okulda pek de iyi olmamamdı.

00:01:48.869 --> 00:01:51.175
Fen'de çok kötüydüm,

00:01:51.176 --> 00:01:54.498
hayatım ona bağlı olsa bile
5 paragraflık bir makale yazamazdım.

00:01:54.499 --> 00:01:56.710
Bugün bile, hâlâ,

00:01:56.711 --> 00:02:00.233
matematiği anlamayan tek Asyalı
çocuk olduğumu düşünüyorum.

00:02:00.234 --> 00:02:02.138
(Gülüşmeler)

00:02:02.139 --> 00:02:04.112
Gerçekten öyle düşünüyorum.

00:02:05.842 --> 00:02:08.953
14 yaşına girdiğimde,
bunların hepsi değişti.

00:02:08.954 --> 00:02:12.165
Artık gökyüzünde başıboş dolanan 
bir sıcak hava balonu değildim.

00:02:12.166 --> 00:02:15.958
Artık hedefime saatte 50000 mille giden
ya da onlar ne kadar

00:02:15.959 --> 00:02:19.713
hızlı gidebiliyorlarsa,
süpersonik bir jettim.

00:02:21.483 --> 00:02:25.714
Bunların hepsi bir mektup alana kadardı.

00:02:25.715 --> 00:02:28.714
Bir davetiye - doğum günü partisine değil,

00:02:28.715 --> 00:02:31.944
hiç onlara davet edilmedim -
oyun parkına değil,

00:02:31.945 --> 00:02:36.226
Boston'da bir iş planlama yarışmasına.

00:02:36.227 --> 00:02:40.238
Çok ama çok merak ettiğimden gitmeliydim.

00:02:40.239 --> 00:02:43.595
Program direktörü 5 ay içinde

00:02:43.596 --> 00:02:46.451
bir takım oluşturup ardından
bir iş fikri geliştirmemizi

00:02:46.452 --> 00:02:48.799
onu bizim takımlarımızın 
ne kadar iyi olduğunu

00:02:48.800 --> 00:02:50.424
ya da fikirlerimizin ne kadar iyi

00:02:50.425 --> 00:02:54.333
olduğunu değerlendirecek jüri paneline 
sunmamızı isteyeceklerini açıkladı.

00:02:54.334 --> 00:02:56.973
Uzun lafın kısası, o beş ay içinde

00:02:56.974 --> 00:02:59.191
bir takım kurdum, bir fikir geliştirdim.

00:02:59.192 --> 00:03:00.851
Sonunda yarışmayı kazandık

00:03:00.852 --> 00:03:04.022
ve eve bir çek götürdüm.

00:03:04.023 --> 00:03:06.816
İşte o yarışma, daha çok öyle yarışmalara

00:03:06.817 --> 00:03:09.463
gitme isteğini yarattı.

00:03:09.464 --> 00:03:11.486
Yaşamımın sonraki iki senesinde,

00:03:11.487 --> 00:03:15.275
ona benzer onlarca yarışmaya katıldım,

00:03:15.276 --> 00:03:19.062
çoğunda da kazanıyordum.

00:03:19.063 --> 00:03:21.792
Fark ettim ki, onlara gitmeyi
sevmemin sebebi

00:03:21.793 --> 00:03:24.133
sadece onları kazandığımdan değil,

00:03:24.134 --> 00:03:27.638
ayrıca fark etmediğim 
bir tutkum olmasıydı.

00:03:27.639 --> 00:03:30.257
Bu tutku bir şeyler yaratma tutkusuydu.

00:03:30.258 --> 00:03:32.975
Çünkü takımımın diğer takımlardan

00:03:32.976 --> 00:03:37.029
her zaman farklı yaptığı şey

00:03:37.030 --> 00:03:43.104
mesela, herkes fikirlerini ve
PowerPoint sunularını sunardı,

00:03:43.105 --> 00:03:44.867
biz bir Home Depot'a giderdik,

00:03:44.868 --> 00:03:49.208
malzemeler alıp fikrimizi 
gerçekten inşa ederdik.

00:03:49.209 --> 00:03:51.403
Jüriler, gençlerin minimum malzemelerle

00:03:51.404 --> 00:03:55.220
gidip bir şeyler yaratabileceği,
maketler yapabileceği

00:03:55.221 --> 00:03:59.285
gerçeğinden dolayı çok şaşkındılar.

00:03:59.286 --> 00:04:01.634
Jüriler gidip yarattığımız gerçeğini

00:04:01.635 --> 00:04:06.176
sevdiklerinden dolayı, 
neredeyse her yarışmayı kazandık.

00:04:06.177 --> 00:04:07.933
Yarışmalardan birinde


00:04:07.934 --> 00:04:13.032
orta yaşlı, Polonyalı, Frank isimli
asabi bir adam ile tanıştım.

00:04:13.033 --> 00:04:15.981
Eğer o bugün buradaysa,
çıkışta kaçsam iyi olur.

00:04:15.982 --> 00:04:18.021
(Gülüşmeler)

00:04:18.022 --> 00:04:21.872
Yanımıza geldi, maketimize bakıp:

00:04:21.873 --> 00:04:25.750
"Bunu gerçek bir şirkete 
dönüştürmenize yardım edebilirim" dedi.

00:04:26.470 --> 00:04:28.165
Düşünsenize bunu.

00:04:29.715 --> 00:04:31.708
Havalı değil mi?

00:04:31.709 --> 00:04:35.959
16 yaşındayız, gerçek hayata atılıp

00:04:35.962 --> 00:04:40.168
gerçek donanım teknolojisi 
sisteminin başlangıcı yapacağız.

00:04:40.169 --> 00:04:43.437
İlk başta hepimiz
"Steve Jobs olma zamanı, gidip

00:04:43.438 --> 00:04:46.072
Apple inşa edelim,
okulu hemen bırakalım." gibiydik.

00:04:46.073 --> 00:04:48.821
Ama hemen bunun bu kadar
kolay olmadığını anladık.

00:04:48.822 --> 00:04:52.653
Yani, iyi bir fikriniz olduğuna güvenmeden
asla okulu bırakmayın.

00:04:52.654 --> 00:04:55.271
Ama... (Gülüşmeler)

00:04:56.681 --> 00:04:59.666
İyi bir şirket kurmanın ilk kısmının

00:04:59.667 --> 00:05:02.676
iyi bir takım kurmak olduğunu anladık.

00:05:02.677 --> 00:05:03.714
Öğrenciler olarak

00:05:03.715 --> 00:05:06.947
çevre edinmek için barlara, 
büyükler için olan çevre edinme

00:05:06.948 --> 00:05:08.424
etkinliklerine gidemezdik.

00:05:08.425 --> 00:05:11.899
Biz de okula gittik ve konferans salonunda
fikrimizi sunacağımız küçük bir

00:05:11.900 --> 00:05:17.296
sunum hazırladık ve çocukların takımımıza
katılmak isteyeceğini umduk.

00:05:17.297 --> 00:05:20.214
Tüm okulu davet ettik ve 
fark ettiğimiz ilk şey

00:05:20.215 --> 00:05:23.261
neredeyse kimsenin gelmediği oldu.

00:05:23.262 --> 00:05:25.086
Neredeyse hiç ilgi yoktu.

00:05:25.087 --> 00:05:27.983
Katılanlar ise okul içinde
dedikodu yaydı bir hafta içinde

00:05:27.984 --> 00:05:30.401
damgalanmıştık, fikirlerimizle ve

00:05:30.417 --> 00:05:35.335
Mark Zuckerberg'ler gibi olmak
isteğimizle dalga geçilmişti.

00:05:35.336 --> 00:05:37.238
(Gülüşmeler)

00:05:37.239 --> 00:05:42.936
Komik olan şey ise, bir sonraki hafta
aynı sunumu alıp ilkokulda yaptık.

00:05:42.937 --> 00:05:47.358
5 ya da 6 yaş daha küçük çocuklara

00:05:47.359 --> 00:05:49.436
ve tepkiler olağanüstüydü.

00:05:49.437 --> 00:05:51.723
O çocuklar bize öğle yemeği
paralarını fırlatıp

00:05:51.724 --> 00:05:53.922
maket alıp alamayacaklarını soruyorlardı.

00:05:53.923 --> 00:05:55.150
(Gülüşmeler)

00:05:55.151 --> 00:05:57.516
Hepinizin Shark Tank'den
bildiğinizi bildiğim

00:05:57.517 --> 00:06:00.202
yatırım öncesi değerimizi soruyorlardı.

00:06:00.203 --> 00:06:04.376
Çocukların böyle kelimeleri telaffuz
etmek için muhtemelen çok gençken

00:06:04.377 --> 00:06:08.473
böyle terimlerin varlığını
bilmeleri inanılmazdı.

00:06:08.474 --> 00:06:11.131
Bu bana çok ilham verdi.

00:06:11.132 --> 00:06:14.530
Bence bu, bizim eğitim
sistemimizin ne yaptığı.

00:06:14.531 --> 00:06:18.679
Eğitimdeki sadece şu 5-6 sene içinde

00:06:18.680 --> 00:06:21.313
bu yaratıcı çocuklar ergen olduklarında

00:06:21.314 --> 00:06:25.205
kutunun dışını düşünmek istemeyen
ergenler hâline geldiler.

00:06:25.206 --> 00:06:28.511
Hadi size bahsettiğim sırra geri dönelim.

00:06:28.512 --> 00:06:33.216
Nasıl okul çocukları daha az zeki yapıyor?

00:06:34.476 --> 00:06:40.017
Açıkçası, birden çok daha
fazla zekâ türü vardır.

00:06:40.018 --> 00:06:42.986
Okul sizi akademik 
açıdan daha zeki yaparken

00:06:42.987 --> 00:06:46.373
size fizik, cebir, hesap
yapmayı öğretebilirken

00:06:46.374 --> 00:06:49.733
çocukların yaratıcı zekâsını azaltır.

00:06:49.734 --> 00:06:52.123
Okul, onlara belli bir yönde düşünmeyi,

00:06:52.124 --> 00:06:54.499
hayatta belli bir yolda 
yürümeyi öğretiyor.

00:06:54.500 --> 00:06:58.249
Okul onlara: Liseye git, diploma al,

00:06:58.250 --> 00:07:01.395
üniversiteye git, düzgün bir iş bul,

00:07:01.396 --> 00:07:04.467
eğer bunu yapmazsan, 
başarısız olursun diyor.

00:07:04.468 --> 00:07:09.532
Eğer bu doğru olsaydı,
bugün nasıl burada durabilirdim?

00:07:09.533 --> 00:07:12.591
Nasıl ben, hep orta not alan bir öğrenci,

00:07:12.592 --> 00:07:16.564
16 yaşımda bir teknoloji
şirketi kurabilirdim?

00:07:16.565 --> 00:07:21.617
Ayrıca, nasıl benim geçen hafta
Wall Street Journal'da haber olan şirketim

00:07:21.618 --> 00:07:26.869
Harvard ve Stanford mezunlarının kurduğu 
şirketlerden daha iyi olabilirdi?

00:07:26.870 --> 00:07:29.201
Bu sadece akademik zekâ ile

00:07:29.202 --> 00:07:31.670
ölçülemeyen bir şey olmalı.

00:07:32.780 --> 00:07:34.940
Yani, inandığım şey şu.

00:07:34.941 --> 00:07:38.426
Aileler, öğretmenler, eğitmenler,

00:07:38.427 --> 00:07:43.323
gençleri etkileme ve 
gençliğe ilham olma gücünüz var.

00:07:43.324 --> 00:07:46.268
Açıkçası, şu an dışarıda çocuklara
üniversiteye gitmelerini

00:07:46.269 --> 00:07:48.929
iyi bir iş bulmalarını ve 
"başarılı" olmalarını

00:07:48.930 --> 00:07:53.247
söylemekle kafasını bozmuş
çok fazla insan var.

00:07:53.248 --> 00:07:55.703
Çocuklara gidip imkânları keşfetmelerini,

00:07:55.704 --> 00:07:59.382
girişimci olmalarını
söyleyen çok kimse yok.

00:08:00.432 --> 00:08:03.631
Bugün burada ailelerin,
çocukların ve hepinizin

00:08:03.632 --> 00:08:05.731
söylediklerimden almanızı istediğim mesaj

00:08:05.732 --> 00:08:08.433
kendi kapılarınızı açabilecek olmanızdır.

00:08:08.434 --> 00:08:10.863
Bu eğitimin önümüze 
koyduğu geleneksel, sınırlı ve

00:08:10.864 --> 00:08:14.538
dar yoldan sapmanız olacaktır.

00:08:14.539 --> 00:08:18.223
Farklı olup kendi 
geleceğinizi yaratabilirsiniz.

00:08:18.224 --> 00:08:21.246
Kendi şirketlerinizi ve
kâr amacı gütmeyen şirketlerinizi

00:08:21.247 --> 00:08:24.210
kurabilirsiniz, yaratabilir ve
değişiklik yapabilirsiniz.

00:08:24.211 --> 00:08:26.578
Tüm söylediklerimden almanızı isteyeceğim

00:08:26.579 --> 00:08:29.971
tek mesaj şu olurdu:

00:08:29.972 --> 00:08:32.282
Kimse dünyayı, dünyanın onlara

00:08:32.283 --> 00:08:35.722
söylediği şeyleri yaparak
değiştirmemiştir.

00:08:36.602 --> 00:08:37.759
Teşekkürler.

00:08:37.759 --> 00:08:41.759
(Alkış)