< Return to Video

De mythe van Arachne en Athene - Iseult Gillespie

  • 0:07 - 0:09
    Van zeelieden die in varkens veranderden
  • 0:09 - 0:11
    en nimfen die bomen werden,
  • 0:11 - 0:14
    tot een blik die iemand deed verstenen:
  • 0:14 - 0:18
    de Griekse mythologie
    zit vol met gedaanteverwisselingen.
  • 0:18 - 0:22
    De machtige goden veranderden
    van vorm wanneer ze maar wilden,
  • 0:22 - 0:27
    maar voor stervelingen
    waren deze mutaties vaak ongewild.
  • 0:27 - 0:32
    Zo'n verontrustende transformatie
    overkwam de spinster Arachne.
  • 0:32 - 0:35
    Arachne was de dochter van een handelaar
  • 0:35 - 0:37
    die zijn dagen vulde
    met het kleuren van stoffen
  • 0:37 - 0:39
    in de diepste tinten paars.
  • 0:40 - 0:43
    Ze kon de fijnste draden spinnen
  • 0:43 - 0:45
    en ze tot soepele stoffen weven
  • 0:45 - 0:48
    om er prachtige wandtapijten
    mee te creëren.
  • 0:48 - 0:52
    Mensen stroomden samen om haar handen
    over haar weefgetouw te zien vliegen,
  • 0:52 - 0:57
    alsof de draad rechtstreeks
    uit haar vingertoppen ontsprong.
  • 0:57 - 1:00
    Naarmate de bewondering voor haar
    werk groeide, groeide ook haar trots.
  • 1:00 - 1:04
    Men hoorde Arachne vaak
    opscheppen over haar vaardigheden,
  • 1:04 - 1:10
    verkondigend dat ze getalenteerder was
    dan wie dan ook, sterfelijk of goddelijk.
  • 1:10 - 1:14
    Ze weigerde het weven te zien
    als een geschenk van de goden.
  • 1:14 - 1:18
    Zij stelde het liever tentoon
    als haar eigen, persoonlijke genialiteit.
  • 1:18 - 1:23
    Jammer genoeg hoorde de godin
    van wijsheid en ambacht, Athena,
  • 1:23 - 1:25
    Arachne deze beweringen maken.
  • 1:25 - 1:28
    Om dit ondankbare meisje
    een lesje te leren,
  • 1:28 - 1:34
    vermomde Athene zich als een oude vrouw
    en begaf ze zich tussen de stervelingen.
  • 1:34 - 1:36
    Ze berispte Arachne publiekelijk --
  • 1:36 - 1:40
    hoe durft een wever zichzelf
    boven de goden te stellen?
  • 1:40 - 1:44
    Maar Arachne lachte alleen maar,
    amper opkijkend van haar weefgetouw.
  • 1:44 - 1:49
    Beledigd wierp de oude dame haar mantel af
    om haar identiteit te onthullen.
  • 1:49 - 1:53
    Als Arachne de goden bleef lasteren,
  • 1:53 - 1:57
    dan zou Athene haar meteen uitdagen
    voor een wedstrijd.
  • 1:57 - 2:01
    Terwijl ze haar shock door de verschijning
    van de godin met grijze ogen verborg,
  • 2:01 - 2:04
    aanvaardde Arachne de uitdaging.
  • 2:04 - 2:09
    Athene maakte zelf een glanzend weefgetouw
    terwijl een grote menigte kwam kijken.
  • 2:10 - 2:14
    De wevers begonnen, ogen gefixeerd
    en schietspoelen vervaagd.
  • 2:14 - 2:17
    Athene combineerde
    flarden van de wolk boven haar
  • 2:17 - 2:22
    en dunne grassprieten van onder haar
    tot een spektakel van kracht.
  • 2:22 - 2:25
    Ze weefde overweldigende scènes
    die de kracht van de goden toonden:
  • 2:25 - 2:28
    Poseidon, varend op de golven,
  • 2:28 - 2:29
    Zeus die bliksemschichten afvuurt
  • 2:29 - 2:32
    en Apollo, razend door de lucht.
  • 2:32 - 2:35
    Op Athenes prachtige wandtapijt
  • 2:35 - 2:38
    deed de goddelijke roem
    het sterfelijke leven verbleken.
  • 2:39 - 2:43
    Maar Arachne voelde er niets voor
    om de goddelijke ego's te belichten.
  • 2:43 - 2:46
    Haar wandtapijt toonde de goden
    die hun macht misbruiken:
  • 2:46 - 2:48
    ruziënd met elkaar,
  • 2:48 - 2:50
    drinkend en opscheppend,
  • 2:50 - 2:52
    en zich bemoeiend
    met het leven van stervelingen.
  • 2:52 - 2:57
    Ze beeldde Zeus af als een vrouwengek
    die zich vermomt om vrouwen te versieren:
  • 2:57 - 2:59
    een zwaan voor Leda,
  • 2:59 - 3:00
    een stier voor Europa,
  • 3:00 - 3:03
    een gouden douche voor Danaë.
  • 3:03 - 3:07
    Arachne richtte zich daarna
    op de wandaden van andere goden:
  • 3:07 - 3:09
    van Pluto's ontvoering van Persephone
  • 3:09 - 3:13
    tot Bacchus' wilde jacht op Erigone.
  • 3:13 - 3:16
    Hoewel ze de goden afbeeldde
    op de meest onflatteuze manier,
  • 3:16 - 3:20
    schitterde Arachnes werk
    door haar oogverblindende vakmanschap.
  • 3:20 - 3:23
    Haar wandtapijt kwam bijna tot leven,
  • 3:23 - 3:27
    gevuld met beweging en stralende kleuren
    die triomfantelijk knipoogden.
  • 3:27 - 3:33
    Toen Athene Arachnes onmiskenbaar betere
    en flagrant rebelse werk zag,
  • 3:33 - 3:37
    werd ze razend en richtte zich
    op de menselijke wever.
  • 3:37 - 3:39
    Arachnes vrolijkheid vervaagde
  • 3:39 - 3:42
    toen ze haar lichaam
    voelde krimpen en verkrampen.
  • 3:42 - 3:46
    Haar vingers klauwden heftig,
    haar armen plakten tegen haar zij
  • 3:46 - 3:50
    en zwarte haren verschenen
    over haar hele lichaam.
  • 3:50 - 3:55
    De godin liet Arachne achter
    met één draad die uitrolt vanuit haar buik
  • 3:55 - 3:59
    als een herinnering
    aan haar menselijk talent.
  • 3:59 - 4:02
    Omdat ze de onaantastbaarheid
    van de goden in twijfel had getrokken,
  • 4:02 - 4:07
    had Athene haar tegenstander
    verkleind tot de eerste spin.
  • 4:07 - 4:11
    Tot op heden spinnen Arachne
    en haar kinderen als straf --
  • 4:11 - 4:13
    of is het moedige volharding? --
  • 4:13 - 4:15
    in de schaduw van reuzen.
Title:
De mythe van Arachne en Athene - Iseult Gillespie
Description:

Bekijk de volledige les: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-arachne-and-athena-iseult-gillespie

Van zeelieden die in varkens veranderden en nimfen die bomen werden, tot een blik die iemand deed verstenen: de Griekse mythologie zit vol met gedaanteverwisselingen. De machtige goden veranderden van vorm wanneer ze maar wilden, maar voor stervelingen waren de mutaties vaak ongewild. Iseult Gillespie vertelt hoe zo'n verontrustende transformatie de spinster Arachne overkwam.

Les door Iseult Gillespie, animatie door Mette Ilene Holmriis.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:30

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.