< Return to Video

การดูแลสุขภาพจิตไม่ใช่เรื่องน่าอาย

  • 0:01 - 0:03
    ปีที่แล้ว...
  • 0:03 - 0:04
    เหมือนกับนรก
  • 0:04 - 0:06
    (เสียงหัวเราะ)
  • 0:09 - 0:12
    ผมกินข้าวผัดของไนจีเรีย (Jollof)
    เป็นครั้งแรก
  • 0:12 - 0:14
    (เสียงหัวเราะ)
  • 0:15 - 0:17
    จริง ๆ แล้ว
  • 0:17 - 0:20
    ผมเผชิญกับเรื่องวุ่นวายในชีวิต
  • 0:21 - 0:23
    เผชิญกับความเครียดอย่างหนักหนาสาหัส
  • 0:23 - 0:25
    ผมทุกข์ทรมานจากอาการวิตกจริต
  • 0:27 - 0:29
    บางวัน ผมทำงานไม่ได้
  • 0:30 - 0:32
    บางวัน
  • 0:32 - 0:36
    ผมแค่อยากนอนบนเตียงและร้องไห้
  • 0:37 - 0:42
    หมอของผมถามผมว่า อยากคุยกับจิตแพทย์ไหม
  • 0:42 - 0:44
    เกี่ยวกับความเครียด
    และความกังวลของผมหรือไม่
  • 0:45 - 0:46
    จิตแพทย์อย่างนั้นหรือ
  • 0:47 - 0:51
    ผมเงียบและส่ายหน้าคัดค้านอย่างรุนแรง
  • 0:53 - 0:57
    ผมรู้สึกอับอายอย่างมาก
  • 0:58 - 1:02
    ผมรู้สึกถึงมลทิน
  • 1:03 - 1:05
    ผมมีครอบครัวที่รักและเป็นกำลังใจ
  • 1:06 - 1:08
    และเพื่อนที่ซื่อสัตย์กับผมอย่างไม่น่าเชื่อ
  • 1:08 - 1:12
    ถึงกระนั้น ผมก็ไม่สามารถคิดถึงภาพ
    การคุยกับใคร
  • 1:12 - 1:14
    ถึงความเจ็บปวดของผมได้เลย
  • 1:16 - 1:20
    ผมรู้สึกหายใจไม่ออก
    เมื่อเห็นรูปปั้นอันแข็งแกร่ง
  • 1:20 - 1:23
    ของความเป็นชายชาวแอฟริกันของเรา
  • 1:24 - 1:26
    "คนอื่นมีปัญหาจริง ๆ ที่ต้องจัดการ ซางกู
  • 1:26 - 1:27
    เลิกคิดถึงแต่ตัวเองซะที!"
  • 1:29 - 1:31
    ครั้งแรกที่ผมได้ยินคำว่า "สุขภาพจิต"
  • 1:32 - 1:36
    ผมยังเป็นนักเรียนในโรงเรียนประจำ
    เพิ่งลงเรือมาจากกาน่า
  • 1:36 - 1:38
    ที่โรงเรียนเพ็ดดี้ในรัฐนิวเจอร์ซี
  • 1:39 - 1:42
    ผมเพิ่งผ่านประสบการณ์ที่เลวร้ายมา
  • 1:42 - 1:45
    จากการสูญเสียคนที่รัก
    ไปถึงเจ็ดคนในเดือนเดียว
  • 1:47 - 1:48
    พยาบาลของโรงเรียน
  • 1:48 - 1:52
    กังวลถึงสิ่งที่ผมเพิ่งเจอ
    --พระเจ้าอวยพรเธอ--
  • 1:52 - 1:54
    เธอถามถึงสุขภาพจิตของผม
  • 1:55 - 1:57
    "เธอบ้ารึเปล่า" ผมคิด
  • 1:58 - 2:01
    เธอไม่รู้เหรอว่าผมเป็นชายชาวแอฟริกัน
  • 2:01 - 2:02
    (เสียงหัวเราะ)
  • 2:02 - 2:04
    เหมือนกับโอคอนโควใน
    "ทุกอย่างแตกเป็นเสี่ยง"
  • 2:04 - 2:08
    เราชายแอฟริกันไม่รู้สึก
    หรือแสดงอารมณ์ของพวกเรา
  • 2:09 - 2:11
    เราจัดการปัญหาของพวกเรา
  • 2:11 - 2:12
    (เสียงปรบมือ)
  • 2:13 - 2:15
    เราจัดการปัญหาของพวกเรา
  • 2:15 - 2:20
    ผมโทรหาพี่ชายของผม
    และหัวเราะกับคน"โอยิโบ้"--คนผิวขาว--
  • 2:20 - 2:22
    และโรคแปลกประหลาดของพวกเขา --
  • 2:22 - 2:25
    โรงซึมเศร้า โรคสมาธิสั้น
    และสิ่งแปลกประหลาดเหล่านั้น
  • 2:26 - 2:28
    ผมโตขึ้นในแอฟริกาตะวันตก
  • 2:29 - 2:33
    เมื่อคนใช้นิยามคำว่า "จิต" (Mental)
    สิ่งที่เราคิดถึงคือคนบ้า
  • 2:33 - 2:35
    ผมสกปรกเป็นติดกันเป็นก้อน
  • 2:35 - 2:38
    เดินกึ่งเปลือยโซเซไปตามถนน
  • 2:39 - 2:41
    เราทุกคนรู้จักชายคนนี้
  • 2:41 - 2:43
    พ่อแม่ของเราเตือนเราเกี่ยวกับเขา
  • 2:44 - 2:45
    "แม่ครับ แม่ครับ ทำไมเขาถึงเป็นบ้า"
  • 2:45 - 2:47
    "ยาเสพติดไง!
  • 2:47 - 2:49
    ถ้าแม้แต่แค่ลูกมองยาเสพติด
    ลูกก็จะเป็นแบบเขา"
  • 2:49 - 2:50
    (เสียงหัวเราะ)
  • 2:51 - 2:53
    หากคุณเป็นปอดบวม
  • 2:53 - 2:56
    แม่จะรีบพาคุณไปโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุด
  • 2:56 - 2:57
    เพื่อรับการรักษา
  • 2:58 - 3:01
    แต่หากคุณประกาศว่าเป็นโรคซึมเศร้า
  • 3:01 - 3:05
    นักบวชในชุมชนของคุณ จะทำการขับไล่ผี
  • 3:05 - 3:07
    และสาปแช่งแม่มดในหมู่บ้าน
  • 3:07 - 3:10
    ตามที่องค์กรอนามัยโลกกล่าวไว้
  • 3:10 - 3:13
    สุขภาพจิตคือความสามารถในการจัดการ
  • 3:13 - 3:15
    กับความเครียดทั่วไปในชีวิต
  • 3:16 - 3:19
    เพื่อให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
    และประสิทธิผล
  • 3:19 - 3:23
    และเพื่อให้สามารถทำประโยชน์
    ให้กับชุมชนของคุณ
  • 3:24 - 3:30
    สุขภาพจิตครอบคลุมถึงสุขภาวะทางอารมณ์
    ทางจิตวิทยา และทางสังคม
  • 3:31 - 3:36
    75% ของความเจ็บป่วยทางจิตทั่วโลก
  • 3:36 - 3:38
    อยู่ในประเทศรายได้ต่ำ
  • 3:38 - 3:40
    ถึงกระนั้น รัฐบาลแอฟริกัน
  • 3:40 - 3:44
    ใช้งบประมาณน้อยกว่า 1% ทางด้านสาธารณะสุข
  • 3:44 - 3:46
    ในเรื่องสุขภาพจิต
  • 3:47 - 3:48
    แย่ไปกว่านั้น
  • 3:48 - 3:52
    เราเผชิญกับความขาดแคลนจิตแพทย์
    อย่างรุนแรงในแอฟริกา
  • 3:53 - 3:57
    ยกตัวอย่างในไนจีเรียมีอยู่ประมาณ 200 คน --
  • 3:58 - 4:01
    ในประเทศที่มีประชากรเกือบ 200 ล้านคน
  • 4:02 - 4:04
    ทั่วแอฟริกา
  • 4:04 - 4:08
    90% ของประชากรไม่สามารถเข้าถึงการรักษา
  • 4:09 - 4:10
    ผลลัพธ์คือ
  • 4:10 - 4:13
    เราทนทุกข์ทรมานอย่างโดดเดี่ยว
  • 4:13 - 4:16
    เราปิดปากเงียบด้วยความอาย
  • 4:17 - 4:22
    เราในฐานะชาวแอฟริกันมักจะตอบสนอง
    ต่อสุขภาพจิตด้วยระยะห่าง
  • 4:23 - 4:24
    การเมินเฉย
  • 4:25 - 4:26
    ความรู้สึกผิด
  • 4:26 - 4:27
    ความกลัว
  • 4:28 - 4:29
    และความโกรธ
  • 4:30 - 4:35
    ในงานวิจัยนำเสนอโดยอาร์โบเลดา-ฟรอเรส
  • 4:35 - 4:39
    ซึ่งถามตรงไปตรงมาว่า "อะไรคือสาเหตุ
    ของอาการป่วยทางจิต"
  • 4:40 - 4:45
    34% ของผู้ตอบแบบสอบถามชาวไนจีเรีย
    ตอบยาเสพติด;
  • 4:46 - 4:52
    19% บอกว่า เพราะเทพเจ้าโกรธเคือง
    และเป็นประสงค์ของพระเจ้า --
  • 4:52 - 4:53
    (เสียงหัวเราะ)
  • 4:53 - 4:55
    12%
  • 4:56 - 4:59
    ตอบว่าเวทมนตร์และวิญญาณเข้าสิง
  • 5:00 - 5:04
    มีเพียงจำนวนน้อยที่ตอบถึง
    สาเหตุที่เรารู้เกี่ยวกับอาการป่วยทางจิต
  • 5:04 - 5:06
    อย่างเช่น พันธุกรรม
  • 5:06 - 5:08
    สถานะทางสังคมและเศรษฐกิจ
  • 5:08 - 5:10
    สงคราม
  • 5:10 - 5:11
    ความขัดแย้ง
  • 5:11 - 5:13
    หรือการสูญเสียคนที่รัก
  • 5:14 - 5:17
    ความอับอายที่สร้างขึ้นให้กับอาการทางจิต
  • 5:17 - 5:21
    มักทำให้เกิดการเนรเทศและการแบ่งแยกผู้ป่วย
  • 5:22 - 5:26
    โรบิน แฮมมอด ช่างภาพนักข่าว
    ได้บันทึกภาพการทารุน ...
  • 5:26 - 5:28
    ในอูกันดา
  • 5:29 - 5:30
    ในโซมาเลีย
  • 5:31 - 5:33
    และที่นี่ในไนจีเรีย
  • 5:36 - 5:37
    สำหรับผม
  • 5:38 - 5:40
    ความอับอายนั้นเป็นเรื่องใกล้ตัว
  • 5:42 - 5:44
    ในปี 2009
  • 5:45 - 5:48
    ผมรับโทรศัพท์ที่มีเสียงบ้าคลั่งกลางดึก
  • 5:49 - 5:52
    เพื่อนที่ดีที่สุดของผม --
  • 5:52 - 5:57
    ชายหนุ่มทันสมัยที่เก่งและมีเสน่ห์ --
  • 5:57 - 5:59
    ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคจิตเภท
  • 6:01 - 6:05
    ผมเห็นเพื่อนบางคน
    ที่เราโตมาด้วยกันเริ่มหายหน้าไป
  • 6:07 - 6:09
    ผมได้ยินเสียงหัวเราะคิกคัก
  • 6:10 - 6:11
    ผมได้ยินเสียงกระซิบ
  • 6:12 - 6:14
    "คุณรู้รึเปล่าว่าเขากลายเป็นบ้า"
  • 6:15 - 6:18
    (ภาษาไนจีเรีย) "เขาเสียสติไปแล้ว!"
  • 6:18 - 6:22
    การตำหนิ การดูหมิ่นเกี่ยวกับอาการของเขา --
  • 6:22 - 6:26
    คำพูดที่เราจะไม่ใช้กับคนที่เป็นมะเร็ง
  • 6:26 - 6:28
    หรือคนที่เป็นมาลาเรีย
  • 6:29 - 6:32
    บางที เมื่อเป็นเรื่องอาการทางจิต
  • 6:32 - 6:35
    ความเมินเฉยของเราทำลายความเห็นอกเห็นใจ
  • 6:37 - 6:41
    ผมยืนเคียงข้างเขาในขณะที่สังคมทอดทิ้งเขา
  • 6:42 - 6:44
    แต่ความรักของเราไม่เคยแปรเปลี่ยน
  • 6:46 - 6:49
    ลึก ๆ แล้ว ผมกลายเป็นหลงใหลเรื่องสุขภาพจิต
  • 6:50 - 6:53
    จากการที่ได้รับแรงบันดาลใจ
    จากเรื่องราวเลวร้ายของเขา
  • 6:53 - 6:56
    ผมช่วยก่อตั้งกลุ่มศิษย์เก่า
    ที่สนใจเรื่องสุขภาพจิต
  • 6:56 - 6:58
    ที่มหาวิทยาลัยของผม
  • 6:58 - 7:01
    และช่วงเวลาที่ผมเป็นพี่เลี้ยงนักศึกษา
    ตอนเรียนปริญญาเอก
  • 7:01 - 7:05
    ผมช่วยเหลือนักศึกษาปริญญาตรี
    ในเรื่องปัญหาสุขภาพจิต
  • 7:05 - 7:08
    ผมเห็นนักศึกษาชาวแอฟริกันทุกข์ทรมาน
  • 7:08 - 7:10
    และไม่สามารถพูดกับใครได้เลย
  • 7:11 - 7:15
    หรือแม้กระทั่งด้วยความรู้
    และเรื่องราวของพวกเขาที่ผมมี
  • 7:15 - 7:17
    ในทางกลับกัน ผมเองก็ยังต้องดิ้นรน
  • 7:17 - 7:21
    และไม่สามารถหันหน้าหาใครได้
    เมื่อผมเกิดความวิตกกังวล
  • 7:21 - 7:25
    ลึก ๆ แล้วมันคือความกลัวที่จะกลายเป็นคนบ้า
  • 7:28 - 7:29
    พวกเราทุกคน --
  • 7:30 - 7:32
    โดยเฉพาะชาวแอฟริกัน --
  • 7:33 - 7:39
    ไม่ตระหนักว่าความทุกข์ทางจิตของเรานั้น
    ไม่ได้เบนเราจากความเป็นชาย
  • 7:39 - 7:42
    เช่นเดียวกับเรื่องเลวร้าย
    ไม่ได้ทำลายความแกร่งของเรา
  • 7:43 - 7:48
    เราต้องมองสุขภาพจิต
    ว่ามีความสำคัญพอ ๆ กับสุขภาพกาย
  • 7:49 - 7:53
    เราต้องหยุดทรมานในความเงียบ
  • 7:54 - 7:58
    เราต้องหยุดประณามโรคนี้
  • 7:58 - 8:00
    และหยุดสร้างบาดแผลให้กับผู้ป่วย
  • 8:02 - 8:03
    คุยกับเพื่อนของคุณ
  • 8:04 - 8:06
    คุยกับคนรักของคุณ
  • 8:07 - 8:08
    คุยกับจิตแพทย์
  • 8:10 - 8:11
    ยอมเปิดตัว
  • 8:12 - 8:14
    ทำด้วยความมั่นใจ
  • 8:15 - 8:17
    ว่าคุณไม่ได้โดดเดี่ยว
  • 8:18 - 8:20
    พูดออกมาถ้าคุณกำลังดิ้นรน
  • 8:23 - 8:26
    การซื่อสัตย์กับสิ่งที่เรารู้สึก
  • 8:26 - 8:28
    ไม่ได้ทำให้เราอ่อนแอ
  • 8:29 - 8:30
    มันทำให้เราเป็นมนุษย์
  • 8:32 - 8:36
    ถึงเวลาที่เราต้องหยุดความอับอาย
    ที่เกี่ยวข้องกับอาการทางจิต
  • 8:37 - 8:41
    และหากหลังจากนี้คุณได้ยินคำว่า "จิต"
  • 8:41 - 8:43
    ขออย่าคิดถึงแต่คนบ้า
  • 8:44 - 8:46
    คิดถึงผม
  • 8:46 - 8:48
    (เสียงปรบมือ)
  • 8:48 - 8:49
    ขอบคุณครับ
  • 8:49 - 8:53
    (เสียงปรบมือ)
Title:
การดูแลสุขภาพจิตไม่ใช่เรื่องน่าอาย
Speaker:
ซางกู เดลลี
Description:

เมื่อความเครียดรุนแรงจนเกินรับไหวสำหรับนักธุรกิจอย่าง ซางกู เดลลี เขาต้องเผชิญกับอคติลึก ๆ ในใจของเขา ที่ว่าผู้ชายไม่จำเป็นต้องดูแลสุขภาพจิตของตนเอง ในปาฐกถาที่เป็นกันเองนี้ เดลลีได้แบ่งปันวิธีที่เขาใช้รับมือกับความกังวลในสังคมที่ไม่ยอมรับเรื่องอารมณ์ เขากล่าวว่า "การซื่อสัตย์กับความรู้สึกของตนเองไม่ได้ทำให้เราอ่อนแอ -- มันทำให้เราเป็นมนุษย์"

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:53

Thai subtitles

Revisions