Język kłamstwa - Noah Zandan

Obejrzyj pełną lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/the-language-of-lying-noah-zandan

Codziennie słyszymy od 10 do 200 kłamstw. I chociaż spędziliśmy bardzo dużo czasu na wymyślaniu sposobów na ich wykrycie poprzez monitorowanie reakcji fizjologicznych kłamców, te metody okazały się zawodne. Czy istnieje bardziej bezpośrednie podejście? Noah Zandan, korzystając ze słynnych przykładów kłamstw, pokazuje, jak można użyć wiedzy o komunikacji do analizy samych kłamstw.

Lekcja: Noah Zandan, animacje: The Moving Company Animation Studio.

"Przepraszam, padł mi telefon".

"To nic takiego, wszystko w porządku".

"Te zarzuty są kompletnie bezpodstawne".

"Firma nie wiedziała
o żadnych wykroczeniach".

"Kocham cię".

Słyszymy od 10 do 200 kłamstw dziennie.

Poświęciliśmy mnóstwo czasu
na wymyślanie metodom ich wykrywania.

Od średniowiecznych narzędzi tortur,
przez poligrafy,

urządzenia monitorujące oddech
i ciśnienie krwi, analizatory głosu,

śledzenie wzroku,
podczerwone skanery mózgu,

aż po 200-kilogramowy elektroencefalograf.

Choć te urządzenia działają
w pewnych warunkach,

większość z nich można oszukać
po odpowiednim przygotowaniu.

Żadne nie jest na tyle niezawodne,
żeby dopuścić je w sądzie.

A jeśli problem
nie tkwi w metodzie badań,

lecz w założeniu, że kłamstwo
wywołuje reakcje fizjologiczne?

A może podejść bardziej bezpośrednio,

używając wiedzy na temat komunikacji,
żeby analizować same kłamstwa?

Z psychologicznego punktu widzenia,

kłamiemy częściowo po to,
żeby przedstawić siebie w lepszym świetle.

Fantazjujemy o tym, kim chcielibyśmy być,

zamiast być sobą.

Gdy mózg fantazjuje,

pozwala prześlizgnąć się wielu sygnałom.

Świadomy umysł kontroluje tylko

około 5% zdolności poznawczych,

w tym komunikację,

podczas gdy pozostałe 95%,
działa na poziomie podświadomym.

Zgodnie z literaturą dotyczącą
postrzegania rzeczywistości,

historie oparte
na wymyślonych doświadczeniach

różnią się jakością od prawdziwych.

Wynika z tego,

że kreowanie fałszywych historii
na tematy osobiste wymaga wysiłku

i skutkuje użyciem
innych wzorów językowych.

Technika znana jako
lingwistyczna analiza tekstu,

pomogła zidentyfikować

cztery najpopularniejsze wzory tego typu

w podświadomym języku oszustwa.

Po pierwsze, kłamiąc,
kłamcy rzadziej wspominają o sobie.

Piszą lub mówią więcej o innych,
często w trzeciej osobie,

żeby zdystansować się
i oddzielić od własnego kłamstwa.

Co brzmi bardziej fałszywie?

"Absolutnie żadne przyjęcie
nie odbyło się w tym domu",

czy "Nie wyprawiłem tutaj
żadnego przyjęcia"?

Po drugie, kłamcy mają tendencję
do negatywnego nastawienia,

bo podświadomie
czują się winni, że kłamią.

Na przykład, kłamca może powiedzieć:

"Przepraszam, mój głupi telefon padł,
nie znoszę go".

Po trzecie, kłamcy upraszczają
sposób mówienia o zdarzeniach,

bo mózg męczy się,
budując złożone kłamstwa.

Ocena i wartościowanie

to złożone zagadnienia dla naszego mózgu.

Jak powiedział kiedyś prezydent USA:

"Nie miałem kontaktów
seksualnych z tamtą kobietą".

Wreszcie, choć kłamcy upraszczają opisy,

mają tendencję do używania dłuższych
i bardziej zawiłych zadań.

Umieszczają w nich zbędne słowa
oraz nieistotne,

ale prawdziwie brzmiące szczegóły,

mające uwiarygodnić kłamstwo.

Inny prezydent
w obliczu skandalu oznajmił:

"Mogę kategorycznie stwierdzić,
że to śledztwo wykazało,

że nikt z pracowników Białego Domu,

ani nikt obecnie zatrudniony przez rząd

nie był zamieszany
w ten dziwaczny incydent".

Zastosujmy analizę lingwistyczną
do kilku znanych przykładów.

Weźmy 7-krotnego zwycięzcę
Tour de France, Lance'a Armstronga.

Jeśli porównać wywiad z 2005 roku,

w którym zaprzeczył stosowaniu
środków dopingujących,

do wywiadu z 2013, w którym
się do tego przyznaje,

ilość użytych zaimków osobowych
wzrosła niemal o 3/4.

Zauważ kontrast
między tymi dwoma cytatami.

Pierwszy: "Facet w paryskim labolatorium

otwiera twoją próbkę, wiesz,
Jean-Francis jak-mu-tam bada ją.

I wtedy dzwonią do ciebie z gazety

»6-krotnie wykazałeś doping EPO«".

Drugi: "Zatraciłem się w tym wszystkim.

Jestem pewien, że byli inni,
którzy sobie z tym nie radzili,

ja na pewno nie dawałem rady.

Przywykłem do kontrolowania
wszystkiego w życiu.

Kontrolowałem wszystkie aspekty życia".

Zaprzeczając, Armstrong opisał
hipotetyczną sytuację

skupioną wokół kogoś innego,

całkowicie usuwając siebie z kontekstu.

Przyznając się,
jest częścią swojego oświadczenia,

ujawnia swoje emocje i motywy.

Użycie zaimków osobowych
jest tylko jedną z oznak oszustwa.

Przyjrzyjmy się innemu przykładowi,
wypowiedzi byłego senatora

i kandydata na prezydenta, Johna Edwardsa:

"Wiem tylko, że domniemany ojciec
oświadczył publicznie,

że jest ojcem tego dziecka.

Nie byłem zaangażowany
w absolutnie żadne czynności,

które wymagałyby,
wyrażały zgodę lub popierały

jakiekolwiek świadczenia dla tej kobiety
lub domniemanego ojca dziecka".

Jest to bardzo długa i zawiła forma
stwierdzenia: "To dziecko nie jest moje".

Do tego Edwards nigdy nie używa
imion wspominanych osób,

mówi "tamto dziecko",
"ta kobieta", "ojciec dziecka".

Zobaczmy, co miał do powiedzenia później,
przyznając się do ojcostwa:

"Jestem ojcem Quinn.

Zrobię co w mojej mocy,
aby zapewnić jej miłość

i wsparcie, na które zasługuje".

To oświadczenie jest
krótkie i bezpośrednie.

Nazywa dziecko po imieniu i odnosi się
do swojej roli w jej życiu.

Jak możesz zastosować
te techniki wykrywania kłamstw?

Po pierwsze pamiętaj, że wiele kłamstw,
z którymi spotykamy się na co dzień,

jest znacznie mniej poważna,
niż te przykłady,

i mogą być całkiem nieszkodliwe.

Niemniej, zawsze warto zdawać
sobie sprawę z oznak zmyślania,

jak minimum odniesień do siebie,
negatywny język,

uproszczone opisy, czy zawiłe zdania.

Być może uchronią cię one
od przereklamowanych towarów,

niewydajnych produktów,
albo nawet okropnego związku.