< Return to Video

Animasyon temel bilgileri: Hareket göz yanılsaması - TED-Ed

  • 0:15 - 0:18
    Bir dizi hareketsiz, ardışık görüntü alın.
  • 0:18 - 0:20
    Hadi onlara teker teker bakalım.
  • 0:24 - 0:25
    Daha hızlı.
  • 0:28 - 0:30
    Şimdi boşlukları kaldıralım,
  • 0:30 - 0:32
    daha hızlı gitmeye devam edin.
  • 0:33 - 0:34
    Bekleyin...
  • 0:36 - 0:38
    İşte!
  • 0:38 - 0:39
    Hareket!
  • 0:40 - 0:41
    Peki neden?
  • 0:41 - 0:44
    Hareketsiz görüntülere
    baktığımızı biliyoruz
  • 0:44 - 0:46
    fakat yeterince hızlı
    değiştiklerini gördüğümüzde
  • 0:47 - 0:50
    bir tane gibi gözüken, giderek şekil
    ve konum değiştirerek
  • 0:50 - 0:53
    kalıcı bir görüntü oluşturan
    bir göz yanılsaması oluşturuyorlar.
  • 0:53 - 0:56
    Bu etki sinema filmi
    teknolojisinin temelini oluşturuyor.
  • 0:56 - 0:58
    Günümüzdeki LED ekranlardan
  • 0:58 - 1:01
    20 yy. katot ışını atalarına,
  • 1:01 - 1:04
    sinematik film projeksiyonundan
    yeni oyuncaklara,
  • 1:04 - 1:07
    hatta insanların mağara duvarlarını
    boyamaya başladığı
  • 1:07 - 1:09
    taş devrine kadar dayandığı ortaya atıldı.
  • 1:10 - 1:13
    Ardışık görüntülerde
    görünen hareketi algılama fenomeni
  • 1:13 - 1:15
    tarihte "görme sürerliği" olarak bilinen
  • 1:15 - 1:19
    insan algısının özelliğinden
    kaynaklanmaktadır.
  • 1:19 - 1:20
    Terim, 19. yy. başlarında
  • 1:20 - 1:22
    durağan bir nesnenin
  • 1:22 - 1:24
    belirli bir hıza ulaştığında
  • 1:24 - 1:27
    hareket ediyor gözükmesini
  • 1:27 - 1:29
    belirli bir göz kusuru olarak tanımlayan
  • 1:29 - 1:32
    İngiliz İsveçli fizikçi
    Peter Mark Roget'e atfedilmiştir.
  • 1:32 - 1:36
    Terim çok geçmeden
    fenakistiskop'un mucidi Belçikalı fizikçi
  • 1:36 - 1:39
    Joseph Plateau tarafından tam tersine
    hareketsiz görüntülerin
  • 1:39 - 1:42
    görünen hareketini
    tanımlamak için kullanılmıştır.
  • 1:42 - 1:46
    Görüşün sürerliğini,
    retinada korunup sonra birleştirilen
  • 1:46 - 1:49
    ve bizi tek bir nesnenin hareketini
    gördüğümüze inandıran
  • 1:49 - 1:53
    ardışık görüntülerin
    sonucu olarak tanımlamıştır.
  • 1:53 - 1:56
    Bu açıklama onyıllarca
    ve 20. yüzyılın başlarında bazıları
  • 1:56 - 1:59
    psikolojik olarak neler
    olup bittiğini sorgulayana kadar
  • 1:59 - 2:01
    çok insan tarafından kabul edilmişti.
  • 2:01 - 2:05
    1912'de Alman psikolog Max Wertheimer
    basit göz yanılmaları kullanarak
  • 2:05 - 2:07
    görünen hareketin
    temel birincil aşamalarının
  • 2:07 - 2:09
    ana hatlarını oluşturmuştur.
  • 2:09 - 2:12
    Bu deneyler onu, fenomenin
    retinanın arkasındaki
  • 2:12 - 2:15
    süreçlerden kaynaklandığı
    sonucuna ulaştırmıştır.
  • 2:16 - 2:18
    1915'de uygulamalı psikolojide
    öncü bir Alman-Amerikan olan
  • 2:18 - 2:21
    Hugo Münsterberg de ardışık
    görüntülerin görünen hareketinin
  • 2:21 - 2:23
    gözde korunmaları sonucu değil,
  • 2:23 - 2:25
    zihnin çalışmasının eklenmesin
  • 2:26 - 2:28
    sonucu olduğunu öne sürmüştür.
  • 2:30 - 2:33
    Takip eden yüzyılda psikologlar
    tarafından yapılan deneylerde
  • 2:33 - 2:34
    ulaştıkları sonuçlar onaylanmıştır.
  • 2:35 - 2:37
    Hareketli görüntü yanılsaması
    ile ilgili olduğu için
  • 2:37 - 2:40
    görüş sürerliği görüşten ziyade
  • 2:40 - 2:42
    onun beyinde nasıl
    algılandığı ile ilgilidir.
  • 2:42 - 2:45
    Araştırmalar şekil, renk,
    derinlik ve hareket gibi
  • 2:45 - 2:49
    gözün gördüğü şeylerin farklı yönlerinin,
  • 2:49 - 2:50
    retinadan farklı yollarla
  • 2:50 - 2:53
    görme merkezinin farklı
    bölgelerine aktarıldığını göstermiştir.
  • 2:53 - 2:55
    Görme merkezindeki
  • 2:55 - 2:57
    çeşitli hesaplamaların sürekli etkileşimi
  • 2:57 - 2:59
    bu farklı açıları birbirine bağlar
  • 2:59 - 3:01
    ve algı ile sonuçlandırır.
  • 3:01 - 3:03
    Beyinlerimiz sürekli çalışır.
  • 3:03 - 3:06
    Gördüklerimizi, duyduklarımızı,
    kokladıklarımızı ve dokunduklarımızı
  • 3:06 - 3:08
    anlık akışta anbean
  • 3:08 - 3:10
    anlamlı bir deneyime senkronize eder.
  • 3:10 - 3:13
    Yani, ardışık görüntülerde
    hareket yanılsaması yaratmak için
  • 3:13 - 3:15
    aralıklarımızın zamanlamasını
  • 3:15 - 3:18
    beynimizin anı işleme hızına
    yakın tutmamız gerekir.
  • 3:18 - 3:22
    Peki, beynimize göre an
    ne kadar hızlı gerçekleşir?
  • 3:22 - 3:23
    Yanılsamanın işe yaraması için
  • 3:23 - 3:26
    görüntülerin ne kadar hızlı
    değişmesi gerektiğini ölçerek
  • 3:26 - 3:27
    bir fikir edinebiliriz.
  • 3:27 - 3:30
    Hadi deneyimizi tekrarlayarak bunu
    çözüp çözemeyeceğimize bakalım.
  • 3:30 - 3:34
    Burada, iki saniyede bir kare ile
  • 3:34 - 3:36
    aralarında bir saniyelik
    siyah sunulan dizi verilmiştir.
  • 3:36 - 3:38
    Bu değişim oranında
  • 3:38 - 3:40
    görüntüleri ayıran boşluk ile
  • 3:40 - 3:42
    gözlemlenen gerçek bir hareket yok.
  • 3:42 - 3:44
    Boşluğun süresini azaltınca,
  • 3:44 - 3:47
    hafif yer değişikliği
    daha belirgin oluyor
  • 3:47 - 3:49
    ve apayrı kareler arasında
  • 3:49 - 3:51
    bir hareket hissi sezmeye başlıyorsunuz.
  • 3:51 - 3:53
    Saniyede tek kare.
  • 3:56 - 3:57
    Saniyede iki kare.
  • 3:59 - 4:01
    Saniyede dört kare.
  • 4:02 - 4:05
    Şimdi bir hareket hissetmeye başlıyoruz
  • 4:05 - 4:07
    ama çok net değil.
  • 4:07 - 4:10
    Hala ayrı görüntülere
    baktığımızın farkındayız.
  • 4:10 - 4:12
    Hızlandıralım. Saniyede sekiz kare.
  • 4:14 - 4:16
    Saniyede on iki kare.
  • 4:17 - 4:18
    Neredeyse olacak.
  • 4:21 - 4:25
    Saniyede yirmi dört kare ile
    hareket daha da net görünüyor.
  • 4:25 - 4:27
    Bu strandart tam hızdır.
  • 4:28 - 4:30
    Yani aralıkların farkındalığını kaybederek
  • 4:30 - 4:32
    görünür hareketi algılamaya
    başladığımız nokta
  • 4:32 - 4:35
    saniyede sekiz ile on iki kare
    arasında devreye giriyor.
  • 4:36 - 4:39
    Bu, bilimin ayrı görüntüleri
    görme bilincimizin
  • 4:39 - 4:42
    genel eşiği olduğunu
    belirlediği mahalledir.
  • 4:42 - 4:45
    Genel anlamda, bu
    farkındalığı görüntü başı
  • 4:45 - 4:48
    100 milisaniye civarında aralıklarda
    kaybetmeye başlıyoruz,
  • 4:48 - 4:50
    bu da saniyede yaklaşık
    on kare hızına eşittir.
  • 4:50 - 4:52
    Kare hızı arttıkça
  • 4:52 - 4:54
    aralıkların farkındalığını
    tamamen kaybediyoruz
  • 4:54 - 4:57
    ve yanılsamanın gerçekliğine
    daha da inanıyoruz.
Title:
Animasyon temel bilgileri: Hareket göz yanılsaması - TED-Ed
Description:

Tüm dersi görüntülemek için: http://ed.ted.com/lessons/animation-basics-the-optical-illusion-of-motion-ted-ed

Animasyonlar hareketsiz görüntüleri nasıl canlandırıyor? Görüntüler gerçekten hareket ediyor mu yoksa sadece bir göz yanılsamasından mı ibaretler? TED-Ed sizleri, filmlerdeki hareketin sır perdesini aralamak için sahne arkasına götürüyor.

Ders ve animasyon TED-Ed tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:12

Turkish subtitles

Revisions