Irlandzki mit o Grobli Olbrzyma
-
0:07 - 0:09Na wybrzeżu Irlandii Północnej
-
0:09 - 0:12rozległy płaskowyż
bazaltowych płyt i kolumn -
0:12 - 0:14nazywany Groblą Olbrzyma
-
0:14 - 0:16rozciąga się do oceanu.
-
0:16 - 0:18Naukowcy tłumaczą jego powstanie
-
0:18 - 0:22jako wynik kurczenia się
i rozłamywania płynnej lawy -
0:22 - 0:26stygnącej po erupcji wulkanu.
-
0:26 - 0:31Ale starożytny irlandzki mit
ma inne wytłumaczenie. -
0:31 - 0:32Zgodnie z legendą
-
0:32 - 0:36gigant Finn MacCool żył szczęśliwie
na brzegu North Antrim -
0:36 - 0:38ze swoją żoną Oonagh.
-
0:38 - 0:41Ich spokój zakłócały jedynie
drwiny i groźby -
0:41 - 0:43giganta Benandonnera,
czyli czerwonego człowieka, -
0:43 - 0:48który mieszkał w Szkocji
po drugiej stronie morza. -
0:48 - 0:51Wrogowie obrzucali się
obelgami i kamieniami -
0:51 - 0:54w dramatycznych pokazach siły.
-
0:54 - 0:59Pewnego razu Finn wyrwał
ogromną grudę ziemi -
0:59 - 1:01i cisnął nią w stronę rywala,
ale nie dosięgnął lądu. -
1:01 - 1:04Zamiast tego gruda ziemi
stała się wyspą Man -
1:04 - 1:07i krater pozostały w naruszonej ziemi
wypełnił się wodą, -
1:07 - 1:10by stać się Lough Neagh.
-
1:10 - 1:12Utarczki gigantów trwały,
-
1:12 - 1:17aż pewnego dnia Benandonner wyzwał
Finna na pojedynek twarzą w twarz. -
1:17 - 1:21Irlandzki gigant cisnął do morza
wystarczająco dużo głazów, -
1:21 - 1:26by móc przejść na szkocki brzeg.
-
1:26 - 1:29Ruszył z wściekłością przed siebie.
-
1:29 - 1:30Kiedy wyłoniła się przed nim Szkocja,
-
1:30 - 1:34dostrzegł w oddali zarys Benandonnera.
-
1:34 - 1:36Finn był znacznych rozmiarów,
-
1:36 - 1:39ale na widok pędzącego wroga
kolosalnych rozmiarów, -
1:39 - 1:41jego odwaga się ulotniła.
-
1:41 - 1:46Jeden rzut oka na gruby kark
i miażdżące pięści wystarczył, -
1:46 - 1:49żeby Finn rzucił się do ucieczki.
-
1:49 - 1:51Benandonner nadbiegał,
-
1:51 - 1:55gdy drżący Finn opisywał Oonagh
ogrom zwalistego wroga. -
1:55 - 1:58Wiedzieli, że w bezpośredniej walce
-
1:58 - 2:00Benandonner by go zgniótł.
-
2:00 - 2:02Oonagh uknuła sprytny plan.
-
2:02 - 2:05Musieli stworzyć iluzję rozmiaru,
-
2:05 - 2:10by Finn zdawał się dorównywać górze
bez pokazywania się wrogowi. -
2:10 - 2:13Gdy Benandonner zbliżał się
do końca mostu, -
2:13 - 2:16Oonagh wpakowała męża do wielkiej kołyski.
-
2:16 - 2:20Przebrany za ogromnego bobasa
Finn leżał cicho, -
2:20 - 2:22podczas gdy Benandonner łomotał w drzwi.
-
2:22 - 2:25Dom się zatrząsł, gdy wszedł do środka.
-
2:25 - 2:29Oonagh powiedziała wściekłemu gościowi,
że męża nie ma w domu, -
2:29 - 2:33ale zaprosiła go,
by umilił czekanie posiłkiem. -
2:33 - 2:36Benandonner rzucił się na podane wypieki,
-
2:36 - 2:38ale krzyknął z bólu,
-
2:38 - 2:43bo połamał zęby na metalu,
który Oonagh schowała w środku. -
2:43 - 2:46Powiedziała, że to ulubiony chleb Finna,
-
2:46 - 2:49siejąc niepokój w umyśle Benandonnera,
-
2:49 - 2:52czy aby w ogóle dorównuje rywalowi.
-
2:52 - 2:53Finn pisnął,
-
2:53 - 2:59co zwróciło uwagę Benandonnera
na gigantycznego bobasa w kącie. -
2:59 - 3:03Opatulone stertami koców
niemowlę było tak masywne, -
3:03 - 3:07że Benandonner wzdrygnął się na myśl,
jak musi wyglądać jego ojciec. -
3:07 - 3:10Zdecydował, że woli się nie dowiedzieć.
-
3:10 - 3:14Uciekając, Benadonner połamał
kamienie łączące wybrzeża, -
3:14 - 3:16przełamując groblę.
-
3:16 - 3:19Pozostały dwie identyczne formacje skalne:
-
3:19 - 3:22jedna na North Antrim brzegu Irlandii
-
3:22 - 3:27i druga w Grocie Fingala w Szkocji,
dokładnie po drugiej stronie morza.
- Title:
- Irlandzki mit o Grobli Olbrzyma
- Speaker:
- Iseult Gillespie
- Description:
-
Zobacz całą lekcję na: https://ed.ted.com/lessons/the-irish-myth-of-the-giant-s-causeway-iseult-gillespie.
Na wybrzeżu Irlandii Północnej szeroki płaskowyż bazaltowych płyt i kolumn nazywany Groblą Olbrzyma rozciąga się do oceanu. Naukowcy tłumaczą, że jest to wynik kurczenia się i rozłamywania płynnej lawy, gdy chłodziła się po erupcji wulkanu. Jednakże starożytny irlandzki mit ma inne wytłumaczenie. Iseult Gillespie opowiada mit o Grobli Olbrzyma.
Lekcja: Iseult Gillespie, animacja TED-Ed: Dylan Glynn. - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:43
![]() |
Rysia Wand approved Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway | |
![]() |
Rysia Wand accepted Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway | |
![]() |
Hanna K edited Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway | |
![]() |
Hanna K edited Polish subtitles for The Irish myth of the Giant's Causeway |