< Return to Video

درخشش زیست‌تابی - لِزلی کِنا

  • 0:14 - 0:16
    جایی آنقدر تاریک را تصور کنید که
  • 0:16 - 0:18
    نتوانید بینی را روی صورتتان ببینید.
  • 0:18 - 0:21
    چه چشمهای شما باز باشد چه بسته، یکی است
  • 0:21 - 0:24
    چون خورشید هیچوقت به آنجا نتابیده.
  • 0:24 - 0:26
    پیشرو، نوری میبینید.
  • 0:26 - 0:28
    وقتی در جستجو هستید
    که به موضوع پی برید،
  • 0:28 - 0:30
    نور آبی در اطراف شما ظاهر میشود.
  • 0:30 - 0:33
    فکر میکنید: «تا ابد میتوانم
    به تماشایش بنشینم.»
  • 0:33 - 0:34
    اما نمیتوانید
  • 0:34 - 0:36
    چون دهان یک قلابچهماهی
    تازه کشیده و باز شده
  • 0:36 - 0:38
    و شما را زنده زنده خورده است.
  • 0:38 - 0:40
    شما تنها یکی از موجودات زیادی
  • 0:40 - 0:42
    در اعماق اقیانوس هستید
    که خیلی دیر یاد میگیرند
  • 0:42 - 0:46
    که قدرت زیستتابی را درک کنند.
  • 0:46 - 0:48
    زیستتابی یا شبتابی به تواناییِ
  • 0:48 - 0:51
    موجودات زنده خاص
    برای ایجاد نور اشاره میکند.
  • 0:51 - 0:53
    بدن انسان میتواند چیزهایی
  • 0:53 - 0:56
    مانند موم گوش و ناخنهای پا بسازد،
  • 0:56 - 0:57
    اما این ترکیبهای زنده میتوانند
  • 0:57 - 1:00
    بخشهایی از بدن خود را
    به لامپی بدون باتری بدل کنند.
  • 1:00 - 1:03
    مثل اینکه طبیعت آنها را آماده
    غیر قابل کنترل شدن کرده بود.
  • 1:03 - 1:04
    چرا؟
  • 1:04 - 1:05
    به هر روی،
  • 1:05 - 1:09
    زیستتابی شانس زنده ماندن
    را بهبود میبخشد.
  • 1:09 - 1:10
    کرم شبتاب را درنظر بگیرید.
  • 1:10 - 1:12
    توانایی درخشیدنِ سبز رنگش
  • 1:12 - 1:15
    به او کمک میکند تا جفتش را در
    شبِ گرم تابستان به خود جلب کند،
  • 1:15 - 1:18
    اما این تنها یکی از معدود چیزهای
    زنده است که میتواند درخشش داشته باشد.
  • 1:18 - 1:20
    کرم راهآهنی فریکساتریکس هِرتِس،
  • 1:20 - 1:22
    میتواند بدن خود را با
    دو رنگ روشن کند:
  • 1:22 - 1:23
    قرمز و سبز.
  • 1:23 - 1:24
    آیا چیزی میخورید که
  • 1:24 - 1:27
    شبیه باند فرودگاه باشد؟
  • 1:27 - 1:29
    و البته هیچ شکارچی عاقلی چنین نمیکند.
  • 1:29 - 1:32
    نورهایدرخشان کرم را در امان نگه میدارند.
  • 1:32 - 1:34
    بعد یک نوع میگوی دریای عمیق است،
  • 1:34 - 1:36
    اِکانتثِرفیا پِرپوریا.
  • 1:36 - 1:37
    وقتی احساس خطر میکند،
  • 1:37 - 1:40
    ابری از مایع چسبناک درخشانی
    از دهانش بیرون میریزد.
  • 1:40 - 1:41
    چه کسی فرار نمیکند
  • 1:41 - 1:44
    وقتی که آن مایع چسبناک را
    رویش بالا بیاورند؟
  • 1:44 - 1:46
    به علاوه، آن استفراغ، شکارچیان
    بزرگتری را جذب می کند
  • 1:46 - 1:48
    که می خواهند دشمن میگو را بخورند.
  • 1:48 - 1:51
    خب اگر نتوانید نوری از خود بتابانید چه؟
  • 1:51 - 1:52
    مشکلی نیست!
  • 1:52 - 1:53
    روشهای دیگری برای زندگی کردن
  • 1:53 - 1:56
    در زیستتابی برای آنها وجود دارد،
  • 1:56 - 1:59
    حتی اگر آنها با تجهیزاتِ
    درخششیشان به دنیا نمیآمدند.
  • 1:59 - 2:00
    بیایید مروری کنیم لحظاتی پیش از
  • 2:00 - 2:02
    اینکه قلابچه ماهی
    سعی کند شما را بخورد.
  • 2:02 - 2:04
    آن طعمه درخشان بالای سرش؟
  • 2:04 - 2:07
    از یک کیسه هوایی
    پوستی به نام اِسکا میآید.
  • 2:07 - 2:10
    اِسکا باکتری درخشندگی
    را در خود نگه میدارد.
  • 2:10 - 2:12
    قلابچه ماهی نمیتواند خودش را بدرخشاند،
  • 2:12 - 2:16
    بنابراین به جای آن
    یک کیسه باکتری درخشان نگه میدارد.
  • 2:16 - 2:18
    کرم شب تاب را یادتان میآید؟
  • 2:18 - 2:20
    او میتواند خودش را درخشان کند.
  • 2:20 - 2:23
    درون نورگیرش دو ماده شیمیایی وجود دارد،
  • 2:23 - 2:25
    یکی لوسیفرین و دیگری لوسیفرِیز.
  • 2:25 - 2:28
    هنگامی که لوسیفرِیز و لوسیفرین
  • 2:28 - 2:29
    در حضور اکسیژن
  • 2:29 - 2:32
    و سوخت برای سلول با هم مخلوط
    میشوند که ATP نامیده میشود،
  • 2:32 - 2:35
    واکنش شیمیایی انرژی را
    به شکل نور آزاد میکند.
  • 2:35 - 2:37
    زمانی دانشمندان دریافتند که
  • 2:37 - 2:40
    کرم شبتاب چگونه لوسیفریز
    لوسیفرین خود را ایجاد میکند،
  • 2:40 - 2:41
    از مهندسی ژنتیک
  • 2:41 - 2:43
    برای ایجاد این واکنش تولید کننده نور
  • 2:43 - 2:46
    در چیزهای زنده دیگر که قادر به
    درخشش نیستند استفاده کردند.
  • 2:46 - 2:48
    برای مثال، آنها ژنها،
  • 2:48 - 2:50
    و دستورالعملهای یک سلول را
  • 2:50 - 2:54
    جهت ایجاد لوسیفریز و لوسیفرین از کرمِ
    شبتاب به یک گیاه تنباکو وارد کردند.
  • 2:54 - 2:57
    پس از آن، نهال تنباکو
    پس از اعمال دستورالعلها
  • 2:57 - 3:01
    وارد دیانای آن شد و مانند یک
    درخت کریسمس روشن شد.
  • 3:01 - 3:03
    زیبایی زیستتابی،
  • 3:03 - 3:06
    برخلاف نور خورشید
    یا یک لامپ رشتهای،
  • 3:06 - 3:07
    این است که داغ نیست.
  • 3:07 - 3:09
    آن در گستره دمایی رخ میدهد
  • 3:09 - 3:11
    که موجود زنده را نمیسوزاند.
  • 3:11 - 3:13
    و بر خلاف چوبکهای درخشان،
  • 3:13 - 3:16
    وقتی مواد شیمیایی درونش تمام میشود،
  • 3:16 - 3:19
    واکنشهای بیولوژیکی از
    منابع بازسازیشونده استفاده میکنند.
  • 3:19 - 3:21
    این از دلایلی است که مهندسین
  • 3:21 - 3:24
    در تلاش برای توسعه درختان زیستتابی هستند.
  • 3:24 - 3:27
    فقط تصور کنید که اگردر
    کنار بزرگراهها کار گذاشته شود
  • 3:27 - 3:29
    میتوانند فقط با کمک اکسیژن
  • 3:29 - 3:32
    و دیگر منابع آزاد موجود، منابع پاک
    برای اجرا، راه را روشن کنند.
  • 3:32 - 3:35
    درباره مزیت بقا صحبت کنید!
  • 3:35 - 3:37
    این میتواند به سیاره ما
    کمک کند بیشتر عمر کند.
  • 3:37 - 3:39
    آیا خودتان به فکر راههای دیگری
  • 3:39 - 3:42
    برای استفاده بهتر از زیستتابی افتادهاید؟
  • 3:42 - 3:45
    آن چوب جادوی درخشانی که
    با غرشی به حرکت در میآورید،
  • 3:45 - 3:47
    ممکن است کمکتان کند
    تا همسرتان را بیابید،
  • 3:47 - 3:50
    اما این چگونه میتواند باعث
    بهبود بقای شما شود؟
  • 3:50 - 3:52
    اگر اینطور فکر کنید،
  • 3:52 - 3:53
    دید جدیدی پیدا کردهاید.
Title:
درخشش زیست‌تابی - لِزلی کِنا
Speaker:
لِزلی کِنا
Description:

مشاهدهء این درس کامل در: http://ed.ted.com/lessons/the-brilliance-of-bioluminescence-leslie-kenna

برخی از حیوانات خوش‌شانس به طور طبیعی از زیست‌تابی یا توانایی ایجاد نور برخوردارند. کرم شب‌تاب، قلابچه‌ماهی (اَنگلِرفیش: نوعی کوسه ماهی) و تعداد کمی از موجودات شگفت‌انگیز دیگر از این توانایی در بسیاری از جهات از جمله بقا، شکار و جفت گیری استفاده می‌کنند. «‌ لِزلی کِنا‌» این درخشش جادویی را بررسی می‌کند - و تلاش ما هم برای بازسازی و تكثير كردن این موضوع است.

درس توسط لِزلی کِنا، انیمیشن توسط Cinematic Sweden.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:09

Persian subtitles

Revisions