ไวรัสแพร่จากสัตว์เข้าสู่คนได้อย่างไร - เบน ลองดอน (Ben Longdon)
-
0:08 - 0:11ที่งานเทศกาลแมรีแลนด์ในปี
ค.ศ. 2017 -
0:11 - 0:14เหล่าสุกรประกวดดูมีอาการไม่ดีเท่าไหร่
-
0:14 - 0:19เกษตรกรรายงานว่าบรรดาสุกรมีไข้
และมีอาการตาอักเสบและน้ำมูกไหล -
0:19 - 0:22ในขณะที่เกษตรกรต่างกังวล
ว่าหมูจะเป็นอะไร -
0:22 - 0:28หน่วยอนามัยก็ห่วง
ว่าผู้ร่วมงานจะป่วยหรือเปล่า -
0:28 - 0:32เพราะบางคนก็สัมผัสกับหมู
แต่บางคนก็แทบไม่ได้เฉียดไปใกล้คอก -
0:32 - 0:38ไม่นาน ปรากฏว่าผู้ร่วมงาน 40 ราย
ถูกตรวจพบว่ามีเชื้อหวัดหมู -
0:38 - 0:41โดยส่วนใหญ่แล้ว สัตว์ที่ป่วย
จะไม่แพร่เชื้อมาสู่คน -
0:41 - 0:45แต่เมื่อมันเกิดขึ้น
การติดเชื้อแบบข้ามสายพันธุ์ -
0:45 - 0:47หรือการที่ไวรัสมีเจ้าบ้านสายพันธุ์ใหม่
-
0:47 - 0:50อาจเป็นจุดกำเนิด
ของการระบาดที่น่ากลัวได้ -
0:50 - 0:54แล้วเชื้อโรคจากสายพันธุ์หนึ่ง
ข้ามไปติดอีกสายพันธุ์หนึ่งได้อย่างไร -
0:54 - 0:58และทำไมการติดเชื้อข้ามสายพันธุ์
จึงอันตรายนัก -
0:58 - 1:03ไวรัสเป็นปรสิตของสิ่งมีชีวิตเกือบทุกชนิด
-
1:03 - 1:07พวกมันมีช่วงชีวิตสามช่วง
ในการดำรงชีวิตและสืบพันธุ์ -
1:07 - 1:11ได้แก่ การสัมผัสกับเจ้าบ้าน
แพร่เชื้อเข้าไป และเพิ่มจำนวน -
1:11 - 1:15จากนั้นก็แพร่กระจายไปยังเจ้าบ้านอื่น ๆ
-
1:15 - 1:18ยกตัวอย่างเช่น เชื้อหวัดในมนุษย์
-
1:18 - 1:21เริ่มแรก ไวรัสหวัดพบเข้ากับเจ้าบ้านใหม่
-
1:21 - 1:24และเดินทางเข้าไปในทางเดินหายใจ
-
1:24 - 1:27มันไม่ยากเท่าไหร่หรอก
แต่การมีชีวิตรอดในร่างกายใหม่นี้ -
1:27 - 1:31ไวรัสจะต้องฝังตัวเข้าไปให้สำเร็จ
-
1:31 - 1:34ก่อนที่จะถูกจับ
และทำลายโดยภูมิคุ้มกัน -
1:34 - 1:36เพื่อที่จะทำให้ภาระกิจนี้ลุล่วง
-
1:36 - 1:40ไวรัสวิวัฒนาการจนมีปฎิสัมพันธ์จำเพาะ
กับสายพันธุ์ที่เป็นเจ้าบ้าน -
1:40 - 1:43ไวรัสหวัดในคนปกคลุมไปด้วยโปรตีน
-
1:43 - 1:49ที่มีไว้จับรีเซปเตอร์ที่จำเพาะ
บนเซลล์ทางเดินหายใจของมนุษย์ -
1:49 - 1:54เมื่อมันเข้าไปในเซลล์ได้แล้ว
ไวรัสก็ทำการเจริญต่อไป -
1:54 - 1:56เพื่อที่จะปล้นกลไก
การเพิ่มจำนวนของเซลล์ -
1:56 - 1:59และเพิ่มจำนวนสารพันธุกรรมของมันเอง
-
1:59 - 2:04ตอนนี้ ไวรัสต้องการเพียงยับยั้ง
และหลบหลีกภูมิคุ้มกันของเจ้าบ้าน -
2:04 - 2:08ให้นานพอที่จะเพิ่มจำนวนได้มากพอ
และบุกเข้าไปในเซลล์อื่น ๆ -
2:08 - 2:12ถึงตอนนี้ เชื้อหวัดสามารถที่จะถูกส่งต่อ
ไปยังเหยื่อคนถัดไป -
2:12 - 2:16ผ่านการติดต่อทางสารคัดหลั่งที่มีเชื้อ
-
2:16 - 2:21อย่างไรก็ดี การไอจาม
ยังทำให้ไวรัสสัมผัสกับสัตว์เลี้ยง -
2:21 - 2:23พืช หรือกระทั่งอาหารเที่ยงของคุณ
-
2:23 - 2:29ไวรัสสัมผัสกับสายพันธุ์ใหม่ ๆ ตลอด
และมันก็พยายามที่จะบุกเข้าไป -
2:29 - 2:31บ่อยครั้ง มันทำไม่สำเร็จ
-
2:31 - 2:37ส่วนใหญ่ เจ้าบ้านสองชนิดนั้น
มักมีพันธุกรรมแตกต่างกันมากเกินไป -
2:37 - 2:39สำหรับไวรัสที่ปรับตัวมาเพื่อติดเชื้อในคน
-
2:39 - 2:43เซลล์ผักกาดคงจะแปลกเกินไป
และไม่ได้มีสภาวะน่าอยู่เท่าไร -
2:43 - 2:48แต่ก็มีไวรัสจำนวนมากมาย
ที่วนเวียนอยู่ในสิ่งแวดล้อม -
2:48 - 2:51และพวกมันก็มีศักยภาพ
ที่จะพบกับเจ้าบ้านใหม่ -
2:51 - 2:55และเพราะว่ามันเพิ่มจำนวนต่อเนื่อง
เป็นล้าน ๆ -
2:55 - 2:58พวกมันสามารถที่จะกลายพันธุ์อย่างสุ่ม
ได้อย่างรวดเร็ว -
2:58 - 3:02การกลายพันธุ์ส่วนใหญ่
ไม่มีผลหรืออาจทำให้มันตาย -
3:02 - 3:08แต่ในส่วนน้อย มันอาจทำให้เชื้อโรค
แพร่เข้าไปในเจ้าบ้านใหม่ได้ดีขึ้น -
3:08 - 3:13และโอกาสที่มันจะชนะ
และทำลายสารพันธุกรรมได้ก็เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ -
3:13 - 3:18หรือถ้าสายพันธุ์ใหม่มีความใกล้เคียง
กับเจ้าบ้านเดิมของไวัรัสนั้น -
3:18 - 3:20สำหรับไวรัสที่ปรับตัวเข้ากับ
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอีกชนิด -
3:20 - 3:24มันอาจพึ่งพาโชคจากการกลายพันธุ์
ไม่กี่ครั้งเพื่อติดเชื้อเข้าสู่คน -
3:24 - 3:27และไวรัสที่ปรับตัวเข้ากับลิงชิมแปนซี
-
3:27 - 3:33ญาติทางพันธุกรรมที่ใกล้ชิดกับเราที่สุด
อาจไม่ต้องปรับเปลี่ยนอะไรมากเลย -
3:33 - 3:36มันใช้มากกว่าเวลา
และความคล้ายกันทางพันธุกรรม -
3:36 - 3:38ที่จะทำให้การติดเชื้อข้ามสายพันธ์ุสำเร็จ
-
3:38 - 3:42ไวรัสบางชนิดอาจบุกเข้าสู่เซลล์
ของเจ้าบ้านใหม่ได้ง่ายดาย -
3:42 - 3:46แต่ไม่สามารถที่จะหลบหลีก
ภูมิคุ้มกันได้ -
3:46 - 3:50บ้างก็อาจพบกับความยุ่งยาก
กว่าจะติดต่อไปยังเจ้าบ้านใหม่ได้ -
3:50 - 3:53ยกตัวอย่างเช่น พวกมัน
อาจถูกส่งผ่านได้ ทางเลือดที่ติดเชื้อ -
3:53 - 3:55แต่ไม่ใช่น้ำลาย
-
3:55 - 3:59อย่างไรก็ดี เมื่อมันสามารถที่จะติดต่อ
ข้ามสายพันธุ์ได้สำเร็จ -
3:59 - 4:01ไวรัสจะอันตรายกว่าเดิม
-
4:01 - 4:04เมื่อมันสามารถเจริญได้
ในเจ้าบ้านสองชนิด -
4:04 - 4:09เชื้อก็มีโอกาสเป็นสองเท่า ที่จะกลายพันธุ์
จนเป็นไวรัสที่เก่งกาจกว่าเดิม -
4:09 - 4:14และการระบาดในเจ้าบ้านใหม่แต่ละชนิด
ก็มีโอกาสที่จะเพิ่มขึ้น -
4:14 - 4:17นักไวรัสวิทยาติดตามดูการกลายพันธุ์
-
4:17 - 4:21ที่อาจทำให้ไวรัสอย่างเชื้อหวัด
กระโดดข้ามสายพันธุ์เจ้าบ้าน -
4:21 - 4:26อย่างไรก็ดีการคาดคะเนความเป็นไปได้
ที่จะเกิดการระบาดเป็นสิ่งที่ท้าทายมาก -
4:26 - 4:31ไวรัสมีความหลากหลายมาก
และเราก็เพิ่งจะเริ่มเข้าใจมัน -
4:31 - 4:35นักวิจัยทำงานอย่างไม่หยุดหย่อน
เพื่อศึกษาชีววิทยาของเชื้อโรค -
4:35 - 4:39และติดตามเฝ้าระวังประชากร
เพื่อระบุการระบาดครั้งใหม่อย่างรวดเร็ว -
4:39 - 4:45พวกเขาก็จะสามารถพัฒนาวัคซีน
และคิดแนวทางหยุดยั้งโรคร้ายต่าง ๆ ได้
- Title:
- ไวรัสแพร่จากสัตว์เข้าสู่คนได้อย่างไร - เบน ลองดอน (Ben Longdon)
- Speaker:
- เบน ลองดอน (Ben Longdon)
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนแบบเต็มได้ที่: https://ed.ted.com/lessons/how-do-viruses-jump-from-animals-to-humans-ben-longdon
ที่งานเทศกาลแมรีแลนด์ในปี ค.ศ. 2017 เกษตรกรรายงานว่าบรรดาสุกรมีไข้และมีอาการตาอักเสบและน้ำมูกไหล ในขณะที่เกษตรกรต่างกังวลว่าหมูเป็นอะไร หน่วยอนามัยก็ห่วงว่าผู้ร่วมงานจะป่วยหรือเปล่า ไม่นาน ปรากฏว่าผู้ร่วมงาน 40 รายถูกตรวจพบว่ามีเชื้อหวัดหมู เชื้อโรคจากสายพันธุ์หนึ่งข้ามติดอีกสายพันธุ์ได้อย่างไร และทำไมการติดเชื้อข้ามสายพันธุ์จึงอันตรายนัก เบน ลองดอน อธิบาย
บทเรียนโดย Ben Longdon, อำนวยการผลิตโดย Cabong Studios
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:47
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | |
|
Pisitpong Boonsom accepted Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | |
|
|
Pisitpong Boonsom edited Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | |
|
|
Pisitpong Boonsom edited Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for How do viruses jump from animals to humans? |