< Return to Video

Ananda Shankar vecht tegen kanker met dans

  • 0:01 - 0:11
    (Muziek)
  • 0:43 - 0:46
    [Sanskriet]
  • 0:50 - 0:52
    Dit is een ode aan de moedergodin,
  • 0:52 - 0:55
    die de meesten van ons in India leren als kind.
  • 0:58 - 1:00
    Ik leerde het toen ik vier was
  • 1:00 - 1:03
    op mijn moeders knie.
  • 1:05 - 1:08
    Dat jaar liet ze me kennis maken met dans.
  • 1:08 - 1:10
    En zo begon
  • 1:10 - 1:13
    mijn affaire met klassieke dans.
  • 1:13 - 1:16
    Sindsdien -- al vier decennia nu --
  • 1:17 - 1:19
    ben ik opgeleid door de besten in het vakgebied,
  • 1:19 - 1:21
    heb opgetreden over de hele wereld,
  • 1:21 - 1:24
    les gegeven aan zowel jongeren als ouderen,
  • 1:24 - 1:26
    gecreëerd, samengewerkt,
  • 1:26 - 1:28
    gechoreografeerd,
  • 1:28 - 1:30
    en een rijk paneel gecreëerd
  • 1:30 - 1:33
    van kunstenaarschap, succes, en onderscheidingen.
  • 1:34 - 1:37
    De kroon op mijn werk was in 2007,
  • 1:37 - 1:39
    toen ik de op drie na hoogste
  • 1:39 - 1:41
    burgeronderscheiding in dit land, de Padmashri, ontving,
  • 1:41 - 1:43
    voor mijn bijdrage aan de kunst.
  • 1:43 - 1:46
    (Applaus)
  • 1:47 - 1:50
    Maar niets, niets bereidde me voor
  • 1:50 - 1:53
    op wat ik zou horen
  • 1:53 - 1:56
    op 1 july, 2008.
  • 1:56 - 1:59
    Ik hoorde het woord "carcinoma."
  • 1:59 - 2:02
    Ja, borstkanker.
  • 2:02 - 2:05
    Terwijl ik met stomheid geslagen in de spreekkamer van de arts zat,
  • 2:07 - 2:09
    hoorde ik andere woorden,
  • 2:09 - 2:12
    "kanker", "stadium", "graad".
  • 2:12 - 2:14
    Tot dan toe was kanker [cancer, kreeft], het sterrenbeeld
  • 2:14 - 2:16
    van mijn vriendin,
  • 2:16 - 2:19
    stadium [stage, podium] was waar ik op optrad,
  • 2:19 - 2:22
    en een graad [grade, cijfer] was wat ik op school kreeg.
  • 2:24 - 2:26
    Die dag, realiseerde ik me
  • 2:26 - 2:29
    dat ik een onwelkome, onuitgenodigde
  • 2:29 - 2:32
    nieuwe levenspartner had.
  • 2:32 - 2:34
    Als danseres,
  • 2:34 - 2:37
    ken ik de negen rasas ofwel de navarasas:
  • 2:37 - 2:39
    woede, moed,
  • 2:39 - 2:41
    walging, humor
  • 2:41 - 2:43
    en angst.
  • 2:43 - 2:45
    En ik dacht dat ik wist wat angst was.
  • 2:45 - 2:48
    Die dag leerde ik wat angst was.
  • 2:49 - 2:52
    Overweldigd door de afschuwelijkheid ervan
  • 2:52 - 2:54
    en het totale gevoel van controleverlies,
  • 2:54 - 2:56
    vergoot ik vele tranen
  • 2:56 - 2:59
    en ik vroeg mijn lieve echtgenoot, Jayant.
  • 2:59 - 3:02
    Ik zei, "Is dit het? Is dit het einde van de weg?
  • 3:02 - 3:05
    Is dit het einde van mijn dans?"
  • 3:05 - 3:08
    En hij, positieve geest dat hij is,
  • 3:08 - 3:11
    zei, "Nee, dit is slechts een pauze,
  • 3:11 - 3:13
    een pauze voor zo long as de behandeling duurt,
  • 3:13 - 3:16
    en je zult weer terugkeren om te doen wat jij het beste doet."
  • 3:17 - 3:19
    Ik realiseerde me toen
  • 3:19 - 3:22
    dat ik, die dacht dat ik volledige controle had over mijn leven,
  • 3:22 - 3:25
    slechts controle had over drie dingen:
  • 3:25 - 3:28
    Mijn gedachten, mijn geest --
  • 3:28 - 3:30
    de beelden die opgeroepen werden door deze gedachten --
  • 3:30 - 3:33
    en de daden die er hun oorsprong in vonden.
  • 3:33 - 3:35
    Hier was ik dan, zwelgend
  • 3:35 - 3:37
    in een draaikolk van emoties
  • 3:37 - 3:39
    en depressie en wat al niet meer,
  • 3:39 - 3:42
    met de afschuwelijkheid van de situatie,
  • 3:42 - 3:45
    en ik wilde naar een plaats van genezing, gezondheid, en geluk.
  • 3:46 - 3:48
    Ik wilde weg van waar ik was
  • 3:48 - 3:50
    naar daar waar ik wilde zijn,
  • 3:50 - 3:53
    en daarvoor had ik iets nodig.
  • 3:53 - 3:56
    Ik had iets nodig dat me van dit alles weg zou trekken.
  • 3:56 - 3:58
    Dus ik droogde mijn tranen,
  • 3:58 - 4:01
    en kondigde aan, aan de hele wereld ...
  • 4:01 - 4:04
    Ik zei, "Kanker is maar één pagina in mijn leven,
  • 4:04 - 4:07
    en ik sta niet toe dat deze pagina invloed heeft op de rest van mijn leven."
  • 4:08 - 4:10
    Ik verkondigde ook, aan de hele wereld,
  • 4:10 - 4:12
    dat ik het uit zou zitten,
  • 4:12 - 4:14
    en dat de kanker mij niet zou laten overheersen.
  • 4:14 - 4:16
    Maar om te gaan van waar ik was
  • 4:16 - 4:18
    naar waar ik wilde zijn,
  • 4:18 - 4:20
    had ik iets nodig.
  • 4:20 - 4:22
    Ik had een anker nodig, een beeld,
  • 4:22 - 4:24
    een haak
  • 4:24 - 4:26
    om dit proces aan op te hangen,
  • 4:26 - 4:29
    zodat ik van daaruit kon beginnen.
  • 4:29 - 4:32
    En ik ontdekte dat in mijn dansen,
  • 4:33 - 4:35
    mijn dans, mijn kracht, mijn energie, mijn passie,
  • 4:35 - 4:37
    mijn levensadem zelf.
  • 4:38 - 4:40
    Maar het was niet makkelijk.
  • 4:40 - 4:43
    Geloof me, het was zeker niet makkelijk.
  • 4:43 - 4:45
    Hoe bewaar je vrolijkheid
  • 4:45 - 4:47
    wanneer je van prachtig
  • 4:47 - 4:50
    naar kaal gaat in drie dagen?
  • 4:50 - 4:53
    Hoe voel je geen wanhoop
  • 4:53 - 4:56
    wanneer, het lichaam aangetast door chemotherapie,
  • 4:56 - 4:59
    gewoonweg een trap oplopen een pure martelgang is,
  • 4:59 - 5:02
    voor iemand zoals ik, die drie uur lang kon dansen?
  • 5:04 - 5:06
    Hoe word je niet overweldigd
  • 5:06 - 5:09
    door de wanhoop en ellende ervan?
  • 5:09 - 5:12
    Het enige dat ik wilde doen was me opkrullen en huilen.
  • 5:12 - 5:14
    Maar ik bleef mezelf zeggen dat angst en tranen
  • 5:14 - 5:17
    opties waren die ik niet had.
  • 5:17 - 5:20
    Dus ik sleepte mezelf naar mijn dansstudio,
  • 5:20 - 5:23
    lichaam, geest en ziel, elke dag de dansstudio in,
  • 5:23 - 5:25
    en al die dingen leren die ik leerde
  • 5:25 - 5:27
    toen ik vier was, helemaal opnieuw,
  • 5:27 - 5:30
    herwerkt, herleerd, hergegroepeerd.
  • 5:30 - 5:33
    Het was ondraaglijk pijnlijk, maar ik deed het.
  • 5:33 - 5:35
    Moeilijk.
  • 5:36 - 5:39
    Ik richtte me op mijn mudras,
  • 5:39 - 5:41
    op de beeldspraak van mijn dans,
  • 5:41 - 5:43
    op de poezie en de metafoor
  • 5:43 - 5:45
    en de filosofie van de dans zelf.
  • 5:45 - 5:47
    En langzaam bewoog ik weg
  • 5:47 - 5:50
    van die ellendige gemoedstoestand.
  • 5:51 - 5:53
    Maar ik had nog iets anders nodig.
  • 5:53 - 5:56
    Ik had iets nodig om nog net iets verder te kunnen gaan.
  • 5:56 - 5:58
    En ik vond het in die metafoor
  • 5:58 - 6:01
    die ik had geleerd van mijn moeder toen ik vier was.
  • 6:01 - 6:04
    De metafoor Mahishasura Mardhini,
  • 6:04 - 6:06
    van Durga.
  • 6:06 - 6:09
    Durga, de moedergodin, zij zonder angst,
  • 6:09 - 6:12
    gemaakt door het pantheon van Hindoegoden.
  • 6:12 - 6:15
    Durga, schitterend, versierd, prachtig,
  • 6:16 - 6:18
    haar 18 armen
  • 6:18 - 6:20
    klaar voor oorlog,
  • 6:20 - 6:23
    terwijl ze schrijlings haar leeuw bereed
  • 6:23 - 6:26
    naar het slagveld om Mahishasur te vernietigen.
  • 6:27 - 6:29
    Durga, het toppunt
  • 6:29 - 6:31
    van creatieve vrouwelijke energie,
  • 6:31 - 6:33
    ofwel shakti.
  • 6:33 - 6:35
    Durga, zij zonder angst.
  • 6:35 - 6:37
    Ik maakte dat beeld van Durga
  • 6:37 - 6:39
    en al haar attributen, alle nuances,
  • 6:39 - 6:41
    mijn eigen beeld.
  • 6:41 - 6:44
    Door de kracht van de symboliek van een mythe
  • 6:44 - 6:47
    en de passie van mijn opleiding,
  • 6:47 - 6:50
    bracht ik een vlijmscherpe focus aan in mijn dans.
  • 6:50 - 6:52
    Vlijmscherpe focus die zo ver ging
  • 6:52 - 6:55
    dat ik een paar weken na de operatie al danste.
  • 6:55 - 6:58
    Ik danste door rondes van chemo en bestraling,
  • 6:58 - 7:01
    tot groot ongenoegen van mijn oncoloog.
  • 7:01 - 7:03
    Ik danste tussen rondes van chemo en bestraling
  • 7:03 - 7:05
    en kreeg hem zo ver dat hij het inpaste
  • 7:05 - 7:08
    in mijn schema van dansoptredens.
  • 7:10 - 7:12
    Wat ik had gedaan
  • 7:12 - 7:14
    was ik was weggeschakeld van de kanker
  • 7:14 - 7:17
    en ingeschakeld in mijn dans.
  • 7:18 - 7:21
    Ja, de kanker had slechts één pagina in mijn leven beslagen.
  • 7:23 - 7:25
    Mijn verhaal
  • 7:25 - 7:27
    is een verhaal over het overwinnen van tegenslagen,
  • 7:27 - 7:29
    obstakels en uitdagingen
  • 7:29 - 7:31
    die het leven op je pad gooit.
  • 7:31 - 7:34
    Mijn verhaal is de kracht van de gedachte.
  • 7:34 - 7:37
    Mijn verhaal is de kracht van de keuze.
  • 7:37 - 7:39
    Het is de kracht van focus.
  • 7:39 - 7:42
    Het is de kracht van het onszelf
  • 7:42 - 7:45
    onder de aandacht brengen van iets dat je zo beweegt,
  • 7:45 - 7:47
    zo ontroert,
  • 7:47 - 7:50
    dat zelfs iets als kanker onbelangrijk wordt.
  • 7:50 - 7:52
    Mijn verhaal is de kracht van een metafoor.
  • 7:52 - 7:54
    Het is de kracht van een beeld.
  • 7:54 - 7:56
    Mijn beeld was dat van Durga,
  • 7:56 - 7:59
    Durga, zij zonder angst.
  • 7:59 - 8:01
    Ze werd ook Simhanandini genoemd,
  • 8:01 - 8:03
    zij die de leeuw bereed.
  • 8:05 - 8:07
    Terwijl ik wegrijd,
  • 8:07 - 8:09
    mijn eigen innerlijke kracht berijd,
  • 8:09 - 8:11
    mijn eigen innerlijke veerkracht,
  • 8:11 - 8:14
    gewapend als ik ben met wat medicijnen kunnen doen
  • 8:14 - 8:16
    en doorga met de behandeling,
  • 8:16 - 8:18
    terwijl ik het kankerslagveld oprijd,
  • 8:18 - 8:21
    mijn opstandige cellen vragend zich te gedragen,
  • 8:23 - 8:26
    wil ik bekend staan, niet als iemand die kanker overleefd heeft,
  • 8:26 - 8:28
    maar als iemand die kanker verslagen heeft.
  • 8:28 - 8:30
    Ik presenteer u een deel van dat werk
  • 8:30 - 8:33
    "Simhanandini."
  • 8:33 - 8:36
    (Applaus)
  • 8:36 - 8:45
    (Muziek)
  • 15:09 - 15:44
    (Applaus)
Title:
Ananda Shankar vecht tegen kanker met dans
Speaker:
Ananda Shankar Jayant
Description:

Bij de bekende klassiek Indiase danseres Ananda Shankar Jayant werd kanker vastgesteld in 2008. Ze vertelt haar persoonlijke verhaal, hoe ze de ziekte niet alleen confronteerde, maar zich erdoorheen danste, en ze geeft een uitvoering waarin ze de metafoor van kracht toont die het haar hielp doen.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
15:46
E. B. added a translation

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.