Vì sao nên đọc vở kịch "Giông Tố" của Shakespeare? - Iseult Gillespie

Xem toàn bộ bài học tại: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-shakespeare-s-the-tempest-iseult-gillespie

Những tiếng sấm và tia sét làm sáng bừng một vùng biển, khi một con tàu chao đảo trên sóng. Không phải một cơn bão bình thường, nó dữ dội và đầy thù hận, và là tiền đề cho vở kịch bí ẩn nhất của Shakespeare. Vì sao vở kịch này vẫn gây được tiếng vang với độc giả ngày nay? Hãy cùng Iseult Gillespie tìm câu trả lời.

Bài học của Iseult Gillespie, đạo diễn bởi Héloïse Dorsan Rachet.

Những tiếng sấm và tia sét
làm sáng bừng một vùng biển,

khi một con tàu
chao đảo trên sóng.

Không phải một cơn bão bình thường,
nó dữ dội và đầy thù hận,

và là tiền đề cho
vở kịch bí ẩn nhất của Shakespeare.

Khi trời quang trở lại,
ta như đến với một thế giới

dường như rất xa xôi nhưng lại đầy
những bận tâm quen thuộc

về tự do, quyền lực và sự kiểm soát.

Giông Tố lấy bối cảnh
tại một hòn đảo hoang huyền bí

được cai trị bởi phép thuật và sức mạnh
của Prospero, Công tước Milan bị lưu đày.

Bị người em trai Antonio phản bội,
Prospero bị bỏ mặc trên hòn đảo

suốt mười hai năm với con gái Miranda
và những cuốn sách yêu quý.

Khoảng thời gian đó,
hắn đã học được phép thuật

và sử dụng nó để thu phục
những linh hồn bị giam giữ nơi đây.

Hắn cũng cai quản
người trần duy nhất ở đảo,

tên Caliban tuyệt vọng và bị quỷ ám.

Sau nhiều năm ủ mưu trả thù, cuối cùng,
kẻ thù của Prospero đã xuất hiện.

Với sự giúp đỡ
của linh hồn Ariel,

pháp sư đã đánh chìm con tàu
của người em và cuốn thủy thủ vào bờ.

Kế hoạch của Prospero, thậm chí,
còn dùng đến cả tình yêu của con gái,

dự tính để cho cô say đắm
chàng hoàng tử gặp nạn Ferdinand.

Và trong khi Prospero và Ariel
tiếp cận Antonio,

Caliban nhập bọn với
những tên thủy thủ say rượu,

ấp ủ một âm mưu nực cười
nhằm thôn tính hòn đảo.

Vở kịch bóc trần những khao khát,
ham muốn cơ bản nhất trong xã hội,

nơi mỗi phe phái
đều khao khát quyền lực

bất kể địa vị, dân tộc, hay số phận.

Shakespeare biết rằng
quyền lực luôn là mục tiêu di động;

và khi những góc khuất
của nhân vật được tiết lộ,

ta bắt đầu tự hỏi
liệu vòng luẩn quẩn có bao giờ kết thúc?

Dù bị Antonio đối xử bất công,

Prospero, từ lâu, đã tỏ ra
lạm quyền trên đảo,

vơ vét phép thuật và tài nguyên
cho bản thân.

Caliban cực kỳ phẫn nộ
với việc tiếp quản này.

Con trai của Sycorax,

phù thủy trước đây
cai trị hòn đảo,

ban đầu đã giúp đỡ
những kẻ lưu vong tìm chỗ đứng.

Nhưng kể từ khi bị biến thành nô lệ,
hắn giận dữ và hối hận vô bờ.

"Và sau đó ta yêu thương ngươi./
Và chỉ cho ngươi

tất cả những phẩm chất/
Những mùa xuân đến,

những hồ nước muối,
nơi cằn cỗi và màu mỡ./

Ta nguyền rủa như thế đấy!"

Giọng nói vang vọng
cùng cơn phẫn nộ sục sôi,

Caliban liên tục nhắc Prospero
về những gì đã xảy ra:

Hòn đảo này thuộc về Sycorax - mẹ ta,
người ta yêu thương nhất.

Song, Sycorax cũng đã lợi dụng hòn đảo,

và giam cầm linh hồn Ariel
cho tới khi được Prospero giải thoát.

Giờ đây, Ariel phục tùng hắn để trả ơn
và hy vọng tìm lại tự do,

trong khi Caliban bị bắt
làm nô lệ mãi mãi

hay ít nhất là khhi
Prospero còn nắm quyền.

Vì nhiều lý do,
"Giông tố" thường được xem

là tác phẩm khai phá
của chủ nghĩa thực dân

và những tình huống oái ăm
về đạo đức

xảy đến với những người đồng hành
của "thế giới dũng cảm mới"

Câu hỏi về quyền lực và công lý
được đặt ra xuyên suốt vở kịch:

Liệu Caliban có phải
chủ nhân chính đáng của vùng đất?

Liệu Ariel có được tự do?

Và Prospero có phải
kẻ đứng đầu đầy quyền lực

hay còn một ma lực bí ẩn khác,
nằm ngoài nhận thức của tất cả?

Xuyên suốt vở kịch,

Ariel liên tục nhắc nhở Prospero
về sự tự hắn còn mắc nợ.

Nhưng câu hỏi đặt ra là
liệu kẻ nắm quyền

có từ bỏ sự kìm kẹp.

Câu hỏi về việc kết thúc một triều đại
được gửi gắm mạnh mẽ trong "Giông tố"

được cho là vở kịch
cuối cùng của Shakespeare.

Bằng nhiều cách, hành động của Prospero
đã tạo nên tính giải trí vĩ đại,

hắn ấp ủ những âm mưu
điều khiển người xung quanh,

và mê hoặc những nhân vật
cũng như khán giả.

Nhưng vào lúc kết thúc
màn thể hiện năng lực và thao túng.

những lời cuối của Prospero cho thấy

hắn cũng bị chính khán giả hạ thấp

và sức mạnh họ nắm giữ
trước những tạo tác của hắn.

"Sự tiếp sức tuyệt vời của ngươi./
Hơi thở nhẹ nhàng của ngươi./

Hoặc lắp đầy
hoặc ngăn trở kế hoạch của ta./

Để được hài lòng."

Điều cho thấy vai trò của Shakespeare
như một nghệ sĩ tuyệt vời

người từ bỏ chính mình,
để công chúng tán thưởng.