< Return to Video

Hızlı değil, bilinçli şekilde başarısız olun

  • 0:00 - 0:04
    [Yetişkinlere yönelik dil içerir.
    İzleyicinin bilgisine sunulur.]
  • 0:04 - 0:09
    Milattan önce 800 yılına gitseydik
  • 0:09 - 0:12
    Yunanistan'da, işlerinde başarısız
    olmuş tüccarların
  • 0:12 - 0:17
    pazarda kafalarına sepet geçirilip
    oturtulduklarını görürdük.
  • 0:18 - 0:20
    Eski İtalya'da,
  • 0:20 - 0:23
    ödenmemiş borçları olan iş sahiplerini
  • 0:23 - 0:27
    şehir meydanına çırılçıplak
    bir şekilde götürülüp
  • 0:27 - 0:30
    kalabalık onlarla alay ederken
  • 0:30 - 0:33
    popolarını özel bir taşa vurdurturlardı.
  • 0:34 - 0:37
    17. yüzyıl Fransa'sında
  • 0:37 - 0:41
    başarısız iş sahipleri
    pazarın merkezine götürülüp
  • 0:41 - 0:44
    işlerinin iflasları anons edilirdi.
  • 0:44 - 0:48
    Hapis cezası almamak için
  • 0:48 - 0:50
    yeşil bone takarak gezmeleri gerekirdi
  • 0:50 - 0:53
    ki herkes başarısız olduklarını bilsin.
  • 0:54 - 0:57
    Bunlar tabii ki aşırı örnekler.
  • 0:57 - 0:59
    Fakat hatırlamak gerekir ki
  • 0:59 - 1:03
    birinin başarısızlığını cezalandırırken
  • 1:03 - 1:06
    inovasyon ve iş yaratımını,
  • 1:06 - 1:09
    yani bir ülkenin ekonomik büyümesinin
    yollarını bastırırız.
  • 1:10 - 1:16
    Zaman geçti ve bugün başarısız
    girişimcileri aşağılamıyoruz.
  • 1:16 - 1:19
    Onlar da başarısızlıklarını
    sosyal medyada yayınlamıyorlar.
  • 1:20 - 1:26
    Hatta bence hepimiz
    başarısızlığın acısını biliyoruz.
  • 1:26 - 1:29
    Fakat bu deneyimlerin
    detaylarını paylaşmıyoruz.
  • 1:29 - 1:33
    Bunu çok iyi anlıyorum, arkadaşlar,
    ben de o yollardan geçtim.
  • 1:33 - 1:35
    İflas eden bir işletmem vardı
  • 1:35 - 1:39
    ve o hikayeyi anlatmak
    inanılmaz derecede zordu.
  • 1:39 - 1:44
    Hatta yedi sene, çokça zafiyet,
  • 1:44 - 1:46
    ve arkadaşlarımın desteği gerekti.
  • 1:47 - 1:49
    Benim başarısızlık hikayem böyle.
  • 1:49 - 1:54
    Üniversitede, işletme okurken
    bir grup yerli kadınla tanıştım.
  • 1:54 - 2:00
    Meksika'nın ortasında, Puebla eyaletinde
    yoksul bir kırsal toplulukta yaşıyorlardı.
  • 2:00 - 2:03
    Çok güzel el işi ürünler yapıyorlardı.
  • 2:03 - 2:06
    Onlarla tanışıp işlerini gördüğümde
  • 2:06 - 2:08
    yardım etmek istediğime karar verdim.
  • 2:09 - 2:12
    Birkaç arkadaşımla
    sosyal bir girişim kurdum.
  • 2:12 - 2:16
    Amacım bu kadınlara bir
    gelir kaynağı yaratmak
  • 2:16 - 2:18
    ve yaşam kalitelerini arttırmaktı.
  • 2:19 - 2:22
    Her şeyi kitabına göre yaptık,
  • 2:22 - 2:24
    işletme fakültesinde öğrendiğimiz gibi.
  • 2:25 - 2:26
    Yatırımcılar bulduk
  • 2:26 - 2:32
    işi kurmak ve kadınları eğitmek
    için çok zaman harcadık.
  • 2:32 - 2:35
    Sonunda acemi olduğumuzu anladık.
  • 2:35 - 2:39
    El işi ürünler satmıyordu
  • 2:39 - 2:43
    ve yaptığımız finansal plan
    hiç gerçekçi değildi.
  • 2:43 - 2:48
    Hatta yıllarca maaş almadan çalıştık,
  • 2:48 - 2:50
    bir mucize olacağını,
  • 2:50 - 2:53
    büyülü bir şekilde bir alıcının gelip
  • 2:53 - 2:55
    işletmemizin karlı olmasını
    sağlayacağını umarak.
  • 2:56 - 2:58
    Bu mucize asla gerçekleşmedi.
  • 2:59 - 3:02
    Sonunda işi kapatmamız gerekti
  • 3:02 - 3:04
    ve kalbim kırılmıştı.
  • 3:05 - 3:08
    Her şeyi, zanaatkarların hayatına
  • 3:08 - 3:10
    pozitif bir katkı sağlamak
    için başlatmıştım.
  • 3:10 - 3:13
    Ve tam tersini yapmış gibi hissettim.
  • 3:14 - 3:16
    O kadar suçlu hissettim ki
  • 3:16 - 3:18
    bu başarısızlığı, sohbetlerimden
  • 3:18 - 3:23
    ve özgeçmişimden yıllarca saklamaya
    karar verdim.
  • 3:23 - 3:25
    Başarısız olmuş başka bir
    girişimci tanımıyordum
  • 3:25 - 3:29
    ve kendimi dünyadaki
    tek kaybeden sanıyordum.
  • 3:30 - 3:35
    Bir gece, yedi yıl sonra,
    birkaç arkadaşımla dışarıdaydım
  • 3:35 - 3:38
    ve girişimci yaşamından konuşuyorduk.
  • 3:38 - 3:42
    Doğal olarak konu başarısızlığa geldi.
  • 3:42 - 3:47
    İflas eden işimin hikayesini
    itiraf etmeye karar verdim.
  • 3:47 - 3:50
    Onlar da benzer hikayeler paylaştılar.
  • 3:50 - 3:55
    O anda, bir düşünce aklımda netleşti:
  • 3:55 - 3:57
    Arkadaşlarımın hepsi birer fiyaskoydu.
  • 3:57 - 3:59
    (Kahkahalar)
  • 3:59 - 4:02
    Ciddi olmak gerekirse o gece farkettim ki
  • 4:02 - 4:06
    A) Dünyadaki tek kaybeden ben değilmişim
  • 4:06 - 4:10
    ve B) Hepimizin gizli
    başarısızlıkları varmış.
  • 4:11 - 4:12
    Eğer yanlışsam lütfen söyleyin.
  • 4:14 - 4:18
    O gece benim için şeytan çıkarmak gibiydi.
  • 4:18 - 4:23
    Farkettim ki başarısızlığınızı paylaşmak
    sizi daha güçlü yapar, daha zayıf değil.
  • 4:23 - 4:26
    Zaafiyetlerime açık olmak
  • 4:26 - 4:30
    diğerleriyle daha derin ve
    anlamlı bir şekilde bağlanmamı
  • 4:30 - 4:34
    ve önceden öğrenemeyeceğim
    hayat derslerini sahiplenmemi sağladı.
  • 4:35 - 4:37
    Bu deneyimin
  • 4:37 - 4:41
    yürümeyen işlerin hikayelerini
    anlatmamın bir sonucu olarak
  • 4:41 - 4:43
    başkalarının kendi başarısızlık
    hikayelerini anlatabileceği
  • 4:43 - 4:46
    bir etkinlik platformu
    kurmaya karar verdik.
  • 4:46 - 4:49
    Adını da Fuckup Nights koyduk.
  • 4:50 - 4:53
    Yıllar sonra, başarısızlığın hikayesine
  • 4:53 - 4:56
    ve onun iş, insanlar ve topluluk
    üzerindeki etkilerine adanmış
  • 4:56 - 4:59
    bir araştırma merkezi kurduk,
  • 4:59 - 5:04
    havalı isimleri sevdiğimizden
    adını Failure Institute koyduk.
  • 5:05 - 5:07
    Bir girişimicinin sahneye çıkıp
  • 5:08 - 5:10
    başarısızlık hikayesini anlattığında
  • 5:10 - 5:12
    bu deneyimden keyif alabiliyor olması
  • 5:12 - 5:15
    çok şaşırtıcıydı.
  • 5:16 - 5:18
    Geçmişte olduğu gibi
  • 5:18 - 5:22
    bir utanç veya mahcubiyet
    anı olması gerekmiyordu.
  • 5:22 - 5:24
    Çıkarılan dersleri paylaşmak
  • 5:24 - 5:26
    ve empati yapmak için bir fırsat.
  • 5:26 - 5:28
    Şunu da fark ettik ki
  • 5:28 - 5:33
    bir ekibin üyeleri başarısızlıklarını
    paylaştıklarında büyü gerçekleşir.
  • 5:33 - 5:37
    Aralarındaki bağlar güçlenir
    ve işbirliği yapmak kolaylaşır.
  • 5:38 - 5:40
    Etkinlik ve araştırma projelerimizde
  • 5:40 - 5:43
    enteresan gerçekler keşfettik.
  • 5:43 - 5:47
    Örneğin bir işletme iflas ettiğinde
  • 5:47 - 5:49
    erkekler ve kadınlar
    farklı tepkiler gösterir.
  • 5:49 - 5:52
    Erkekler arasında en yaygın tepki
  • 5:52 - 5:56
    iflasın ilk yılı içerisinde
    farklı bir sektörde
  • 5:56 - 5:58
    yeni bir iş kurmak iken
  • 5:58 - 6:01
    kadınlar iş aramaya karar verip
  • 6:01 - 6:04
    yeni bir iş kurmayı erteliyorlar.
  • 6:04 - 6:06
    Bizim hipotezimiz şu ki
  • 6:07 - 6:11
    bunun sebebi kadınların kimlik hırsızı
    sendromuna yakalanmalaya yakınlıkları.
  • 6:11 - 6:16
    İyi bir girişimci olmak için başka
    bir şeye ihtiyacımız varmış gibi gelir.
  • 6:16 - 6:22
    Fakat pek çok kez kadınların
    gereken her şeye sahip olduğunu gördüm.
  • 6:22 - 6:24
    Sadece o adımı atmamız gerekir.
  • 6:25 - 6:26
    Erkekler için ise
  • 6:26 - 6:30
    yeterli bilgiye sahip olduklarını düşünüp
  • 6:31 - 6:35
    daha fazla şans ile başka yerde tekrar
    denemenin daha yaygın olduğunu gördük.
  • 6:36 - 6:38
    Başka bir enteresan bulgu ise
  • 6:38 - 6:43
    girişimcilerin başarısızlıkla nasıl baş
    ettiğinin bölgelere göre değişmesi.
  • 6:44 - 6:46
    Örneğin Amerika kıtasında bir işin
  • 6:46 - 6:49
    iflasının ardından yapılan en yaygın tepki
  • 6:49 - 6:52
    okula geri dönmek.
  • 6:52 - 6:56
    Avrupa'da ise en yaygın tepki
    bir terapist aramak.
  • 6:56 - 6:59
    (Kahkahalar)
  • 6:59 - 7:03
    İflastan sonraki tepkilerden
    hangisi daha iyi emin değiliz
  • 7:03 - 7:07
    fakat bu ileride araştıracağımız bir konu.
  • 7:08 - 7:11
    Başka bir enteresan bulgu da
  • 7:11 - 7:17
    kamu politikasının başarısız girişimciler
    üzerindeki derin etkisi.
  • 7:17 - 7:19
    Örneğin ülkem Meksika'da
  • 7:19 - 7:23
    düzenleyici çevre o kadar zor ki
  • 7:23 - 7:28
    bir işi kapatmak çok fazla
    zaman ve paranıza mal olabilir.
  • 7:28 - 7:30
    Para ile başlayalım.
  • 7:30 - 7:32
    En iyi senaryoda
  • 7:32 - 7:35
    ortaklarınızla, sağlayıcılarınızla,
    müşterilerinizle,
  • 7:35 - 7:38
    çalışanlarınızla bir probleminiz yoksa
  • 7:38 - 7:40
    en iyi senaryoda
  • 7:40 - 7:44
    işletmenizi kapatmak
    size 2.000 dolara mal olur.
  • 7:44 - 7:46
    Bu Meksika'da çok büyük bir para.
  • 7:46 - 7:48
    Asgari ücretle çalışan birisinin
  • 7:48 - 7:52
    bu miktarı biriktirmesi için
    15 ay çalışması gerekir.
  • 7:53 - 7:55
    Şimdi de zamandan bahsedelim.
  • 7:55 - 7:58
    Bildiğiniz gibi
    gelişmekte olan ülkelerin çoğunda
  • 7:58 - 8:02
    bir şirketin ortalama ömrü iki yıldır.
  • 8:03 - 8:09
    Meksika'da bir işi resmi olarak
    kapatmak iki yıl sürer.
  • 8:10 - 8:13
    Bir işin ortalama ömrü
  • 8:13 - 8:18
    kapatmakla geçen süre yakınsa ne olur?
  • 8:19 - 8:22
    Tabii ki iş yaratma cesaretini kırar
  • 8:22 - 8:24
    ve kayıt dışı ekonomiyi teşvik eder.
  • 8:25 - 8:27
    Hatta ekonometrik çalışmalar kanıtladı ki
  • 8:27 - 8:33
    iflas ilan etme süre ve maliyeti azaldıkça
  • 8:33 - 8:36
    pazara giren yeni şirketlerin
    sayısı artar.
  • 8:36 - 8:39
    Bu sebepten, 2017 yılında
  • 8:39 - 8:43
    Meksika'da resmi olarak iş kapatmak için
  • 8:43 - 8:47
    bir dizi kamu politikası tavsiyesi sunduk.
  • 8:47 - 8:49
    Tüm bir sene için
  • 8:49 - 8:52
    ülkenin her tarafından girişimcilerle
  • 8:52 - 8:54
    ve meclis ile çalıştık.
  • 8:54 - 8:57
    İyi haber şu ki yasanın değişmesine
    yardımcı olduk.
  • 8:58 - 8:59
    Yehu!
  • 8:59 - 9:02
    (Alkışlar)
  • 9:03 - 9:06
    Yeni yasa uygulanmaya başladığında
  • 9:06 - 9:11
    girişimciler internet üzerinden
    işlerini kapatabilecek,
  • 9:11 - 9:14
    daha hızlı ve ucuz bir şekilde.
  • 9:15 - 9:17
    (İç çeker)
  • 9:17 - 9:19
    Fuckup Nights'ı icat ettiğimiz gece
  • 9:19 - 9:23
    bu hareketin bu kadar
    büyüyeceğini tahmin etmemiştik.
  • 9:24 - 9:27
    Şu anda 80 ülkedeyiz.
  • 9:27 - 9:30
    O zaman, tek amacımız
  • 9:30 - 9:33
    başarısızlık konusunu masaya yatırmaktı.
  • 9:33 - 9:37
    Başarısızlığın konuşulması gereken bir şey
    olduğunu arkadaşlarımıza göstermek.
  • 9:37 - 9:41
    Eskiden olduğu gibi
    bir aşağılama sebebi
  • 9:41 - 9:44
    veya bazılarının dediği gibi
    kutlama sebebi değil.
  • 9:45 - 9:48
    Hatta bir şey itiraf etmek istiyorum.
  • 9:49 - 9:53
    Silikon Vadisi tiplerini ve öğrencilerini
  • 9:53 - 9:59
    hızlı ve sık başarısız olmayı önemsiz
    görüp bobürlendiklerinde utanıyorum.
  • 9:59 - 10:04
    Çünkü bence "hızlı başarısız olmak"
    sloganının karanlık bir tarafı var.
  • 10:05 - 10:09
    Tabii ki hızlı başarısız olmak
    öğrendirmeyi hızlandırmanın
  • 10:09 - 10:11
    ve zaman kaybetmeyi önlemenin bir yolu.
  • 10:11 - 10:15
    Fakat hızlı kaybetmenin
  • 10:15 - 10:18
    girişimcilere tek seçenekmiş
    gibi göstermenin
  • 10:18 - 10:20
    tembelliği teşvik etmesinden korkuyorum.
  • 10:20 - 10:24
    Girişimcileri erkenden pes etmeye
    teşvik ediyor olabiliriz.
  • 10:24 - 10:27
    Hızlı kaybetme kültürünün
  • 10:27 - 10:31
    bir işi iflas ettirmenin
    yıkıcı sonuçlarını
  • 10:31 - 10:33
    minimize etme ihtimalinden de korkuyorum.
  • 10:34 - 10:37
    Örneğin sosyal girişimim kapandığında
  • 10:37 - 10:43
    en kötü kısmı, yerel halka dönüp
  • 10:43 - 10:46
    o kadınlara işimin battığını
  • 10:46 - 10:47
    ve benim hatam olduğunu söylememdi.
  • 10:48 - 10:53
    Bazılarına göre bu benim için
    iyi bir öğrenme fırsatı gibi görünebilir
  • 10:53 - 10:56
    fakat aslında bu işin kapanması
  • 10:56 - 10:59
    bundan çok daha fazlasını temsil ediyordu.
  • 11:00 - 11:03
    O kadınların gerçekten ihtiyacı olan
  • 11:03 - 11:05
    gelirlerinin durması demekti.
  • 11:06 - 11:09
    Bu nedenle bir şey önermek istiyorum.
  • 11:09 - 11:13
    Başarısız girişimcileri topluluk önünde
  • 11:13 - 11:16
    aşağılamaktan vazgeçtiğimiz gibi
  • 11:16 - 11:22
    başarısız olmanın her zaman iyi olduğu
    düşüncesinden de vazgeçmeliyiz.
  • 11:22 - 11:25
    Yeni bir slogan önermek istiyorum:
  • 11:25 - 11:27
    bilinçli şekilde başarısız olun.
  • 11:28 - 11:31
    Unutmayın ki işletmeler
    insanlardan oluşur.
  • 11:31 - 11:35
    İşletmeler sihirli bir şekilde
    hiç bir sonucu olmadan
  • 11:35 - 11:38
    belirip kaybolan varlıklar değiller.
  • 11:38 - 11:41
    Bir firma battığında
    bazı insanlar işlerini kaybeder.
  • 11:41 - 11:43
    Bazıları da paralarını.
  • 11:43 - 11:47
    Sosyal ve yeşil işletmelerde ise
  • 11:47 - 11:51
    işletmenin batmasının
    hizmet etmeye çalıştığımız
  • 11:51 - 11:54
    ekosistem ve topluluklarda
    negatif bir etkisi olabilir.
  • 11:55 - 11:59
    Peki bilinçli bir şekilde
    başarısız olmak ne demek?
  • 11:59 - 12:04
    İşletmenin iflasının yaratacağı etkinin
  • 12:04 - 12:06
    ve sonuçların farkında olmak demek.
  • 12:07 - 12:09
    Çıkarılan derslerin farkında olmak
  • 12:10 - 12:13
    ve bu derslerin dünyayla paylaşılması
  • 12:13 - 12:16
    sorumluluğunun farkında olmak.
  • 12:16 - 12:18
    Teşekkür ederim.
  • 12:18 - 12:21
    (Alkışlar)
Title:
Hızlı değil, bilinçli şekilde başarısız olun
Speaker:
Leticia Gasca
Description:

Hünerleri sayesinde başarıya ulaşan cesur girişimcileri kutlarız, peki başarısız olanlara ne olur? Çoğunlukla hikayelerini utanç ve mahcubiyetlerinin altına gömerler, ve yazar ve girişimci Leticia Gasca'ya göre, büyümek için değerli bir fırsatı kaçırırlar. Bu konuşmada, Gasca işletme sahiplerini başırısızlıklarıyla barışık olmaya çağırıyor ve "hızlı başarısız olmak" sloganını yenisiyle değiştiriyor: bilinçli bir şekilde başarısız olmak.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:34

Turkish subtitles

Revisions