Ung thư phát triển trong cơ thể như thế nào? - Ivan Seah Yu Jun

Xem bài giảng đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/how-does-cancer-spread-through-the-body-ivan-seah-yu-jun

Ung thư thường bắt đầu bằng một khối u tại một khu vực nhất định trong cơ thể. Nếu khối u không được loại bỏ, ung thư có thể lan rộng tới những cơ quan lân cận và thậm chí cách xa xuất phát điểm của nó, như não chẳng hạn. Vậy, làm thế nào ung thư di chuyển tới những khu vực mới và tại sao một vài bộ phận lại thường bị tấn công hơn những bộ phận khác? Ivan Seah Yu Jun sẽ giải thích 3 loại di căn phổ biến của ung thư.

Bài giảng bởi Ivan Seah Yu Jun, minh họa bởi Andrew Foerster.

Sự tấn công của ung thư
thường bắt đầu từ một khối u đơn lẻ

ở một khu vực nhất định
trong cơ thể.

Nếu khối u không bị loại bỏ,

ung thư có thể lan sang
bộ phận bên cạnh,

thậm chí tới những nơi xa hơn,
như não chẳng hạn.

Làm thế nào
ung thư di chuyển tới chỗ mới

và tại sao một vài bộ phận lại
thường bị tấn công hơn những phần khác?

Quá trình ung thư lan rộng trong cơ thể
được gọi là di căn.

Nó bắt đầu khi tế bào của khối u ban đầu
lấn chiếm sang mô bình thường.

Khi tế bào phát triển,

chúng phát tán qua 1 trong 3
con đường di căn phổ biến:

transcoelomic (khoang phúc mạc), lymphatic
(bạch cầu) hay hematogenous (máu).

Ở đường phúc mạc, tế bào bệnh
xuyên qua bề mặt bao phủ

các khoang trong cơ thể.

Những bề mặt này
được gọi là màng bụng

và có chức năng
ngăn cách các khoang trong cơ thể.

Ví dụ như tế bào bệnh
của buồng trứng,

di chuyển theo khoang phúc mạc,
nối buồng trứng với gan,

dẫn tới di căn
trên bề mặt của gan.

Sau đó, tế bào ung thư tấn công mạch máu
khi di chuyển theo đường máu.

Vì mạch máu
có mặt ở hầu hết các nơi,

tế bào bệnh tận dụng điều này để
đi tới những phần xa nhất của cơ thể.

Cuối cùng, di căn qua bạch cầu xuất hiện
khi ung thư tấn công hạch bạch huyết,

và di chuyển tới những bộ phận khác
qua hệ thống bạch cầu.

Vì hệ thống này
đi qua nhiều bộ phận,

nó đồng thời cung cấp
một mạng lưới lớn cho ung thư.

Thêm nữa, mạch bạch huyết lại đổ vào
hệ tuần hoàn máu,

cho phép tế bào bệnh phát tán
qua con đường máu.

Khi tới địa điểm mới,
tế bào lại bắt đầu quá trình sinh sôi,

và tạo ra những khối u nhỏ
được gọi là tiểu di căn.

Những khối u nhỏ này phát triển
thành khối u trưởng thành,

và hoàn thiện quá trình di căn.

Các loại ung thư khác nhau
có những khu vực di căn đặc trưng.

Ví dụ, ung thư tuyến tiền liệt
thường di căn đến xương,

còn ung thư đại tràng
thường di căn đến gan.

Nhiều giả thuyết được đưa ra
để giải thích

đặc điểm di căn
của tế bào bệnh.

Nổi bật là 2 giả thuyết
mâu thuẫn nhau.

Stephen Paget,
bác sĩ phẫu thuật người Anh

đưa ra giả thuyết hạt giống và đất.

Giả thuyết này cho rằng
tế bào ung thư rất dễ chết

ở môi trường vi mô
không phù hợp,

do đó chúng chỉ di căn
tới nơi có đặc tính tương tự.

Tuy nhiên, James Ewing, giáo sư
bệnh lý học đầu tiên ở đại học Cornell,

đã phản bác học thuyết
hạt giống và đất,

và cho rằng điểm di căn
được xác định bởi

vị trí của mạch máu và mạch bạch huyết
chảy tới khối u sơ khai.

Bệnh nhân có khối u sơ khai
có mạch máu chảy tới phổi

cuối cùng sẽ dẫn đến
di căn tới phổi.

Ngày nay, chúng ta đều biết
cả 2 giả thuyết đều có những điểm đúng.

Và câu chuyện về di căn
còn phức tạp hơn rất nhiều

so với cả 2 giả thuyết được đưa ra.

Những nhân tố như
đặc điểm của tế bào ung thư,

và tính hiệu quả của hệ miễn dịch
trong việc phá hủy tế bào ung thư,

cũng có vai trò
quyết định thành công của việc di căn.

Không may, nhiều câu hỏi về di căn,
ngày nay, vẫn chưa có câu trả lời.

Hiểu về cơ chế chính xác
là chìa khóa quan trọng

để tìm ra cách
chữa bệnh ung thư cấp tiến hơn.

Bằng nghiên cứu cả gen
và nhân tố môi trường

- những yếu tố liên quan
tới sự thành công của ung thư-

chúng ta có thể xác định chính xác
cách kết thúc quá trình đó.

Cuộc chiến chống lại ung thư
là cuộc chiến lâu dài,

và các nhà khoa học đang cố gắng
phát triển phương pháp mới chống di căn.

Nghiên cứu mới đây
là liệu pháp miễn dịch,

một phương thức bao gồm
sử dụng sức mạnh của hệ miễn dịch

để phá hủy tế bào di căn.

Việc này có thể
được thực hiện theo nhiều cách,

như huấn luyện tế bào miễn dịch
nhận biết tế bào ung thư bằng vaccine.

Sự phát triển và hoạt động
của tế bào miễn dịch

có thể được thúc đẩy bằng cách
tiêm interleukin nhân tạo,

chất hóa học thường được tiết ra
bởi tế bào miễn dịch.

Hai phương pháp điều trị này
chỉ là phần nổi của tảng băng.

Với nỗ lực hợp tác nghiên cứu của
chính phủ, công ty và các nhà khoa học,

có lẽ ta sẽ ngăn chặn được
quá trình di căn.