E-waste: Cleaning Up The World's Fastest-Growing Trash Problem

Hãy nghĩ về điện thoại hay laptop của bạn.

Họ biết mọi thứ về nó.

Từng con chip trong đó,
từng nơi sản xuất.

Và rồi...

bạn không biết gì nữa.

Ta có rác thải điện tử vì
đồ vật không còn hữu dụng nữa

nên ta vứt chúng đi.

Vấn đề càng trầm trọng hơn khi

chính việc thiết kế và chế tạo chúng

gây khó khăn cho việc rã chúng ra,

lọc lấy nguyên liệu hữu dụng

và tái sử dụng.

♪ Ống nối khung ♪

♪ Khung nối... ♪

Tôi nghe nói có khoảng hơn
4.000 người làm việc tại đây.

Tôi đã làm việc ở đây khoảng 15 năm.

Chúng tôi thấy đa số họ

có mức cao kim loại nặng trong máu.

Tôi nghĩ không chỉ có châu Phi

đang phải đối mặt với vấn nạn rác điện tử

vì thiết bị điện và điện tử
là một phần cuộc sống thường nhật.

Ta không thể cung cấp
cho 7, 8, 9 tỷ người

những sản phẩm sẽ ở lại
trên hành tinh này trong tương lai

nếu chúng ta vứt gần như tất cả chúng

sau khi dùng khoảng hai hay ba năm.

[Khi các thiết bị trong đời sống
ngày càng dễ mua

và vòng thay thế ngày càng ngắn hơn,
đồ "cũ" ngày càng chất chồng]

Tất cả màn hình và laptop ta vứt đi,
cùng với lò vi sóng và tủ lạnh cũ,

đang dần trở thành những núi
rác thải điện tử.

Trong một năm, ta tạo ra 44,7 triệu tấn
rác thải điện tử

tương đương 4.500 tháp Eiffel.

Trước khi máy tính chạy chậm và
điện thoại có vài vết xước,

chúng tiếp tục cất giữ giá trị

nhiều trong số chúng ẩn mình trong
số lượng nhỏ kim loại quý như vàng hay bạc

mà gộp lại ước tính lên tới 55 tỷ euro
nguyên liệu thô trong năm 2016.

Vậy tại sao chỉ có 20% rác điện tử
được thu thập và tái chế?

Chắc chắn ta đang khái quát hóa
nếu nghĩ tới rác điện tử,

sẽ khác nếu đó là
một màn hình CRT cũ,

hay một chiếc điện thoại thông minh
hiện đại hợp thời.

Nhưng chắc chắn có rất nhiều giá trị
ta có thể thu lại từ rác điện tử.

Đó nên là một động lực để tái chế.

Tôi là giáo sư ở MIT,

tôi điều hành phòng thí nghiệm
có tên Senseable City

và một văn phòng thiết kế
tên là Carlo Ratii Associati.

Chúng tôi bắt đầu nghiên cứu vấn đề này
với dự án Trash-Track.

Cách đây vài năm và chúng tôi
làm việc với thành phố Seattle

và gắn nhiều thẻ điện tử lên rác,

để theo dõi rác.

Chúng tôi lần theo vỏ chuối,

màn hình CRT, máy tính,
hộp mực in và vân vân.

Rất nhiều rác sẽ dừng chân
ở biên giới Mỹ,

còn sau đó chúng tôi không thể
lần theo được nữa.

Khi rác điện tử đến biên giới Mỹ,
chúng đi xuống nam vào Mexico

hay chu du tới châu Phi, Ấn Độ
hoặc châu Á.

...những điểm đến nổi tiếng không chỉ
cho rác ĐT ở Mỹ mà cả các nước phát tiển

Một vấn đề phức tạp nữa là
rác ở đây không phải từ nơi khác đến

mà là sản sinh tại chỗ.

Chào mừng đến Agbogbloshie ở Ghana,
bãi rác điện tử lớn nhất thế giới.

Người trẻ phải tiếp xúc với chì,
thủy ngân và arsen

để trích lấy kim loại quý
từ đồ điện tử cũ.

Ngày đầu tiên đến đây tôi đã bị sốc.

Bạn thấy loại công việc
mọi người đang làm.

Họ cắt phải tay,
phải tiếp xúc với quá nhiều thứ.

Tên tôi là Bennett Nana Akuffo.

Tôi là quản lý dự án
Green Advocacy Ghana.

Thanh niên tại đây sẽ lái xe tải
đi khắp nơi.

Họ đến từng nhà.

Nếu họ đến nhà tôi,

họ chắc chắn sẽ mua chiếc tủ lạnh.

Sau đó, họ sẽ mang chúng đến đây,

cắt nó ra từng mảnh.

Họ lấy nhôm từ vỏ tủ lạnh.

Họ lấy đồng từ động cơ trong tủ lạnh.

Đơn giản là dùng búa và đục để làm.

Sau đó, họ sẽ đốt dây cáp bên trong

để lấy đồng.

Còn vỏ xốp thì sao?

Nó sẽ được dùng làm chất đốt.

Khi họ cần xử lý tất cả
những kim loại đó,

họ sẽ bỏ thêm mút xốp vào
và đốt.

mặt đất, chúng ta đều biết bị ô nhiễm nặng

và mức chì, cátmi và asen trong đất tiếp tục tăng

chúng tôi tiến hành 1 khảo sát sức khỏe mọi người ở đây

chúng tôi phát hiện rằng hầu hết họ

có mức kim loại nặng rất cao trong máu

kinh loại nặng dẫn đến ung thư

và các bệnh khác

bạn biết đấy, toàn bộ nơi này như 1 khu vực thương mại

bạn có những người bạn nước, đò uống

những người khác làm việc

số khác đi loanh quay nhặt nhạnh dưới đất

vì vậy, tự nó là 1 cộng đồng

Tôi nghe nói có hơn 4000 người đang làm việc ở đây

và hầu hết họ dành cả ngày ở đây

Hầu hết họ sẽ tiếp xúc

Hầu hết mọi người thấy Agbogbloshie như là 1 bãi phế thải

Nhưng là một dịch vụ mà họ đang kết xuất
cho những người Ghana bình thường

Đúng, nó tồi tệ

nhưng là dịch vụ chúng tôi cần

Nếu Agbogbloshie không tồn tại

điều gì sẽ xảy ra với phương tiện cũ

tủ lạnh,set tv cũ,tất cả những thứ đó

chúng tôi luôn có 1 nhiệm vụ ở IDEO

cố gắng để kết nối mọi người với công nghệ

qua thiết kế

Tôi là Tim Brown

và là CEO của công ty thiết kế IDEO

Trở về những ngày chúng tôi khởi đầu

chúng tôi sản xuất những thứ như con chuột đầu tiên cho máy tính Macintosh nguyên bản

cà laptop đầu tiên, máy khử rung tim tự động đầu tiên

Sự phức tạp của hệ thống

hỗ trợ những sản phẩm và dịch vụ này

bây giờ chúng tôi hiểu rằng điều đó hơn

chính là lý do chúng tôi quan tâm đến những thứ như kinh tế tuần hoàn

và nhu cầu nghĩ về những sản phẩm

ko chỉ quan vòng đời sử dụng

mà còn những gì xảy ra sau đó

Tôi là Vincent Biruta

và tôi là bộ trưởng bộ tài nguyên của Cộng hòa Rwanda

chúng tôi đang đối mặt với 10 000 tấn rác công nghệ mỗi năm

và chúng tôi quyết định đặt

1 nhà máy loại bỏ và tái chế rác điện tử

cái có sức chứa để xử lý

với 10 000 tấn mỗi năm

Ngày nay ở Rwanda, nhà máy thứ hai

làm nhiệm vụ tân trang máy tính

tân trang 400 máy tính

những cái được cung cấp cho các trường học

chúng tôi đang gửi các linh kiện nhựa đến những công ty tái chế nhựa

những linh kiện kim loại đến các nhà máy thép

nhưng chúng tôi đang lên kế hoạch cho giai đoạn 2

tái tạo những kinh loại có giá trị

những phần của những thiết bị công nghệ

với sự giúp đỡ của Pure Earth, NGO tại Mỹ

chúng tôi quyết định tìm cách loại bỏ việc đốt

1 cách chiết xuất đồng

Chúng tôi thiết lập trang web thử nghiệm này với dây rút

và bạn có thể thấy những lỗ này là nơi bạn cắm cáp

và đây là những kích thước của cáp
chúng ta có thể tái chế.

và với vài giây, nó đã xong

và, nhựa ở 1 đầu

kim loại ở đầu còn lại

khi bạn mang cáp đến đây

là đồng hoặc nhôm sạch,
cái nặng hơn

do đó các cậu bé sẽ có thêm tiền

do thiết kế,
và các giải pháp là một vấn đề thiết kế

nếu chúng ta nghiêm túc về nền kinh tế tuần hoàn

chúng ta sẽ muốn kết thúc vòng lặp

tạo nên những quan niệm mới về nguồn cung

chúng ta không cần nhiều thiết bị

có 1 số phần cấu thành tuổi thọ lâu đời

và khi chúng ta vứt xử lý chúng

chúng tôi đảm bảo rằng chúng tôi đã xử lý chúng
nơi có cơ sở

chúng ta vẫn còn yêu ý tưởng

về những sản phẩm đẹp chúng ta muôn sở hữu

nhưng có lẽ đó ko phải hình mẫu đúng cho tương lai

có thể là ta không nên mua tất cả sản phẩm

mà chúng ta nên mang chúng đến bảo hành

để nhà sản xuất có lý do thực sự để thu hồi chúng

chúng ta sẽ sẽ khá sáng tạo trong vài năm tới

để giải quyết những vấn đề này

Phụ để bởi Lil_ly