< Return to Video

Technika odwracania rasizmu | Dan Aufseesser | TEDxEcoleHôtelièreLausanne

  • 0:13 - 0:17
    Oto ja,
  • 0:17 - 0:22
    zwyczajny, biały mężczyzna
  • 0:22 - 0:24
    i na dodatek bez okularów
  • 0:24 - 0:27
    mówię do was o rasizmie.
  • 0:27 - 0:32
    Być może pomyślicie:
    "Co on może wiedzieć o dyskryminacji?".
  • 0:33 - 0:36
    Dlatego zwracam uwagę
    na moją rudą brodę.
  • 0:37 - 0:39
    Więc wiem trochę na temat dyskryminacji.
  • 0:40 - 0:42
    Na przestrzeni ostatnich 4 lat
  • 0:42 - 0:48
    miałem okazję nazywać, kolejno,
    Jerozolimę, Montreal,
  • 0:48 - 0:50
    a następnie Londyn swoim domem.
  • 0:50 - 0:53
    Nie od razu wpadło mi to do głowy,
  • 0:53 - 0:55
    ale zauważyłem, że te trzy miasta
  • 0:55 - 0:59
    mają ciekawy stosunek do różnorodności.
  • 1:00 - 1:03
    Te doświadczenia i wykształcenie,
  • 1:03 - 1:07
    które nauczyły mnie integracji,
    otwartości i szacunku,
  • 1:07 - 1:12
    uczuliły mnie na problem
    dyskryminacji na świecie.
  • 1:14 - 1:18
    W świetle ostatnich wypadków
    czułem, że naprawdę muszę
  • 1:18 - 1:21
    coś zrobić albo przynajmniej powiedzieć.
  • 1:21 - 1:23
    Jestem minimalistą i dlatego
  • 1:23 - 1:25
    zdecydowałem się coś powiedzieć
  • 1:26 - 1:28
    i najwyraźniej jest to warte szerzenia.
  • 1:29 - 1:32
    Zacznę od pewnej historii.
  • 1:32 - 1:37
    Jest rok 1934, Norymberga, Niemcy.
  • 1:38 - 1:40
    Moi pradziadkowie to właściciele
  • 1:40 - 1:42
    jednego z prestiżowych
    sklepów z kapeluszami w mieście.
  • 1:43 - 1:48
    Ich rodzina pochodzi z Aufsess,
    małej miejscowości pod miastem.
  • 1:48 - 1:50
    Kiedyś była słynna
  • 1:50 - 1:53
    z posiadania największej ilości
    browarów na osobę.
  • 1:53 - 1:57
    No i właściwie to wszystko.
  • 1:57 - 2:01
    To było małe, niepozorne miasteczko,
  • 2:01 - 2:02
    ale stamtąd pochodzi moja rodzina.
  • 2:03 - 2:06
    Tam mieszkali przez ponad 200 lat.
  • 2:06 - 2:09
    Byli dumni ze swojego pochodzenia.
  • 2:10 - 2:11
    Nie byli za bardzo religijni,
  • 2:11 - 2:16
    byli jednak wysoko cenili też
    swoje żydowskie dziedzictwo.
  • 2:17 - 2:21
    Tylko dlatego w 1934 roku,
  • 2:21 - 2:26
    kiedy jeden z kolegów klasowych dziadka
    spędził noc przywiązany do płotu,
  • 2:27 - 2:30
    zdecydowali się uciec z miejsca,
    które było ich domem, do nowego miejsca,
  • 2:31 - 2:33
    które zwano wówczas Palestyną.
  • 2:35 - 2:39
    Ich dziedzictwo, korzenie
    były w Niemczech,
  • 2:39 - 2:42
    w Norymberdze, w Aufsess.
  • 2:42 - 2:44
    Stamtąd dosłownie
    wywodzi się moje nazwisko.
  • 2:44 - 2:49
    Z powodu rasizmu i nazizmu
    musieli uciekać.
  • 2:53 - 2:54
    Jak sobie z tym poradzimy?
  • 2:55 - 2:59
    Jako społeczeństwo, jak zapewnimy,
    że tego typu historia
  • 2:59 - 3:02
    nie wydarzy się ponownie?
  • 3:02 - 3:06
    W tym tkwi cała magiczna sztuczka.
  • 3:08 - 3:12
    Razem możemy wykorzystać rasistowskie
    metody przeciwko nim samym.
  • 3:13 - 3:17
    Razem zastosujmy technikę
    wstecznego rasizmu.
  • 3:19 - 3:23
    Pewnego dnia oglądałem video na YouTube,
  • 3:23 - 3:25
    co często robimy wszyscy.
  • 3:26 - 3:29
    Widziałem panel dyskusyjny na Fox News.
  • 3:29 - 3:34
    To największy kanał wiadomości w USA
    i najsilniejszy głos konserwatywny.
  • 3:35 - 3:39
    Dyskusja była na temat
    Jezusa i Świętego Mikołaja.
  • 3:41 - 3:42
    Nie wierzyłem własnym uszom.
  • 3:43 - 3:48
    To była dyskusja fachowców,
    wykształconych dziennikarzy,
  • 3:48 - 3:52
    zażarcie broniąca faktu,
    że Jezus i Święty Mikołaj byli biali.
  • 3:54 - 3:57
    Co się tyczy Świętego Mikołaja,
  • 3:57 - 3:59
    uwaga, spojler,
  • 3:59 - 4:00
    to on nie istnieje.
  • 4:00 - 4:04
    Ale to nie ma znaczenia;
    on jest produktem handlowym.
  • 4:05 - 4:08
    Jednakże jeśli chodzi o Jezusa,
    to całkowicie inna historia.
  • 4:09 - 4:12
    Należy przyznać, że miał
    silny wpływ na nasz świat
  • 4:12 - 4:15
    i jego postać jest bardzo ważna.
  • 4:16 - 4:19
    Ta dyskusja broniła faktu,
    że Jezus był biały
  • 4:19 - 4:21
    z taką powagą,
  • 4:21 - 4:25
    jakby dla nich nie-biały Jezus
    tracił na boskości.
  • 4:26 - 4:27
    To mnie zmartwiło.
  • 4:29 - 4:32
    Przyjrzyjmy się pochodzeniu Jezusa.
  • 4:33 - 4:37
    Większość z was wie,
    że Jezus urodził się w Nazarecie,
  • 4:39 - 4:42
    znajdującym się dziś na Zachodnim Brzegu.
  • 4:42 - 4:43
    W tamtym czasie była to Judea.
  • 4:43 - 4:47
    Ale Jezus pochodzi z Galilei,
  • 4:47 - 4:49
    która znajduje się na północ od Judei.
  • 4:50 - 4:53
    Według antropologa Richarda Neave'a
  • 4:53 - 4:58
    tak wyglądał ówczesny Galilejczyk.
  • 5:01 - 5:03
    Czyż nie jest to ciekawe?
  • 5:03 - 5:07
    Podobny jest raczej do kogoś
    określanego dziś jako Arab,
  • 5:07 - 5:09
    niż jako "biały".
  • 5:10 - 5:15
    Uważam, że znając pochodzenie
    niektórych rzeczy lub ludzi,
  • 5:16 - 5:20
    możemy pokazać,
    wyjaśnić i zmniejszyć różnice
  • 5:20 - 5:23
    między ludźmi, którzy uważają,
    że nie mają nic wspólnego.
  • 5:23 - 5:27
    Przykładowo Fox News i Arab.
  • 5:29 - 5:32
    Inny doskonały przykład to Trevor Noah.
  • 5:33 - 5:35
    Jest to południowoafrykański komik.
  • 5:35 - 5:38
    Prowadzi program TV
    "The Daily Show with Trevor Noah"
  • 5:39 - 5:41
    na kanale Comedy Central.
  • 5:44 - 5:49
    Trevor urodził się w 1984 roku
    w Johannesburgu, w RPA.
  • 5:49 - 5:52
    Jego historia jest bardzo ciekawa.
  • 5:52 - 5:57
    Matka była czarną południowoafrykańską
    kobietą, a ojciec był białym Szwajcarem.
  • 5:58 - 6:02
    Jego życie było nielegalne.
  • 6:03 - 6:07
    Nazywano go "kolorowy".
    Nie mógł bawić się poza domem.
  • 6:07 - 6:11
    Nie akceptowało go
    ani środowisko czarnych, ani białych.
  • 6:11 - 6:15
    W filmie dokumentalnym, zatytułowanym
    "Ty się śmiejesz, ale to jest prawda”,
  • 6:15 - 6:19
    Trevor wyjaśnia, jak po zniesieniu
    apartheidu w Afryce Południowej,
  • 6:19 - 6:21
    kiedy stawał się komikiem,
  • 6:21 - 6:25
    dotychczasowe utrudnienia
    zaczęły nieść korzyści,
  • 6:25 - 6:27
    to, co dotąd było zagrożeniem dla życia,
  • 6:28 - 6:32
    wyróżniało go teraz
    spośród innych komików.
  • 6:33 - 6:35
    Mógł identyfikować się z obu środowiskami
  • 6:35 - 6:41
    i w obu widziano go zarówno jako członka,
    jak i postronnego obserwatora.
  • 6:42 - 6:45
    Ze slumsów Johannesburga wybił się
  • 6:45 - 6:50
    na gospodarza jednego z postępowych,
    bardzo wpływowych programów TV w USA.
  • 6:50 - 6:54
    Z pewnością włożył w to wszystko
    mnóstwo pracy i talentu,
  • 6:55 - 6:58
    ale również potrafił
    wykorzystać swoje pochodzenie
  • 6:58 - 7:00
    na własny użytek.
  • 7:03 - 7:05
    Wiedząc, że możliwe jest zwalczanie
  • 7:05 - 7:09
    rasizmu przez wykorzystanie pochodzenia,
  • 7:09 - 7:11
    zobaczmy, jak można to zastosować
  • 7:11 - 7:14
    do jednego z bieżących,
    bardzo ważnych problemów:
  • 7:14 - 7:16
    wzrostu islamofobii.
  • 7:17 - 7:20
    Odwiedzenie Jad wa-Szem,
  • 7:20 - 7:22
    Muzeum Holokaustu w Jerozolimie
  • 7:22 - 7:25
    (osobiście byłem tam ponad pięć razy)
  • 7:25 - 7:26
    pozwala zrozumieć,
  • 7:26 - 7:31
    że jedną z głównych spraw
    umożliwiających tę zbrodnię
  • 7:31 - 7:33
    była bierność i obojętność
  • 7:33 - 7:36
    tych, których to nie dotyczyło.
  • 7:36 - 7:39
    Nie żeby byli specjalnymi rasistami,
  • 7:39 - 7:41
    ale po prostu nic nie zrobili.
  • 7:43 - 7:48
    Z całą pewnością istnieje problem
    muzułmańskich ekstremistów,
  • 7:49 - 7:51
    ale sam islam nie jest problemem.
  • 7:53 - 7:56
    To polityczny i finansowy problem,
  • 7:56 - 8:00
    stanowczo religia nie jest problemem.
  • 8:00 - 8:02
    To ważne, aby to rozróżnić,
  • 8:02 - 8:08
    bo trzeba włączyć Muzułmanów ,
    którzy nie są ekstremistami,
  • 8:08 - 8:11
    zamiast pchać ich w objęcia ekstremistów.
  • 8:11 - 8:13
    Tym, którzy twierdzą:
  • 8:13 - 8:17
    "Islam nie pasuje
    do nowoczesnego społeczeństwa",
  • 8:17 - 8:21
    "To niszczycielska,
    pełna nienawiści religia".
  • 8:21 - 8:23
    chciałbym rzucić wyzwanie.
  • 8:23 - 8:28
    Ponownie spójrzmy
    na pochodzenie i historię islamu.
  • 8:32 - 8:35
    Pierwsza sprawa to liczby.
  • 8:36 - 8:40
    Czy próbowaliście kiedyś
    policzyć do dziesięciu bez cyfr?
  • 8:41 - 8:43
    To naprawdę trudne zadanie.
  • 8:43 - 8:47
    To wpływowi islamu należy
    podziękować za ten wynalazek.
  • 8:48 - 8:54
    Perski naukowiec Ar-Razi jako pierwszy
    zastosował alkohol w medycynie.
  • 8:54 - 8:56
    Czyż nie jest to śmieszne?
  • 8:58 - 9:03
    Kto nie słyszał o zbiorze baśni
    "Z tysiąca i jednej nocy "?
  • 9:03 - 9:05
    Arcydzieło poezji.
  • 9:05 - 9:08
    One również zostały napisane
    pod wpływem islamu.
  • 9:11 - 9:12
    Tadż Mahal,
  • 9:13 - 9:14
    szczytowe osiągnięcie architektoniczne.
  • 9:15 - 9:19
    Był zlecony i zaprojektowany
    przez muzułmanów.
  • 9:20 - 9:24
    Ci, którzy go widzieli
    wiedzą, jak jest piękny:
  • 9:24 - 9:27
    w szczegółach i artyzmie.
  • 9:27 - 9:30
    Szczególnej urody nadają mu małe kamienie.
  • 9:32 - 9:35
    Na koniec - taniec brzucha.
  • 9:36 - 9:41
    Musimy również za to podziękować
    muzułmańskiemu wpływowi.
  • 9:45 - 9:51
    W swoim środowisku można mieć realny wpływ
    na walkę z rasizmem i dyskryminacją,
  • 9:51 - 9:53
    po prostu mówiąc o tym
  • 9:53 - 9:57
    i używając przeciwko rasistom
    metod rasistowskich.
  • 9:57 - 9:58
    Ponieważ nic tak nie boli
  • 9:58 - 10:01
    jak zostać pobitym
    we własnej grze własną bronią,
  • 10:01 - 10:03
    Wyobraźcie sobie golfistę,
  • 10:03 - 10:08
    którego przeciwnicy pobili
    jego własnymi kijami golfowymi.
  • 10:08 - 10:12
    Prawdopodobnie zlekceważyłby rolę kijów
  • 10:12 - 10:15
    i po prostu przyznał,
    że przeciwnik był lepszy.
  • 10:15 - 10:18
    Sądzę, że tak samo jest z rasizmem.
  • 10:18 - 10:22
    Jeżeli potrafisz zwalczyć
    ich ideologię ich własną logiką,
  • 10:22 - 10:24
    to postawisz ich w sytuacji,
  • 10:24 - 10:28
    w której nie będą mogli
    zakwestionować twojego argumentu.
  • 10:31 - 10:34
    Nalegam zatem, żebyście przemówili.
  • 10:35 - 10:38
    Wszyscy odpowiadają za to, co mówią.
  • 10:40 - 10:43
    Nie obawiajcie się sprzeczania.
  • 10:43 - 10:46
    Nie obawiajcie się,
    że wyjdziecie na głupca,
  • 10:46 - 10:48
    w starciu z rasistą
  • 10:48 - 10:50
    to rasista zawsze jest głupkiem.
  • 10:52 - 10:54
    Jestem tylko studentem.
  • 10:55 - 10:57
    Nie mam więcej niż wy kwalifikacji.
  • 10:57 - 11:00
    Nie mam więcej niż wy wiedzy.
  • 11:00 - 11:03
    Mam tylko wolę, żeby stanąć
    po właściwej stronie historii.
  • 11:03 - 11:06
    Wykorzystaj swoje pochodzenie,
  • 11:06 - 11:08
    swoją opowieść, swoją historię.
  • 11:08 - 11:12
    Wykorzystaj je do walki z dyskryminacją
    i rasizmem w swoim środowisku.
  • 11:14 - 11:15
    Zanim skończę
  • 11:16 - 11:18
    chciałbym podzielić się cytatem,
  • 11:18 - 11:20
    jaki ujrzałem, podczas mojej wizyty
  • 11:21 - 11:25
    w Muzeum Ludobójstwa w Kigali,
    w Rwandzie, tego lata.
  • 11:25 - 11:28
    Do dziś ten cytat tkwi mi w głowie:
  • 11:30 - 11:34
    "Gdy po Holocauście
    powiedzieliśmy 'nigdy więcej',
  • 11:35 - 11:39
    czy to dotyczyło tylko niektórych?".
  • 11:40 - 11:42
    Dziękuję bardzo.
  • 11:42 - 11:43
    (Brawa)
Title:
Technika odwracania rasizmu | Dan Aufseesser | TEDxEcoleHôtelièreLausanne
Description:

Prelekcja wygłoszona na konferencji TEDx. Konferencje TEDx korzystają z formatu TED, ale organizowane są niezależnie, przez lokalnych ochotników. Więcej na temat pod adresem http://ted.com/tedx

Czy kiedyś wyciągniemy naukę z przeszłości? W czasach narastającego rasizmu mamy okazję nauczyć się, jak z nim walczyć. Tak naprawdę to łatwe: wystarczy o nim mówić. Kiedy słyszy się szalone teorie o wyższości pochodzenia jednych narodów nad innymi, potrzebne jest działanie i reakcja, a nie obojętność! Odwrócenie takich teorii ustawi cię po właściwej stronie historii.

Dan to 23-letni szwajcarski student Liceum Hotelarskiego w Lozannie. Od dziecka podróżował po świecie i nadal co roku odkrywa nowe miejsca.
To znacznie podsyciło jego ciekawość i szacunek dla innych kultur i tradycji. Mieszkał w Szwajcarii, Hongkongu, Izraelu, Kanadzie i Anglii i na co dzień widział, jak różne kultury mogą rywalizować ze sobą, jak i wspierać się wzajemnie.

Zaciekawiony i zaniepokojony wzrostem populizmu i rasizmu na świecie próbuje nawiązać rozmowę z ludźmi, żeby zwalczać to zjawisko. Dzisiaj to zagadnienie jest kierowane do zróżnicowanej kulturalnie i społecznie publiczności w celu zapoczątkowania wielce potrzebnej dyskusji.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
11:47

Polish subtitles

Revisions