0:00:13.037,0:00:16.903
Oto ja,

0:00:17.253,0:00:21.767
zwyczajny, biały mężczyzna

0:00:21.768,0:00:24.147
i na dodatek bez okularów

0:00:24.148,0:00:27.046
mówię do was o rasizmie.

0:00:27.047,0:00:31.537
Być może pomyślicie: [br]"Co on może wiedzieć o dyskryminacji?".

0:00:32.627,0:00:35.928
Dlatego zwracam uwagę[br]na moją rudą brodę.

0:00:36.608,0:00:39.178
Więc wiem trochę na temat dyskryminacji.

0:00:40.343,0:00:42.152
Na przestrzeni ostatnich 4 lat

0:00:42.153,0:00:47.560
miałem okazję nazywać, kolejno,[br]Jerozolimę, Montreal,

0:00:47.560,0:00:49.868
a następnie Londyn swoim domem.

0:00:50.477,0:00:52.506
Nie od razu wpadło mi to do głowy,

0:00:52.507,0:00:54.936
ale zauważyłem, że te trzy miasta

0:00:54.937,0:00:58.559
mają ciekawy stosunek do różnorodności.

0:00:59.532,0:01:02.853
Te doświadczenia i wykształcenie,

0:01:02.854,0:01:07.340
które nauczyły mnie integracji,[br]otwartości i szacunku,

0:01:07.341,0:01:11.531
uczuliły mnie na problem[br]dyskryminacji na świecie.

0:01:13.774,0:01:17.703
W świetle ostatnich wypadków[br]czułem, że naprawdę muszę

0:01:17.703,0:01:20.533
coś zrobić albo przynajmniej powiedzieć.

0:01:20.534,0:01:23.475
Jestem minimalistą i dlatego

0:01:23.476,0:01:25.199
zdecydowałem się coś powiedzieć

0:01:25.736,0:01:28.186
i najwyraźniej jest to warte szerzenia.

0:01:29.483,0:01:31.595
Zacznę od pewnej historii.

0:01:32.235,0:01:36.573
Jest rok 1934, Norymberga, Niemcy.

0:01:37.533,0:01:39.712
Moi pradziadkowie to właściciele

0:01:39.713,0:01:42.483
jednego z prestiżowych [br]sklepów z kapeluszami w mieście.

0:01:43.209,0:01:47.584
Ich rodzina pochodzi z Aufsess,[br]małej miejscowości pod miastem.

0:01:48.045,0:01:49.504
Kiedyś była słynna

0:01:49.505,0:01:53.495
z posiadania największej ilości[br]browarów na osobę.

0:01:53.496,0:01:56.649
No i właściwie to wszystko.

0:01:57.359,0:02:00.551
To było małe, niepozorne miasteczko,

0:02:00.552,0:02:02.487
ale stamtąd pochodzi moja rodzina.

0:02:03.307,0:02:05.737
Tam mieszkali przez ponad 200 lat.

0:02:06.464,0:02:08.502
Byli dumni ze swojego pochodzenia.

0:02:09.594,0:02:11.413
Nie byli za bardzo religijni,

0:02:11.414,0:02:16.004
byli jednak wysoko cenili też[br]swoje żydowskie dziedzictwo.

0:02:17.165,0:02:21.234
Tylko dlatego w 1934 roku,

0:02:21.235,0:02:26.159
kiedy jeden z kolegów klasowych dziadka[br]spędził noc przywiązany do płotu,

0:02:26.584,0:02:30.133
zdecydowali się uciec z miejsca,[br]które było ich domem, do nowego miejsca,

0:02:30.974,0:02:33.102
które zwano wówczas Palestyną.

0:02:34.862,0:02:38.788
Ich dziedzictwo, korzenie[br]były w Niemczech,

0:02:39.266,0:02:41.735
w Norymberdze, w Aufsess.

0:02:41.736,0:02:44.291
Stamtąd dosłownie [br]wywodzi się moje nazwisko.

0:02:44.292,0:02:48.667
Z powodu rasizmu i nazizmu[br]musieli uciekać.

0:02:52.584,0:02:54.251
Jak sobie z tym poradzimy?

0:02:54.954,0:02:59.161
Jako społeczeństwo, jak zapewnimy,[br]że tego typu historia

0:02:59.162,0:03:01.528
nie wydarzy się ponownie?

0:03:02.268,0:03:05.669
W tym tkwi cała magiczna sztuczka.

0:03:08.202,0:03:11.892
Razem możemy wykorzystać rasistowskie[br]metody przeciwko nim samym.

0:03:12.692,0:03:16.772
Razem zastosujmy technikę[br]wstecznego rasizmu.

0:03:19.129,0:03:22.938
Pewnego dnia oglądałem video na YouTube,

0:03:22.939,0:03:24.885
co często robimy wszyscy.

0:03:25.609,0:03:29.255
Widziałem panel dyskusyjny na Fox News.

0:03:29.256,0:03:33.766
To największy kanał wiadomości w USA[br]i najsilniejszy głos konserwatywny.

0:03:35.203,0:03:39.023
Dyskusja była na temat[br]Jezusa i Świętego Mikołaja.

0:03:40.521,0:03:41.861
Nie wierzyłem własnym uszom.

0:03:42.674,0:03:47.824
To była dyskusja fachowców,[br]wykształconych dziennikarzy,

0:03:47.834,0:03:51.876
zażarcie broniąca faktu,[br]że Jezus i Święty Mikołaj byli biali.

0:03:53.660,0:03:56.573
Co się tyczy Świętego Mikołaja,

0:03:57.263,0:03:58.592
uwaga, spojler,

0:03:58.593,0:04:00.044
to on nie istnieje.

0:04:00.045,0:04:03.725
Ale to nie ma znaczenia;[br]on jest produktem handlowym.

0:04:04.518,0:04:07.944
Jednakże jeśli chodzi o Jezusa,[br]to całkowicie inna historia.

0:04:08.594,0:04:12.144
Należy przyznać, że miał [br]silny wpływ na nasz świat

0:04:12.145,0:04:14.515
i jego postać jest bardzo ważna.

0:04:15.619,0:04:19.338
Ta dyskusja broniła faktu,[br]że Jezus był biały

0:04:19.339,0:04:21.274
z taką powagą,

0:04:21.276,0:04:25.436
jakby dla nich nie-biały Jezus [br]tracił na boskości.

0:04:25.724,0:04:27.247
To mnie zmartwiło.

0:04:28.727,0:04:31.897
Przyjrzyjmy się pochodzeniu Jezusa.

0:04:33.300,0:04:37.300
Większość z was wie,[br]że Jezus urodził się w Nazarecie,

0:04:39.415,0:04:41.514
znajdującym się dziś na Zachodnim Brzegu.

0:04:41.515,0:04:43.494
W tamtym czasie była to Judea.

0:04:43.495,0:04:46.560
Ale Jezus pochodzi z Galilei,

0:04:46.561,0:04:49.487
która znajduje się na północ od Judei.

0:04:49.501,0:04:52.740
Według antropologa Richarda Neave'a

0:04:52.741,0:04:57.611
tak wyglądał ówczesny Galilejczyk.

0:05:01.043,0:05:02.902
Czyż nie jest to ciekawe?

0:05:02.903,0:05:06.522
Podobny jest raczej do kogoś [br]określanego dziś jako Arab,

0:05:06.523,0:05:09.228
niż jako "biały".

0:05:10.101,0:05:15.261
Uważam, że znając pochodzenie[br]niektórych rzeczy lub ludzi,

0:05:16.033,0:05:20.252
możemy pokazać,[br]wyjaśnić i zmniejszyć różnice

0:05:20.253,0:05:23.094
między ludźmi, którzy uważają,[br]że nie mają nic wspólnego.

0:05:23.095,0:05:26.715
Przykładowo Fox News i Arab.

0:05:29.205,0:05:32.155
Inny doskonały przykład to Trevor Noah.

0:05:32.805,0:05:34.774
Jest to południowoafrykański komik.

0:05:34.775,0:05:38.142
Prowadzi program TV[br]"The Daily Show with Trevor Noah"

0:05:39.312,0:05:41.328
na kanale Comedy Central.

0:05:43.658,0:05:48.647
Trevor urodził się w 1984 roku[br]w Johannesburgu, w RPA.

0:05:48.648,0:05:51.570
Jego historia jest bardzo ciekawa.

0:05:51.571,0:05:57.459
Matka była czarną południowoafrykańską[br]kobietą, a ojciec był białym Szwajcarem.

0:05:58.459,0:06:01.849
Jego życie było nielegalne.

0:06:02.678,0:06:06.555
Nazywano go "kolorowy". [br]Nie mógł bawić się poza domem.

0:06:06.556,0:06:10.516
Nie akceptowało go[br]ani środowisko czarnych, ani białych.

0:06:11.414,0:06:15.233
W filmie dokumentalnym, zatytułowanym[br]"Ty się śmiejesz, ale to jest prawda”,

0:06:15.234,0:06:18.811
Trevor wyjaśnia, jak po zniesieniu[br]apartheidu w Afryce Południowej,

0:06:18.818,0:06:21.027
kiedy stawał się komikiem,

0:06:21.028,0:06:25.028
dotychczasowe utrudnienia[br]zaczęły nieść korzyści,

0:06:25.029,0:06:27.268
to, co dotąd było zagrożeniem dla życia,

0:06:27.918,0:06:31.918
wyróżniało go teraz[br]spośród innych komików.

0:06:32.854,0:06:35.032
Mógł identyfikować się z obu środowiskami

0:06:35.442,0:06:40.772
i w obu widziano go zarówno jako członka,[br]jak i postronnego obserwatora.

0:06:42.094,0:06:44.694
Ze slumsów Johannesburga wybił się

0:06:44.709,0:06:50.334
na gospodarza jednego z postępowych,[br]bardzo wpływowych programów TV w USA.

0:06:50.335,0:06:54.262
Z pewnością włożył w to wszystko [br]mnóstwo pracy i talentu,

0:06:55.020,0:06:58.439
ale również potrafił [br]wykorzystać swoje pochodzenie

0:06:58.440,0:07:00.420
na własny użytek.

0:07:03.447,0:07:05.486
Wiedząc, że możliwe jest zwalczanie

0:07:05.487,0:07:08.759
rasizmu przez wykorzystanie pochodzenia,

0:07:08.760,0:07:10.660
zobaczmy, jak można to zastosować

0:07:10.661,0:07:13.917
do jednego z bieżących,[br]bardzo ważnych problemów:

0:07:13.918,0:07:16.419
wzrostu islamofobii.

0:07:17.000,0:07:19.584
Odwiedzenie Jad wa-Szem,

0:07:19.585,0:07:22.128
Muzeum Holokaustu w Jerozolimie

0:07:22.129,0:07:24.586
(osobiście byłem tam ponad pięć razy)

0:07:24.587,0:07:26.238
pozwala zrozumieć,

0:07:26.239,0:07:30.673
że jedną z głównych spraw[br]umożliwiających tę zbrodnię

0:07:30.674,0:07:33.223
była bierność i obojętność

0:07:33.224,0:07:35.654
tych, których to nie dotyczyło.

0:07:35.655,0:07:38.601
Nie żeby byli specjalnymi rasistami,

0:07:38.602,0:07:40.772
ale po prostu nic nie zrobili.

0:07:42.640,0:07:47.890
Z całą pewnością istnieje problem[br]muzułmańskich ekstremistów,

0:07:48.810,0:07:51.011
ale sam islam nie jest problemem.

0:07:52.805,0:07:56.314
To polityczny i finansowy problem,

0:07:56.315,0:07:59.875
stanowczo religia nie jest problemem.

0:07:59.876,0:08:02.418
To ważne, aby to rozróżnić,

0:08:02.419,0:08:07.564
bo trzeba włączyć Muzułmanów ,[br]którzy nie są ekstremistami,

0:08:07.565,0:08:11.253
zamiast pchać ich w objęcia ekstremistów.

0:08:11.254,0:08:13.432
Tym, którzy twierdzą:

0:08:13.433,0:08:16.873
"Islam nie pasuje[br]do nowoczesnego społeczeństwa",

0:08:17.344,0:08:21.428
"To niszczycielska,[br]pełna nienawiści religia".

0:08:21.429,0:08:23.367
chciałbym rzucić wyzwanie.

0:08:23.368,0:08:28.448
Ponownie spójrzmy[br]na pochodzenie i historię islamu.

0:08:32.147,0:08:35.135
Pierwsza sprawa to liczby.

0:08:36.006,0:08:39.754
Czy próbowaliście kiedyś [br]policzyć do dziesięciu bez cyfr?

0:08:41.014,0:08:42.682
To naprawdę trudne zadanie.

0:08:42.683,0:08:46.815
To wpływowi islamu należy[br]podziękować za ten wynalazek.

0:08:48.125,0:08:53.751
Perski naukowiec Ar-Razi jako pierwszy[br]zastosował alkohol w medycynie.

0:08:54.183,0:08:55.812
Czyż nie jest to śmieszne?

0:08:58.498,0:09:02.525
Kto nie słyszał o zbiorze baśni[br]"Z tysiąca i jednej nocy "?

0:09:03.105,0:09:05.020
Arcydzieło poezji.

0:09:05.021,0:09:08.441
One również zostały napisane [br]pod wpływem islamu.

0:09:10.584,0:09:12.043
Tadż Mahal,

0:09:12.545,0:09:14.473
szczytowe osiągnięcie architektoniczne.

0:09:15.493,0:09:19.353
Był zlecony i zaprojektowany [br]przez muzułmanów.

0:09:20.144,0:09:24.453
Ci, którzy go widzieli[br]wiedzą, jak jest piękny:

0:09:24.454,0:09:26.641
w szczegółach i artyzmie.

0:09:26.642,0:09:30.116
Szczególnej urody nadają mu małe kamienie.

0:09:31.645,0:09:34.925
Na koniec - taniec brzucha.

0:09:35.943,0:09:40.723
Musimy również za to podziękować[br]muzułmańskiemu wpływowi.

0:09:45.411,0:09:51.023
W swoim środowisku można mieć realny wpływ[br]na walkę z rasizmem i dyskryminacją,

0:09:51.024,0:09:53.353
po prostu mówiąc o tym

0:09:53.354,0:09:56.684
i używając przeciwko rasistom[br]metod rasistowskich.

0:09:56.685,0:09:58.011
Ponieważ nic tak nie boli

0:09:58.012,0:10:01.051
jak zostać pobitym[br]we własnej grze własną bronią,

0:10:01.052,0:10:03.191
Wyobraźcie sobie golfistę,

0:10:03.192,0:10:07.570
którego przeciwnicy pobili [br]jego własnymi kijami golfowymi.

0:10:08.300,0:10:11.790
Prawdopodobnie zlekceważyłby rolę kijów

0:10:11.791,0:10:14.999
i po prostu przyznał,[br]że przeciwnik był lepszy.

0:10:15.000,0:10:18.001
Sądzę, że tak samo jest z rasizmem.

0:10:18.002,0:10:22.238
Jeżeli potrafisz zwalczyć[br]ich ideologię ich własną logiką,

0:10:22.239,0:10:23.998
to postawisz ich w sytuacji,

0:10:23.999,0:10:27.797
w której nie będą mogli[br]zakwestionować twojego argumentu.

0:10:31.247,0:10:33.607
Nalegam zatem, żebyście przemówili.

0:10:35.286,0:10:38.196
Wszyscy odpowiadają za to, co mówią.

0:10:40.221,0:10:43.340
Nie obawiajcie się sprzeczania.

0:10:43.341,0:10:46.050
Nie obawiajcie się,[br]że wyjdziecie na głupca,

0:10:46.051,0:10:47.780
w starciu z rasistą

0:10:47.781,0:10:49.799
to rasista zawsze jest głupkiem.

0:10:52.212,0:10:54.082
Jestem tylko studentem.

0:10:55.017,0:10:57.346
Nie mam więcej niż wy kwalifikacji.

0:10:57.347,0:10:59.696
Nie mam więcej niż wy wiedzy.

0:10:59.697,0:11:03.164
Mam tylko wolę, żeby stanąć[br]po właściwej stronie historii.

0:11:03.165,0:11:05.516
Wykorzystaj swoje pochodzenie,

0:11:05.517,0:11:07.633
swoją opowieść, swoją historię.

0:11:07.634,0:11:11.547
Wykorzystaj je do walki z dyskryminacją[br]i rasizmem w swoim środowisku.

0:11:13.867,0:11:15.114
Zanim skończę

0:11:16.284,0:11:18.453
chciałbym podzielić się cytatem,

0:11:18.454,0:11:20.262
jaki ujrzałem, podczas mojej wizyty

0:11:21.076,0:11:24.626
w Muzeum Ludobójstwa w Kigali,[br]w Rwandzie, tego lata.

0:11:25.281,0:11:28.291
Do dziś ten cytat tkwi mi w głowie:

0:11:30.231,0:11:33.841
"Gdy po Holocauście[br]powiedzieliśmy 'nigdy więcej',

0:11:35.211,0:11:39.171
czy to dotyczyło tylko niektórych?".

0:11:40.203,0:11:41.652
Dziękuję bardzo.

0:11:41.653,0:11:42.789
(Brawa)