WEBVTT

00:00:13.037 --> 00:00:16.903
Oto ja,

00:00:17.253 --> 00:00:21.767
zwyczajny, biały mężczyzna

00:00:21.768 --> 00:00:24.147
i na dodatek bez okularów

00:00:24.148 --> 00:00:27.046
mówię do was o rasizmie.

00:00:27.047 --> 00:00:31.537
Być może pomyślicie: 
"Co on może wiedzieć o dyskryminacji?".

00:00:32.627 --> 00:00:35.928
Dlatego zwracam uwagę
na moją rudą brodę.

00:00:36.608 --> 00:00:39.178
Więc wiem trochę na temat dyskryminacji.

00:00:40.343 --> 00:00:42.152
Na przestrzeni ostatnich 4 lat

00:00:42.153 --> 00:00:47.560
miałem okazję nazywać, kolejno,
Jerozolimę, Montreal,

00:00:47.560 --> 00:00:49.868
a następnie Londyn swoim domem.

00:00:50.477 --> 00:00:52.506
Nie od razu wpadło mi to do głowy,

00:00:52.507 --> 00:00:54.936
ale zauważyłem, że te trzy miasta

00:00:54.937 --> 00:00:58.559
mają ciekawy stosunek do różnorodności.

00:00:59.532 --> 00:01:02.853
Te doświadczenia i wykształcenie,

00:01:02.854 --> 00:01:07.340
które nauczyły mnie integracji,
otwartości i szacunku,

00:01:07.341 --> 00:01:11.531
uczuliły mnie na problem
dyskryminacji na świecie.

00:01:13.774 --> 00:01:17.703
W świetle ostatnich wypadków
czułem, że naprawdę muszę

00:01:17.703 --> 00:01:20.533
coś zrobić albo przynajmniej powiedzieć.

00:01:20.534 --> 00:01:23.475
Jestem minimalistą i dlatego

00:01:23.476 --> 00:01:25.199
zdecydowałem się coś powiedzieć

00:01:25.736 --> 00:01:28.186
i najwyraźniej jest to warte szerzenia.

00:01:29.483 --> 00:01:31.595
Zacznę od pewnej historii.

00:01:32.235 --> 00:01:36.573
Jest rok 1934, Norymberga, Niemcy.

00:01:37.533 --> 00:01:39.712
Moi pradziadkowie to właściciele

00:01:39.713 --> 00:01:42.483
jednego z prestiżowych 
sklepów z kapeluszami w mieście.

00:01:43.209 --> 00:01:47.584
Ich rodzina pochodzi z Aufsess,
małej miejscowości pod miastem.

00:01:48.045 --> 00:01:49.504
Kiedyś była słynna

00:01:49.505 --> 00:01:53.495
z posiadania największej ilości
browarów na osobę.

00:01:53.496 --> 00:01:56.649
No i właściwie to wszystko.

00:01:57.359 --> 00:02:00.551
To było małe, niepozorne miasteczko,

00:02:00.552 --> 00:02:02.487
ale stamtąd pochodzi moja rodzina.

00:02:03.307 --> 00:02:05.737
Tam mieszkali przez ponad 200 lat.

00:02:06.464 --> 00:02:08.502
Byli dumni ze swojego pochodzenia.

00:02:09.594 --> 00:02:11.413
Nie byli za bardzo religijni,

00:02:11.414 --> 00:02:16.004
byli jednak wysoko cenili też
swoje żydowskie dziedzictwo.

00:02:17.165 --> 00:02:21.234
Tylko dlatego w 1934 roku,

00:02:21.235 --> 00:02:26.159
kiedy jeden z kolegów klasowych dziadka
spędził noc przywiązany do płotu,

00:02:26.584 --> 00:02:30.133
zdecydowali się uciec z miejsca,
które było ich domem, do nowego miejsca,

00:02:30.974 --> 00:02:33.102
które zwano wówczas Palestyną.

00:02:34.862 --> 00:02:38.788
Ich dziedzictwo, korzenie
były w Niemczech,

00:02:39.266 --> 00:02:41.735
w Norymberdze, w Aufsess.

00:02:41.736 --> 00:02:44.291
Stamtąd dosłownie 
wywodzi się moje nazwisko.

00:02:44.292 --> 00:02:48.667
Z powodu rasizmu i nazizmu
musieli uciekać.

00:02:52.584 --> 00:02:54.251
Jak sobie z tym poradzimy?

00:02:54.954 --> 00:02:59.161
Jako społeczeństwo, jak zapewnimy,
że tego typu historia

00:02:59.162 --> 00:03:01.528
nie wydarzy się ponownie?

00:03:02.268 --> 00:03:05.669
W tym tkwi cała magiczna sztuczka.

00:03:08.202 --> 00:03:11.892
Razem możemy wykorzystać rasistowskie
metody przeciwko nim samym.

00:03:12.692 --> 00:03:16.772
Razem zastosujmy technikę
wstecznego rasizmu.

00:03:19.129 --> 00:03:22.938
Pewnego dnia oglądałem video na YouTube,

00:03:22.939 --> 00:03:24.885
co często robimy wszyscy.

00:03:25.609 --> 00:03:29.255
Widziałem panel dyskusyjny na Fox News.

NOTE Paragraph

00:03:29.256 --> 00:03:33.766
To największy kanał wiadomości w USA
i najsilniejszy głos konserwatywny.

00:03:35.203 --> 00:03:39.023
Dyskusja była na temat
Jezusa i Świętego Mikołaja.

00:03:40.521 --> 00:03:41.861
Nie wierzyłem własnym uszom.

00:03:42.674 --> 00:03:47.824
To była dyskusja fachowców,
wykształconych dziennikarzy,

00:03:47.834 --> 00:03:51.876
zażarcie broniąca faktu,
że Jezus i Święty Mikołaj byli biali.

00:03:53.660 --> 00:03:56.573
Co się tyczy Świętego Mikołaja,

00:03:57.263 --> 00:03:58.592
uwaga, spojler,

00:03:58.593 --> 00:04:00.044
to on nie istnieje.

00:04:00.045 --> 00:04:03.725
Ale to nie ma znaczenia;
on jest produktem handlowym.

00:04:04.518 --> 00:04:07.944
Jednakże jeśli chodzi o Jezusa,
to całkowicie inna historia.

00:04:08.594 --> 00:04:12.144
Należy przyznać, że miał 
silny wpływ na nasz świat

00:04:12.145 --> 00:04:14.515
i jego postać jest bardzo ważna.

00:04:15.619 --> 00:04:19.338
Ta dyskusja broniła faktu,
że Jezus był biały

00:04:19.339 --> 00:04:21.274
z taką powagą,

00:04:21.276 --> 00:04:25.436
jakby dla nich nie-biały Jezus 
tracił na boskości.

00:04:25.724 --> 00:04:27.247
To mnie zmartwiło.

00:04:28.727 --> 00:04:31.897
Przyjrzyjmy się pochodzeniu Jezusa.

00:04:33.300 --> 00:04:37.300
Większość z was wie,
że Jezus urodził się w Nazarecie,

00:04:39.415 --> 00:04:41.514
znajdującym się dziś na Zachodnim Brzegu.

00:04:41.515 --> 00:04:43.494
W tamtym czasie była to Judea.

00:04:43.495 --> 00:04:46.560
Ale Jezus pochodzi z Galilei,

00:04:46.561 --> 00:04:49.487
która znajduje się na północ od Judei.

00:04:49.501 --> 00:04:52.740
Według antropologa Richarda Neave'a

00:04:52.741 --> 00:04:57.611
tak wyglądał ówczesny Galilejczyk.

00:05:01.043 --> 00:05:02.902
Czyż nie jest to ciekawe?

00:05:02.903 --> 00:05:06.522
Podobny jest raczej do kogoś 
określanego dziś jako Arab,

00:05:06.523 --> 00:05:09.228
niż jako "biały".

00:05:10.101 --> 00:05:15.261
Uważam, że znając pochodzenie
niektórych rzeczy lub ludzi,

00:05:16.033 --> 00:05:20.252
możemy pokazać,
wyjaśnić i zmniejszyć różnice

00:05:20.253 --> 00:05:23.094
między ludźmi, którzy uważają,
że nie mają nic wspólnego.

00:05:23.095 --> 00:05:26.715
Przykładowo Fox News i Arab.

00:05:29.205 --> 00:05:32.155
Inny doskonały przykład to Trevor Noah.

00:05:32.805 --> 00:05:34.774
Jest to południowoafrykański komik.

00:05:34.775 --> 00:05:38.142
Prowadzi program TV
"The Daily Show with Trevor Noah"

00:05:39.312 --> 00:05:41.328
na kanale Comedy Central.

00:05:43.658 --> 00:05:48.647
Trevor urodził się w 1984 roku
w Johannesburgu, w RPA.

00:05:48.648 --> 00:05:51.570
Jego historia jest bardzo ciekawa.

00:05:51.571 --> 00:05:57.459
Matka była czarną południowoafrykańską
kobietą, a ojciec był białym Szwajcarem.

00:05:58.459 --> 00:06:01.849
Jego życie było nielegalne.

00:06:02.678 --> 00:06:06.555
Nazywano go "kolorowy". 
Nie mógł bawić się poza domem.

00:06:06.556 --> 00:06:10.516
Nie akceptowało go
ani środowisko czarnych, ani białych.

00:06:11.414 --> 00:06:15.233
W filmie dokumentalnym, zatytułowanym
"Ty się śmiejesz, ale to jest prawda”,

00:06:15.234 --> 00:06:18.811
Trevor wyjaśnia, jak po zniesieniu
apartheidu w Afryce Południowej,

00:06:18.818 --> 00:06:21.027
kiedy stawał się komikiem,

00:06:21.028 --> 00:06:25.028
dotychczasowe utrudnienia
zaczęły nieść korzyści,

00:06:25.029 --> 00:06:27.268
to, co dotąd było zagrożeniem dla życia,

00:06:27.918 --> 00:06:31.918
wyróżniało go teraz
spośród innych komików.

00:06:32.854 --> 00:06:35.032
Mógł identyfikować się z obu środowiskami

00:06:35.442 --> 00:06:40.772
i w obu widziano go zarówno jako członka,
jak i postronnego obserwatora.

00:06:42.094 --> 00:06:44.694
Ze slumsów Johannesburga wybił się

00:06:44.709 --> 00:06:50.334
na gospodarza jednego z postępowych,
bardzo wpływowych programów TV w USA.

00:06:50.335 --> 00:06:54.262
Z pewnością włożył w to wszystko 
mnóstwo pracy i talentu,

00:06:55.020 --> 00:06:58.439
ale również potrafił 
wykorzystać swoje pochodzenie

00:06:58.440 --> 00:07:00.420
na własny użytek.

00:07:03.447 --> 00:07:05.486
Wiedząc, że możliwe jest zwalczanie

00:07:05.487 --> 00:07:08.759
rasizmu przez wykorzystanie pochodzenia,

00:07:08.760 --> 00:07:10.660
zobaczmy, jak można to zastosować

00:07:10.661 --> 00:07:13.917
do jednego z bieżących,
bardzo ważnych problemów:

00:07:13.918 --> 00:07:16.419
wzrostu islamofobii.

00:07:17.000 --> 00:07:19.584
Odwiedzenie Jad wa-Szem,

00:07:19.585 --> 00:07:22.128
Muzeum Holokaustu w Jerozolimie

00:07:22.129 --> 00:07:24.586
(osobiście byłem tam ponad pięć razy)

00:07:24.587 --> 00:07:26.238
pozwala zrozumieć,

00:07:26.239 --> 00:07:30.673
że jedną z głównych spraw
umożliwiających tę zbrodnię

00:07:30.674 --> 00:07:33.223
była bierność i obojętność

00:07:33.224 --> 00:07:35.654
tych, których to nie dotyczyło.

00:07:35.655 --> 00:07:38.601
Nie żeby byli specjalnymi rasistami,

00:07:38.602 --> 00:07:40.772
ale po prostu nic nie zrobili.

00:07:42.640 --> 00:07:47.890
Z całą pewnością istnieje problem
muzułmańskich ekstremistów,

00:07:48.810 --> 00:07:51.011
ale sam islam nie jest problemem.

00:07:52.805 --> 00:07:56.314
To polityczny i finansowy problem,

00:07:56.315 --> 00:07:59.875
stanowczo religia nie jest problemem.

00:07:59.876 --> 00:08:02.418
To ważne, aby to rozróżnić,

00:08:02.419 --> 00:08:07.564
bo trzeba włączyć Muzułmanów ,
którzy nie są ekstremistami,

00:08:07.565 --> 00:08:11.253
zamiast pchać ich w objęcia ekstremistów.

00:08:11.254 --> 00:08:13.432
Tym, którzy twierdzą:

00:08:13.433 --> 00:08:16.873
"Islam nie pasuje
do nowoczesnego społeczeństwa",

00:08:17.344 --> 00:08:21.428
"To niszczycielska,
pełna nienawiści religia".

00:08:21.429 --> 00:08:23.367
chciałbym rzucić wyzwanie.

00:08:23.368 --> 00:08:28.448
Ponownie spójrzmy
na pochodzenie i historię islamu.

00:08:32.147 --> 00:08:35.135
Pierwsza sprawa to liczby.

00:08:36.006 --> 00:08:39.754
Czy próbowaliście kiedyś 
policzyć do dziesięciu bez cyfr?

00:08:41.014 --> 00:08:42.682
To naprawdę trudne zadanie.

00:08:42.683 --> 00:08:46.815
To wpływowi islamu należy
podziękować za ten wynalazek.

00:08:48.125 --> 00:08:53.751
Perski naukowiec Ar-Razi jako pierwszy
zastosował alkohol w medycynie.

00:08:54.183 --> 00:08:55.812
Czyż nie jest to śmieszne?

00:08:58.498 --> 00:09:02.525
Kto nie słyszał o zbiorze baśni
"Z tysiąca i jednej nocy "?

00:09:03.105 --> 00:09:05.020
Arcydzieło poezji.

00:09:05.021 --> 00:09:08.441
One również zostały napisane 
pod wpływem islamu.

00:09:10.584 --> 00:09:12.043
Tadż Mahal,

00:09:12.545 --> 00:09:14.473
szczytowe osiągnięcie architektoniczne.

00:09:15.493 --> 00:09:19.353
Był zlecony i zaprojektowany 
przez muzułmanów.

00:09:20.144 --> 00:09:24.453
Ci, którzy go widzieli
wiedzą, jak jest piękny:

00:09:24.454 --> 00:09:26.641
w szczegółach i artyzmie.

00:09:26.642 --> 00:09:30.116
Szczególnej urody nadają mu małe kamienie.

00:09:31.645 --> 00:09:34.925
Na koniec - taniec brzucha.

00:09:35.943 --> 00:09:40.723
Musimy również za to podziękować
muzułmańskiemu wpływowi.

00:09:45.411 --> 00:09:51.023
W swoim środowisku można mieć realny wpływ
na walkę z rasizmem i dyskryminacją,

00:09:51.024 --> 00:09:53.353
po prostu mówiąc o tym

00:09:53.354 --> 00:09:56.684
i używając przeciwko rasistom
metod rasistowskich.

00:09:56.685 --> 00:09:58.011
Ponieważ nic tak nie boli

00:09:58.012 --> 00:10:01.051
jak zostać pobitym
we własnej grze własną bronią,

00:10:01.052 --> 00:10:03.191
Wyobraźcie sobie golfistę,

00:10:03.192 --> 00:10:07.570
którego przeciwnicy pobili 
jego własnymi kijami golfowymi.

00:10:08.300 --> 00:10:11.790
Prawdopodobnie zlekceważyłby rolę kijów

00:10:11.791 --> 00:10:14.999
i po prostu przyznał,
że przeciwnik był lepszy.

00:10:15.000 --> 00:10:18.001
Sądzę, że tak samo jest z rasizmem.

00:10:18.002 --> 00:10:22.238
Jeżeli potrafisz zwalczyć
ich ideologię ich własną logiką,

00:10:22.239 --> 00:10:23.998
to postawisz ich w sytuacji,

00:10:23.999 --> 00:10:27.797
w której nie będą mogli
zakwestionować twojego argumentu.

00:10:31.247 --> 00:10:33.607
Nalegam zatem, żebyście przemówili.

00:10:35.286 --> 00:10:38.196
Wszyscy odpowiadają za to, co mówią.

00:10:40.221 --> 00:10:43.340
Nie obawiajcie się sprzeczania.

00:10:43.341 --> 00:10:46.050
Nie obawiajcie się,
że wyjdziecie na głupca,

00:10:46.051 --> 00:10:47.780
w starciu z rasistą

00:10:47.781 --> 00:10:49.799
to rasista zawsze jest głupkiem.

00:10:52.212 --> 00:10:54.082
Jestem tylko studentem.

00:10:55.017 --> 00:10:57.346
Nie mam więcej niż wy kwalifikacji.

00:10:57.347 --> 00:10:59.696
Nie mam więcej niż wy wiedzy.

00:10:59.697 --> 00:11:03.164
Mam tylko wolę, żeby stanąć
po właściwej stronie historii.

00:11:03.165 --> 00:11:05.516
Wykorzystaj swoje pochodzenie,

00:11:05.517 --> 00:11:07.633
swoją opowieść, swoją historię.

00:11:07.634 --> 00:11:11.547
Wykorzystaj je do walki z dyskryminacją
i rasizmem w swoim środowisku.

00:11:13.867 --> 00:11:15.114
Zanim skończę

00:11:16.284 --> 00:11:18.453
chciałbym podzielić się cytatem,

00:11:18.454 --> 00:11:20.262
jaki ujrzałem, podczas mojej wizyty

00:11:21.076 --> 00:11:24.626
w Muzeum Ludobójstwa w Kigali,
w Rwandzie, tego lata.

00:11:25.281 --> 00:11:28.291
Do dziś ten cytat tkwi mi w głowie:

00:11:30.231 --> 00:11:33.841
"Gdy po Holocauście
powiedzieliśmy 'nigdy więcej',

00:11:35.211 --> 00:11:39.171
czy to dotyczyło tylko niektórych?".

00:11:40.203 --> 00:11:41.652
Dziękuję bardzo.

00:11:41.653 --> 00:11:42.789
(Brawa)