< Return to Video

Dynamic equilibrium | Acids and bases | AP Chemistry | Khan Academy

  • 0:01 - 0:03
    Tarazlıq anlayışını təsvir etmək üçün,
  • 0:03 - 0:05
    Gəlin deyək ki, stəkanımızın içərisinə
  • 0:05 - 0:09
    Bir az su qoyuruq.
  • 0:09 - 0:14
    Və əmin olaq ki, stəkanın qapağı var.
  • 0:14 - 0:17
    Buradaki bəzi su molekulları buxarlanır,
  • 0:17 - 0:19
    Və qaza çevrilir.
  • 0:19 - 0:22
    Kifayət qəfər qazlı suyumuzun olmasından,
  • 0:22 - 0:25
    Bu suyun bəzi hissəsi kondensləşir
  • 0:25 - 0:28
    Və maye halına çevrilir.
  • 0:28 - 0:29
    Biz bu 2 prosesi bildirmək üçün
  • 0:29 - 0:31
    Soldaki maye halda olan suyu və
  • 0:31 - 0:33
    Qaz balında olan suyu göstəririk.
  • 0:33 - 0:35
    Sonraki prosesdə isə
  • 0:35 - 0:38
    Maye halda olan su gaz halına çevrilir.
  • 0:38 - 0:39
    Bu mərhələ buxarlanmanın
  • 0:39 - 0:42
    Olduğunu göstərir.
  • 0:42 - 0:45
    Gaz halında olan su maye halına çevrildikdə,
  • 0:45 - 0:48
    Altındakı bu oxla,
  • 0:48 - 0:51
    Kondensasiya prosesini göstərir.
  • 0:51 - 0:53
    Gəlin indi maye halda olan suyla başlayaq,
  • 0:53 - 0:56
    İlk öncə, buxarlanma sürəti
  • 0:56 - 0:59
    Kondensasiya sürətindən daha yaxşı olur.
  • 0:59 - 1:02
    Nəhayət biz buxarlanma sürətinin Kondensasiya
  • 1:02 - 1:06
    sürətinə bərabər olduğu nöqtəyə çatırıq.
  • 1:06 - 1:09
    Əgər biz maye halda olan suyu
  • 1:09 - 1:11
    Eyni dərəəcədə qaz halına çevirsək ,
  • 1:11 - 1:15
    Qaz halı isə maye halına çevirsək,
  • 1:15 - 1:18
    Qaz və maye haldaki molekulların sayı
  • 1:18 - 1:20
    Eyni qalacaqdır.
  • 1:20 - 1:24
    Yəni deyə bilərik ki,buxarlanmanın sürəti
  • 1:24 - 1:28
    Tarazlıq vəziyyətində kondensasiyanın sürətinə bərabərdir.
  • 1:28 - 1:32
    İndi onlar dinamik tarazlıqdadır,çünki biz
  • 1:32 - 1:35
    Diqqətlə baxsaq görərik ki, su molekulları
  • 1:35 - 1:38
    Hər zaman Maye haldan qaz hala çevrilir
  • 1:38 - 1:41
    Və molekullar yenidən qaz halından
  • 1:41 - 1:42
    Maye halına gedirlər.
  • 1:42 - 1:45
    Sürətlər bərabər olduqdan sonra
  • 1:45 - 1:47
    Maye halda olan molekulların və
  • 1:47 - 1:49
    gaz halında Olan molekulların sayı sabit qalır.
  • 1:49 - 1:51
    Əgər biz bura makroskipik haldan baxsaq
  • 1:51 - 1:55
    Suyun səviyyəsi heç dəyişməzdi.
  • 1:55 - 1:58
    Gəlin bu anlayışı dinamik tarazlığın
  • 1:58 - 2:00
    Hipotetik reaksiyasına tətbiq edək.
  • 2:00 - 2:04
    Bu reaksiyada X2 hansıki qırmızımtıl qəhvəyi qaz,
  • 2:04 - 2:09
    Ayrı-ayrı 2X rəngsiz
  • 2:10 - 2:13
    atomlara parçalanır.
  • 2:13 - 2:18
    Sonraki mərhələdə biz X2-dən 2X-ə keçirik.
  • 2:18 - 2:21
    X2 2X-ə parçalanır.
  • 2:21 - 2:25
    Bu dönən prosesdir,X-in 2 atomu
  • 2:25 - 2:29
    Birləşərək X2 əmələ gətirir.
  • 2:29 - 2:32
    Dönən reaksialarda
  • 2:32 - 2:35
    Sol tərəfdə olanlar reaktivlər.
  • 2:35 - 2:40
    Sağ tərəfdə olanlar
  • 2:40 - 2:41
    İsə prodaktlardır.
  • 2:41 - 2:45
    Bu terminlərdən istifadə etdək çaşqınlığın qarşısını alarıq.
  • 2:46 - 2:49
    Gəlin reaksiyanın yalnız reaktivlətindən başlayaq.
  • 2:49 - 2:53
    Deməli ilk qabda yalnızca X2 mövcuddur.
  • 2:53 - 2:57
    X2-nin 5 hissəciyi var.
  • 2:57 - 3:01
    Əgər Hər hissəcik 0.1 mol olsa,
  • 3:01 - 3:04
    X2-nin 5 hissəciyi olduğundan
  • 3:04 - 3:07
    Bizdə 0,5 mol X2 var.
  • 3:07 - 3:10
    Deyək ki, bu 1 litrlik qabdır.
  • 3:10 - 3:14
    0,5-i birinə böıdükdə 0,5 molar olacaq,
  • 3:14 - 3:19
    Yəni qazın ilkin konsrntrasiyası , X2 0,5 moldur.
  • 3:21 - 3:24
    X-dən heç biri bizdə olmadığı üçün,
  • 3:24 - 3:27
    Qutuda ağ nöqtə yoxdur, hə?
  • 3:27 - 3:31
    X-in ilkin konsentrasiyası 0dır
  • 3:32 - 3:35
    Gəlin belə yazaq,OM.
  • 3:35 - 3:36
    10 saniyə gözləyək.
  • 3:36 - 3:38
    Biz vaxt 0-a bərabər olanda başlayırıq,
  • 3:38 - 3:41
    İndi vaxt 10 saniyəyə bərabərdir.
  • 3:41 - 3:42
    İndi biz qutuda X2-nin
  • 3:42 - 3:46
    3 hissəciyi olduğunu görürük.
  • 3:46 - 3:49
    Və bu 0.3 Molyar olacaq.
  • 3:49 - 3:52
    Bura gəlin 0.3 molyar yazaq
  • 3:52 - 3:53
    Konsentrasiya üçün,
  • 3:53 - 3:56
    İndi X-in bəzi hissəcikləri var.
  • 3:56 - 4:00
    1,2,3 4 hissəcik.
  • 4:00 - 4:04
    Əgər hər biri 0.1 mol olsa,
  • 4:04 - 4:08
    X-in 0,4 molu birinə və ya 0.4 molyara bölünür,
  • 4:12 - 4:13
    10 san gözlyək.
  • 4:13 - 4:16
    Vaxt 20 san olana kimi
  • 4:16 - 4:19
    İndi X2-nin 2 hissəciyi var
  • 4:19 - 4:24
    Və X-in 1,2,3,4,5,6 hissəciyi
  • 4:24 - 4:29
    X2üçün konsentrasiyamız 0.2, Molyar X üçün isə 0.6Molyardır
  • 4:34 - 4:37
    Ümumi cəmin 30 sN olması üçün 10 san gözlə
  • 4:37 - 4:40
    X2-nin hələdə 2
  • 4:40 - 4:43
    X-in isə 6 hissəciyi var.
  • 4:43 - 4:46
    30 san-dən sonra konsentrasiyaları
  • 4:46 - 4:49
    X2-nin 0.2Molyar, X-in isə 0,6 Molyar olar
  • 4:54 - 4:58
    Diqqət etsək,X2-nin konsentrasiyası 0,5M-dən
  • 4:58 - 5:03
    0.3M-a, sonra 0.2Mgetdi. 30 san sonrada yenə 0.2 oldu
  • 5:03 - 5:08
    Deməli 20-ci saniyədə onlar konstant olacaqlar.
  • 5:08 - 5:10
    X-in konsentrasiyası 0-dan 0.4sonra 0.6-a
  • 5:12 - 5:16
    Getdi və 30 san sonrada 0.6 olaraq qaldı.
  • 5:16 - 5:19
    Deməli 20-ci san-də konsentrasiya konstant
  • 5:19 - 5:22
    Olur,yəni reaksiya 20 san sonra
  • 5:22 - 5:24
    Tarzlığa çatır
  • 5:24 - 5:27
    Zaman 0 olanda tarazlıq olmur.
  • 5:27 - 5:30
    10-cu san-də də tarazlıq olmur.
  • 5:30 - 5:32
    Yalnızca vaxt 20 san çatanda,
  • 5:32 - 5:34
    Tarazlıq baş verir.
  • 5:34 - 5:37
    Düzünə gedən reaksiyanın sürəti
  • 5:37 - 5:41
    Dönən reaksiyanın sürətinə bərabərdir.
  • 5:41 - 5:44
    Əgər bu düzdürsə onda, X2 2X-ə ,
  • 5:44 - 5:49
    2X isə X2-ə çevriləcək eyni sürətdə.
  • 5:49 - 5:53
    Bu konsentrasiyalar bərabərdirsə,X2-nin
  • 5:53 - 5:57
    Və X-in konsentrasiyası tarazlıqda eyni qalacaq.
  • 5:58 - 5:59
    Eyni anlayışı görürük,
  • 5:59 - 6:03
    konsentrasiyanın zamana qarşı qrafikinə
  • 6:03 - 6:07
    Baxsaq, görürükki,X2 zaman 0-a bərabər olanda
  • 6:07 - 6:10
    0,5-dən başlayır və 10 san sonra
  • 6:10 - 6:11
    0.3 molyara düşür.
  • 6:11 - 6:14
    20 san sonra 0,2 molyar olur
  • 6:14 - 6:16
    Və sabit qalır.
  • 6:16 - 6:20
    X-in konsentrasiyası üçün 0-dan başlayırıq
  • 6:20 - 6:23
    10 san sonra 2,4 artırırıq
  • 6:23 - 6:26
    0,6 olanda isə sabit qalır.
  • 6:26 - 6:28
    Bu xəttə gəldikdə isə,
  • 6:28 - 6:31
    Əgər 20-ci saniyədə bura tire çəksək bu
  • 6:31 - 6:34
    Sol tərəfin ortasında bölücü xəttdir.
  • 6:34 - 6:37
    Burada biz tarazlıqda deyilik.
  • 6:37 - 6:40
    Konsentrasiya hər zaman dəyişkəndir.
  • 6:40 - 6:42
    Sonra nöqtəli xəttin sağında
  • 6:42 - 6:44
    Tarazlıq olacaq, nə zaman ki,
  • 6:44 - 6:47
    konsentrasiya sabit olur.
  • 6:47 - 6:52
    X2 qazının tarazlıq konsentrasyası 0.2 M
  • 6:52 - 6:56
    Olanda 0,6M X qazının konsentrasiyasına
  • 6:56 - 7:00
    Bərabər olur.
  • 7:00 - 7:03
    Nəticədə xüsusi diaqramlar haqqında
  • 7:03 - 7:04
    Düşünsək,görərik ki, makroskopik
  • 7:04 - 7:07
    Səviyyədə reaksiya
  • 7:07 - 7:09
    Tarazlığa doğru gedir.
  • 7:09 - 7:11
    Birinci diaqramda yalnız
  • 7:11 - 7:13
    Qırmızı hissəcikləri görürük,
  • 7:13 - 7:18
    Deməli əvvəldə yalnızca X2 mövcuddur,
  • 7:18 - 7:20
    Zaman axdıqca, qırmızı hissəciklərin sayı
  • 7:20 - 7:24
    İlk diaqramdaki 5-dən 3-ə
  • 7:24 - 7:27
    İkinci diaqramda 2-ə azalır
  • 7:27 - 7:30
    Və say 2-də sabit qalır,
  • 7:30 - 7:34
    çünki biz tarazlığa 20-ci san-də çatırdıq.
  • 7:34 - 7:36
    Deməli makroskopik baxışdan,
  • 7:36 - 7:40
    Reaksiya tünd qəhvəyimtil qırmızıdan başlayır,
  • 7:40 - 7:44
    Sonra açıq qəhvəyimtil qırmızı olur.
  • 7:44 - 7:47
    Sonda tarazlığa çatanda isə
  • 7:47 - 7:48
    Daha açıq qəhvəyimtil qırmızı olur,
  • 7:48 - 7:52
    Və belədə qalır.
  • 7:52 - 7:54
    Çünki biz tarazlıqdayıq və reaktiv ilə
  • 7:54 - 7:58
    Məhsulların konsentrasiyası sabit qalır,
  • 7:58 - 8:03
    Baxmayaraqki, reaktivlərimiz məhsullara çevrilir.
  • 8:03 - 8:05
    Məhsullarımız eyni sürətdə
  • 8:05 - 8:07
    reaktivlərə çevrilir və deməli hər
  • 8:07 - 8:10
    İkisinin konsentasiyası eyni qalır.
Title:
Dynamic equilibrium | Acids and bases | AP Chemistry | Khan Academy
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
08:11

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions