< Return to Video

Turş mühitdə oksidləşmə-reduksiya reaksiyalarının əmsallaşdırılması | Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları və elektrokimya | Kimya | Khan Academy

  • 0:00 - 0:05
    bu videoda turş mühitdə
    oksidləşmə-reduksiya reaksiyasının necə
  • 0:05 - 0:07
    əmsallaşdıracağımızı öyrənəcəyik
    Amma ilk olaraq gəlin
  • 0:07 - 0:09
    reaksiya üzərində maddələrin
  • 0:09 - 0:10
    oksidləşmə dərəcələrini təyin edək.
  • 0:10 - 0:14
    ilk olaraq dixromat anionu ilə başlayaq.
  • 0:14 - 0:19
    bilirik ki, oksigenin oksidləşmə
    dərəcəsi mənfi 2-dir.
  • 0:19 - 0:20
    və dixromatın tərkibində
    yeddi oksigen var.
  • 0:20 - 0:25
    Deməli, mənfi 2 vurulsun
    7 hasili mənfi 14 verir.
  • 0:25 - 0:27
    reaksiyadan göründüyü kimi
    bütov dixromat
  • 0:27 - 0:29
    anionun yükü
  • 0:29 - 0:32
    mənfi ikiyə bərabərdir.
  • 0:32 - 0:35
    12 çıxılsın 14 bərabərdir mənfi iki
  • 0:35 - 0:38
    demək ki xromlar bizə müsbət 12 yükünü
    verir
  • 0:38 - 0:41
    iki xrom müsbət 12 dirsə
    bir xrom müsbət 6 yüklüdür.
  • 0:41 - 0:44
    bu xromun oksidləşmə dərəcəsidir.
  • 0:44 - 0:47
    sonra xlorid anionuna gedək.
  • 0:47 - 0:49
    aniounun yükü mənfi birdir
  • 0:49 - 0:51
    yəni xlor anionun
    oksidləşmə dərəcəsi mənfi 1-dir.
  • 0:51 - 0:53
    indi burdakı xrom ionu.
  • 0:53 - 0:55
    bu xrom ionun oksidləşmə
    dərəcəsi müsbət üçə bərabərdir.
  • 0:55 - 1:00
    və sonuncu olaraq burdakı xlor ionunun
    oksidləşmə dərəcəsi sıfırdır.
  • 1:00 - 1:02
    deməli xlor
  • 1:02 - 1:05
    mənfi 1 oksidləşmə dərəcəsindən
  • 1:05 - 1:07
    0- oksidləşmə dərəcəsinə gəldi.
  • 1:07 - 1:09
    yəni oksidləşmə dərəcəsi artdı.
  • 1:09 - 1:12
    bu o deməkdir ki
    xlor oksidləşib.
  • 1:12 - 1:13
    Xroma baxaq.
  • 1:13 - 1:16
    Xrom müsbət 6-dan müsbət 3-ə gəlib.
  • 1:16 - 1:18
    Oksidləşmə dərəcəsi
  • 1:18 - 1:21
    azalıb.
  • 1:21 - 1:23
    yəni xrom reduksiya olunub.
  • 1:23 - 1:26
    artıq əminik ki bu reaksiya oksidləşmə
    reduksiya reaksiyasıdır. çünki
  • 1:26 - 1:28
    ionkar oksidləşib və ya
    reduksiya olunub.
  • 1:28 - 1:30
    Reaksiyanı əmsallaşdırmaq üçün,
  • 1:30 - 1:32
    ilk olaraq fərqli yarım tənlikləri yəni
  • 1:32 - 1:34
    oksidləşmə və reduksiya
  • 1:34 - 1:36
    yarım tənliklərini yazmalıyıq.
  • 1:36 - 1:39
    davam edək və aşağıda biraz yer açaq.
  • 1:39 - 1:42
    sonra yarım tənlikləri yazaq.
  • 1:42 - 1:49
    xlorid anionu bu şəkildə xlor atomuna
    çevrilir.
  • 1:49 - 1:51
    bu oksidləşmə üçün yarım tənlik olacaq
  • 1:51 - 1:53
    bu şəkildə sağa bura qoyuruq.
  • 1:53 - 1:54
    Deməli, bu, oksidləşmədir.
  • 1:54 - 1:57
    Reduksiya tənliyinə xrom daxildir.
  • 1:57 - 2:03
    Deməli, burda xromat anionu var,
    yəni, Cr2O7 2 mənfi,
  • 2:03 - 2:08
    və xrom 3 müsbətə gedir.
  • 2:08 - 2:10
    bu, reduksiya tənliyidir.
  • 2:10 - 2:11
    bu da birinci addımmımız
  • 2:11 - 2:13
    Fərqli yarım tənlikləri yazdıq.
  • 2:13 - 2:14
    İkinci addım.
  • 2:14 - 2:18
    Oksigen və hidrogendən başqa
    atomları əmsallaşdırırıq.
  • 2:18 - 2:22
    əgər birinci tənliyə baxsaq,
  • 2:22 - 2:25
    solda bir xlor və sağda iki xlor var.
  • 2:25 - 2:28
    Deməli, solda bura 2 yazaraq
  • 2:28 - 2:29
    əmsallaşdırımalıyıq.
  • 2:29 - 2:32
    Aşağı reduksiya tənliyinə gedək,
  • 2:32 - 2:35
    solda iki xrom sağda isə bir xrom var
  • 2:35 - 2:38
    bunu əmsallaşdırmaq
    üçün sağda bura 2 yazmalıyıq.
  • 2:38 - 2:40
    ikinci addım da tamamlandı.
  • 2:40 - 2:41
    sonra isə
    üçüncü addım.
  • 2:41 - 2:45
    Su əlavə etdikdən sonra
    oksigenləri əmsallaşdırıırıq.
  • 2:45 - 2:47
    artıq oksidləşmə yarım
  • 2:47 - 2:49
    tənliyimiz hazırdır
  • 2:49 - 2:52
    və göründüyü kimi
  • 2:52 - 2:53
    daha oksigenə
    ehtiyyac yoxdur
  • 2:53 - 2:55
    Reduksiya yarı tənliyinə, aşağı düşürəm
  • 2:55 - 2:58
    və oksigenlərimi əmsallaşdırıram.
  • 2:58 - 2:59
    görürəm ki,
  • 2:59 - 3:02
    sol tərəfdə yeddi oksigen var
  • 3:02 - 3:04
    və sağ tərəfdə isə yoxdur.
  • 3:04 - 3:07
    sağ tərəfdə oksigen olsun
    deyə su əlavə etməliyəm.
  • 3:07 - 3:09
    solda yeddi oksigen olduğuna görə,
  • 3:09 - 3:11
    sağda da yeddi oksigen olmalıdır.
  • 3:11 - 3:14
    davam edirəm və yeddi su molekulu əlavə edirəm.
  • 3:14 - 3:17
    indi tənliyimin sağında da
  • 3:17 - 3:19
    yeddi oksigen olur.
  • 3:19 - 3:21
    və indi
  • 3:21 - 3:22
    Dördüncü addım.
  • 3:22 - 3:25
    Proton əlavə edərək hidrogenləri
    bərabərləşdirəciyik
  • 3:25 - 3:27
    davam edək və bunun
    üçün qırmızı qələm işlədəcəm.
  • 3:27 - 3:29
    Deməli, dördüncü addım.
  • 3:29 - 3:31
    Burda proton əlavə edərək hidrogenləri
    əmsallaşdırırıq.
  • 3:31 - 3:33
    oksidləşmə tənliyində yeni
  • 3:33 - 3:35
    nəsə etmirik, çünki, burda
  • 3:35 - 3:37
    oksigen və ya hidrogeni əmsallaşdırmalı deyilik.
  • 3:37 - 3:40
    aşağı reduksiya
    tənliyinə baxsaq burda
  • 3:40 - 3:43
    su əlavə edərək oksigenləri
    əmsallaşdırmalıyıq,
  • 3:43 - 3:46
    su əlavə edildiyi üçün , indi sağ tərəfdə
  • 3:46 - 3:47
    hidrogenlər ionları var.
  • 3:47 - 3:51
    7 vurulsun 2 yəni
  • 3:51 - 3:52
    sağ tərəfdə 14 hidrogen var
  • 3:52 - 3:55
    iki tərəfə də hidrogenləri
    bərabər olsun deyə
  • 3:55 - 3:58
    tənliyimizin sol tərəfinə proton əlavə
  • 3:58 - 3:58
    edəciyik.
  • 3:58 - 4:00
    7 vurulsun 2 yəni sağda 14
    hidrogen olduğu üçün
  • 4:00 - 4:02
    sol tərəfə də 14 proton
    əlavə edirik
  • 4:02 - 4:06
    davam edək və tənliyimiz sol
    tərəfinə 14 H müsbət əlavə
  • 4:06 - 4:07
    edək.
  • 4:07 - 4:10
    dördüncü addım da tamamlandı.
  • 4:10 - 4:11
    indi Beşinci addım.
  • 4:11 - 4:14
    Elektron əlavə edərək yükləri
    tarazlaşdırmaq.
  • 4:14 - 4:17
    burda biraz yer açaq
  • 4:17 - 4:17
    bəli
  • 4:17 - 4:21
    Deməli, yükləri elektron əlavə edərək
    bərabərləşdirəciyik.
  • 4:21 - 4:22
    birinci burda hansı
  • 4:22 - 4:24
    yüklər olduğuna baxaq.
  • 4:24 - 4:27
    yuxarıdakı oksidləşmə yarım
    tənliyi ilə başlayaq.
  • 4:27 - 4:32
    xlorid anionunun yükü mənfi birdir.
  • 4:32 - 4:34
    Və ondan iki dənə var.
  • 4:34 - 4:39
    yəni yükləri birlikdə mənfi ikidir.
  • 4:39 - 4:40
    diqqət edin bunlar
    oksidləşmə dərəcəsi deyil.
  • 4:40 - 4:42
    Bu, bəzən insanları çaşdırır.
  • 4:42 - 4:44
    Bunlar yükdür.
  • 4:44 - 4:47
    Burda sağda, yük yoxdur.
  • 4:47 - 4:50
    yəni burdakı neytral xlor molekuludur.
  • 4:50 - 4:53
    solda iki mənfi yük var
  • 4:53 - 4:56
    və sağda isə sıfır.
  • 4:56 - 4:59
    elektron əlvə edərək bu yükləri necə
    bərabərləşdirəcəyimizi
  • 4:59 - 5:02
    fikirləşsək sağ tərəfə iki elektron
  • 5:02 - 5:05
    əlavə etmək məntiqlidir,
  • 5:05 - 5:09
    çünki, sağdakı yük
  • 5:09 - 5:10
    mənfi ikidir.
  • 5:10 - 5:11
    bu sadəcə addımlardan
  • 5:11 - 5:13
    biridir
  • 5:13 - 5:16
    bu mənfi 2 və bu mənfi 2.
  • 5:16 - 5:17
    Bunu etməyin başqa yolu da var
  • 5:17 - 5:20
    bilirisiniz ki, elektronlar sağ tərəfdə olmalıdır,
  • 5:20 - 5:23
    çünki, bu, oksidləşmə tənliyidir.
  • 5:23 - 5:26
    Və bunu yadda saxlamağın
    yollarından biri--LEO - dur yəni
  • 5:26 - 5:29
    Elektron itirilməsi oksidləşmədir.
  • 5:29 - 5:31
    əgər elektron itirirsinizsə,
  • 5:31 - 5:34
    itirilən elektronlar tənliyin
    məhsul tərəfinə yazılmalıdır.
  • 5:34 - 5:37
    yuxarıdakı oksidləşmə yarım tənliyi
  • 5:37 - 5:38
    artıq əmsallaşdırılıb.
  • 5:38 - 5:40
    indi reduksiya yarım tənliyinə baxaq.
  • 5:40 - 5:43
    indi GER ifadəsindən istifadə edirik.
  • 5:43 - 5:46
    GER elektronların artmasının reduksiya
    prosesi olduğunu ifadə edir.
  • 5:46 - 5:49
    artıq bilirik ki, elektronları tənliyin
  • 5:49 - 5:52
    məhsul tərəfinə əlavə etməliyik.
  • 5:52 - 5:55
    Nə qədər elektron lazım olacağını
  • 5:55 - 5:56
    tapaq.
  • 5:56 - 6:00
    protonlardan 14 müsbət yük var.
  • 6:00 - 6:03
    burdakı dixromat anionundan
  • 6:03 - 6:05
    iki mənfi yük var.
  • 6:05 - 6:08
    14 müsbət yük və iki mənfi yük var,
  • 6:08 - 6:11
    yəni sol tərəf ümümilikdə
  • 6:11 - 6:12
    12 müsbət yük var.
  • 6:12 - 6:16
    Sağ tərəfdə, xrom ionu var.
  • 6:16 - 6:20
    ionun yükü müsbət 3 dür və sayı iki dənədir
  • 6:20 - 6:23
    2 vurulsun müsbət 3 müsbət 6 edir.
  • 6:23 - 6:26
    sağ tərəfində 6 müsbət yük var.
  • 6:26 - 6:30
    sol tərəfdə 12 var və sağda
    6 müsbət yük var.
  • 6:30 - 6:33
    bu yükləri bərabərləşdirmək
    üçün elektron əlavə etməliyik.
  • 6:33 - 6:36
    LEO və GER dən öyrəndiyimizə görə
  • 6:36 - 6:38
    elektronları reaktivlərin olduğu tərəfə
    əlavə edəcəyik
  • 6:38 - 6:40
    sadəcə fikirləşirəm ki,
  • 6:40 - 6:41
    12 müsbət yük varsa,
  • 6:41 - 6:45
    altı mənfi yük əlavə etməliyəm ki, cəmi
  • 6:45 - 6:46
    müsbət 6 yük alım.
  • 6:46 - 6:50
    Deməli, burda sol tərəfə altı
    elektron əlavə etməliyəm.
  • 6:50 - 6:54
    bu şəkildə üstə gəl altı elektron.
  • 6:54 - 6:57
    yüklərin sayını bərabərləşdirdik.
  • 6:57 - 6:58
    Bu addım tamamlandı.
  • 6:58 - 7:00
    Yəni, beşinci addım tamamlandı.
  • 7:00 - 7:02
    Altıncı addıma keçirik.
  • 7:02 - 7:05
    elektronların sayını bərabərləşdirdik
  • 7:05 - 7:07
    Bu nə deməkdir?
  • 7:07 - 7:09
    yarım tənliklərimizə əlavə etdiyimiz
  • 7:09 - 7:12
    elektronlara baxaq.
  • 7:12 - 7:15
    oksidləşmə yarım tənliyinə iki
  • 7:15 - 7:18
    və reduksiya yarım tənliyinə
  • 7:18 - 7:20
    6 eelktron əlavə etdik.
  • 7:20 - 7:24
    lakin elektron sayları eyni olmalı idi,
  • 7:24 - 7:28
    çünki, oksidləşmə yarım tənliyində itirilən elektronlar
  • 7:28 - 7:31
    reduksiya yarım tənliyində qəbul edilmiş
  • 7:31 - 7:33
    həmin eyni elektronlardırlar.
  • 7:33 - 7:37
    buna görə də bu elektronların miqdarı
  • 7:37 - 7:38
    eyni olmalıdır.
  • 7:38 - 7:41
    bunu etmək üçün
  • 7:41 - 7:45
    birinci tənliyi 3-ə vururuq.
  • 7:45 - 7:48
    Çünki, əgər birinci tənliyi 3-ə vursaq,
  • 7:48 - 7:50
    cəmi altı elektron olacaq, bu da
  • 7:50 - 7:53
    elektronların sayını
  • 7:53 - 7:54
    bərabərləşdirmək üçün
    lazım olan ədəddir
  • 7:54 - 7:56
    davam edək
  • 7:56 - 7:59
    Birinci yarım tənliyi yenidən yazıb
  • 7:59 - 8:01
    Tənlikdəki hər şeyi 3-ə vuracam,
  • 8:01 - 8:04
    mötərizədəki hər şeyi.
  • 8:04 - 8:07
    əgər 3-ü götürsəm və bunu 2 xlorid anionuna vursa,
  • 8:07 - 8:09
    əlbəttə ki, 6 xlorid anionu alınar.
  • 8:09 - 8:12
    bəli altı xlorid anionu var.
  • 8:12 - 8:15
    Və sonra xlorun qabağına üç yazırıq.
  • 8:15 - 8:21
    3Cl iki yəni 3 vurulsun iki elektron
  • 8:21 - 8:24
    edir 6 elektron.
  • 8:24 - 8:25
    aha
  • 8:25 - 8:29
    Davam edək və reduksiya yarım
    tənliyini yenidən yazaq,
  • 8:29 - 8:31
    çünki, burda çox şey var.
  • 8:31 - 8:33
    Bəzilərini elə olduğu kimi yazacam.
  • 8:33 - 8:43
    Altı elektron üstə gəl 14 proton
    üstə gəl dixromat anionu
  • 8:43 - 8:45
    bu şəkildə.
  • 8:45 - 8:51
    Və sonra iki xrom ionu və yeddi su var.
  • 8:51 - 8:51
    aha
  • 8:51 - 8:54
    indi iki tənliyim var.
  • 8:54 - 8:57
    Elektronların sayını bərabərləşdirdikdən
    sonra
  • 8:57 - 8:58
    sonuncu addım üçün hazırıq.
  • 8:58 - 9:00
    Sadəcə iki yarım tənliyimizi götürürük
  • 9:00 - 9:02
    və onları birlikdə yazırıq
  • 9:02 - 9:05
    bu, bu bizə tam oksidləşmə-reduksiya reaksiyasını
  • 9:05 - 9:06
    verəcək.
  • 9:06 - 9:09
    davam edək,
  • 9:09 - 9:11
    burda biraz yer açaq ki,
  • 9:11 - 9:14
    tənlikləri toplaya bilək.
  • 9:14 - 9:16
    edəcəyim şey sadəcə reaksianın başlanğıc
  • 9:16 - 9:23
    tərəfindəkiləri məhsul tərəfdəkilər
    ilə toplamaqdır
  • 9:23 - 9:25
    davam edək və sadəcə
    reaksiyayanın
  • 9:25 - 9:26
    başlanğıc tərəfindəki
    hər şeyi yenidən yazaq.
  • 9:26 - 9:34
    6xlor mənfi altı elektron, 14 proton var.
  • 9:34 - 9:37
    Burda dixromat anionu var.
  • 9:37 - 9:41
    sonra məhsullar tərəfdəki
    hər şeyi götürürük.
  • 9:41 - 9:44
    bütün bunları götürüb
  • 9:44 - 9:47
    məhsullar tərəfə qoyacam.
  • 9:47 - 9:56
    3xlor 2 üstə gəl altı elektron üstə gəl 2 xrom ionu
  • 9:56 - 10:00
    üstə gəl 7 su molekulu .
  • 10:00 - 10:02
    aha tam tənliyə baxsaq görürük ki
  • 10:02 - 10:06
    , bu elektronlar bir-birini ixtisar edir,
  • 10:06 - 10:07
    düzdür?
  • 10:07 - 10:09
    Reaksiyayanın başlanğıc
    tərəfində altı elektron var.
  • 10:09 - 10:11
    Məhsul tərəfdə isə bu altı elektron var.
  • 10:11 - 10:13
    Davam edir və bunları ixtisar edirik
  • 10:13 - 10:16
    son cavabımız bu olur.
  • 10:16 - 10:17
    nəticəmizi daha yaxşı görmək
  • 10:17 - 10:19
    üçün tənliyin son halını yenidən
    yazaq
  • 10:19 - 10:26
    6xlor mənfi üstə gəl 14 hidrogen
    müsbət üstə gəl xrom yeddi oksid 2 mənfi
  • 10:26 - 10:35
    3xlor üstə gəl 2 xrom 3 müsbət üstə gəl 7 H2O .
  • 10:35 - 10:37
    Və bu, son cavabımızdır.
  • 10:37 - 10:41
    son cavabımızı haşiəyə alıram
  • 10:41 - 10:45
    bunu daha rahat görməyimiz üçün edirəm
  • 10:45 - 10:47
    oksidləşmə-reduksiya reaksiyalarını
    əmsallaşdırmaqda yaxşı şey
  • 10:47 - 10:49
    budur ki, tamamlayanda
  • 10:49 - 10:52
    atomları və yükü sayaraq cavabın
  • 10:52 - 10:55
    doğruluğunu tapmaq olur.
  • 10:55 - 10:57
    gəlin tez yoxlayaq.
  • 10:57 - 10:59
    Birinci xlorla başlayaq.
  • 10:59 - 11:01
    , solda altı xlor var,
  • 11:01 - 11:04
    sağda 3 vurulsun 2
    6 xlor var.
  • 11:04 - 11:05
    Deməli, xlor düzgün
    əmsallaşdırılıb.
  • 11:05 - 11:06
    Hidrogenə baxaq
  • 11:06 - 11:09
    Solda 14 dənə var və
    sonra sağda da 7 vurulsun 2
  • 11:09 - 11:11
    14 hidrogen var.
  • 11:11 - 11:11
    Xroma baxsaq
  • 11:11 - 11:13
    Solda iki dənə və sonra burda sağda
  • 11:13 - 11:14
    da iki dənə var.
  • 11:14 - 11:15
    Oksigenlə davam edək
  • 11:15 - 11:18
    solda da sağda da
  • 11:18 - 11:19
    7 oksigen var
  • 11:19 - 11:22
    yəni, atomlar düzgün əmsallaşdırılıb.
  • 11:22 - 11:24
    indi yükü yoxlayaq çünki,
  • 11:24 - 11:27
    düzgün yük olmalıdır.
  • 11:27 - 11:31
    Baxaq, 6 mənfi yük var.
  • 11:31 - 11:32
    Burda sadəcə mənfi 6 yazıram.
  • 11:32 - 11:34
    Və 14 müsbət yük var.
  • 11:37 - 11:40
    Və burda 2 mənfi yük var.
  • 11:40 - 11:44
    bunların hamısını toplayanda,
    sol tərəfdə cəmi
  • 11:44 - 11:45
    6 müsbət yük var.
  • 11:45 - 11:48
    14 çıxılsın 8.
  • 11:48 - 11:50
    və sağ tərəfdə,
  • 11:50 - 11:51
    yükü müsbət 3 olan
  • 11:51 - 11:53
    ki dənə xrom ionu var.
  • 11:53 - 11:55
    2 vurulsun 3 yəni 6 müsbət yük olur.
  • 11:55 - 11:57
    yük də düzgün əmsallaşdırılıb.
  • 11:57 - 11:59
    və bizim tapdığımız cavab düzgündür.
  • 11:59 - 12:03
    Burda həm atomlar, həm də yüklər düzgün
    əmsallaşdırılıb.
Title:
Turş mühitdə oksidləşmə-reduksiya reaksiyalarının əmsallaşdırılması | Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları və elektrokimya | Kimya | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
12:04

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.