چیرۆکی ڕاستەقینەی ساکەجوەیە -- کارین مێنسینگ
-
0:06 - 0:08لەوانەیە پێتوابێت
زۆر شت -
0:08 - 0:10سەبارەت بە ئەمریکیە ڕەسەنەکان
لەڕێگەی فلیمە دڵخوازەکان ، -
0:10 - 0:11پەرتووکەکان،
-
0:11 - 0:12و وانەکانی
خوێندنگەوە بزانیت، -
0:12 - 0:15بەڵام وادەردەکەوێت کەوا
ئەوەی ئێمە پێمانوایە دەزانین -
0:15 - 0:17سەبارەت بە کەسە بەناوبانگەکانی
ئەمریکییە ڕەسەنەکان -
0:17 - 0:18بەتەواوەتی هەڵەیە.
-
0:18 - 0:20با ساکەجوەیە بە نموونە وەربگرین،
-
0:20 - 0:21لەوانەیە ئەوت لە بیربێت
-
0:21 - 0:24وەک ژنێکی هیندی جوان کە
لە ژیانێکی نائاسایی ژیاوە -
0:24 - 0:25وەکو ڕێنیشاندەرێک باش خزمەتی
-
0:25 - 0:28بە گەشتە بەناوبانگەکەی
لویس و کڵاک کردوە، وایە؟ -
0:28 - 0:31باشە. لەڕاستیدا بەم شێوەیە
نییە کە ڕوویدا. -
0:31 - 0:34زۆر سەبارەت بە منداڵی ساکەجوەیە نازانین،
-
0:34 - 0:37بەڵام دەزانین لە ساڵی ١٧٨٨ لە دایک بووە
-
0:37 - 0:38لە تیرەی ئەگادیکە
-
0:38 - 0:41لە لێمی شیشۆنی کە ئێستای
ئایدەهۆیە. -
0:41 - 0:43لە ساڵی ١٨٠٠. کاتێک تەمەنی
نزیک ١٢ ساڵان بوو، -
0:43 - 0:46ساکەجوەیە و هەندێک لە کچانی دیکە
-
0:46 - 0:48لەلایەن گروپێکی هیداتسوی هیندیەکانە
ڕفێندران. -
0:48 - 0:51وەکو گیراو بۆ گوندی هیداتسویان برد
-
0:51 - 0:52کە ئێستا بە باکوری داکۆتا ناسراوە.
-
0:52 - 0:56دواتر، بە فەرەنسیەکی کەنەدی
ڕاوکەری فەروو فرۆشرا -
0:56 - 0:57بە ناوی ووسانت شابەنۆ.
-
0:57 - 0:59کەوا چەند ساڵێک دواتر،
-
0:59 - 1:01ساکەجوەیە بە یەکەم منداڵی دووگیان بوو.
-
1:01 - 1:03دوای ئەوەی دووگیان بوو،
-
1:03 - 1:06لە شکری دۆزینەوەی بە گوندەکانی
هیداتسا گەیشتن. -
1:06 - 1:08فەرماندە مێریوێسەر لویس و
ویلیام کڵارک -
1:08 - 1:09لەوێ قەڵای ماندانیان دروستکرد،
-
1:09 - 1:11و دەستیان کرد بە
چاوپێکەوتنی خەڵک -
1:11 - 1:13تا یارمەتی و ڕێنمای لە گەشتە
مەترسیدارەکەیان پێبکەن. -
1:13 - 1:16ڕازیبوون تا پارە بە
هاوسەرەکەی ساکەجوەیە بدەن، شاربۆنیو، -
1:16 - 1:18بەو مەرجەی کە هاوژینە خۆشەویستەکەی
-
1:18 - 1:21وەک وەرگێڕ لەگەڵێان بچێت.
-
1:21 - 1:23بیریان کردەوە کە
ساکەجوەیە لەگەڵیان بێت -
1:23 - 1:25دەتوانن بەدرێژایی ڕێگەکە
بەرەنگاری هەر تیرەیەکی ڕەسەن ببنەوە. -
1:25 - 1:27هەروەک کڵارک لە
گەشتنامەکەی ئاماژەی پێدا -
1:27 - 1:29"ژنێک لەگەڵ کۆمەڵیک پیاو
-
1:29 - 1:31شایەنی دەستخۆشییە."
-
1:31 - 1:33زۆری پێنەجوو، ساکەجوەیە منداڵی بوو
-
1:33 - 1:36کوڕێکی بچووک بە ناوی ژۆن بابتیست شاربۆنیۆ.
-
1:36 - 1:38کڵارک بە پۆمپی بانگی دەکرد.
-
1:38 - 1:40ساکەجوەیە پۆمپی بە پشتی هەڵدەگرت
-
1:40 - 1:43لەو کاتەوەی لە شکری دۆزینەوە دەستیان
بە گەشتەکەیان کرد. -
1:43 - 1:44لەگەڵ کاری وەرگێڕانی زمانی
-
1:44 - 1:47کاتێک لویس و کڵاری
چاویان بە هندییەکان دەکەوت، -
1:47 - 1:50چالاکییەکانی ساکەجوەیە وەک
ئەندامێکی لەشکرەکە -
1:50 - 1:51هەڵکۆڵین بۆ ڕەگەکان،
-
1:51 - 1:53ڕووکە خۆراکییەکانی کۆدەکردەوە،
-
1:53 - 1:54و تووەکانی لێدەکردەوە.
-
1:54 - 1:58لە ساڵی ١٨٠٥، ئەم بەلەمەی
کە سواریبووبوون نقوم بوو. -
1:58 - 1:59ساکەجوەیە خۆی بۆ
ناو ئاوەکە هەڵدا، -
1:59 - 2:01هەموو پەرە و کەلوپەلە گرنگەکانی دەرهێنا.
-
2:01 - 2:03گەرنا هەموو شتە
گرنگەکانیان لە دەست دەچوو. -
2:03 - 2:06وەک گەشتنامەکەیان و
تۆمارەکانی لویس و کڵارک. -
2:06 - 2:08ساڵی دواتر، فەرماندە لویس و سێ پیاو
-
2:08 - 2:12٧٥ میلیی گەشتە سەرەکییەکەیان بڕی،
-
2:12 - 2:14کە بە درێژایی کیشوەرەکە گەشتیان کرد.
-
2:14 - 2:16ڕۆژی دواتر چاویان بە کۆمەڵێک شیشۆنی کەوت.
-
2:16 - 2:19نەک تەنها ئەویان سەلماند
کە تیرەی ساکەجوەیەن، -
2:19 - 2:21بەڵکو سەرۆکەکەیان
سەرۆک خێل کەمەیەوەیت، -
2:21 - 2:24دەرکەوت کە برای ساکەجوەیە.
-
2:24 - 2:26دوای پێنج ساڵ دابڕان
-
2:26 - 2:28کاتێک کە ڕفێندڕابوو
لە تەمەنێکی گەنجی، -
2:28 - 2:31ساکەجوەیە و کەمەیەوەیت
بەیەک دی شادبوونەوە. -
2:31 - 2:34بەداخەوە، ساکەجوەیە پێویستبوو
بە خێرای ماڵئاوی -
2:34 - 2:35لە برا خۆشەویستەکەی بکات
-
2:35 - 2:37و لە گەشتەکەی بەردەوامبێت.
-
2:37 - 2:40لە یەک ساتدا، گەشتەکە بۆ سەختی و
سەرما و تەزین گۆڕا. -
2:40 - 2:44گروپەکە کەمکرانەوە بۆ خواردنی مۆم تا
لە ژیان بەردەوام بن. -
2:44 - 2:46کاتێک لە کۆتاییەکە پلەی گەرمی بەرزبوویەوە،
-
2:46 - 2:49ساکەجوەیە ڕەگی دۆزیەوە و هەڵیکەند،
و ڕەگەکانی لێنا -
2:49 - 2:51تا یارمەتی گروپەکە بدا
لە بەدەستهێنانەوەی هێز و وزە. -
2:51 - 2:52لە گەڕانەوەی گەشتەکە،
-
2:52 - 2:55چاویان بە هیندیەک کەوت
کە عەباییەکی جوانی لەبەربوو. -
2:55 - 2:57لویس و کلآڕک ویستیان عەباکە بهێنن
-
2:57 - 2:59بۆ تۆماس جیفیرسۆن وەک دیاری
-
2:59 - 3:01بەڵام هیچیان نەبوو تا لە
بەرمبەری بە هندییەکە بدەن. -
3:01 - 3:03هەربۆیە، ساکەجوەیە ڕازیبوو
-
3:03 - 3:06بەنرخترین سامانی کە پشتێنە
شینەکەیـ بە کابرا هیندیەکە بدات، -
3:06 - 3:07لە بەرامبەر عەبا فەرووەکە.
-
3:07 - 3:10دوو ساڵی دوای دەستپێکردنی گەشتەکە،
-
3:10 - 3:12لە کۆتاییدا تەواو بوو،
-
3:12 - 3:14لە سانت لویس کۆتای پێهات.
-
3:14 - 3:17ئەمڕۆ، لە خوێندنگە سەبارەت
بە ساکەجوەیە فێردەبین -
3:17 - 3:18وەک ڕێنیشاندەرێکی قارەمان،
-
3:18 - 3:20بەڵام ژیانی، هەروەک زۆربەی خەڵک،
-
3:20 - 3:22ئاڵۆزتر بوو
-
3:22 - 3:25وەک لە پرتووکە مێژووییەکان
هەندێک کات پێویستە متمانەی پیبکەین.
- Title:
- چیرۆکی ڕاستەقینەی ساکەجوەیە -- کارین مێنسینگ
- Description:
-
تەواوی وانەکە لێرە چاو لێبکە: http://ed.ted.com/lessons/the-true-story-of-sacajawea-karen-mensing
لە سەرەتاکانی سەدەی ١٩، کچێکی گەنجی ئەگەیدایک بەناوی ساکەجوەیە لەلایەن گەڕیدەکانی مێروێسەر لویس و ویلیام کڵاڕک پشتی پێبەسترا لە ڕێنمایی کردنیان لە ڕۆژئاوای وڵاتە یەگرتووەکانی ئەمریکا. کارین مێنسینگ باس لە هەندێک ئەفسانە دەکات کەوا وێنەی ناسراوی ژنێکی قارەمان لەگەڵ منداڵەکەی کە بە پشتی هەڵیگرتووە و زانیاریەکی زۆری ناشارستانیەتی ئەمریکا.
وانەکە لەڵایەن کارین مێنسینگ، کاری ئەنیمەشن لە لەایەن ستۆدیۆی فلامینکگ مێدیسا بۆ کراوە.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:41
![]() |
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The true story of Sacajawea - Karen Mensing |