1
00:00:06,378 --> 00:00:07,778
لەوانەیە پێتوابێت
زۆر شت

2
00:00:07,778 --> 00:00:10,398
سەبارەت بە ئەمریکیە ڕەسەنەکان
لەڕێگەی فلیمە دڵخوازەکان ،

3
00:00:10,398 --> 00:00:11,100
پەرتووکەکان،

4
00:00:11,100 --> 00:00:12,457
و وانەکانی
خوێندنگەوە بزانیت،

5
00:00:12,457 --> 00:00:14,892
بەڵام وادەردەکەوێت کەوا
ئەوەی ئێمە پێمانوایە دەزانین

6
00:00:14,892 --> 00:00:17,283
سەبارەت بە کەسە بەناوبانگەکانی
ئەمریکییە ڕەسەنەکان

7
00:00:17,283 --> 00:00:18,196
بەتەواوەتی هەڵەیە.

8
00:00:18,196 --> 00:00:20,203
با ساکەجوەیە بە نموونە وەربگرین،

9
00:00:20,203 --> 00:00:21,327
لەوانەیە ئەوت لە بیربێت

10
00:00:21,327 --> 00:00:23,825
وەک ژنێکی هیندی جوان کە
لە ژیانێکی نائاسایی ژیاوە

11
00:00:23,825 --> 00:00:25,408
وەکو ڕێنیشاندەرێک باش خزمەتی

12
00:00:25,408 --> 00:00:28,170
بە گەشتە بەناوبانگەکەی
لویس و کڵاک کردوە، وایە؟

13
00:00:28,170 --> 00:00:30,799
باشە. لەڕاستیدا بەم شێوەیە
نییە کە ڕوویدا.

14
00:00:30,799 --> 00:00:33,759
زۆر سەبارەت بە منداڵی ساکەجوەیە نازانین،

15
00:00:33,759 --> 00:00:36,518
بەڵام دەزانین لە ساڵی ١٧٨٨ لە دایک بووە

16
00:00:36,518 --> 00:00:37,847
لە تیرەی ئەگادیکە

17
00:00:37,847 --> 00:00:41,016
لە لێمی شیشۆنی کە ئێستای
ئایدەهۆیە.

18
00:00:41,016 --> 00:00:43,292
لە ساڵی ١٨٠٠. کاتێک تەمەنی
نزیک ١٢ ساڵان بوو،

19
00:00:43,292 --> 00:00:45,528
ساکەجوەیە و هەندێک لە کچانی دیکە

20
00:00:45,528 --> 00:00:48,280
لەلایەن گروپێکی هیداتسوی هیندیەکانە
ڕفێندران.

21
00:00:48,280 --> 00:00:50,563
وەکو گیراو بۆ گوندی هیداتسویان برد

22
00:00:50,563 --> 00:00:52,274
کە ئێستا بە باکوری داکۆتا ناسراوە.

23
00:00:52,274 --> 00:00:55,509
دواتر، بە فەرەنسیەکی کەنەدی
ڕاوکەری فەروو فرۆشرا

24
00:00:55,509 --> 00:00:57,411
بە ناوی ووسانت شابەنۆ.

25
00:00:57,411 --> 00:00:58,528
کەوا چەند ساڵێک دواتر،

26
00:00:58,528 --> 00:01:01,269
ساکەجوەیە بە یەکەم منداڵی دووگیان بوو.

27
00:01:01,269 --> 00:01:02,794
دوای ئەوەی دووگیان بوو،

28
00:01:02,794 --> 00:01:05,868
لە شکری دۆزینەوەی بە گوندەکانی
هیداتسا گەیشتن.

29
00:01:05,868 --> 00:01:07,957
فەرماندە مێریوێسەر لویس و
ویلیام کڵارک

30
00:01:07,957 --> 00:01:09,399
لەوێ قەڵای ماندانیان دروستکرد،

31
00:01:09,399 --> 00:01:10,955
و دەستیان کرد بە
چاوپێکەوتنی خەڵک

32
00:01:10,955 --> 00:01:13,389
تا یارمەتی و ڕێنمای لە گەشتە
مەترسیدارەکەیان پێبکەن.

33
00:01:13,389 --> 00:01:16,189
ڕازیبوون تا پارە بە
هاوسەرەکەی ساکەجوەیە بدەن، شاربۆنیو،

34
00:01:16,189 --> 00:01:18,185
بەو مەرجەی کە هاوژینە خۆشەویستەکەی

35
00:01:18,185 --> 00:01:20,764
وەک وەرگێڕ لەگەڵێان بچێت.

36
00:01:20,764 --> 00:01:22,595
بیریان کردەوە کە
ساکەجوەیە لەگەڵیان بێت

37
00:01:22,595 --> 00:01:25,468
دەتوانن بەدرێژایی ڕێگەکە
بەرەنگاری هەر تیرەیەکی ڕەسەن ببنەوە.

38
00:01:25,468 --> 00:01:27,354
هەروەک کڵارک لە
گەشتنامەکەی ئاماژەی پێدا

39
00:01:27,354 --> 00:01:28,590
"ژنێک لەگەڵ کۆمەڵیک پیاو

40
00:01:28,590 --> 00:01:30,629
شایەنی دەستخۆشییە."

41
00:01:30,629 --> 00:01:32,897
زۆری پێنەجوو، ساکەجوەیە منداڵی بوو

42
00:01:32,897 --> 00:01:35,986
کوڕێکی بچووک بە ناوی ژۆن بابتیست شاربۆنیۆ.

43
00:01:35,986 --> 00:01:37,867
کڵارک بە پۆمپی بانگی دەکرد.

44
00:01:37,867 --> 00:01:40,122
ساکەجوەیە پۆمپی بە پشتی هەڵدەگرت

45
00:01:40,122 --> 00:01:42,739
لەو کاتەوەی لە شکری دۆزینەوە دەستیان
بە گەشتەکەیان کرد.

46
00:01:42,739 --> 00:01:44,446
لەگەڵ کاری وەرگێڕانی زمانی

47
00:01:44,446 --> 00:01:46,628
کاتێک لویس و کڵاری
چاویان بە هندییەکان دەکەوت،

48
00:01:46,628 --> 00:01:49,673
چالاکییەکانی ساکەجوەیە وەک
ئەندامێکی لەشکرەکە

49
00:01:49,673 --> 00:01:51,218
هەڵکۆڵین بۆ ڕەگەکان،

50
00:01:51,218 --> 00:01:52,671
ڕووکە خۆراکییەکانی کۆدەکردەوە،

51
00:01:52,671 --> 00:01:54,044
و تووەکانی لێدەکردەوە.

52
00:01:54,044 --> 00:01:57,540
لە ساڵی ١٨٠٥، ئەم بەلەمەی
کە سواریبووبوون نقوم بوو.

53
00:01:57,540 --> 00:01:59,169
ساکەجوەیە خۆی بۆ
ناو ئاوەکە هەڵدا،

54
00:01:59,169 --> 00:02:01,275
هەموو پەرە و کەلوپەلە گرنگەکانی دەرهێنا.

55
00:02:01,275 --> 00:02:03,227
گەرنا هەموو شتە
گرنگەکانیان لە دەست دەچوو.

56
00:02:03,227 --> 00:02:05,899
وەک گەشتنامەکەیان و
تۆمارەکانی لویس و کڵارک.

57
00:02:05,899 --> 00:02:08,396
ساڵی دواتر، فەرماندە لویس و سێ پیاو

58
00:02:08,396 --> 00:02:11,735
٧٥ میلیی گەشتە سەرەکییەکەیان بڕی،

59
00:02:11,735 --> 00:02:13,526
کە بە درێژایی کیشوەرەکە گەشتیان کرد.

60
00:02:13,526 --> 00:02:16,274
ڕۆژی دواتر چاویان بە کۆمەڵێک شیشۆنی کەوت.

61
00:02:16,274 --> 00:02:19,057
نەک تەنها ئەویان سەلماند
کە تیرەی ساکەجوەیەن،

62
00:02:19,057 --> 00:02:20,952
بەڵکو سەرۆکەکەیان
سەرۆک خێل کەمەیەوەیت،

63
00:02:20,952 --> 00:02:24,310
دەرکەوت کە برای ساکەجوەیە.

64
00:02:24,310 --> 00:02:25,786
دوای پێنج ساڵ دابڕان

65
00:02:25,786 --> 00:02:27,703
کاتێک کە ڕفێندڕابوو
لە تەمەنێکی گەنجی،

66
00:02:27,703 --> 00:02:31,420
ساکەجوەیە و کەمەیەوەیت
بەیەک دی شادبوونەوە.

67
00:02:31,420 --> 00:02:33,598
بەداخەوە، ساکەجوەیە پێویستبوو
بە خێرای ماڵئاوی

68
00:02:33,598 --> 00:02:34,947
لە برا خۆشەویستەکەی بکات

69
00:02:34,947 --> 00:02:36,938
و لە گەشتەکەی بەردەوامبێت.

70
00:02:36,938 --> 00:02:40,385
لە یەک ساتدا، گەشتەکە بۆ سەختی و
سەرما و تەزین گۆڕا.

71
00:02:40,385 --> 00:02:43,765
گروپەکە کەمکرانەوە بۆ خواردنی مۆم تا
لە ژیان بەردەوام بن.

72
00:02:43,765 --> 00:02:45,931
کاتێک لە کۆتاییەکە پلەی گەرمی بەرزبوویەوە،

73
00:02:45,931 --> 00:02:48,698
ساکەجوەیە ڕەگی دۆزیەوە و هەڵیکەند، 
و ڕەگەکانی لێنا

74
00:02:48,698 --> 00:02:51,188
تا یارمەتی گروپەکە بدا 
لە بەدەستهێنانەوەی هێز و وزە.

75
00:02:51,188 --> 00:02:52,235
لە گەڕانەوەی گەشتەکە،

76
00:02:52,235 --> 00:02:55,319
چاویان بە هیندیەک کەوت
کە عەباییەکی جوانی لەبەربوو.

77
00:02:55,319 --> 00:02:56,987
لویس و کلآڕک ویستیان عەباکە بهێنن

78
00:02:56,987 --> 00:02:58,708
بۆ تۆماس جیفیرسۆن وەک دیاری

79
00:02:58,708 --> 00:03:00,972
بەڵام هیچیان نەبوو تا لە
بەرمبەری بە هندییەکە بدەن.

80
00:03:00,972 --> 00:03:02,730
هەربۆیە، ساکەجوەیە ڕازیبوو

81
00:03:02,730 --> 00:03:05,535
بەنرخترین سامانی کە پشتێنە
شینەکەیـ بە کابرا هیندیەکە بدات،

82
00:03:05,535 --> 00:03:06,824
لە بەرامبەر عەبا فەرووەکە.

83
00:03:06,824 --> 00:03:10,455
دوو ساڵی دوای دەستپێکردنی گەشتەکە،

84
00:03:10,455 --> 00:03:11,690
لە کۆتاییدا تەواو بوو،

85
00:03:11,690 --> 00:03:13,729
لە سانت لویس کۆتای پێهات.

86
00:03:13,729 --> 00:03:16,509
ئەمڕۆ، لە خوێندنگە سەبارەت
بە ساکەجوەیە فێردەبین

87
00:03:16,509 --> 00:03:18,159
وەک ڕێنیشاندەرێکی قارەمان،

88
00:03:18,159 --> 00:03:20,275
بەڵام ژیانی، هەروەک زۆربەی خەڵک،

89
00:03:20,275 --> 00:03:21,688
ئاڵۆزتر بوو

90
00:03:21,688 --> 00:03:25,299
وەک لە پرتووکە مێژووییەکان
هەندێک کات پێویستە متمانەی پیبکەین.