Return to Video

Kızıl gezegen hayali | Alyssa Carson | TEDxBucharest

  • 0:21 - 0:25
    Bulutsuz bir gecede,
    gökyüzüne bakmayı
  • 0:25 - 0:28
    ve belirli bir gezegeni aramayı seviyorum.
  • 0:29 - 0:31
    Nokta kadar küçük gözüküyor.
  • 0:31 - 0:36
    Bazılarınız Kızıl Gezegen
    ya da Mars diyebilir.
  • 0:36 - 0:38
    Ben yuva diyorum.
  • 0:39 - 0:41
    En eski hatıram 3 yaşındaykendi.
  • 0:42 - 0:44
    Yaratık arkadaşların arka bahçelerinde
  • 0:44 - 0:48
    hayali maceralara çıktığı
    şu çizgi filmi izliyordum.
  • 0:48 - 0:52
    O kadar heyecan verici gözüküyordu ki
    insanların gerçekten
  • 0:52 - 0:56
    Mars'a gidip gitmediğini öğrenmek için
    koşarak babamın yanına gittim.
  • 0:56 - 1:00
    İnsanların Ay'a gittiğini
    ancak Mars'a gitmediğini,
  • 1:01 - 1:03
    oraya gideceklerin
    benim jenerasyonum olduğunu
  • 1:03 - 1:06
    ve Mars jenerasyonu olacağımızı söyledi.
  • 1:07 - 1:08
    O anda
  • 1:09 - 1:11
    kalbimde bir şey uyandı.
  • 1:12 - 1:14
    Üç yaşındayken bile
  • 1:14 - 1:18
    Kızıl Gezegen'e, yuvama,
    varan ilk kişi olma göreviyle
  • 1:18 - 1:23
    Dünya gezegeninde doğduğumu farkettim.
  • 1:24 - 1:30
    Yani o zamandan beri, hayatımı eğitime,
    öğrenmeye ve öğretmeye adadım.
  • 1:31 - 1:34
    Bu hayali gerçekleştirmek için
  • 1:34 - 1:39
    gerekli olan tüm adımları atıyorum
    ve her gün çok fazla çalışıyorum.
  • 1:39 - 1:46
    En güncel başarım
    alt yörüngesel uçuş sertifikam.
  • 1:46 - 1:48
    Bu, temelde çizgiyi geçip
  • 1:48 - 1:52
    uzaya gidebileceğim anlamına geliyor.
  • 1:52 - 1:55
    Bu başarıya nasıl ulaştım?
  • 1:55 - 1:59
    Farklı eğitimleri içeriyor:
  • 1:59 - 2:02
    Yerçekimsiz ortam eğitimi,
  • 2:02 - 2:04
    uzay giysisi eğitimi,
  • 2:04 - 2:05
    dekompresyon eğitimi,
  • 2:06 - 2:07
    suda hayatta kalma,
  • 2:08 - 2:10
    farklı araştırma görevleri,
  • 2:11 - 2:16
    ayrıca uzay atmosferiyle ilgili dersler,
    uzay fizyolojisi
  • 2:16 - 2:20
    ve tüm araştırma ekipmanlarının kullanımı.
  • 2:20 - 2:25
    Bu harika deneyimler,
    "PoSSUM Projesi" denilen
  • 2:25 - 2:28
    bir vatandaş bilim programı
    yoluyla gerçekleştirildi.
  • 2:28 - 2:31
    PoSSUM Projesi'nin açılımı
  • 2:31 - 2:34
    Üst Mezosferde Kutupaltı Yörünge Bilimi.
  • 2:34 - 2:36
    Yani oldukça karmaşık.
  • 2:36 - 2:38
    Ancak esas görevleri,
  • 2:38 - 2:43
    üst atmosferdeki bulutları araştırmak.
  • 2:43 - 2:46
    Yani, aslında insanları ille de
  • 2:46 - 2:48
    uzaya ya da Mars'a
    gitmek için eğitmeseler de
  • 2:49 - 2:52
    uzayla ilgili oldukça harika
    eğitimler görüyoruz.
  • 2:52 - 2:55
    Bulutları araştırmaları konusunda
  • 2:55 - 2:57
    onlara yardımcı olabiliyorum.
  • 2:57 - 3:01
    Suyun içerisindeyken giysi
    ne kadar sızdırıyor gibi şeyleri görerek,
  • 3:01 - 3:04
    giysilerini geliştirmeleri
  • 3:04 - 3:06
    ve daha da uygun hâle getirmeleri için
  • 3:06 - 3:08
    uzay giysisi firmasına
    yardımcı olabiliyorum.
  • 3:08 - 3:10
    Bu gibi şeyler.
  • 3:10 - 3:14
    Bu yolda ilerlerken, ayrıca benim hayalimi
  • 3:14 - 3:18
    daha ileriye taşımama yardım eden
    bu harika deneyimleri yaşıyorum.
  • 3:18 - 3:25
    Mevcut planlar, insanları 15 sene
    içerisinde Mars'a göndermeyi amaçlıyor.
  • 3:25 - 3:30
    Hollanda'daki Mars One gibi
    bazı planlar tek yönlü
  • 3:30 - 3:33
    ve bazılarıysa dönüşü de kapsıyor.
  • 3:34 - 3:36
    Mevcut teknoloji ile oraya gitmenin
  • 3:36 - 3:40
    altı ay süreceğini biliyoruz.
  • 3:40 - 3:46
    Astronotlar gezegende
    bir seneden biraz fazla yaşayacak
  • 3:46 - 3:49
    ve dönüşleri dokuz ay sürecek.
  • 3:49 - 3:54
    Yani bu, insanların uzayda
    ya da bir görevde kaldıkları
  • 3:54 - 3:56
    net en uzun süre olacak.
  • 3:57 - 3:59
    Mars'ta tam olarak ne yapacağız ki?
  • 3:59 - 4:02
    Hatta neden oraya gitmek istiyoruz ki?
    Neden bu kadar önemli ki?
  • 4:02 - 4:05
    Sizlere nedenini söyleyeyim.
  • 4:05 - 4:08
    Astronotlar oradayken,
  • 4:08 - 4:11
    Mars'ta yaşamanın
  • 4:11 - 4:15
    yeni koşullarına adapte olacaklar.
  • 4:16 - 4:19
    Bilimsel araştırma yapacaklar
  • 4:19 - 4:22
    ve başka neler olduğunu bulacaklar.
  • 4:22 - 4:23
    Oraya gitmek için
  • 4:23 - 4:29
    yeni bir roket ve daha da yeni
    teknolojiler üretiyoruz.
  • 4:29 - 4:33
    SLS'i (Uzay Fırlatma Sistemi Roketi)
  • 4:33 - 4:35
    ve Orion Uzay Aracını inşa ediyoruz.
  • 4:35 - 4:38
    Bu ikisi şu an geliştiriliyor
    ve 2030'ların başlarındaki
  • 4:38 - 4:44
    bir göreve hazır olmaları için
    testlerine yakında başlayacağız.
  • 4:44 - 4:49
    Mars'ta yaşamak, Dünya'da
    yaşamaktan oldukça farklı olacak.
  • 4:49 - 4:53
    İki gezegenimiz arasında
    bazı büyük farklılıklar var.
  • 4:54 - 4:56
    Dışarı çıkmak istediğinizde
  • 4:56 - 4:58
    oksijen olmadığı için her seferinde
  • 4:58 - 5:01
    bir uzay giysisi giymek zorunda
    olduğunuzu düşünün.
  • 5:01 - 5:05
    Sahip olduğunuz tek yemeğin, orada
    yetiştirdikleriniz olduğunu düşünün.
  • 5:05 - 5:09
    İşlerin rast gitmesini
    ve bir problem çıkmamasını umarsınız
  • 5:09 - 5:11
    çünkü o sizin yemek kaynağınız.
  • 5:11 - 5:12
    Yani aşırı farklı bir dünya.
  • 5:12 - 5:17
    Okyanuslar, ağaçlar, çimen
    ve dışarıda sahip olduğumuz şeyler yok.
  • 5:17 - 5:20
    Hepsi kırmızı renkte olan
    kayalarımız ve toprağımız var.
  • 5:20 - 5:23
    Oldukça farklı bir güzellik.
  • 5:23 - 5:25
    Mars'a gitmekle ilgili çokça risk var.
  • 5:25 - 5:29
    Risklerin farkında mısınız?
    Çünkü kulağa oldukça çılgınca geliyorlar.
  • 5:29 - 5:34
    Dünya'dan Mars'a giderken
    maruz kalınacak radyasyon var.
  • 5:34 - 5:39
    Gezegendeyken yaşanacak
    oksijen eksikliği var.
  • 5:39 - 5:45
    Vücudun yerçekimsiz ortamda
    bulunmasının etkileri var.
  • 5:45 - 5:47
    Bilirsiniz, kemik yoğunluğu kaybı gibi,
  • 5:48 - 5:51
    eskisi kadar çaba sarf etmedikleri
    için kaslarınız zayıflıyor.
  • 5:51 - 5:56
    Çünkü çok rahatça
    koltuklarda oturuyor olsanız bile
  • 5:56 - 5:59
    kaslarınız hâlâ çalışıyor
    ve yer çekimine karşı savaşıyor.
  • 5:59 - 6:03
    Yani aslında hâlâ güçlerini koruyorlar
    ve hâlâ sağlamlar,
  • 6:03 - 6:05
    oysa uzaydayken sadece etrafta süzülürsün.
  • 6:05 - 6:08
    Yani şöyle bir havaya giriyorlar:
    "Artık çalışmama gerek yok. Güzel."
  • 6:08 - 6:10
    ve zayıflamaya başlıyorlar.
  • 6:11 - 6:15
    Bize yaşayacak başka bir yer olması,
  • 6:15 - 6:20
    uzayın daha ilerisini keşfedebilmemiz
    adına başka bir nokta oluşturması için
  • 6:20 - 6:24
    teknolojilerimizle Mars'ı
    yaşanabilir kılabileceğimizi biliyoruz.
  • 6:25 - 6:28
    Mars'ı yaşanabilir kılmak
    çok fazla zaman alacak gibi gelebilir
  • 6:28 - 6:32
    ama şimdiye kadar uzay programında
    yaptıklarımızı düşünün.
  • 6:32 - 6:34
    Sadece 55 yılda,
  • 6:34 - 6:39
    yörüngeye gönderilen
    ilk insan Yuri Gagarin'den
  • 6:39 - 6:41
    bugün geldiğimiz noktaya.
  • 6:41 - 6:43
    Ay'da yürüdük,
  • 6:43 - 6:46
    güneş sistemimizin
    dışına çıkan uydularımız oldu,
  • 6:46 - 6:51
    güneş sistemimizin her yerine keşifçiler
    ve uzay sondaları gönderdik,
  • 6:51 - 6:54
    Mars da dâhil
    diğer gezegenlere iniş yaptık.
  • 6:54 - 6:57
    Teknolojimizin nasıl arttığını
  • 6:57 - 7:00
    ve 20 sene içerisinde ne teknolojilere
    sahip olacağımızı düşünün.
  • 7:00 - 7:05
    Mars görevi bilim kurgu
    ya da erişilemez bir hedef gibi gelebilir
  • 7:05 - 7:08
    ama eriştiğimiz zaman evren bize açılacak
  • 7:08 - 7:11
    ve diğer dünyaları
    keşfetmeye başlayacağız.
  • 7:11 - 7:16
    Uzayla ilgili tüm o çılgın eğitimler
    ve öğrendiklerime rağmen
  • 7:16 - 7:20
    en gururlu olduğum
    anlarımdan birisi 12 yaşındayken
  • 7:20 - 7:23
    2030 başlarında yapılacak
    Mars görevlerini tartışmak için
  • 7:23 - 7:28
    NASA MER-10 panelinde bulunduğum andı.
  • 7:28 - 7:32
    Paneldeki diğer kişiler doktorasını
    yapmış insanlar ve bir astronottu.
  • 7:32 - 7:34
    Yani çok havalı insanlardı.
  • 7:35 - 7:38
    Onların benden, yolculuğumdan,
  • 7:39 - 7:41
    Mars'a gitme hayalimden
    ve bunu nasıl yapacağımdan
  • 7:41 - 7:45
    bahsetmemi duymak istemeleri harikaydı.
  • 7:45 - 7:49
    Bu deneyim, gerçekten hayallerimi
    daha da ileriye taşımama yardımcı oldu.
  • 7:49 - 7:52
    O andan itibaren çokça ders aldım
  • 7:52 - 7:56
    ancak üç tanesini bugün
    sizlerle paylaşmak istiyorum.
  • 7:56 - 7:58
    Birincisi:
  • 7:59 - 8:01
    Bu arada, bu panel.
  • 8:01 - 8:05
    Bir: Sizin dünya dışı hayaliniz nedir?
  • 8:05 - 8:09
    Her birimiz özel bir yetenek,
  • 8:09 - 8:12
    eşsiz bir hayal ya da amaç ile doğduk.
  • 8:12 - 8:16
    İnsanların korku ya da endişe yüzünden
  • 8:16 - 8:20
    bu hayalleri engellemelerine
    ya da vazgeçmelerine hep şaşırmışımdır.
  • 8:21 - 8:26
    Ayrıca yaşamlarında geriye bakıp da
    hayallerini erken bir yaşta
  • 8:26 - 8:30
    kovalamış olmayı dileyen
    yetişkinlerin sayısı da oldukça şaşırtıcı.
  • 8:30 - 8:37
    Benim hikâyem, benim hayalim,
    2033'te Mars görevini başarmak.
  • 8:37 - 8:40
    Hayalim kelimenin
    tam anlamıyla dünya dışı.
  • 8:40 - 8:42
    Peki ya siz?
  • 8:42 - 8:44
    Sizin dünya dışı hayaliniz nedir?
  • 8:44 - 8:48
    Görevinizi başlatmak için ne yapıyorsunuz?
  • 8:49 - 8:52
    İkincisi: Hepimiz biriz.
  • 8:52 - 8:54
    Eğitimimin bir parçası olarak
  • 8:54 - 8:57
    21 ülke gezme fırsatım oldu.
  • 8:57 - 9:02
    Ayrıca tüm derslerimi dört dilde gördüğüm
  • 9:02 - 9:06
    Baton Rouge International
    School'a gidiyorum.
  • 9:06 - 9:10
    Dünyanın her yerinden gelmiş
  • 9:10 - 9:14
    ve ana dil konuşucusu olan
    öğretmenlerden ders alıyorum.
  • 9:14 - 9:16
    Ülkemiz, geçmişimiz
  • 9:16 - 9:20
    ya da konuştuğumuz dil ne olursa olsun
  • 9:20 - 9:25
    hepimizin aynı umutlara, hayallere,
    zorluklara sahip olduğunu
  • 9:25 - 9:27
    eğitimim bana gerçekten de öğretti.
  • 9:27 - 9:29
    Hepimiz ihtiyaçlarımızın giderilmesini,
  • 9:29 - 9:33
    ailelerimizin sağlıklı
    ve mutlu olmasını istiyoruz.
  • 9:34 - 9:38
    Eğitimim bana, hepimizin
    dünya vatandaşı olduğunu öğretti.
  • 9:38 - 9:42
    Hepimiz insanız ve hepimiz biriz.
  • 9:43 - 9:44
    Üçüncüsü:
  • 9:44 - 9:48
    Başkalarına inanmanın
    ve yardım etmenin önemi.
  • 9:49 - 9:51
    Bazen Mars'a gitme hayalimle ilgili
  • 9:51 - 9:54
    babamın ilk düşüncelerini merak ediyorum.
  • 9:54 - 9:57
    Beni astronot giysisini giyip
  • 9:57 - 10:01
    TV'de gördüğü arka bahçe macerasını
    oynamayı hayal eden
  • 10:01 - 10:05
    başka bir çocuk olarak mı düşündü?
  • 10:06 - 10:09
    Bir gün, Uzay Kampı'nda kazanabileceğiniz
  • 10:09 - 10:14
    en büyük ödül olan
    Right Stuff Award'u kazandığımı gördüğünde
  • 10:14 - 10:17
    onu ağlarken gördüm.
  • 10:17 - 10:21
    Mars'a gitme görevimde
    beni hiçbir şeyin durduramayacağını
  • 10:21 - 10:24
    o anda fark ettiğini söyledi.
  • 10:25 - 10:29
    İlk anılarımdan itibaren
    benim en büyük destekçim oldu
  • 10:29 - 10:33
    ve yolun her adımında benim yanımdaydı.
  • 10:33 - 10:38
    Bana olan inancı sayesinde
    bugün sizin karşınızdayım
  • 10:38 - 10:41
    ve bunun için çok minnettarım.
  • 10:41 - 10:46
    İhtiyacım olan tek şey
    bir insanın bana tamamen inanmasıydı,
  • 10:46 - 10:50
    bu da insanlık için dev bir adımın
  • 10:50 - 10:54
    parçası olan tüm bu
    muhteşem insanlara yöneltti.
  • 10:54 - 10:57
    Yolunuzda sizin destekçileriniz kim?
  • 10:57 - 11:00
    Peki diğerlerini desteklemek için
    siz ne yapıyorsunuz?
  • 11:00 - 11:04
    Çünkü hayallerimiz görevlerinde bize
    destek olacak birilerine ihtiyacımız var
  • 11:04 - 11:07
    ve karşılığında
    başkalarınınkini desteklemeye,
  • 11:08 - 11:12
    hatta Mars görevi gibi
    büyük bir şeyde bile.
  • 11:12 - 11:16
    Biliyorsunuz ki, bir astronotu
    uzaya göndermek için
  • 11:16 - 11:18
    on binlerce insan gerekiyor.
  • 11:18 - 11:22
    Hepimiz aynı hedefe sahibiz,
    hepimiz aynı hayale sahibiz
  • 11:22 - 11:27
    ama bu hayali gerçekleştirmek için
    bir araya gelmemiz gerek.
  • 11:27 - 11:29
    Sonuç olarak,
  • 11:30 - 11:34
    bugünden 15 yıl sonra yuvamda olacağım,
  • 11:34 - 11:38
    kızıl kumda duracağım,
    bulutsuz gökyüzüne bakacağım,
  • 11:38 - 11:41
    küçük, soluk, mavi bir nokta arayacağım,
  • 11:41 - 11:43
    Dünyamızı arayacağım.
  • 11:44 - 11:46
    Hayallerinize inanarak,
  • 11:46 - 11:50
    insanlığın birliğini takdir ederek
  • 11:50 - 11:52
    ve başkalarına yardım ederek
  • 11:52 - 11:56
    sınırlarınızı aşmaya
    devam ettiğinizi umarak
  • 11:56 - 11:58
    sizleri düşünüyor olacağım.
  • 11:58 - 12:00
    Hayal etmeyi asla bırakmayın,
  • 12:00 - 12:01
    asla vazgeçmeyin
  • 12:01 - 12:05
    ve asla başkalarının hayallerinizi
    elinizden almasına izin vermeyin.
  • 12:05 - 12:07
    Zaman değişim zamanı,
  • 12:07 - 12:09
    keşif zamanı,
  • 12:09 - 12:11
    gelişim zamanı
  • 12:11 - 12:15
    ve gelecek nesiller için
    sınırlarımızı aşma zamanı.
  • 12:15 - 12:17
    Ben Alyssa Carson,
  • 12:17 - 12:19
    çağrı işareti "Blueberry"
  • 12:19 - 12:22
    ve biz Mars jenerasyonuyuz.
  • 12:22 - 12:24
    Teşekkürler.
  • 12:24 - 12:25
    (Alkışlar) (Tezahürat)
Title:
Kızıl gezegen hayali | Alyssa Carson | TEDxBucharest
Description:

Alyssa 17 yaşında bir kızıl gezegen tutkunu. Küçük bir çocukken tutkusunun nasıl filizlendiğini ve bundan 15 sene sonra nasıl onun yuvası olacağından bahsediyor: "Bazılarınız kızıl gezegen diyebilir. Bazılarınız Mars der. Ben yuva diyorum." Astronot olmak için gerekenleri ve onu bekleyen yolculuğu anlatıyor. Mars One Büyükelçisi.

Bu konuşma TED’den bağımsız, yerel bir topluluğun düzenlediği bir TEDx etkinliğinde TED Konferansı formatı kullanılarak yapılmıştır. Daha fazla bilgi için: http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
12:31

Turkish subtitles

Revisions