Return to Video

Her şeyin tarihi ve geleceği -- Zaman

  • 0:00 - 0:03
    Zaman küçük parçalar halinde anlamlıdır.
  • 0:04 - 0:06
    Ancak çok uzun zaman aralıklarına
    bakıldığında,
  • 0:06 - 0:10
    olanları anlamlandırmak
    neredeyse imkansızlaşır.
  • 0:10 - 0:12
    Bu yüzden küçük ölçekle başlayalım! ...
  • 0:12 - 0:15
    dakikalar, saatler ve günlerle.
  • 0:15 - 0:18
    Muhtemelen geçtiğimiz 24 saati
    çoğunlukla uyuyarak,
  • 0:18 - 0:21
    ve kahve eşliğinde çalışarak geçirdiniz.
  • 0:21 - 0:23
    Lütfen daha az televizyon izleyin!
  • 0:24 - 0:26
    Şimdi 2013 yılına bir göz atalım;
  • 0:26 - 0:31
    Hitler'in koruması 96 yaşında
    fark edilmeden ölürken,
  • 0:31 - 0:35
    Haziran ayında
    Edward Snowden NSA skandalını başlattı.
  • 0:35 - 0:39
    Biraz geriye gidecek olursak,
    21.yy hala oldukça yeni ve
  • 0:39 - 0:44
    büyük ölçüde 3. Irak savaşıyla sonuçlanan
    11 Eylül saldırıları ile şekillendi.
  • 0:45 - 0:48
    Ha, bir de Facebook ve akıllı telefonlar
    hayatımızı ele geçirdi.
  • 0:49 - 0:51
    Ancak daha yeni başlıyoruz:
  • 0:51 - 0:53
    Hadi daha da geriye gidelim!
  • 1:00 - 1:03
    20.yy da ihtilaflardan payına düşeni aldı.
  • 1:03 - 1:05
    İki yıkıcı dünya savaşından sonra,
  • 1:05 - 1:09
    soğuk savaş neredeyse
    yüzyılın ikinci yarısı boyunca sürdü.
  • 1:09 - 1:12
    Ortalama bir insanın ömrü
    bunların bir çoğunun yanında
  • 1:12 - 1:16
    internetin doğuşuna ve bilgi çağının
    başlangıcına tanıklık etmiştir.
  • 1:17 - 1:19
    Şu an hayatta olan
    dünyanın en yaşlı insanı,
  • 1:19 - 1:23
    1898'de doğan Misao Okawa'dır
  • 1:23 - 1:26
    ki bu da, doğduğu gününün günümüze kıyasla
  • 1:26 - 1:29
    Napoleon Avrupası dönemine daha yakın
    olduğu anlamına geliyor.
  • 1:30 - 1:35
    İnsanlık tarihinin son beş yüz yılı
    yaşam tarzlarımızı çok değiştirdi:
  • 1:35 - 1:39
    Sanayileşme sonucu
    komünizm gibi yeni fikirler doğdu,
  • 1:39 - 1:43
    çiftçiler işçilere dönüştü ve
    bilginin yaygınlaşması kolay hale geldi.
  • 1:44 - 1:48
    Evrim teorisi kendimize ve yaşadığımız
    dünyaya bakışımızı değiştirdi.
  • 1:48 - 1:50
    Hepsi bir kaç yüzyılda oldu!
  • 1:51 - 1:53
    15.yy önemli olaylarla dolu bir yüzyıldı:
  • 1:54 - 1:57
    Kolomb'un Amerika'yı keşfi ve
    Konstantinopolis'in düşüşü
  • 1:57 - 1:59
    orta çağların sonu oldu.
  • 2:00 - 2:04
    Orta çağda insanlar
    toprak ve din üzerinden savaşıyorlardı,
  • 2:04 - 2:10
    ... ancak veba salgını 6 yılda her üç Avrupalı'dan birini
    öldürerek savaştan daha etkili oldu.
  • 2:11 - 2:14
    Günümüze gelecek olursak, haydi nereden
    geldiğimize bir göz atalım!
  • 2:15 - 2:20
    İçinde bulunduğumuz yüzyıl küçücük bir
    zaman dilimi ve 2013'ü görmek oldukça güç.
  • 2:21 - 2:24
    Bu gördüğünüz,
    kayıt altına alınmış insanlık tarihi.
  • 2:24 - 2:27
    Piramitler 4500 yıl önce inşa edildi,
  • 2:27 - 2:30
    Roma İmparatorluğu'nun
    yükselişi 2000 yıl önceydi,
  • 2:31 - 2:35
    yani Romalılar için piramitler, şu an
    Romalıların bizim için olduğu kadar eskiydi.
  • 2:37 - 2:41
    Tarih yazının icadıyla başlar.
    Peki ama, ondan önce neler oldu?
  • 2:41 - 2:45
    12 bin yıl kadar önce,
    tarımsal devrim gerçekleşti.
  • 2:45 - 2:47
    İnsanoğlu tarım yapmaya başladı,
  • 2:47 - 2:51
    ki bu, şehirler ve daha büyük
    toplulukların oluşmasına yol açtı.
  • 2:51 - 2:55
    İnsanoğlunun dünya gezegeni üzerinde
    egemenliği tam da bu noktada başladı.
  • 2:55 - 3:00
    90 bin yıl önce, Neanderthaller ve modern
    insan Avrupa'da bir arada yaşıyordu.
  • 3:00 - 3:04
    Eğlenceli bir bilgi: bu süre neredeyse bir uzay
    aracının en yakın yıldıza ulaşması için
  • 3:04 - 3:07
    gereken süre kadardır
    (Güneş'i hesaba katmadığınız takdirde).
  • 3:07 - 3:11
    Homo sapiens, yani modern insan,
    200 bin yıl önce evrimleşti.
  • 3:12 - 3:14
    Tüm insanlık tarihine baktığımızda,
  • 3:14 - 3:17
    "M.S." olarak ifade ettiğimiz zaman dilimi
    oldukça küçük görünüyor, öyle değil mi?
  • 3:18 - 3:22
    6 milyon yıl önce atalarımız ve
    modern şempanzeler
  • 3:22 - 3:25
    son kez bir ortak atayı paylaştılar.
  • 3:25 - 3:30
    2,75 milyon yıl boyunca, taştan yapılmış
    aletler kullanılan yegane şeydi.
  • 3:31 - 3:33
    Yalnızca 65 milyon yıl önce,
  • 3:33 - 3:36
    dinozorların çağı
    büyük bir patlama ile sona erdi,
  • 3:36 - 3:39
    böylece memelilerin yolu açıldı.
  • 3:39 - 3:42
    Ancak dinozorlar dünyada inanılmayacak kadar
    uzun bir süre boyunca hüküm sürdü:
  • 3:42 - 3:44
    165 milyon yıldan fazla!
  • 3:45 - 3:46
    Bu o kadar uzun bir süre ki,
  • 3:46 - 3:51
    65 milyon yıl önce yaşamış bir Trex,
    Miley Cyrus konserini canlı izlemeye
  • 3:51 - 3:55
    bir Stegosaurusu canlı görmekten
    daha yakın olurdu!
  • 3:56 - 3:59
    Gezegenimizde hayvan yaşamı
    600 milyon yıl önce başladı:
  • 4:00 - 4:04
    en erken canlılar balık ve
    başka basit küçük deniz canlılarıydı
  • 4:04 - 4:06
    arkalarından böcekler ve sürüngenler takip etti
  • 4:06 - 4:11
    ve nihayet, 200 milyon yıl kadar önce,
    memeliler partiye katıldı!
  • 4:12 - 4:14
    Ancak aslında yaşam çok daha önce başladı:
  • 4:15 - 4:17
    3,6 milyar yıl önce.
  • 4:18 - 4:20
    Herhangi bir hayvanın ortaya çıkışına kadar,
  • 4:20 - 4:24
    2,4 milyar yıl boyunca yaşam,
    minik mikroplar ve
  • 4:24 - 4:27
    ve sayısız tek hücreli bakteriden ibaretti.
  • 4:28 - 4:33
    3 milyar yıl boyunca gezegendeki yaşam
    çıplak gözle görülür bir formda değildi.
  • 4:34 - 4:38
    Tek hücreli canlıların nasıl balık ya da
    tembel hayvan gibi
  • 4:38 - 4:40
    karmaşık yaşam formlarına
    dönüştüğünü anlamak zor.
  • 4:41 - 4:44
    Cevap ZAMAN, çok uzun zaman:
  • 4:44 - 4:48
    2,4 milyar yıl işleri yoluna koymak için
    yeteri kadar uzun bir zaman!
  • 4:49 - 4:53
    4,6 milyar yıl önce, devasa bir patlamanın
    kalıntılarından Güneş doğdu
  • 4:54 - 4:57
    60 milyon yıl sonra, Dünya meydana geldi.
  • 4:57 - 5:02
    Bu ilk zamanlarda sıkça yaşanan kuyruklu
    yıldız ve asteroid bombardımanları ile,
  • 5:02 - 5:05
    Dünya büyük okyanuslara ve uzay aracı
    gönderilecek bir Ay'a sahip oldu.
  • 5:06 - 5:09
    Ancak tüm evreni düşündüğümüzde,
  • 5:09 - 5:11
    güneş sistemimiz oldukça genç sayılır.
  • 5:12 - 5:16
    Evren 13,75 milyar yıl önce doğdu ve
  • 5:16 - 5:20
    600 milyon yıl sonra, milyarlarca yıldızdan
    bizim galaksimiz meydana geldi.
  • 5:20 - 5:23
    Peki... Büyük Patlamadan önce ne vardı?
  • 5:23 - 5:27
    Gerçek şu ki, cevabı henüz bilmiyoruz.
    ... belki de asla bilemeyeceğiz!
  • 5:28 - 5:31
    Yine de o zaman dilimini renklendirdik,
    en azından elimizde bu var.
  • 5:32 - 5:34
    Ve işte burada;
  • 5:34 - 5:35
    geçmiş.
  • 5:36 - 5:38
    Şimdi de gelecek hakkında bildiklerimize
    göz atalım.
  • 5:39 - 5:41
    Aşağı yukarı 1 milyar yıl içinde
  • 5:41 - 5:45
    Güneş o kadar ısınacak ki,
    Dünya üzerinde yaşam imkansız hale gelecek.
  • 5:45 - 5:50
    Güneş'in 4 milyar yıl sonraki ölümü,
    güneş sisteminin sonu olacak.
  • 5:51 - 5:53
    Tamam, artık bir güneş sistemi yok...
  • 5:53 - 5:55
    peki sonra ne olacak?
  • 5:56 - 5:59
    Günümüzden bir kaç trilyon yıl sonra
    yıldız oluşumu duracak
  • 5:59 - 6:03
    ve bir gün, evrendeki son yıldız da ölecek.
  • 6:03 - 6:05
    Evren karanlığa gömülecek,
  • 6:05 - 6:07
    geriye yalnızca kara delikler kalacak.
  • 6:09 - 6:11
    Son kara delik de yok olduktan
    uzun bir süre sonra,
  • 6:11 - 6:14
    evren son evresine ulaşacak:
  • 6:14 - 6:16
    Isı ölümü denen bir evreye.
  • 6:17 - 6:18
    Bu evreden sonra hiç bir şey değişmez,
  • 6:19 - 6:20
    evren...
  • 6:20 - 6:21
    ölmüştür.
  • 6:21 - 6:22
    Sonsuza dek.
  • 6:24 - 6:27
    Şu an oldukça garip hissediyorsunuz,
  • 6:27 - 6:28
    öyle değil mi?
  • 6:28 - 6:29
    Biz de öyle!
  • 6:29 - 6:30
    Bu çok doğal.
  • 6:31 - 6:33
    İyi haber ise,
  • 6:33 - 6:35
    bu çok çok uzun bir zaman sonra olacak!
  • 6:35 - 6:38
    Gerçekten önemli olan tek zaman, şimdi!
  • 6:39 - 6:41
    Hoşlandığınız o tatlı kız...
  • 6:41 - 6:42
    ona çıkma teklif edin!
  • 6:42 - 6:44
    Zaman değerlidir,
  • 6:44 - 6:45
    kıymetini bilin!
  • 6:48 - 6:59
    Evrenin sonu hakkında ne düşünüyorsunuz?
    Yorum yazın!
Title:
Her şeyin tarihi ve geleceği -- Zaman
Description:

more » « less
Video Language:
English, British
Duration:
07:11

Turkish subtitles

Revisions