1
00:00:00,000 --> 00:00:03,057
Zaman küçük parçalar halinde anlamlıdır.

2
00:00:03,733 --> 00:00:06,406
Ancak çok uzun zaman aralıklarına
bakıldığında,

3
00:00:06,406 --> 00:00:09,504
olanları anlamlandırmak
neredeyse imkansızlaşır.

4
00:00:09,674 --> 00:00:11,883
Bu yüzden küçük ölçekle başlayalım! ...

5
00:00:11,883 --> 00:00:14,600
dakikalar, saatler ve günlerle.

6
00:00:14,920 --> 00:00:18,413
Muhtemelen geçtiğimiz 24 saati
çoğunlukla uyuyarak,


7
00:00:18,413 --> 00:00:20,816
ve kahve eşliğinde çalışarak geçirdiniz.

8
00:00:21,126 --> 00:00:23,120
Lütfen daha az televizyon izleyin!

9
00:00:23,790 --> 00:00:26,302
Şimdi 2013 yılına bir göz atalım;

10
00:00:26,492 --> 00:00:31,346
Hitler'in koruması 96 yaşında
fark edilmeden ölürken,

11
00:00:31,346 --> 00:00:34,948
Haziran ayında
Edward Snowden NSA skandalını başlattı.

12
00:00:35,158 --> 00:00:38,971
Biraz geriye gidecek olursak,
21.yy hala oldukça yeni ve

13
00:00:38,971 --> 00:00:44,343
büyük ölçüde 3. Irak savaşıyla sonuçlanan
11 Eylül saldırıları ile şekillendi.

14
00:00:44,613 --> 00:00:48,346
Ha, bir de Facebook ve akıllı telefonlar
hayatımızı ele geçirdi.

15
00:00:48,525 --> 00:00:50,817
Ancak daha yeni başlıyoruz:

16
00:00:50,817 --> 00:00:52,538
Hadi daha da geriye gidelim!

17
00:00:59,889 --> 00:01:03,217
20.yy da ihtilaflardan payına düşeni aldı.

18
00:01:03,267 --> 00:01:05,328
İki yıkıcı dünya savaşından sonra,

19
00:01:05,328 --> 00:01:08,508
soğuk savaş neredeyse
yüzyılın ikinci yarısı boyunca sürdü.

20
00:01:09,178 --> 00:01:12,149
Ortalama bir insanın ömrü
bunların bir çoğunun yanında

21
00:01:12,149 --> 00:01:15,960
internetin doğuşuna ve bilgi çağının
başlangıcına tanıklık etmiştir.

22
00:01:16,979 --> 00:01:19,209
Şu an hayatta olan
dünyanın en yaşlı insanı,

23
00:01:19,209 --> 00:01:23,469
1898'de doğan Misao Okawa'dır

24
00:01:23,469 --> 00:01:26,399
ki bu da, doğduğu gününün günümüze kıyasla

25
00:01:26,399 --> 00:01:29,122
Napoleon Avrupası dönemine daha yakın
olduğu anlamına geliyor.

26
00:01:29,882 --> 00:01:34,524
İnsanlık tarihinin son beş yüz yılı
yaşam tarzlarımızı çok değiştirdi:

27
00:01:35,124 --> 00:01:39,126
Sanayileşme sonucu 
komünizm gibi yeni fikirler doğdu,

28
00:01:39,126 --> 00:01:43,388
çiftçiler işçilere dönüştü ve
bilginin yaygınlaşması kolay hale geldi.

29
00:01:43,998 --> 00:01:47,992
Evrim teorisi kendimize ve yaşadığımız
dünyaya bakışımızı değiştirdi.

30
00:01:48,362 --> 00:01:50,062
Hepsi bir kaç yüzyılda oldu!

31
00:01:51,092 --> 00:01:53,266
15.yy önemli olaylarla dolu bir yüzyıldı:

32
00:01:53,876 --> 00:01:57,321
Kolomb'un Amerika'yı keşfi ve 
Konstantinopolis'in düşüşü


33
00:01:57,321 --> 00:01:59,336
orta çağların sonu oldu.

34
00:01:59,976 --> 00:02:03,501
Orta çağda insanlar
toprak ve din üzerinden savaşıyorlardı,

35
00:02:03,931 --> 00:02:09,984
... ancak veba salgını 6 yılda her üç Avrupalı'dan birini
öldürerek savaştan daha etkili oldu.

36
00:02:10,524 --> 00:02:14,369
Günümüze gelecek olursak, haydi nereden
geldiğimize bir göz atalım!

37
00:02:15,109 --> 00:02:20,326
İçinde bulunduğumuz yüzyıl küçücük bir
zaman dilimi ve 2013'ü görmek oldukça güç.

38
00:02:21,133 --> 00:02:23,680
Bu gördüğünüz,
kayıt altına alınmış insanlık tarihi.

39
00:02:23,760 --> 00:02:27,118
Piramitler 4500 yıl önce inşa edildi,

40
00:02:27,358 --> 00:02:30,243
Roma İmparatorluğu'nun 
yükselişi 2000 yıl önceydi,

41
00:02:30,863 --> 00:02:35,319
yani Romalılar için piramitler, şu an
Romalıların bizim için olduğu kadar eskiydi.

42
00:02:37,249 --> 00:02:40,846
Tarih yazının icadıyla başlar.
Peki ama, ondan önce neler oldu?

43
00:02:41,396 --> 00:02:45,079
12 bin yıl kadar önce,
tarımsal devrim gerçekleşti.

44
00:02:45,481 --> 00:02:47,289
İnsanoğlu tarım yapmaya başladı,

45
00:02:47,289 --> 00:02:50,617
ki bu, şehirler ve daha büyük 
toplulukların oluşmasına yol açtı.

46
00:02:51,187 --> 00:02:54,875
İnsanoğlunun dünya gezegeni üzerinde
egemenliği tam da bu noktada başladı.

47
00:02:55,465 --> 00:02:59,789
90 bin yıl önce, Neanderthaller ve modern
insan Avrupa'da bir arada yaşıyordu.

48
00:02:59,989 --> 00:03:04,082
Eğlenceli bir bilgi: bu süre neredeyse bir uzay
aracının en yakın yıldıza ulaşması için

49
00:03:04,082 --> 00:03:06,755
gereken süre kadardır
(Güneş'i hesaba katmadığınız takdirde).

50
00:03:07,105 --> 00:03:11,198
Homo sapiens, yani modern insan,
200 bin yıl önce evrimleşti.

51
00:03:12,018 --> 00:03:13,636
Tüm insanlık tarihine baktığımızda,


52
00:03:13,636 --> 00:03:17,010
"M.S." olarak ifade ettiğimiz zaman dilimi
oldukça küçük görünüyor, öyle değil mi?

53
00:03:17,990 --> 00:03:21,595
6 milyon yıl önce atalarımız ve
modern şempanzeler

54
00:03:21,595 --> 00:03:24,555
son kez bir ortak atayı paylaştılar.

55
00:03:24,834 --> 00:03:29,934
2,75 milyon yıl boyunca, taştan yapılmış
aletler kullanılan yegane şeydi.

56
00:03:30,754 --> 00:03:32,795
Yalnızca 65 milyon yıl önce,

57
00:03:32,795 --> 00:03:35,776
dinozorların çağı
büyük bir patlama ile sona erdi,

58
00:03:36,256 --> 00:03:38,558
böylece memelilerin yolu açıldı.

59
00:03:38,948 --> 00:03:41,989
Ancak dinozorlar dünyada inanılmayacak kadar
uzun bir süre boyunca hüküm sürdü:

60
00:03:41,991 --> 00:03:44,339
165 milyon yıldan fazla!

61
00:03:45,049 --> 00:03:46,279
Bu o kadar uzun bir süre ki, 


62
00:03:46,279 --> 00:03:50,808
65 milyon yıl önce yaşamış bir Trex,
Miley Cyrus konserini canlı izlemeye

63
00:03:50,808 --> 00:03:54,678
bir Stegosaurusu canlı görmekten
daha yakın olurdu!


64
00:03:55,788 --> 00:03:59,499
Gezegenimizde hayvan yaşamı
600 milyon yıl önce başladı:

65
00:04:00,249 --> 00:04:03,583
en erken canlılar balık ve 
başka basit küçük deniz canlılarıydı

66
00:04:03,583 --> 00:04:06,111
arkalarından böcekler ve sürüngenler takip etti

67
00:04:06,111 --> 00:04:10,875
ve nihayet, 200 milyon yıl kadar önce,
memeliler partiye katıldı!

68
00:04:11,966 --> 00:04:14,486
Ancak aslında yaşam çok daha önce başladı:

69
00:04:14,796 --> 00:04:17,379
3,6 milyar yıl önce.

70
00:04:18,219 --> 00:04:19,899
Herhangi bir hayvanın ortaya çıkışına kadar,


71
00:04:19,899 --> 00:04:24,474
2,4 milyar yıl boyunca yaşam,
minik mikroplar ve

72
00:04:24,474 --> 00:04:27,037
ve sayısız tek hücreli bakteriden ibaretti.

73
00:04:27,767 --> 00:04:32,838
3 milyar yıl boyunca gezegendeki yaşam
çıplak gözle görülür bir formda değildi.

74
00:04:33,633 --> 00:04:37,907
Tek hücreli canlıların nasıl balık ya da
tembel hayvan gibi

75
00:04:37,907 --> 00:04:40,117
karmaşık yaşam formlarına
dönüştüğünü anlamak zor.

76
00:04:41,007 --> 00:04:44,047
Cevap ZAMAN, çok uzun zaman:

77
00:04:44,287 --> 00:04:48,487
2,4 milyar yıl işleri yoluna koymak için
yeteri kadar uzun bir zaman!

78
00:04:49,067 --> 00:04:53,477
4,6 milyar yıl önce, devasa bir patlamanın
kalıntılarından Güneş doğdu

79
00:04:53,867 --> 00:04:56,924
60 milyon yıl sonra, Dünya meydana geldi.

80
00:04:56,924 --> 00:05:01,529
Bu ilk zamanlarda sıkça yaşanan kuyruklu
yıldız ve asteroid bombardımanları ile,

81
00:05:01,529 --> 00:05:05,243
Dünya büyük okyanuslara ve uzay aracı
gönderilecek bir Ay'a sahip oldu.

82
00:05:05,943 --> 00:05:08,671
Ancak tüm evreni düşündüğümüzde,


83
00:05:08,671 --> 00:05:10,799
güneş sistemimiz oldukça genç sayılır.

84
00:05:11,939 --> 00:05:15,599
Evren 13,75 milyar yıl önce doğdu ve

85
00:05:15,869 --> 00:05:19,879
600 milyon yıl sonra, milyarlarca yıldızdan
bizim galaksimiz meydana geldi.

86
00:05:20,219 --> 00:05:23,067
Peki... Büyük Patlamadan önce ne vardı?

87
00:05:23,467 --> 00:05:27,442
Gerçek şu ki, cevabı henüz bilmiyoruz.
... belki de asla bilemeyeceğiz!

88
00:05:27,702 --> 00:05:30,786
Yine de o zaman dilimini renklendirdik,
en azından elimizde bu var.

89
00:05:31,539 --> 00:05:33,513
Ve işte burada;

90
00:05:33,513 --> 00:05:34,551
geçmiş.

91
00:05:35,541 --> 00:05:38,180
Şimdi de gelecek hakkında bildiklerimize
göz atalım.

92
00:05:39,200 --> 00:05:41,160
Aşağı yukarı 1 milyar yıl içinde

93
00:05:41,160 --> 00:05:45,072
Güneş o kadar ısınacak ki,
Dünya üzerinde yaşam imkansız hale gelecek.

94
00:05:45,272 --> 00:05:50,173
Güneş'in 4 milyar yıl sonraki ölümü,
güneş sisteminin sonu olacak.

95
00:05:50,773 --> 00:05:52,915
Tamam, artık bir güneş sistemi yok...

96
00:05:53,375 --> 00:05:55,132
peki sonra ne olacak?

97
00:05:55,942 --> 00:05:59,187
Günümüzden bir kaç trilyon yıl sonra
yıldız oluşumu duracak

98
00:05:59,397 --> 00:06:02,729
ve bir gün, evrendeki son yıldız da ölecek.

99
00:06:03,449 --> 00:06:05,347
Evren karanlığa gömülecek,

100
00:06:05,347 --> 00:06:07,441
geriye yalnızca kara delikler kalacak.

101
00:06:08,621 --> 00:06:10,905
Son kara delik de yok olduktan
uzun bir süre sonra,

102
00:06:10,905 --> 00:06:13,833
evren son evresine ulaşacak:

103
00:06:14,313 --> 00:06:16,422
Isı ölümü denen bir evreye.

104
00:06:16,925 --> 00:06:18,430
Bu evreden sonra hiç bir şey değişmez,

105
00:06:18,650 --> 00:06:19,744
evren...

106
00:06:19,744 --> 00:06:20,575
ölmüştür.

107
00:06:21,355 --> 00:06:22,355
Sonsuza dek.

108
00:06:23,835 --> 00:06:26,769
Şu an oldukça garip hissediyorsunuz,

109
00:06:26,769 --> 00:06:27,756
öyle değil mi?

110
00:06:27,906 --> 00:06:29,134
Biz de öyle!

111
00:06:29,134 --> 00:06:30,184
Bu çok doğal.

112
00:06:31,424 --> 00:06:32,888
İyi haber ise,

113
00:06:32,888 --> 00:06:35,079
bu çok çok uzun bir zaman sonra olacak!

114
00:06:35,239 --> 00:06:37,860
Gerçekten önemli olan tek zaman, şimdi!

115
00:06:38,951 --> 00:06:40,805
Hoşlandığınız o tatlı kız...

116
00:06:40,805 --> 00:06:41,875
ona çıkma teklif edin!

117
00:06:42,215 --> 00:06:43,569
Zaman değerlidir,

118
00:06:43,569 --> 00:06:44,889
kıymetini bilin!

119
00:06:47,654 --> 00:06:58,524
Evrenin sonu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Yorum yazın!