< Return to Video

Havadan karbondioksit temizleyerek iklim değişikliğini durdurabilir miyiz?

  • 0:01 - 0:03
    Tehlikeli iklim değişikliğinden
    kaçınmak için
  • 0:03 - 0:06
    hızlı bir şekilde
    emisyonları kesmemiz gerek.
  • 0:06 - 0:09
    Bu oldukça tartışmasız
    bir açıklama olmalı,
  • 0:10 - 0:11
    özellikle bu dinleyici kitlesi için.
  • 0:11 - 0:14
    Ancak biraz daha tartışmalı
    bir konu var:
  • 0:14 - 0:16
    Bu yeterli olmayacak.
  • 0:17 - 0:21
    Bir kaç yıl içinde
    kalan karbon bütçemizin
  • 0:21 - 0:23
    1,5 katını
  • 0:23 - 0:25
    yaklaşık 20 yıl içinde de
  • 0:25 - 0:27
    bütçenin iki katını
  • 0:27 - 0:29
    tüketmiş olacağız.
  • 0:29 - 0:33
    Emisyonları çok hızlı bir şekilde kesmemiz
  • 0:33 - 0:37
    ayrıca atmosferden karbondioksit
    temizlememiz gerekiyor.
  • 0:39 - 0:40
    Teşekkür ederim.
  • 0:40 - 0:42
    (Gülüşmeler)
  • 0:42 - 0:46
    İşe yarayıp yaramadıklarını görmek için
    geniş yelpazede teklif edilen
  • 0:46 - 0:48
    teknikler üstünde çalışıyorum.
  • 0:49 - 0:52
    Karbondioksiti tenizlemesi için
    bitkileri kullanabiliriz
  • 0:52 - 0:54
    sonra da onu ağaçların içine hapsedip
  • 0:54 - 0:58
    yerin altına, okyanusun derinliklerine
    saklayabiliriz.
  • 0:58 - 1:02
    Havadaki karbondioksiti kazıyacak
    büyük makineler
  • 1:02 - 1:04
    sözümona yapay ağaçlar yapabiliriz.
  • 1:05 - 1:07
    Bu fikirlerin yapılabilir olması için
  • 1:07 - 1:10
    kitlelerce güvenli, ekonomik
    ve sosyal olarak
  • 1:10 - 1:15
    uygulanabilir olup olmadığını
    anlamamız gerekiyor.
  • 1:16 - 1:18
    Tüm bu fikirlerde ödün veriliyor.
  • 1:19 - 1:20
    Hiçbiri kusursuz değil,
  • 1:20 - 1:22
    ama çoğunda potansiyel var.
  • 1:23 - 1:27
    Kendi kendilerine çözüme ulaşma
    ihtimalleri pek yok.
  • 1:27 - 1:28
    Ortada sihirli bir değnek yok,
  • 1:28 - 1:32
    ama birlikte hareket edersek
    iklim değişikliğini sona erderecek
  • 1:32 - 1:36
    sihirli güce sahip olabiliriz.
  • 1:37 - 1:40
    Ben karbondioksiti havadan
    temizleyecek şekilde
  • 1:40 - 1:44
    elektrik üretmek için
    doğal gaz kullanan
  • 1:44 - 1:47
    belli bir fikir üzerinde
    bağımsız olarak çalışıyorum.
  • 1:47 - 1:49
    Nasıl yani? İşe yarar mı?
  • 1:49 - 1:54
    Origen Elektrik Süreci
    doğal gazı bir yakıt deposuna gönderiyor.
  • 1:54 - 1:58
    Kimyasal enerjinin
    yaklaşık yarısı elektriğe,
  • 1:58 - 2:00
    kalan ise ısıya dönüştürülüyor,
  • 2:00 - 2:03
    bu da kireç taşlarını kireç
    ve karbondioksite
  • 2:03 - 2:05
    ayrıştırmak için kullanılıyor.
  • 2:06 - 2:09
    İşte bu noktada muhtemelen
    çıldırmış olduğumu düşünüyorsunuz.
  • 2:10 - 2:12
    Bu şey aslında karbon dioksit üretiyor.
  • 2:12 - 2:16
    Ancak burada önemli nokta,
    hem yakıt deposu hem de kireç ocağında
  • 2:16 - 2:20
    üretilen karbondioksitin saf olduğu
  • 2:20 - 2:21
    ve bu gerçekten önemli,
  • 2:21 - 2:24
    çünkü ya o karbondioksiti kullanacağız,
  • 2:24 - 2:28
    ya da düşük maliyetle yerin altına
    depolayacağız.
  • 2:28 - 2:34
    Ürettiğimiz kireç
    endüstriyel süreçlerde kullanılabilir
  • 2:34 - 2:37
    ve kullanıldığı takdirde
    havadan karbondioksiti temizler.
  • 2:38 - 2:41
    Yani süreç karbon negatif.
  • 2:41 - 2:43
    Havadan karbondioksit temizliyor.
  • 2:44 - 2:49
    Genellikle doğal gazdan
    elektrik elde ettiğinizde,
  • 2:49 - 2:53
    saatte her kliowatt için havaya
  • 2:53 - 2:55
    400 gr karbondioksit salarsınız.
  • 2:55 - 3:00
    Bu süreç ile bu sayı eksi 600.
  • 3:01 - 3:04
    Şu anda elektrik üretimi
  • 3:04 - 3:08
    tüm CO2 emisyonlarının
    dörtte birinden sorumlu.
  • 3:09 - 3:14
    Tüm elektrik üretimini
    bu süreçle yenilediğimiz takdirde,
  • 3:14 - 3:18
    sadece elektrik üretiminden kaynaklı
    emisyonların tamamını durdurmakla birlikte
  • 3:18 - 3:22
    diğer sektörlerdeki emisyonları da
    kaldırmaya başlarız,
  • 3:22 - 3:26
    potansiyel olarak tüm karbondioksit
    emisyonlarının yüzde 60'ını kesebiliriz.
  • 3:27 - 3:29
    Hatta bu kireci
  • 3:29 - 3:35
    okyanus asitleşmesine ters tepkime
    yapması için deniz suyuna ekleyebiliriz,
  • 3:35 - 3:39
    atmosferde CO2 sebebiyle
    oluşan başka sorunlardan biri bu.
  • 3:40 - 3:42
    Aslında amaçlanandan
    daha fazlasını elde ediyoruz.
  • 3:43 - 3:47
    Endüstriyel amaçlı kullanıma kıyasla
    deniz suyuna eklediğimizde
  • 3:47 - 3:49
    iki kat daha fazla CO2 absorbe ediyoruz.
  • 3:49 - 3:51
    Ancak bu noktada
    işler gerçekten karışıyor.
  • 3:52 - 3:56
    Okyanus asitleşmeşine
    ters tepkime yapmak iyi bir şey olsa da
  • 3:56 - 4:00
    bunun çevresel sonuçlarını
    tam olarak anlamış değiliz,
  • 4:00 - 4:03
    o yüzden bu tedavi yönteminin
    iyileştireceği hastalıktan
  • 4:03 - 4:07
    daha iyi olup olmadığını
    değerlendirmemiz gerek.
  • 4:07 - 4:10
    Adım adım yönetişimle
    deneyler yaparak
  • 4:10 - 4:12
    bunu güvenli şekilde değerlendirmeliyiz.
  • 4:13 - 4:15
    Peki ölçeklendirilmesi;
  • 4:16 - 4:18
    tehlikeli iklim değişikliğinden
    kaçınmak için
  • 4:18 - 4:21
    trilyonlarca ton korbondioksiti
  • 4:21 - 4:23
    - yanlış duymadınız -
  • 4:23 - 4:28
    önümüzdeki uzun yıllar boyunca
    atmosferden temizlememiz gerekecek.
  • 4:29 - 4:34
    Bu yüzde birkaç gayri safi milli hasılaya
    mal olacak, milli savunma harcaması gibi,
  • 4:34 - 4:36
    çok sayıda endüstriyel aktivite gerekecek
  • 4:36 - 4:39
    ve bunun kaçınılmaz yan etkileri olacak.
  • 4:39 - 4:41
    Bu ölçeğin devasa gözükmesinin nedeni
  • 4:41 - 4:44
    çözmeye çalıştığımız sorunun ölçeğinin de
  • 4:44 - 4:46
    devasa olmasından kaynaklanıyor.
  • 4:46 - 4:47
    Çünkü sorun da devasa.
  • 4:49 - 4:52
    Bu sıkıntılı sorunu daha fazla
    görmezden gelemeyiz.
  • 4:52 - 4:55
    Hangi yöne dönsek risk faktörü var:
  • 4:55 - 4:57
    iklim değişikliğiyle değişmiş bir dünya
  • 4:57 - 5:02
    veya iklim değişikliği ve bizim buna karşı
    yaptığımız çalışmalarla değişmiş dünya.
  • 5:03 - 5:04
    Keşke böyle olmasaydı,
  • 5:04 - 5:08
    fakat artık gözlerimizi kapayıp
    kulaklarımızı tıkıyarak
  • 5:08 - 5:10
    sorunu görmezden gelemeyiz.
  • 5:10 - 5:13
    Olgun davranmalı ve yaptıklarımızın
    sonuçlarıyla yüzleşmeliyiz.
  • 5:14 - 5:19
    (Alkışlar)
  • 5:19 - 5:24
    İlkim değişikliğini iyileştirme konuşması
    emisyonları kesme iradesini baltalıyor mu?
  • 5:25 - 5:27
    Bu gerçek bir merak konusu,
  • 5:27 - 5:32
    emisyonları azaltmanın inanılmaz önemi
    ve bu fikirlerin
  • 5:32 - 5:34
    ne kadar spekülatif olduğunu
    göstermemiz gerekiyor.
  • 5:34 - 5:38
    Bunu başarsak dahi
    yine de çözümleri gözden geçirmemiz lazım.
  • 5:38 - 5:40
    İklim değişikliğine çare bulabilir miyiz?
  • 5:41 - 5:44
    Bilmiyorum ama eğer denemezsek
    bulamayacağımız kesin.
  • 5:45 - 5:47
    Kibirlenmeden hırslanmamız lazım.
  • 5:48 - 5:51
    Atmosferi iyileştirip
    karbondioksit düzeylerini
  • 5:51 - 5:54
    dengeli bir iklim
    ve sağlıklı okyanuslarla
  • 5:54 - 5:58
    uygun bir düzeye indirmek için
    hırslanmamız lazım.
  • 5:58 - 6:01
    Bu çok büyük bir sorumluluk olacak.
  • 6:01 - 6:04
    Bunu bir katedral projesi
    olarak tanımlayabilirsiniz.
  • 6:04 - 6:06
    Başlangıçta var olanlar
  • 6:06 - 6:10
    planları çizip temelleri kazıyabilirler
  • 6:10 - 6:12
    ama kuleyi tamamıyla
    yükseltemeyecekler.
  • 6:12 - 6:14
    Bu görev, bu imtiyaz
  • 6:14 - 6:16
    bizden sonrakilere ait.
  • 6:17 - 6:20
    Hiçbirimiz o günü görmeyecek
    ama gelecek nesillerin
  • 6:20 - 6:23
    bu işi bitirebileceği umuduyla
    işe koyulmalıyız.
  • 6:24 - 6:27
    Dünyayı değiştirmek istiyor musunuz?
  • 6:28 - 6:29
    Ben istemiyorum.
  • 6:30 - 6:32
    Dünyayı değiştirme amacım yok,
  • 6:32 - 6:35
    amacım onu olması gereken hâle getirmek.
  • 6:36 - 6:37
    Teşekkür ederim.
  • 6:37 - 6:42
    (Alkışlar)
  • 6:42 - 6:46
    Chris Anderson: Teşekkürler.
    Sana bir iki soru sormak istiyorum.
  • 6:46 - 6:49
    Okyanusa kireç koyma fikrini
    biraz açabilir misin?
  • 6:49 - 6:52
    Baktığımız zaman
    oldukça makul görünüyor
  • 6:52 - 6:54
    - okyanus asitleşmesini önlemek -
  • 6:54 - 6:57
    ve daha çok CO2 emiyor.
  • 6:57 - 6:59
    Buna dair deneyler yapman
    gerektiğinden bahsettin.
  • 6:59 - 7:01
    Sorumlu bir deney nasıl olurdu?
  • 7:01 - 7:04
    Tim Kruger: Bence bir dizi deney
    yapılması gerekiyor
  • 7:04 - 7:07
    ama adım adım ve küçük adımlar halinde.
  • 7:07 - 7:09
    Tıpkı yeni bir ilacın denenmesi gibi,
  • 7:09 - 7:12
    doğrudan insanlar üzerinde test etmeyiz.
  • 7:12 - 7:14
    Küçük bir deney yaparız.
  • 7:14 - 7:17
    Bu yüzden ilk yapmamız gereken
    toprak üstünde deneyler,
  • 7:17 - 7:21
    özel konteynerler içinde,
    çevreden uzakta.
  • 7:21 - 7:24
    Güvenli uygulanabilirliğinden
    emin olduktan sonra,
  • 7:25 - 7:26
    sonraki aşamaya geçebiliriz.
  • 7:26 - 7:28
    Emin değilseniz, geçmezsiniz.
  • 7:28 - 7:29
    Ancak her şey adım adım olacak.
  • 7:29 - 7:32
    CA: Bu deneyleri kim finanse edebilir?
  • 7:32 - 7:36
    Çünkü tüm gezegeni etkiliyorlar.
  • 7:36 - 7:38
    Bu konuda hiçbir şey yapılmayışının
    sebebi bu olabilir mi?
  • 7:38 - 7:42
    TK: Milli su kaynaklarında küçük ölçekli
    deneyler yapılabilir
  • 7:42 - 7:47
    sonra muhtemelen ulusal finansmanların
    olaya et atmaları gerek.
  • 7:47 - 7:52
    Sonuç olarak okyanus asitliğine
    küresel boyutta
  • 7:52 - 7:54
    bu şekilde çare bulacaksak
  • 7:54 - 7:56
    bunu uluslararası sularda
    yapmamız gerekecek,
  • 7:56 - 8:00
    bunun için de uluslararası bir komitenin
    olaya el atması gerek.
  • 8:00 - 8:03
    CA: Milli su kaynaklarında bile
    okyanuslar tamamen bağlantılı.
  • 8:03 - 8:04
    Kireç mutlaka dışarı karışacak.
  • 8:04 - 8:07
    Duyduğumuz kadarıyla insanlar
    gezegen üstünde deney yapılmasına
  • 8:07 - 8:09
    çok kızıyorlar.
  • 8:09 - 8:11
    Bunun üstesinden nasıl geleceksin?
  • 8:11 - 8:14
    TK: Bence çok önemli
    bir noktaya değindiniz.
  • 8:14 - 8:16
    Faaliyet göstermek için
    genel bir kabul gerekiyor.
  • 8:17 - 8:20
    Bunu başarmak imkansız olabilir
  • 8:20 - 8:23
    ama deneyecek cesarete
    sahip olmamız gerekiyor
  • 8:23 - 8:24
    bu fikri ileri taşımak adına
  • 8:24 - 8:26
    ne yapabileceğimizi görmek adına
  • 8:26 - 8:28
    ve açık bir şekilde kaynaşmak adına.
  • 8:28 - 8:30
    İnsanlarla şeffaf bir şekilde
    kaynaşmalıyız.
  • 8:30 - 8:32
    Önceden fikirlerini almalıyız.
  • 8:32 - 8:34
    Onlara fikrini sorduğumuz zaman
  • 8:34 - 8:38
    ''Hayır, yapmayın'' cevabını almaya
    hazırlıklı olmalıyız.
  • 8:39 - 8:41
    CA: Çok teşekkürler.
    Bu çok ilgi çekiciydi.
  • 8:41 - 8:43
    TK: Teşekkür ederim.
    (Alkışlar)
Title:
Havadan karbondioksit temizleyerek iklim değişikliğini durdurabilir miyiz?
Speaker:
Tim Kruger
Description:

İklim değişikliğine çare bulabilir miyiz? İklim mühendisliği araştırmacısı Tim Kruger denemek istiyor. Bizimle umut veren bir ihtimali paylaşıyor: Havadan karbondioksit temizleyecek şekilde elektrik üretme amaçlı doğal gaz kullanımı. Gezegenin ısınması sonucu zaten başlamış olan feci sonuçların durdurulması için yaratıcı, üzerinde düşünülmüş ve geniş ölçekli bir müdahele arayışında olan bu tartışmalı konunun potansiyeli ve riskleri hakkında daha fazlasını öğrenin.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:56

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.