စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုရဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။
-
0:06 - 0:08နှစ်ပေါင်း ထောင်ချီကြာအောင်
-
0:08 - 0:12ဗြိတိသျှပြည်သူတို့ဟာ ကြေးဝါကို ကိရိယာ
များနဲ့ လက်ဝတ်လက်စားပြုလုပ်ရန် သုံးခဲ့တယ်။ -
0:12 - 0:15ပြီးတော့ ကုန်သွယ်ရာတွင်
ငွေကြေးအဖြစ်လည်း သုံးခဲ့ကြတယ်။ -
0:15 - 0:19ဒါပေမဲ့ ဘီစီ ၈၀၀ တစ်ဝိုက်မှာ အဲဒါဟာ
စပြီး ပြောင်းလဲလာပါတော့တယ်၊ -
0:19 - 0:25ကြေးဝါရဲ့ တန်ဖိုးကျလာခဲ့လို့ လူထုအုံကြွမှု
စခဲ့ပြီး စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းပေါ်ခဲ့တယ်။ -
0:25 - 0:28ဒီနေ့ ကျုပ်တို့က စီးပွားရေ
းကျဆင်းမှုလို့ ခေါ်ကြမှာပါ။ -
0:28 - 0:31စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို
ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။ -
0:31 - 0:35စီးပွားရေး ပညာရှင်တွေ ဒီမေးခွန်းကို
ငြင်းခုန်လာခဲ့ကြတာ ကြာလှပါပြီ၊ -
0:35 - 0:37ကောင်းတဲ့ အကြောင်းရင်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
-
0:37 - 0:40စီးပွားရေးကျဆင်းမှု ဆိုတာ နိုင်ငံရဲ့
စီးပွားရေး အနည်းငယ်ကျဆင်းမှု ဖြစ်နိုင်ကာ -
0:40 - 0:43လချီကြာနိုင်တာမျိုး ဖြစ်နိုင်သလို
-
0:43 - 0:47ရေရှည်သဘော ဆောင်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးကို
နှစ်များစွာကြာအောင် ဒုက္ခပေးနိုင်သလို၊ -
0:47 - 0:49ပုံစံနဲ့ကာလ အမျိုးမျိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။
-
0:49 - 0:52ဒီကိစ္စမျိုးမှာ ပြဿနာကို
ပိုပြီး ခက်ခဲရှုပ်ထွေးလာစေတာက -
0:52 - 0:55စီးပွားရေးရဲ့အခြေအနေနှင့် ဆက်စပ်နေတဲ့
အကြောင်းအရာ များလွန်းပြီး -
0:55 - 0:59အထူးဖြစ်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းရင်းကို
လက်ညှိုးထိုးပြရန် မလွယ်ကူတတ်ပါ။ -
0:59 - 1:02ထုံးစံအတိုင်း အကြီးစား ကားချပ်ပုံမှ
စပြီး လေ့လာကြရပါတယ်၊ -
1:02 - 1:05ယေဘုယျအားဖြင့် ပစ္စည်းပေးသွင်းမှုနဲ့
ဝယ်လိုအား အကြားမှာ -
1:05 - 1:08ကွာဟချက်က အနှုတ်လက္ခဏာ ဆောင်လာရင်
စီးပွားရေး ကျဆင်းတတ်တယ်။ -
1:08 - 1:10လူတွေက ဝယ်ချင်ကြတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေနဲ့
-
1:10 - 1:14ထုတ်လုပ်ကြသူတို့က ကမ်းလှမ်းနိုင်ကြတဲ့
ထုတ်ကုန်များနဲ့ ဝန်ဆောင်မှု မမျှတမှုပါ။ -
1:14 - 1:20အဲဒါနဲ့ ကုန်စည်များနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေ အဆ
မတန် ဈေးတက်လျက် စီးပွားရေး ကျဆင်းလာရတယ်။ -
1:20 - 1:23စီးပွားရေးတစ်ခုခုရဲ့ ပေးသွင်းမှုနဲ့
ဝယ်လိုအား အကြားက အချိုးအဆကို -
1:23 - 1:27ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းနဲ့ အတိုးနှုန်းက
ထင်ဟပ်ပေးပါတယ်။ -
1:27 - 1:32ကုန်စည်များနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေ ဈေးတက်လာရင်
ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ကြုံရတယ်။ -
1:32 - 1:35ဒါကို နောက်တစ်မျိုး ရှင်းပြရရင်
ငွေရဲ့ တန်ဖိုး ကျဆင်းလာခြင်းပါပဲ။ -
1:35 - 1:39ဒါပေမဲ့၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ဆိုတာ
မကောင်းဘူးလို့ တစ်ထစ်ချ ပြောမရနိုင်ပါ။ -
1:39 - 1:44ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း နိမ့်ရင် စီးပွား
ရေးကို အားပေးမြှင့်တင်ပေးတယ်လို့ ယူဆကြတယ်။ -
1:44 - 1:47ဒါပေမဲ့ ဝယ်လိုအား မမြင့်မားချိန်မှာ
ငွေကြေးဖောင်းပွမှု မြင့်နေခြင်းက -
1:47 - 1:53စီးပွားရေး ပြဿနာတွေကို ဖန်တီးပေးနိုင်သလို
စီးပွားရေးကျဆင်းရေးဆီ ရှေ့ရှုနိုင်တယ်။ -
1:53 - 1:54အတိုးနှုန်းတွေ ကျတော့
-
1:54 - 1:58လူတွေနဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက ငွေကိုချေးယူကြရင်
ပေးရမယ့် နှုန်းကို ပြပါတယ်။ -
1:58 - 2:02အကြွေးကို မပေးဆပ်သရွေ့ ချေးယူသကနေပြီး
ငွေကို ချေးပေးသူအား -
2:02 - 2:06နှစ်စဉ် ပေးရတဲ့ နှစ်စဉ်
အတိုးနှုန်းအဖြစ် ပြသလေ့ ရှိကြပါတယ်။ -
2:06 - 2:09အတိုးနှုန်း နိမ့်နေမှုက ကုမ္ပဏီများအနေနဲ့
ငွေကို ပိုပြီး ချေးယူနိုင်ကြလို့ -
2:09 - 2:12စီမံကိန်းတွေထဲကို ပိုပြီး
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်မှာကို ဆိုလိုပါတယ်။ -
2:12 - 2:17မြင့်မားတဲ့ အတိုးနှုန်းတွေကျတော့၊
ထုတ်လုပ်မှု စရိတ်နဲ့ စားသုံးမှုစရိတ် -
2:17 - 2:20တိုးလာစေလို့ စီးပွားရေးကို နှေးလာစေတယ်။
-
2:20 - 2:23ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့်အတိုးနှုန်း
အတက်အကျတွေဟာ -
2:23 - 2:25စီးပွားရေးရဲ့ကျန်းမာရေးကို
ထိုးထွင်းသိမြင်စေနိုင်တယ်၊ -
2:25 - 2:29ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို တက်ကျမှုရဲ့ မူလ
အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။ -
2:29 - 2:33အထင်ရှားဆုံး အကြောင်းရင်းတွေက
သဘာဝ ကပ်ဘေး၊ စစ်ပွဲ၊ -
2:33 - 2:36ပထဝီနိုင်ငံရေးအချက်များတို့လို့
ထင်ရှားတဲ့ အရာတွေပါ။ -
2:36 - 2:37ဥပမာ၊ ငလျင်ကြုံရရင်၊
-
2:37 - 2:42ရေနံလို အရေးကြီးတဲ့ ကုန်စည် ထုတ်လုပ်ရေး
အခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်တယ်။ -
2:42 - 2:48အဲဒါက စီးပွားရေးထဲကို ရေနံပေးသွင်းကြသူ
တို့အား ဈေးမြှင့်လာစေလို့ -
2:48 - 2:52ဝယ်လိုအားကို ထိုးနှက်လျက်
စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ -
2:52 - 2:56ဒါပေမဲ့ တချို့ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတွေဟာ
စီးပွားရေး တိုးတက်နေချိန်မှာ ဖြစ်တတ်တယ်- -
2:56 - 2:59စီးပွားရေး တိုးတက်မှု ကိုယ်၌ကိုက
အကြောင်းရင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ -
2:59 - 3:03ဈေးကွက်ကို တိုးချဲ့ရန် အားထုတ်မှုတွေ အဆင့်
တဆင့်တွင် မတည်ငြိမ်တဲ့ အခြေအနေမျိုးကို -
3:03 - 3:07ဖန်တီးပေးနိုင်တယ်လို့ တချို့ စီးပွားရေး
ပညာရှင်များက ယုံကြည်ကြတယ်။ -
3:07 - 3:11ဥပမာ၊ ကော်ပိုရေးရှင်းများနဲ့ စားသုံးသူ
တို့ဟာ ငွေကို တိုးတိုးချေးယူကြလျက် -
3:11 - 3:15စီးပွားရေး တိုးတက်နေတော့ ပြဿနာတွေကို
သူတို့ ကိုင်တွယ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ကြတယ်။ -
3:15 - 3:18ဒါပေမဲ့ စီးပွားရေးဟာ
သူတို့ထင်သလို တိုးတက်မလာခဲ့ဘူး။ -
3:18 - 3:21သူတို့ဟာ သူတို့ စီမံခဲ့တာထက်
ပိုပြီး အကြွေးတင် ကျန်ရစ်ခဲ့နိုင်ကြတယ်။ -
3:21 - 3:25အဲဒါကိုပြန်ဆပ်ဖို့အတွက် သူတို့ဟာ ဒီ့ပြင်
လုပ်ငန်းများထဲမှ ငွေကြေးကို နှုတ်ယူကြလို့ -
3:25 - 3:27စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ ကျဆင်းလာကြမယ်။
-
3:27 - 3:30စိတ်ထဲကခံစားမှုတွေကပါ စီးပွားရေးကို
ကျဆင်းစေနိုင်ပါတယ်။ -
3:30 - 3:35စီးပွားရေး ကျဆင်းလာမယ်လို့ ယုံကြည်စိတ်ကိုက
လူတွေကို ရင်းနှီးမှုတွေ ငွေသုံးမှုတွေကို -
3:35 - 3:39ဟန့်တားစေခြင်းဖြင့်
စီးပွားရေး ကျဆင်းသွားနိုင်တယ်။ -
3:39 - 3:42ထုတ်လုပ်သူတွေက အဲဒါကိုတုန့်ပြန်လျက်
လုပ်ငန်းစရိတ်တွေကို ဖြတ်တောက်ရင်း -
3:42 - 3:45ဝယ်လိုအားကျမှာကို
ကာကွယ်ဖို့ ကြိုးပမ်းနိုင်ကြတယ်။ -
3:45 - 3:50အဲဒါက ကုန်ကျစရိတ် ဖြတ်တောက်မှုက
လစာကို ဖြတ်တောက်ပစ်မှာမို့ -
3:50 - 3:53ဝယ်လိုအားကို ပိုလို့ကို နိမ့်ကျလာစေပါမယ်။
-
3:53 - 3:58စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ရန် ချမှတ်
ထားတဲ့ မူဝါဒက ကျဆင်းဖို့ ပံ့ပိုးနိုင်တယ်။ -
3:58 - 4:02ခက်ခဲတဲ့ အချိန်ကာလမျိုးမှာ အစိုးရနဲ့ ဗဟို
ဘဏ်တွေက ငွေတွေကို ပိုပြီး ပုံနှိပ်ကြတယ်၊ -
4:02 - 4:06အသုံးစရိတ်တိုးမြှင့်ရင်း ဗဟိုဘဏ်
အတိုးနှုန်းကို လျှော့ပေးကြတယ်။ -
4:06 - 4:09အသေးစား ငွေချေးသူတို့က သူတို့ရဲ့
အတိုးနှုန်းကို လျှော့ချနိုင်ကြတယ်။ -
4:09 - 4:12ငွေချေးရတာကို သက်သာစေခြင်းဖြင့်
လူတွေ ပိုပြီး သုံးစေရန် ဖြစ်ပါတယ်။ -
4:12 - 4:16ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို မူဝါဒတွေ အကျိုးဖြစ်မလာလို့
နောက်ဆုံးတွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု -
4:16 - 4:19အလွန်အကျွံ မြင့်မလာစေရန်
ပြောင်းပြန် ပြန်ပြီး လုပ်ကြရတတ်ပါတယ်။ -
4:19 - 4:23ပြည်သူတို့က ဈေးပေါလွန်းတဲ့ ချေးငွေကို
အားကျလာတာကို အစိုးရက အားပေးရင် -
4:23 - 4:25စီးပွားရေးကျဆင်းမှု ရင်ဆိုင်ရနိုင်ပါတယ်။
-
4:25 - 4:29ဗြိတိန်နိုင်ငံထဲက
ကြေးဝါ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုဟာ -
4:29 - 4:33သံကိုသုံးပြီး လယ်ယာနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ ထုတ်
လုပ်မှုကို တော်လှန်လျက် အဆုံးသတ်ခဲ့တယ်။ -
4:33 - 4:35ဒီနေ့ ဈေးကွက်တွေဟာ
ပိုပြီးရှုပ်ထွေးကြပါတယ်၊ -
4:35 - 4:39ဒီနေ့တွင် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတွေကို
နားလည်ဖို့ ပိုလို့ကို ခဲယဉ်းလာစေပါတယ်။ -
4:39 - 4:43ဒါပေမဲ့ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတိုင်းဟာ
ဒေတာ အသစ်တွေကို ပေးနိုင်လို့ အနာဂတ်တွင် -
4:43 - 4:47စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုကို ပိုမိုထိရောက်စွာ
တုံ့ပြန်လာနိုင်ကြမှာပါ။
- Title:
- စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုရဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။
- Speaker:
- Richard Coffin
- Description:
-
သင်ခန်းစာ အပြည့်ကို လေ့လာရန်- https://ed.ted.com/lessons/what-causes-an-economic-recession-richard-coffin
နှစ်ပေါင်း ထောင်ချီကြာအောင် ဗြိတိသျှပြည်သူတို့ဟာ ကြေးဝါကို တန်ဆာပလာများနဲ့ လက်ဝတ်လက်စားပြုလုပ်ရန် သုံးခဲ့ကြတယ်။ ပြီးတော့ ကုန်သွယ်ရာတွင် ငွေကြေး အဖြစ်လည်း သုံးခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘီစီ ၈၀၀ တစ်ဝိုက်မှာ အဲဒါဟာ စပြီး ပြောင်းလဲလာပါတော့တယ်၊ ကြေးဝါရဲ့ တန်ဖိုးဟာ ကျလာခဲ့လို့ လူထုအုံကြွမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းပေါ်လာခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ ကျုပ်တို့က စီးပွားရေးကျဆင်းမှုလို့ ခေါ်ကြမှာပါ။ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။ Richard Coffin ဟာ မျက်မှောက်ခေတ် ဈေးကွက်တွေအပေါ် သက်ရောက်ကြတဲ့ စီးပွားရေး အတက်အကျများကို ဆန်းစစ် လေ့လာတင်ပြထားပါတယ်။
Richard Coffin ရဲ့ သင်ခန်းစာကို Augenblick Studios မှ ညွှန်ကြားတင်ဆက်ထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:48
Myo Aung approved Burmese subtitles for What causes an economic recession? | ||
Myo Aung accepted Burmese subtitles for What causes an economic recession? | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes an economic recession? | ||
Sanda Aung edited Burmese subtitles for What causes an economic recession? | ||
Sanda Aung edited Burmese subtitles for What causes an economic recession? | ||
Sanda Aung edited Burmese subtitles for What causes an economic recession? |