Khổng Tử là ai? - Bryan W. Van Norden

Hầu hết mọi người đều nhận ra tên của ông,

và biết rằng ông nổi tiếng vì những
phát ngôn nào đó.

Nhưng xét về sự ảnh hưởng lâu dài trong sự
nghiệp giảng dạy của ông trên thế giới,

thì rất ít người biết Khổng Tử là ai

những gì ông đã nói

và tại sao lại nói vậy.

Giữa thời kì hỗn loạn của TK VI trước
công nguyên, Trung Quốc

nơi chiến tranh liên miên trong chính
đất nước Trung Quốc vì tranh quyền,

các nhà cầm quyền thường xuyên
bị ám sát,

có khi bởi chính họ hàng của mình.

Đạo Khổng là biểu tượng cho sự nhân
ái và liêm chính.

và thông qua việc giảng dạy

ông trở thành một trong những triết
gia vĩ đại nhất của Trung Quốc.

Ông sinh ra trong một gia đình quý tộc,
nhưng được nuôi lớn trong sự túng khổ

vì cha ông qua đời sớm.

Khổng Tử đã phát triển nên điều

trở thành cả đời ông cảm thông với
những con người bình dân.

Ít được ủng hộ bởi người mẹ và em
trai tàn tật của mình

là một người làm nghề chăn thả và thủ
quỹ kho lương

và những nghề khác,

chỉ với sự giúp sức của những người
quen giàu có

Khổng Tử được nghiên cứu trong
Viện Hoàng Gia

nơi mà thế giới quan của ông được
hình thành.

Mặc dù những tài liệu cổ ở đây được
cho là

không liên quand đến hệ thống quy tắc cũ,

Khổng Tử đã theo dõi những tài liệu này.

Thông qua nghiên cứu & phản ánh

ông cho rằng tính cách con người
được hình thành từ gia đình

và giáo dục trong lễ nghi, văn học
và lịch sử.

Một người được phát triển bằng cách này
hành động giúp những người khác

hướng dẫn họ bằng cách khích lệ tinh thần
hơn là áp đặt sự trừnng phạt.

Để đưa triết học này vào thực tế,

Khổng Tử đã trở thành người hướng dẫn
cho các nhà cầm quyền triều Lu.

Nhưng khi nước chư hầu khác tặng các
ca kỹ múa

thì họ đã quên mất nghĩa vụ của mình
trong khi thưởng thức những cô gái này,

Khổng Tử đã thất vọng từ chức.

Tiếp theo, ông dành nhiều năm để đi
từ nước này sang nước khác,

tìm ra một nhà cầm quyền đáng tin cậy,
và có thể giữ những nguyên tắc của ông.

Điều này không hề dễ dàng.

Theo lý thuyết triết học của ông và
ngược với đương thời,

Khổng Tử khuyên ngăn nhà cầm quyền
dựa vào hình hà khắc và quyền lực quân đội

để điều hành đất nước.

Bởi vì ông tin 1 nhà cầm quyền tốt

khiến người khác tuân theo một cách
tự nhiên

bằng nhân cách đạo đức của mình.

Ông cũng tin rằng

vì tình yêu và sự tôn trọng mà chúng
ta học được từ gia đình

là căn bản cho tất cả đức hạnh,

trách nhiệm cá nhân đối với gia đình, đôi
khi vượt qua nghĩa vụ với quốc gia.

Vì thế 1 người chức vụ cao tự hào với
công việc chính trực của anh ta

là 1 đứa con trai chỉ thẳng vào cha mình

khi ông ta ăn trộm 1 con cừu.

Khổng Tử cho rằng người con này

đã chí ra cha mình và những người con
khác bảo vệ cha mình.

Trong cuộc hành trình của mình Khổng
Tử từng suýt chết

ông bị bỏ tù

và mạng sống bị đe doạ theo nhiều nghĩa.

Nhưng ông không nản lòng.

Khổng Tử tin rằng sống trên đời đều có số,

và ông dạy rằng người ngay thẳng

luôn tìm thấy niềm vui trong cuộc sống.

Thất bại trong tìm ra nhà cầm quyền

Khổng Tử quay lại nước Lu

và trở thành thầy dạy và 1 triết gia có
tầm ảnh hưởng

ông đã góp phần định hình văn hoá Trung
Quốc

và tên tuổi ông được thế giới biết đến
cho đến ngày hôm nay.

Đối với môn đệ của Khổng Tử,

ông là 1 biểu tượng sống của sáng suốt,
dẫn dắt những người liêm chính khác

và họ lưu kí lại lời ông đã nói,

thậm chí biên tập lại thành sách mà ta
biết trong tiếng Anh giờ là "The Analects"

Hiện nay, hàng triệu người trên thế giới
đều từng nghe qua đạo của Khổng Tử,

và dù cho những ý nghĩa đáng giá trong
câu nói của ông đã đi qua hàng thế kỉ

nhưng khi hỏi điều mà ông có thể tóm gọn
bằng 1 câu trong sự nghiệp,

chính Khổng Tử đã nói,

Đừng đối xử với người khác những điều mà
chính bản thân mình không mong muốn.

Sau 2500 năm đây vẫn là lời nói sáng suốt