1
00:00:09,110 --> 00:00:11,232
Hầu hết mọi người đều nhận ra tên của ông,

2
00:00:11,232 --> 00:00:15,693
và biết rằng ông nổi tiếng vì những
phát ngôn nào đó.

3
00:00:15,693 --> 00:00:19,832
Nhưng xét về sự ảnh hưởng lâu dài trong sự
nghiệp giảng dạy của ông trên thế giới,

4
00:00:19,832 --> 00:00:24,043
thì rất ít người biết Khổng Tử là ai

5
00:00:24,043 --> 00:00:25,720
những gì ông đã nói

6
00:00:25,720 --> 00:00:27,612
và tại sao lại nói vậy.

7
00:00:27,612 --> 00:00:31,248
Giữa thời kì hỗn loạn của TK VI trước 
công nguyên, Trung Quốc

8
00:00:31,248 --> 00:00:35,574
nơi chiến tranh liên miên trong chính 
đất nước Trung Quốc vì tranh quyền,

9
00:00:35,574 --> 00:00:38,175
các nhà cầm quyền thường xuyên 
bị ám sát,

10
00:00:38,175 --> 00:00:40,491
có khi bởi chính họ hàng của mình.

11
00:00:40,491 --> 00:00:44,245
Đạo Khổng là biểu tượng cho sự nhân
ái và liêm chính.

12
00:00:44,245 --> 00:00:45,563
và thông qua việc giảng dạy


13
00:00:45,563 --> 00:00:48,902
ông trở thành một trong những triết
gia vĩ đại nhất của Trung Quốc.

14
00:00:48,902 --> 00:00:52,857
Ông sinh ra trong một gia đình quý tộc, 
nhưng được nuôi lớn trong sự túng khổ

15
00:00:52,857 --> 00:00:55,520
vì cha ông qua đời sớm.

16
00:00:55,520 --> 00:00:57,348
Khổng Tử đã phát triển nên điều

17
00:00:57,348 --> 00:01:01,557
trở thành cả đời ông cảm thông với
những con người bình dân.

18
00:01:01,557 --> 00:01:04,377
Ít được ủng hộ bởi người mẹ và em 
trai tàn tật của mình

19
00:01:04,377 --> 00:01:07,204
là một người làm nghề chăn thả và thủ
quỹ kho lương

20
00:01:07,204 --> 00:01:08,875
và những nghề khác,

21
00:01:08,875 --> 00:01:11,446
chỉ với sự giúp sức của những người 
quen giàu có

22
00:01:11,446 --> 00:01:15,302
Khổng Tử được nghiên cứu trong 
Viện Hoàng Gia

23
00:01:15,302 --> 00:01:18,122
nơi mà thế giới quan của ông được
hình thành.

24
00:01:18,122 --> 00:01:20,913
Mặc dù những tài liệu cổ ở đây được
cho là

25
00:01:20,913 --> 00:01:23,362
không liên quand đến hệ thống quy tắc cũ,

26
00:01:23,362 --> 00:01:25,859
Khổng Tử đã theo dõi những tài liệu này.

27
00:01:25,859 --> 00:01:27,334
Thông qua nghiên cứu & phản ánh

28
00:01:27,334 --> 00:01:31,829
ông cho rằng tính cách con người
được hình thành từ gia đình

29
00:01:31,829 --> 00:01:36,458
và giáo dục trong lễ nghi, văn học
và lịch sử.

30
00:01:36,458 --> 00:01:39,831
Một người được phát triển bằng cách này 
hành động giúp những người khác

31
00:01:39,831 --> 00:01:43,946
hướng dẫn họ bằng cách khích lệ tinh thần
hơn là áp đặt sự trừnng phạt.

32
00:01:43,946 --> 00:01:46,442
Để đưa triết học này vào thực tế,

33
00:01:46,442 --> 00:01:51,496
Khổng Tử đã trở thành người hướng dẫn
cho các nhà cầm quyền triều Lu.

34
00:01:51,496 --> 00:01:56,018
Nhưng khi nước chư hầu khác tặng các 
ca kỹ múa

35
00:01:56,018 --> 00:02:00,664
thì họ đã quên mất nghĩa vụ của mình 
trong khi thưởng thức những cô gái này,

36
00:02:00,664 --> 00:02:03,533
Khổng Tử đã thất vọng từ chức.

37
00:02:03,533 --> 00:02:06,650
Tiếp theo, ông dành nhiều năm để đi 
từ nước này sang nước khác,

38
00:02:06,650 --> 00:02:12,334
tìm ra một nhà cầm quyền đáng tin cậy, 
và có thể giữ những nguyên tắc của ông.

39
00:02:12,334 --> 00:02:14,066
Điều này không hề dễ dàng.

40
00:02:14,066 --> 00:02:17,947
Theo lý thuyết triết học của ông và 
ngược với đương thời,

41
00:02:17,947 --> 00:02:23,465
Khổng Tử khuyên ngăn nhà cầm quyền
dựa vào hình hà khắc và quyền lực quân đội

42
00:02:23,465 --> 00:02:25,228
để điều hành đất nước.

43
00:02:25,228 --> 00:02:26,996
Bởi vì ông tin 1 nhà cầm quyền tốt

44
00:02:26,996 --> 00:02:30,075
khiến người khác tuân theo một cách
tự nhiên

45
00:02:30,075 --> 00:02:33,124
bằng nhân cách đạo đức của mình.

46
00:02:33,124 --> 00:02:34,445
Ông cũng tin rằng


47
00:02:34,445 --> 00:02:37,557
vì tình yêu và sự tôn trọng mà chúng
ta học được từ gia đình

48
00:02:37,557 --> 00:02:40,131
là căn bản cho tất cả đức hạnh,

49
00:02:40,131 --> 00:02:45,263
trách nhiệm cá nhân đối với gia đình, đôi
khi vượt qua nghĩa vụ với quốc gia.

50
00:02:45,263 --> 00:02:48,834
Vì thế 1 người chức vụ cao tự hào với
công việc chính trực của anh ta

51
00:02:48,834 --> 00:02:51,889
là 1 đứa con trai chỉ thẳng vào cha mình

52
00:02:51,889 --> 00:02:53,719
khi ông ta ăn trộm 1 con cừu.

53
00:02:53,719 --> 00:02:55,617
Khổng Tử cho rằng người con này

54
00:02:55,617 --> 00:03:00,460
đã chí ra cha mình và những người con 
khác bảo vệ cha mình.

55
00:03:00,460 --> 00:03:03,127
Trong cuộc hành trình của mình Khổng 
Tử từng suýt chết

56
00:03:03,127 --> 00:03:04,794
ông bị bỏ tù

57
00:03:04,794 --> 00:03:07,979
và mạng sống bị đe doạ theo nhiều nghĩa.

58
00:03:07,979 --> 00:03:09,548
Nhưng ông không nản lòng.

59
00:03:09,548 --> 00:03:13,082
Khổng Tử tin rằng sống trên đời đều có số,

60
00:03:13,082 --> 00:03:14,881
và ông dạy rằng người ngay thẳng

61
00:03:14,881 --> 00:03:18,763
luôn tìm thấy niềm vui trong cuộc sống.

62
00:03:18,763 --> 00:03:21,080
Thất bại trong tìm ra nhà cầm quyền

63
00:03:21,080 --> 00:03:23,137
Khổng Tử quay lại nước Lu

64
00:03:23,137 --> 00:03:26,319
và trở thành thầy dạy và 1 triết gia có
tầm ảnh hưởng

65
00:03:26,319 --> 00:03:29,008
ông đã góp phần định hình văn hoá Trung
Quốc

66
00:03:29,008 --> 00:03:32,991
và tên tuổi ông được thế giới biết đến
cho đến ngày hôm nay.

67
00:03:32,991 --> 00:03:34,567
Đối với môn đệ của Khổng Tử,

68
00:03:34,567 --> 00:03:39,680
ông là 1 biểu tượng sống của sáng suốt,
dẫn dắt những người liêm chính khác

69
00:03:39,680 --> 00:03:41,499
và họ lưu kí lại lời ông đã nói,

70
00:03:41,499 --> 00:03:46,986
thậm chí biên tập lại thành sách mà ta
biết trong tiếng Anh giờ là "The Analects"

71
00:03:46,986 --> 00:03:51,547
Hiện nay, hàng triệu người trên thế giới 
đều từng nghe qua đạo của Khổng Tử,

72
00:03:51,547 --> 00:03:55,584
và dù cho những ý nghĩa đáng giá trong
câu nói của ông đã đi qua hàng thế kỉ

73
00:03:55,584 --> 00:03:59,018
nhưng khi hỏi điều mà ông có thể tóm gọn
bằng 1 câu trong sự nghiệp,

74
00:03:59,018 --> 00:04:00,886
chính Khổng Tử đã nói,

75
00:04:00,886 --> 00:04:06,720
Đừng đối xử với người khác những điều mà
chính bản thân mình không mong muốn.

76
00:04:06,720 --> 00:04:10,866
Sau 2500 năm đây vẫn là lời nói sáng suốt