De Zijderoute: het eerste 'wereldwijde web' - Shannon Harris Castelo
-
0:07 - 0:09Een bankier in Londen verstuurt
in minder dan een seconde -
0:09 - 0:12de laatste koersinformatie
naar collega's in Hong Kong. -
0:12 - 0:15Met één klik bestelt
een klant in New York -
0:15 - 0:17elektronica uit Peking,
-
0:17 - 0:19die in luttele dagen
op transport gaan -
0:19 - 0:22per vrachtvliegtuig
of containerschip. -
0:22 - 0:24De snelheid waarmee
goederen en informatie -
0:24 - 0:27nu over de wereld gaan,
is uniek in de geschiedenis. -
0:27 - 0:31Maar wereldhandel
is ouder dan we denken, -
0:31 - 0:34en reikt meer dan 2.000 jaar terug
over een afstand van 8.000 kilometer: -
0:34 - 0:37de Zijderoute.
-
0:37 - 0:39De Zijderoute was eigenlijk
niet één enkele weg, -
0:39 - 0:41maar een netwerk
van meerdere routes -
0:41 - 0:43die gedurende eeuwen
geleidelijk ontstonden -
0:43 - 0:46en verschillende plaatsen
met elkaar verbond, -
0:46 - 0:47draadje voor draadje.
-
0:47 - 0:51De eerste landbouwbeschavingen
waren geïsoleerde plaatsen -
0:51 - 0:53in vruchtbare rivierdalen.
-
0:53 - 0:55Het reizen werd bemoeilijkt
door het landschap -
0:55 - 0:57en angst voor het onbekende.
-
0:57 - 0:58Maar met het groeien,
-
0:58 - 1:01ontdekte men dat
de aangrenzende woestijnen en steppen -
1:01 - 1:03niet bevolkt werden
door demonen uit volksverhalen, -
1:03 - 1:05maar door
nomadische stammen met paarden. -
1:05 - 1:08De Scythen, die leefden
tussen Hongarije en Mongolië, -
1:08 - 1:10kwamen in contact
met de beschavingen -
1:10 - 1:13van de oude Grieken,
Egypte en China. -
1:13 - 1:16Deze ontmoetingen waren vaak
verre van vredig. -
1:16 - 1:18Maar zelfs door invallen en oorlog,
-
1:18 - 1:21samen met handel en bescherming
van de handelsreizigers -
1:21 - 1:22in ruil voor geld,
-
1:22 - 1:26begonnen de nomaden goederen,
ideeën en technologie te verspreiden -
1:26 - 1:29tussen culturen zonder direct contact.
-
1:29 - 1:32Eén van de belangrijkste verbindingen
in dit groeiende web -
1:32 - 1:33was de Perzische Koninklijke Weg,
-
1:33 - 1:37voltooid door Darius I
in de 5e eeuw v. Chr. -
1:37 - 1:41Hij overbrugde de ruim 3.000 km
van de Tigris naar Egeïsche Zee. -
1:41 - 1:44Via de vele doorgeefpunten
konden goederen en berichten -
1:44 - 1:48bijna tien keer sneller reizen
dan een enkele reiziger kon. -
1:48 - 1:51Toen Alexander de Grote
Perzië veroverde, -
1:51 - 1:55en uitbreidde tot Centraal-Azië
door steden als Samarkand in te nemen, -
1:55 - 1:58en door nieuwe steden te stichten
als Alexandria Eschate, -
1:58 - 2:02reikte het netwerk tussen de Griekse,
Egyptische, Perzische en Indische culturen -
2:02 - 2:04verder naar het Oosten
dan ooit tevoren. -
2:04 - 2:08Dit legde de basis voor
een brug tussen China en het Westen, -
2:08 - 2:11wat werd voltooid
in de 2e eeuw v. Chr., -
2:11 - 2:13toen een ambassadeur
genaamd Zhang Qian -
2:13 - 2:16terugkeerde van onderhandelingen
met Westerse nomaden -
2:16 - 2:18en de keizer van de Han
verhalen vertelde -
2:18 - 2:21over gevorderde beschavingen,
rijke handel -
2:21 - 2:24en exotische goederen
voorbij de westgrens. -
2:24 - 2:26Ambassadeurs en handelaars
werden gezonden -
2:26 - 2:30naar Perzië en India om zijde en jade
te verhandelen voor paarden en katoen, -
2:30 - 2:33samen met legers
om hen te beschermen. -
2:33 - 2:35De routes naar oost en west
ontmoetten elkaar -
2:35 - 2:38tot een geïntegreerd systeem
dat Eurazië overbrugde, -
2:38 - 2:41wat leidde tot culturele
en commerciële uitwisseling, -
2:41 - 2:43verder dan ooit tevoren.
-
2:43 - 2:45Chinese goederen
bereikten Rome, -
2:45 - 2:48waardoor er zo veel goud wegvloeide
dat zijde werd verboden, -
2:48 - 2:51terwijl Romeins glas
in China zeer gewild werd. -
2:51 - 2:54Militaire expedities in Centraal-Azië
-
2:54 - 2:57leidden tot ontmoetingen
tussen Chinese en Romeinse soldaten, -
2:57 - 3:00waardoor wellicht de kruisboog
-
3:00 - 3:02naar de Westerse wereld
werd gebracht. -
3:02 - 3:04De vraag naar exotische
en vreemde goederen -
3:04 - 3:06en de winst die het opleverde,
-
3:06 - 3:08hielden de strengen
van de Zijderoute intact, -
3:08 - 3:10zelfs toen
het Romeinse Rijk uiteenviel -
3:10 - 3:13en verschillende Chinese dynastieën
kwamen en gingen. -
3:13 - 3:16Zelfs Mongoolse horden,
bekend om hun plunderingen, -
3:16 - 3:20beschermden de handelsroutes,
in plaats van hen te verstoren. -
3:20 - 3:23Maar samen met producten,
zorgden de routes ook voor -
3:23 - 3:27verplaatsing van tradities, innovaties,
ideologieën en talen. -
3:27 - 3:31Het boeddhisme, ontstaan in India,
verspreidde zich naar China en Japan -
3:31 - 3:33en werd daar
de heersende godsdienst. -
3:33 - 3:36De islam verspreidde zich van
het Arabisch Schiereiland naar Zuid-Azië, -
3:36 - 3:38vermengde zich met lokale religies,
-
3:38 - 3:41en leidde tot nieuwe religies,
zoals het sikhisme. -
3:41 - 3:43En buskruit vond zijn weg
van China naar het Midden-Oosten, -
3:43 - 3:48waar het de toekomst van de rijken der
Ottomanen, Safawiden en Mogol bepaalden. -
3:48 - 3:51Ergens leidde het succes
van de Zijderoute tot haar ondergang. -
3:51 - 3:54Zodra maritieme technologieën,
zoals het magnetisch kompas, -
3:54 - 3:58hun weg vonden naar Europa,
werden routes over land overbodig. -
3:58 - 4:01Ondertussen volgde op het instorten
van het Mongoolse rijk -
4:01 - 4:04de terugtrekking van China
uit de wereldhandel. -
4:04 - 4:07Hoewel de oude routes en netwerken
niet bleven bestaan, -
4:07 - 4:09veranderden ze de wereld voor eeuwig
-
4:09 - 4:11en er was geen ommekeer mogelijk.
-
4:11 - 4:13Europeanen gingen op zoek naar zeeroutes
-
4:13 - 4:16naar de bekende rijkdommen
in Oost-Azië, -
4:16 - 4:17wat leidde tot de ontdekkingsreizen
-
4:17 - 4:20en uitbreiding naar Afrika
en beide Amerika's. -
4:20 - 4:24Vandaag vormt de onderlinge verbondenheid
ons leven als nooit tevoren. -
4:24 - 4:28Canadees winkelpubliek koopt shirts
die gemaakt zijn in Bangladesh, -
4:28 - 4:30Japanse kijkers
zien Britse tv-programma's -
4:30 - 4:33en Amerikaanse software
wordt gebruikt -
4:33 - 4:35om een revolutie te ontketenen
in Tunesië. -
4:35 - 4:39De invloed van globalisering op cultuur
en economie is onweerlegbaar. -
4:39 - 4:41Maar wat haar
voor- en nadelen ook zijn, -
4:41 - 4:43het is verre
van een nieuw fenomeen. -
4:43 - 4:46En hoewel de bergen,
woestijnen en oceanen -
4:46 - 4:47die ons ooit scheidden,
-
4:47 - 4:49nu omzeild worden
door supersonische voertuigen, -
4:49 - 4:54onderzeekabels en signalen
die door de ruimte gezonden worden, -
4:54 - 4:56en niet door karavanen
die maanden onderweg zijn, -
4:56 - 4:58zou dit alles niet mogelijk zijn
-
4:58 - 4:59zonder die pionierende culturen
-
4:59 - 5:02door wiens inspanningen
de Zijderoute ontstond: -
5:02 - 5:04het eerste wereldwijde web.
- Title:
- De Zijderoute: het eerste 'wereldwijde web' - Shannon Harris Castelo
- Description:
-
Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/the-silk-road-history-s-first-world-wide-web-shannon-harris-castelo
Met moderne technologie kan een wereldwijde uitwisseling van goederen of ideeën plaats vinden met een druk op de knop. Maar hoe zat dat 2.000 jaar geleden? Shannon Harris Castelo ontvouwt de 5.000 jaar oude geschiedenis van de Zijderoute, een netwerk van meerdere routes die de gemeenschappelijke taal van handel gebruikten om zo een aantal van de grootste culturen in de wereld te verbinden, draadje voor draadje.
Les door Shannon Harris Castelo, animatie door Steff Lee.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:20
Els De Keyser approved Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
Els De Keyser accepted Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
F Laffeber edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
F Laffeber edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo | ||
F Laffeber edited Dutch subtitles for The Silk Road: History's first "world wide web" - Shannon Harris Castelo |