< Return to Video

Bruce Schneier: Miraż bezpieczeństwa

  • 0:00 - 0:02
    Bezpieczeństwo oznacza dwie różne rzeczy:
  • 0:02 - 0:04
    jest to uczucie i rzeczywistość.
  • 0:04 - 0:06
    I są one różne.
  • 0:06 - 0:08
    Możecie czuć się bezpiecznie
  • 0:08 - 0:10
    nawet, gdy nie jesteście.
  • 0:10 - 0:12
    I możecie być bezpieczni
  • 0:12 - 0:14
    nawet, jeśli tego nie czujecie.
  • 0:14 - 0:16
    W rzeczywistości mamy więc dwie oddzielne koncepcje
  • 0:16 - 0:18
    podpięte pod to samo słowo.
  • 0:18 - 0:20
    I to, co chce osiągnąć w tym wystąpieniu
  • 0:20 - 0:22
    to rozdzielić je -
  • 0:22 - 0:24
    rozgryzając przy tym kiedy się rozbiegają
  • 0:24 - 0:26
    i jak się łączą.
  • 0:26 - 0:28
    Język jest tu w zasadzie przeszkodą.
  • 0:28 - 0:30
    Nie ma zbyt dużo dobrych słów
  • 0:30 - 0:33
    opisujących koncepcje, o których będziemy rozmawiać.
  • 0:33 - 0:35
    Jeśli więc spojrzycie na bezpieczeństwo
  • 0:35 - 0:37
    z punktu widzenia ekonomii,
  • 0:37 - 0:39
    to jest to kompromis.
  • 0:39 - 0:41
    Za każdym razem, gdy dostajecie trochę bezpieczeństwa,
  • 0:41 - 0:43
    musicie również z czegoś zrezygnować.
  • 0:43 - 0:45
    Czy jest to osobista decyzja -
  • 0:45 - 0:47
    czy zainstalować alarm antywłamaniowy w waszym domu -
  • 0:47 - 0:50
    albo decyzja narodowa - czy najedziemy na obcy kraj -
  • 0:50 - 0:52
    będziecie musieli coś poświęcić.
  • 0:52 - 0:55
    Albo pieniądze, bądź czas, wygody, możliwości,
  • 0:55 - 0:58
    może podstawowe prawa.
  • 0:58 - 1:01
    I pytanie, które powinno się pojawić przy zabezpieczaniu czegokolwiek
  • 1:01 - 1:04
    to nie, czy to uczyni nas bezpieczniejszymi,
  • 1:04 - 1:07
    ale czy warte jest swojej ceny.
  • 1:07 - 1:09
    Słyszeliście w ciągu paru ostatnich lat,
  • 1:09 - 1:11
    że świat jest bezpieczniejszy, gdyż Saddam Hussein nie jest u władzy.
  • 1:11 - 1:14
    To może być prawda, ale nie jest zbyt ważne.
  • 1:14 - 1:17
    Pytanie brzmi, czy było warto?
  • 1:17 - 1:20
    I możecie podjąć decyzję sami,
  • 1:20 - 1:22
    i wtedy wy zdecydujecie czy inwazja była tego warta.
  • 1:22 - 1:24
    Tak właśnie powinno się myśleć o bezpieczeństwie,
  • 1:24 - 1:26
    jako o kompromisach.
  • 1:26 - 1:29
    Często nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi.
  • 1:29 - 1:31
    Niektórzy z nas mają alarm w domu,
  • 1:31 - 1:33
    niektórzy nie.
  • 1:33 - 1:35
    I będzie to zależało od tego gdzie żyjemy,
  • 1:35 - 1:37
    czy mieszkamy sami czy z rodziną,
  • 1:37 - 1:39
    ile fajnych rzeczy posiadamy,
  • 1:39 - 1:41
    jak bardzo jesteśmy w stanie zaakceptować
  • 1:41 - 1:43
    ryzyko kradzieży.
  • 1:43 - 1:45
    Także w polityce
  • 1:45 - 1:47
    są różne opinie.
  • 1:47 - 1:49
    W wielu wypadkach w tych ustępstwach
  • 1:49 - 1:51
    chodzi o coś więcej niż o bezpieczeństwo
  • 1:51 - 1:53
    i myślę, że jest to bardzo ważne.
  • 1:53 - 1:55
    Ludzie mają naturalną intuicję
  • 1:55 - 1:57
    jeśli chodzi o te ustępstwa.
  • 1:57 - 1:59
    Dokonujemy ich każdego dnia.
  • 1:59 - 2:01
    Ostatniej nocy w moim pokoju hotelowym,
  • 2:01 - 2:03
    gdy zdecydowałem się zamknąć oba zamki,
  • 2:03 - 2:05
    albo wy jadąc tu samochodem,
  • 2:05 - 2:07
    kiedy idziemy na lunch
  • 2:07 - 2:10
    i decydujemy, że jedzenie nie jest zatrute, więc je jemy.
  • 2:10 - 2:12
    Dokonujemy tych ustępstw na okrągło,
  • 2:12 - 2:14
    wiele razy dziennie.
  • 2:14 - 2:16
    Często nawet tego nie zauważamy.
  • 2:16 - 2:18
    Jest to po prostu część bycia żywym, wszyscy to robimy.
  • 2:18 - 2:21
    Każdy gatunek to robi.
  • 2:21 - 2:23
    Wyobraźcie sobie zająca na polu, jedzącego trawę.
  • 2:23 - 2:26
    I ten zając zauważa lisa.
  • 2:26 - 2:28
    Ten zając dokona ustępstwa na rzecz bezpieczeństwa:
  • 2:28 - 2:30
    "Czy powinienem zostać, czy może uciec?"
  • 2:30 - 2:32
    I jeśli o tym pomyślicie,
  • 2:32 - 2:35
    zające, które są dobre w podejmowaniu takich decyzji,
  • 2:35 - 2:37
    będą żyć i rozmnażać się,
  • 2:37 - 2:39
    podczas gdy zające, które tego nie potrafią,
  • 2:39 - 2:41
    zostaną zjedzone lub umrą z głodu.
  • 2:41 - 2:43
    Można więc pomyśleć,
  • 2:43 - 2:46
    że my, jako nadrzędny gatunek na tej planecie -
  • 2:46 - 2:48
    wy, ja, wszyscy -
  • 2:48 - 2:51
    będziemy naprawdę dobrzy w decydowaniu o tych kompromisach.
  • 2:51 - 2:53
    Jednak wydaje się, że wciąż
  • 2:53 - 2:56
    jesteśmy w tym beznadziejnie źli.
  • 2:56 - 2:59
    Myślę, że jest to fundamentalnie interesujące pytanie.
  • 2:59 - 3:01
    Dam wam krótką odpowiedź.
  • 3:01 - 3:03
    Odpowiedź brzmi, reagujemy na uczucie bezpieczeństwa,
  • 3:03 - 3:06
    a nie rzeczywistość.
  • 3:06 - 3:09
    W większości wypadków to działa.
  • 3:10 - 3:12
    W większości,
  • 3:12 - 3:15
    uczucie i rzeczywistość to to samo.
  • 3:15 - 3:17
    Z pewnością jest to prawdą
  • 3:17 - 3:20
    dla większej części ludzkiej prehistorii.
  • 3:20 - 3:23
    Wykształciliśmy tą umiejętność,
  • 3:23 - 3:25
    ponieważ ma ona ewolucyjny sens.
  • 3:25 - 3:27
    Jeden punkt widzenia,
  • 3:27 - 3:29
    to że jesteśmy wysoce zoptymalizowani
  • 3:29 - 3:31
    do podejmowania decyzji dotyczących ryzyka,
  • 3:31 - 3:34
    które są powszechne przy życiu w małych rodzinnych grupach
  • 3:34 - 3:37
    na wyżynach wschodniej Afryki 100 000 lat P.N.E. -
  • 3:37 - 3:40
    w Nowym Jorku, w 2010 roku, nie za bardzo.
  • 3:41 - 3:44
    Istnieje szereg uprzedzeń w postrzeganiu ryzyka.
  • 3:44 - 3:46
    Wiele dobrych eksperymentów w tej dziedzinie.
  • 3:46 - 3:49
    I możecie zaobserwować pewne uprzedzenia, które występują na okrągło.
  • 3:49 - 3:51
    Podam cztery przykłady.
  • 3:51 - 3:54
    Mamy tendencję do wyolbrzymiania spektakularnego i rzadkiego ryzyka,
  • 3:54 - 3:56
    a umniejszania zwyczajnych zagrożeń,
  • 3:56 - 3:59
    jak latanie kontra prowadzenie samochodu.
  • 3:59 - 4:01
    Niewiadome jest postrzegane
  • 4:01 - 4:04
    jako bardziej ryzykowne niż wiadome.
  • 4:05 - 4:07
    Przykładem tego będzie
  • 4:07 - 4:10
    strach ludzi przed byciem porwanymi przez nieznajomych,
  • 4:10 - 4:13
    podczas gdy dane wskazują, że częstsze są porwania przez krewnych.
  • 4:13 - 4:15
    To w stosunku do dzieci.
  • 4:15 - 4:18
    Po trzecie, ryzyko spersonifikowane
  • 4:18 - 4:21
    jest postrzegane jako większe niż anonimowe.
  • 4:21 - 4:24
    Tak więc Bin Laden jest bardziej przerażający, bo ma imię.
  • 4:24 - 4:26
    I po czwarte,
  • 4:26 - 4:28
    ludzie nie doceniają ryzyka
  • 4:28 - 4:30
    w sytuacjach, które kontrolują,
  • 4:30 - 4:34
    oraz wyolbrzymiają ryzyko w sytuacjach poza ich kontrolą.
  • 4:34 - 4:37
    Jeśli więc myślimy o skokach ze spadochronem czy paleniu,
  • 4:37 - 4:39
    umniejszamy ryzyko.
  • 4:39 - 4:42
    Kiedy ryzyko prze na ciebie - terroryzm jest dobrym przykładem -
  • 4:42 - 4:45
    wyolbrzymiasz je, bo nie czujesz, że masz nad nim kontrolę.
  • 4:47 - 4:50
    Jest dużo podobnych uprzedzeń, tych poznawczych uprzedzeń,
  • 4:50 - 4:53
    które wpływają na nasze decyzje odnośnie ryzyka.
  • 4:53 - 4:55
    Istnieje heurystyka dostępności,
  • 4:55 - 4:57
    co zasadniczo oznacza,
  • 4:57 - 5:00
    że oceniamy prawdopodobieństwo czegoś
  • 5:00 - 5:04
    poprzez łatwość z jaką przychodzi nam pomyśleć o jego przykładach.
  • 5:04 - 5:06
    Możecie więc sobie wyobrazić jak to działa.
  • 5:06 - 5:09
    Jeśli słyszycie dużo o atakach tygrysów, to musi być dużo tygrysów w okolicy.
  • 5:09 - 5:12
    Nie słyszycie o atakach lwów, więc w okolicy nie ma lwów.
  • 5:12 - 5:15
    To działa dopóki nie odkryjesz gazet.
  • 5:15 - 5:17
    Ponieważ to, co robią gazety,
  • 5:17 - 5:19
    to powtarzanie w kółko
  • 5:19 - 5:21
    rzadkich przypadków.
  • 5:21 - 5:23
    Mówię ludziom, jeśli to jest w wiadomościach, to się nie przejmujcie.
  • 5:23 - 5:25
    Ponieważ z definicji,
  • 5:25 - 5:28
    news to jest coś, co praktycznie nigdy się nie zdarza.
  • 5:28 - 5:30
    (Śmiech)
  • 5:30 - 5:33
    Jeśli coś jest zwyczajne, to nie jest już newsem -
  • 5:33 - 5:35
    wypadki samochodowe, przemoc domowa -
  • 5:35 - 5:38
    to są ryzyka, które was martwią.
  • 5:38 - 5:40
    Jesteśmy również gatunkiem opowiadaczy.
  • 5:40 - 5:43
    Bardziej trafiają do nas opowieści niż dane.
  • 5:43 - 5:45
    I mamy tu do czynienia z podstawową dyskalkulią.
  • 5:45 - 5:48
    Znaczy, dowcip "Jeden, dwa, trzy, wiele" jest tu na miejscu.
  • 5:48 - 5:51
    Jesteśmy naprawdę dobrzy przy małych liczbach.
  • 5:51 - 5:53
    Jedno mango, dwa mango, trzy mango,
  • 5:53 - 5:55
    10 000 mango, 100 000 mango
  • 5:55 - 5:58
    to wciąż więcej mango niż możesz zjeść nim zgniją.
  • 5:58 - 6:01
    Tak samo połowa, ćwierć, jedna piąta - jesteśmy w tym dobrzy.
  • 6:01 - 6:03
    Jeden na milion, jeden na miliard,
  • 6:03 - 6:06
    oznaczają prawie nigdy.
  • 6:06 - 6:08
    Tak więc mamy problem z ryzykiem,
  • 6:08 - 6:10
    które nie występuje zbyt często.
  • 6:10 - 6:12
    I co robią te poznawcze uprzedzenia,
  • 6:12 - 6:15
    to bycie filtrami pomiędzy nami, a rzeczywistością.
  • 6:15 - 6:17
    W rezultacie
  • 6:17 - 6:19
    uczucia i rzeczywistość nie równoważą się,
  • 6:19 - 6:22
    stają się różne.
  • 6:22 - 6:25
    Albo macie uczucie - czujecie się bezpieczniejsi niż jesteście.
  • 6:25 - 6:27
    Jest to fałszywe poczucie bezpieczeństwa.
  • 6:27 - 6:29
    Albo na odwrót,
  • 6:29 - 6:31
    macie fałszywe poczucie zagrożenia.
  • 6:31 - 6:34
    Piszę dużo o "teatrze bezpieczeństwa",
  • 6:34 - 6:37
    co oznacza produkty dzięki którym ludzie czują się bezpieczni,
  • 6:37 - 6:39
    ale tak naprawdę nie robią nic.
  • 6:39 - 6:41
    Nie ma prawdziwego słowa na rzeczy, które zapewniają nam bezpieczeństwo,
  • 6:41 - 6:43
    ale nie sprawiają, że czujemy się bezpieczni.
  • 6:43 - 6:46
    Może to jest to, co CIA powinno dla nas robić.
  • 6:48 - 6:50
    Wróćmy więc do ekonomii.
  • 6:50 - 6:54
    Jeśli ekonomia, rynek, kieruje bezpieczeństwem
  • 6:54 - 6:56
    i jeśli ludzie dokonują ustępstw
  • 6:56 - 6:59
    bazując na poczuciu bezpieczeństwa,
  • 6:59 - 7:01
    to mądrą rzeczą jaką powinny zrobić firmy
  • 7:01 - 7:03
    z powodów ekonomicznych
  • 7:03 - 7:06
    jest sprawienie, by ludzie czuli się bezpieczni.
  • 7:06 - 7:09
    I są na to dwa sposoby.
  • 7:09 - 7:11
    Pierwszy, możesz sprawić, że ludzie będą rzeczywiście bezpieczni
  • 7:11 - 7:13
    i mieć nadzieję, że to zauważą.
  • 7:13 - 7:16
    I drugi, możesz sprawić, że ludzie będą czuć się bezpieczni
  • 7:16 - 7:19
    i mieć nadzieję, że nie zauważą.
  • 7:20 - 7:23
    Co więc sprawia, że ludzie zauważają?
  • 7:23 - 7:25
    Cóż, kilka rzeczy:
  • 7:25 - 7:27
    rozumienie bezpieczeństwa,
  • 7:27 - 7:29
    ryzyka, zagrożeń,
  • 7:29 - 7:32
    metod zapobiegania, jak działają.
  • 7:32 - 7:34
    Ale jeśli znacie te rzeczy,
  • 7:34 - 7:37
    większe prawdopodobieństwo, że wasze uczucia będą odpowiadać rzeczywistości.
  • 7:37 - 7:40
    Odpowiednia ilość życiowych przykładów pomaga.
  • 7:40 - 7:43
    Wszyscy znamy stopień przestępczości w naszym sąsiedztwie,
  • 7:43 - 7:46
    ponieważ tam żyjemy, i mamy co do tego odczucia,
  • 7:46 - 7:49
    które zasadniczo odpowiadają rzeczywistości.
  • 7:49 - 7:52
    Teatr bezpieczeństwa jest ujawniony,
  • 7:52 - 7:55
    gdy oczywiste staje się, że nie działa poprawnie.
  • 7:55 - 7:59
    Dobrze, więc co sprawia, że ludzie nie zauważają?
  • 7:59 - 8:01
    Cóż, słabe rozumienie.
  • 8:01 - 8:04
    Jeśli nie rozumiecie ryzyka, nie rozumiecie kosztów,
  • 8:04 - 8:06
    najprawdopodobniej dokonacie błędnych ustępstw,
  • 8:06 - 8:09
    a wasze uczucia nie odpowiadają rzeczywistości.
  • 8:09 - 8:11
    Nie wystarczająco przykładów.
  • 8:11 - 8:13
    Istnieje wrodzony problem
  • 8:13 - 8:15
    z mało prawdopodobnymi zdarzeniami.
  • 8:15 - 8:17
    Jeśli, na przykład,
  • 8:17 - 8:19
    terroryzm prawie nigdy się nie zdarza,
  • 8:19 - 8:21
    jest naprawdę trudno ocenić
  • 8:21 - 8:24
    skuteczność działań antyterrorystycznych.
  • 8:25 - 8:28
    Właśnie dlatego wciąż poświęcacie dziewice
  • 8:28 - 8:31
    i wasza jednorożcowa obrona działa po prostu świetnie.
  • 8:31 - 8:34
    Nie ma wystarczająco dużo przykładów porażek.
  • 8:35 - 8:38
    Również uczucia, które zaciemniają problemy -
  • 8:38 - 8:40
    poznawcze uprzedzenia, o których mówiłem wcześniej,
  • 8:40 - 8:43
    obawy, ludowe wierzenia,
  • 8:43 - 8:46
    zasadniczo nieadekwatny model rzeczywistości.
  • 8:47 - 8:50
    Pozwólcie, że skomplikuje sprawę.
  • 8:50 - 8:52
    Mam uczucie i rzeczywistość.
  • 8:52 - 8:55
    Chcę dodać trzeci element. Chcę dodać model.
  • 8:55 - 8:57
    Uczucie i model w naszych głowach,
  • 8:57 - 8:59
    rzeczywistość jest światem zewnętrznym.
  • 8:59 - 9:02
    Jest niezmienna, prawdziwa.
  • 9:02 - 9:04
    Tak więc uczucie bazuje na naszej intuicji.
  • 9:04 - 9:06
    Model bazuje na rozumie.
  • 9:06 - 9:09
    To jest podstawowa różnica.
  • 9:09 - 9:11
    W prymitywnym i prostym świecie,
  • 9:11 - 9:14
    nie ma naprawdę potrzeby dla modelu.
  • 9:14 - 9:17
    Ponieważ uczucie jest bliskie rzeczywistości.
  • 9:17 - 9:19
    Nie potrzebujesz modelu.
  • 9:19 - 9:21
    Ale w nowoczesnym i skomplikowanym świecie,
  • 9:21 - 9:23
    potrzebujecie modeli,
  • 9:23 - 9:26
    aby zrozumieć wiele zagrożeń jakich doświadczamy.
  • 9:27 - 9:29
    Nie ma uczucia co do zarazków.
  • 9:29 - 9:32
    Potrzebujecie modelu, aby je zrozumieć.
  • 9:32 - 9:34
    A więc ten model
  • 9:34 - 9:37
    jest inteligentną reprezentacja rzeczywistości.
  • 9:37 - 9:40
    Jest on, oczywiście, ograniczony przez naukę,
  • 9:40 - 9:42
    technologię.
  • 9:42 - 9:45
    Nie mogliśmy mieć teorii o wpływie zarazków na choroby
  • 9:45 - 9:48
    przed wynalezieniem mikroskopu, który pozwolił je zobaczyć.
  • 9:49 - 9:52
    Jest to ograniczone przez nasze poznawcze uprzedzenia.
  • 9:52 - 9:54
    Ale ma zdolność,
  • 9:54 - 9:56
    by lekceważyć nasze odczucia.
  • 9:56 - 9:59
    Skąd bierzemy te modele? Od innych.
  • 9:59 - 10:02
    Bierzemy je z religii, kultury,
  • 10:02 - 10:04
    od nauczycieli, starszych.
  • 10:04 - 10:06
    Parę lat temu,
  • 10:06 - 10:08
    byłem w południowej Afryce na safari.
  • 10:08 - 10:11
    Tropiciel, z którym tam byłem, dorastał w Narodowym Parku Kruger.
  • 10:11 - 10:14
    Miał bardzo złożone modele na to jak przetrwać.
  • 10:14 - 10:16
    Zależały one od tego czy zostaliście zaatakowani
  • 10:16 - 10:18
    przez lwa, leoparda, nosorożca czy też słonia -
  • 10:18 - 10:21
    oraz kiedy powinniście uciekać, czy też wspiąć się na drzewo,
  • 10:21 - 10:23
    a kiedy nie powinniście wspinać się na drzewo.
  • 10:23 - 10:26
    Zginąłbym pierwszego dnia,
  • 10:26 - 10:28
    ale on się tam urodził
  • 10:28 - 10:30
    i wiedział jak przeżyć.
  • 10:30 - 10:32
    Ja się urodziłem w Nowym Jorku.
  • 10:32 - 10:35
    Mógłbym go zabrać do Nowego Jorku, wtedy on zginąłby pierwszego dnia.
  • 10:35 - 10:37
    (Śmiech)
  • 10:37 - 10:39
    Ponieważ mamy różne modele
  • 10:39 - 10:42
    bazujące na różnych doświadczeniach.
  • 10:43 - 10:45
    Modele mogą pochodzić z mediów,
  • 10:45 - 10:48
    od naszych polityków.
  • 10:48 - 10:51
    Pomyślcie o modelach terroryzmu,
  • 10:51 - 10:54
    porywania dzieci,
  • 10:54 - 10:56
    bezpieczeństwa lotniczego, samochodowego.
  • 10:56 - 10:59
    Modele mogą pochodzić z przemysłu.
  • 10:59 - 11:01
    Dwa, które śledzę, to kamery przemysłowe,
  • 11:01 - 11:03
    oraz karty identyfikacyjne,
  • 11:03 - 11:06
    całkiem sporo komputerowego bezpieczeństwa stąd pochodzi.
  • 11:06 - 11:09
    Wiele modeli pochodzi z nauki.
  • 11:09 - 11:11
    Modele zdrowia są dobrym przykładem.
  • 11:11 - 11:14
    Pomyślcie o raku, ptasiej grypie, świńskiej grypie, SARS.
  • 11:14 - 11:17
    Całe nasze poczucie bezpieczeństwa
  • 11:17 - 11:19
    co do tych chorób
  • 11:19 - 11:21
    pochodzi z modeli
  • 11:21 - 11:24
    dostarczonych nam, tak naprawdę, przez naukę przefiltrowaną przez media.
  • 11:25 - 11:28
    Tak więc modele mogą się zmieniać.
  • 11:28 - 11:30
    Modele nie są statyczne.
  • 11:30 - 11:33
    W miarę jak jest nam wygodniej w naszych środowiskach,
  • 11:33 - 11:37
    nasze modele zbliżają się do uczuć.
  • 11:38 - 11:40
    Mogę podać taki przykład,
  • 11:40 - 11:42
    jeśli cofniecie się 100 lat,
  • 11:42 - 11:45
    kiedy elektryczność dopiero stawała się powszechna
  • 11:45 - 11:47
    było wobec niej sporo obaw.
  • 11:47 - 11:49
    Byli ludzie, którzy bali się nacisnąć dzwonek u drzwi,
  • 11:49 - 11:52
    ponieważ była w nich elektryczność i to było niebezpieczne.
  • 11:52 - 11:55
    My sami jesteśmy bardzo niefrasobliwi wobec elektryczności.
  • 11:55 - 11:57
    Zmieniamy żarówki
  • 11:57 - 11:59
    nawet o tym nie myśląc.
  • 11:59 - 12:03
    Nasz model bezpieczeństwa dotyczący elektryczności
  • 12:03 - 12:06
    to coś, w co się wrodziliśmy.
  • 12:06 - 12:09
    Nie zmienił się podczas naszego dorastania.
  • 12:09 - 12:12
    I jesteśmy w tym dobrzy.
  • 12:12 - 12:14
    Albo pomyślcie o zagrożeniach
  • 12:14 - 12:16
    w Internecie względem różnych pokoleń,
  • 12:16 - 12:18
    jak wasi rodzice podchodzą do bezpieczeństwa internetowego,
  • 12:18 - 12:20
    w porównaniu do was,
  • 12:20 - 12:23
    w porównaniu do naszych dzieci w przyszłości.
  • 12:23 - 12:26
    Modele ostatecznie wtapiają się w tło.
  • 12:27 - 12:30
    Intuicyjny jest po prostu kolejnym określeniem na znajomy.
  • 12:30 - 12:32
    Jako że twój model jest bliski rzeczywistości,
  • 12:32 - 12:34
    i zbiega się z uczuciami,
  • 12:34 - 12:37
    często nie wiesz, że istnieje.
  • 12:37 - 12:39
    Ciekawy na to przykład
  • 12:39 - 12:42
    pojawił się w zeszłym roku ze świńską grypą.
  • 12:42 - 12:44
    Kiedy świńska grypa się pojawiła,
  • 12:44 - 12:48
    początkowo wiadomości spowodowały wiele przesady.
  • 12:48 - 12:50
    Teraz to miało nazwę,
  • 12:50 - 12:52
    co uczyniło to straszniejszym niż zwykła grypa,
  • 12:52 - 12:54
    mimo iż zwykła była bardziej śmiertelna.
  • 12:54 - 12:58
    Ludzie myśleli, że lekarze powinni sobie z nią poradzić.
  • 12:58 - 13:00
    Istniało więc poczucie braku kontroli.
  • 13:00 - 13:02
    I te dwie rzeczy
  • 13:02 - 13:04
    uczyniły to ryzyko większym niż było.
  • 13:04 - 13:07
    Podczas gdy nowość się znosiła, miesiące mijały,
  • 13:07 - 13:09
    pojawiła się doza tolerancji,
  • 13:09 - 13:11
    ludzie się przyzwyczaili.
  • 13:11 - 13:14
    Nie było nowych danych, ale było mniej obaw.
  • 13:14 - 13:16
    Do jesieni
  • 13:16 - 13:18
    ludzie myśleli,
  • 13:18 - 13:20
    że lekarze powinni już rozwiązać ten problem.
  • 13:20 - 13:22
    I jest tu pewne rozwidlenie.
  • 13:22 - 13:24
    Ludzie musieli wybierać
  • 13:24 - 13:28
    pomiędzy strachem a akceptacją.
  • 13:28 - 13:30
    W zasadzie, strachem a obojętnością.
  • 13:30 - 13:33
    Wybrali podejrzenie.
  • 13:33 - 13:36
    I kiedy minionej zimy pojawiła się szczepionka,
  • 13:36 - 13:39
    było sporo ludzi - zaskakująca liczba -
  • 13:39 - 13:42
    którzy odmówili jej przyjęcia.
  • 13:43 - 13:45
    Jest to dobry przykład
  • 13:45 - 13:48
    jak ludzkie poczucie bezpieczeństwa się zmienia, jak ich model się zmienia,
  • 13:48 - 13:50
    trochę dziko,
  • 13:50 - 13:52
    bez nowych informacji,
  • 13:52 - 13:54
    bez nowych danych.
  • 13:54 - 13:57
    Takie rzeczy zdarzają się często.
  • 13:57 - 14:00
    Dodam jeszcze jedną komplikację.
  • 14:00 - 14:03
    Mamy uczucie, model, rzeczywistość.
  • 14:03 - 14:05
    Mam bardzo relatywistyczny pogląd na bezpieczeństwo.
  • 14:05 - 14:08
    Uważam, że zależy ono od obserwatora.
  • 14:08 - 14:10
    A większość decyzji związanych z bezpieczeństwem
  • 14:10 - 14:14
    jest podejmowana przez szereg różnych ludzi.
  • 14:14 - 14:16
    I zainteresowani
  • 14:16 - 14:19
    specyficznymi ustępstwami
  • 14:19 - 14:21
    spróbują wpłynąć na decyzję.
  • 14:21 - 14:23
    I ja nazywam to ich planem.
  • 14:23 - 14:25
    I wy widzicie plan.
  • 14:25 - 14:28
    To jest marketing, to jest polityka,
  • 14:28 - 14:31
    próbujące przekonać was do przyjęcia jednego modelu zamiast drugiego,
  • 14:31 - 14:33
    próbujący przekonać was do zignorowania modelu
  • 14:33 - 14:36
    i zaufania waszym uczuciom,
  • 14:36 - 14:39
    marginalizując ludzi z modelami, których nie lubicie.
  • 14:39 - 14:42
    To nie jest rzadkie.
  • 14:42 - 14:45
    Przykład, wspaniały przykład, to ryzyko palenia.
  • 14:46 - 14:49
    Ostatnie 50 lat z historii ryzyka związanego z paleniem
  • 14:49 - 14:51
    pokazuje jak model się zmienia,
  • 14:51 - 14:54
    a także jak przemysł walczy przeciwko
  • 14:54 - 14:56
    modelowi, którego nie lubi.
  • 14:56 - 14:59
    Porównajcie to do debaty o biernym paleniu,
  • 14:59 - 15:02
    prawdopodobnie sprzed około 20 lat.
  • 15:02 - 15:04
    Pomyślcie o pasach bezpieczeństwa.
  • 15:04 - 15:06
    Kiedy byłem dzieckiem, nikt nie zakładał pasów bezpieczeństwa.
  • 15:06 - 15:08
    Dziś, żaden dzieciak nie pozwoli wam jechać
  • 15:08 - 15:10
    jeśli nie założycie pasów.
  • 15:11 - 15:13
    Porównajcie to do debaty o poduszkach powietrznych,
  • 15:13 - 15:16
    prawdopodobnie sprzed około 30 lat.
  • 15:16 - 15:19
    Wszystko to przykłady zmian modeli.
  • 15:21 - 15:24
    Czego się nauczyliśmy, to że zmiana modeli jest trudna.
  • 15:24 - 15:26
    Modele są trudne do usunięcia.
  • 15:26 - 15:28
    Jeśli odpowiadają waszym uczuciom,
  • 15:28 - 15:31
    nawet nie wiecie, że macie model.
  • 15:31 - 15:33
    I mamy kolejne uprzedzenie poznawcze.
  • 15:33 - 15:35
    Przywołam nastawienie potwierdzające,
  • 15:35 - 15:38
    gdzie mamy tendencję do akceptowania danych,
  • 15:38 - 15:40
    które potwierdzają nasze wierzenia
  • 15:40 - 15:43
    i odrzucania danych, które im przeczą.
  • 15:44 - 15:46
    Tak więc dowód przeciwko naszemu modelowi,
  • 15:46 - 15:49
    najprawdopodobniej zignorujemy, nawet jeśli jest niezaprzeczalny.
  • 15:49 - 15:52
    Musi się stać bardzo niezaprzeczalny, żebyśmy zwrócili uwagę.
  • 15:53 - 15:55
    Nowe modele, które rozciągają się na dłuższy okres czasu są trudne.
  • 15:55 - 15:57
    Globalne ocieplenie jest doskonałym przykładem.
  • 15:57 - 15:59
    Jesteśmy słabi
  • 15:59 - 16:01
    przy modelach, które rozciągają się na 80 lat.
  • 16:01 - 16:03
    Możemy dać radę z okresem do następnych żniw.
  • 16:03 - 16:06
    Często damy radę z okresem dopóki nasze dzieci nie wydorośleją.
  • 16:06 - 16:09
    Ale 80 lat, my po prostu nie jesteśmy w tym dobrzy.
  • 16:09 - 16:12
    Jest to więc bardzo trudny do zaakceptowania model.
  • 16:12 - 16:16
    Możemy mieć oba modele naraz w naszych głowach
  • 16:16 - 16:19
    albo ten typ problemu,
  • 16:19 - 16:22
    gdzie utrzymujemy oba wierzenia razem
  • 16:22 - 16:24
    albo poznawczy dysonans.
  • 16:24 - 16:26
    Ostatecznie
  • 16:26 - 16:29
    nowy model zastąpi stary model.
  • 16:29 - 16:32
    Mocne uczucia mogą stworzyć model.
  • 16:32 - 16:35
    11 września stworzył model bezpieczeństwa
  • 16:35 - 16:37
    w głowach wielu ludzi.
  • 16:37 - 16:40
    Osobiste doświadczenia ze zbrodnią również mogą tego dokonać,
  • 16:40 - 16:42
    strach o własne zdrowie,
  • 16:42 - 16:44
    straszenie chorobami w wiadomościach.
  • 16:44 - 16:46
    Przez psychiatrów jest to nazywane
  • 16:46 - 16:48
    efektem żarówki flasha.
  • 16:48 - 16:51
    Mogą stworzyć model natychmiast,
  • 16:51 - 16:54
    ponieważ są bardzo emocjonalni.
  • 16:54 - 16:56
    Tak samo w świecie technologii
  • 16:56 - 16:58
    nie mamy doświadczenia
  • 16:58 - 17:00
    by oceniać modele.
  • 17:00 - 17:02
    Polegamy więc na innych. Polegamy na pełnomocnikach.
  • 17:02 - 17:06
    To działa dopóki polegamy na właściwych ludziach.
  • 17:06 - 17:08
    Polegamy na agencjach rządowych,
  • 17:08 - 17:13
    aby powiedziały nam, które leki są bezpieczne.
  • 17:13 - 17:15
    Przyleciałem tu wczoraj.
  • 17:15 - 17:17
    Nie sprawdziłem samolotu.
  • 17:17 - 17:19
    Polegałem na innych,
  • 17:19 - 17:22
    by określili czy samolot jest bezpieczny do lotu.
  • 17:22 - 17:25
    Jesteśmy tu, nikt z nas nie boi się, że dach się zawali,
  • 17:25 - 17:28
    nie dlatego, że sprawdziliśmy,
  • 17:28 - 17:30
    ale dlatego, że jesteśmy całkiem pewni,
  • 17:30 - 17:33
    że prawa budowlane były tu przestrzegane.
  • 17:33 - 17:35
    To jest model, który po prostu akceptujemy,
  • 17:35 - 17:37
    w zasadzie na wiarę.
  • 17:37 - 17:40
    I to jest w porządku.
  • 17:42 - 17:44
    To czego chcemy,
  • 17:44 - 17:46
    to by ludzie zaznajomili się wystarczająco
  • 17:46 - 17:48
    z lepszymi modelami.
  • 17:48 - 17:50
    Mieli ich odbicie w swoich uczuciach,
  • 17:50 - 17:54
    aby umożliwiło im to dokonanie ustępstw odnośnie bezpieczeństwa.
  • 17:54 - 17:56
    Kiedy to się wymknie spod kontroli
  • 17:56 - 17:58
    macie dwie możliwości.
  • 17:58 - 18:00
    Pierwsza, możecie poprawić ludzkie uczucia
  • 18:00 - 18:02
    bezpośrednio odnosząc się do nich.
  • 18:02 - 18:05
    To manipulacja, ale może zadziałać.
  • 18:05 - 18:07
    Druga, bardziej uczciwa droga
  • 18:07 - 18:10
    to rzeczywista naprawa modelu.
  • 18:11 - 18:13
    Zmiany dzieją się powoli.
  • 18:13 - 18:16
    Debata o paleniu trwała 40 lat,
  • 18:16 - 18:19
    a była tą łatwą.
  • 18:19 - 18:21
    Niektóre z tych rzeczy są trudne.
  • 18:21 - 18:23
    Naprawdę,
  • 18:23 - 18:25
    informacja wydaje się naszą najlepszą nadzieją.
  • 18:25 - 18:27
    I skłamałem.
  • 18:27 - 18:29
    Pamiętacie jak wymieniłem uczucia, model, rzeczywistość.
  • 18:29 - 18:32
    Powiedziałem, że rzeczywistość się nie zmienia. Ale tak naprawdę się zmienia.
  • 18:32 - 18:34
    Żyjemy w technologicznym świecie,
  • 18:34 - 18:37
    rzeczywistość zmienia się cały czas.
  • 18:37 - 18:40
    Możemy więc mieć, po raz pierwszy dla naszego gatunku,
  • 18:40 - 18:43
    uczucia goniące model, model goniący rzeczywistość, poruszającą się rzeczywistość,
  • 18:43 - 18:46
    a one mogą się nigdy nie dogonić.
  • 18:47 - 18:49
    Nie wiemy.
  • 18:49 - 18:51
    Ale w długim okresie,
  • 18:51 - 18:54
    zarówno uczucia, jak i rzeczywistość są ważne.
  • 18:54 - 18:57
    Chcę zakończyć dwoma szybkimi historiami, aby to zilustrować.
  • 18:57 - 18:59
    W 1982, nie wiem czy ludzie będą to pamiętać,
  • 18:59 - 19:02
    była krótka epidemia
  • 19:02 - 19:04
    zatruć Tylenolem w Stanach Zjednoczonych.
  • 19:04 - 19:07
    Jest to przerażająca historia. Ktoś wziął butelkę Tylenolu,
  • 19:07 - 19:10
    włożył do niej truciznę, zamknął, i odłożył na półkę.
  • 19:10 - 19:12
    Ktoś inny kupił ją i umarł.
  • 19:12 - 19:14
    To przeraziło ludzi.
  • 19:14 - 19:16
    Było kilka podobnych ataków.
  • 19:16 - 19:19
    Nie było prawdziwego zagrożenia, ale ludzie się bali.
  • 19:19 - 19:21
    I właśnie tak
  • 19:21 - 19:23
    wymyślono branżę leków zabezpieczonych przed otwarciem.
  • 19:23 - 19:25
    Stąd pochodzą zabezpieczone wieczka.
  • 19:25 - 19:27
    To jest całkowicie teatr bezpieczeństwa.
  • 19:27 - 19:29
    Jako zadanie domowe pomyślcie o 10 sposobach na ominięcie tego zabezpieczenia.
  • 19:29 - 19:32
    Podpowiem jedno, strzykawka.
  • 19:32 - 19:35
    Ale przez to ludzie poczuli się lepiej.
  • 19:35 - 19:37
    Sprawiło to, że ich poczucie bezpieczeństwa
  • 19:37 - 19:39
    bardziej odpowiadało rzeczywistości.
  • 19:39 - 19:42
    Ostatnia opowieść, parę lat temu, moja przyjaciółka urodziła.
  • 19:42 - 19:44
    Odwiedziłem ją w szpitalu.
  • 19:44 - 19:46
    Okazuje się, że kiedy rodzi się dziecko,
  • 19:46 - 19:48
    nakładają mu bransoletkę RFID,
  • 19:48 - 19:50
    podobną dają matce.
  • 19:50 - 19:52
    Tak że ktokolwiek oprócz matki weźmie dziecko z oddziału położnego,
  • 19:52 - 19:54
    uruchomi alarm.
  • 19:54 - 19:56
    Powiedziałem "Cóż, to całkiem sprytne.
  • 19:56 - 19:58
    Zastanawiam się jak częste jest porywanie dzieci
  • 19:58 - 20:00
    ze szpitali."
  • 20:00 - 20:02
    Wróciłem do domu, sprawdziłem.
  • 20:02 - 20:04
    To praktycznie nigdy się nie zdarza.
  • 20:04 - 20:06
    Ale jeśli o tym pomyślicie,
  • 20:06 - 20:08
    jeśli jesteście szpitalem
  • 20:08 - 20:10
    i potrzebujecie zabrać dziecko od matki,
  • 20:10 - 20:12
    aby przeprowadzić na nim badania
  • 20:12 - 20:14
    lepiej miejcie jakiś dobry teatr bezpieczeństwa
  • 20:14 - 20:16
    albo ona urwie wam rękę.
  • 20:16 - 20:18
    (Śmiech)
  • 20:18 - 20:20
    Jest to więc dla nas ważne,
  • 20:20 - 20:22
    tych z nas, którzy projektują zabezpieczenia,
  • 20:22 - 20:25
    którzy doglądają polityki bezpieczeństwa
  • 20:25 - 20:27
    albo nawet praw publicznych
  • 20:27 - 20:29
    w sposób, który wpływa na bezpieczeństwo.
  • 20:29 - 20:32
    To nie jest tylko rzeczywistość, to uczucie i rzeczywistość.
  • 20:32 - 20:34
    Co jest ważne,
  • 20:34 - 20:36
    to żeby były mniej więcej równe.
  • 20:36 - 20:38
    Ważne jest, że jeśli nasze uczucia odpowiadają rzeczywistości,
  • 20:38 - 20:40
    to dokonujemy lepszych wyborów.
  • 20:40 - 20:42
    Dziękuję.
  • 20:42 - 20:44
    (Brawa)
Title:
Bruce Schneier: Miraż bezpieczeństwa
Speaker:
Bruce Schneier
Description:

Poczucie bezpieczeństwa i rzeczywiste bezpieczeństwo nie zawsze idą w parze, mówi ekspert bezpieczeństwa komputerowego Bruce Schneier. Na TEDxPSU wyjaśnia on, dlaczego wydajemy miliardy na przeciwdziałanie zagrożeniom przedstawianym w newsach, jak "teatr bezpieczeństwa", który rozgrywa się w tej chwili na najbliższym lotnisku, podczas gdy ignoruje się bardziej prawdopodobne zagrożenia. Dowiemy się również jak przełamać ten schemat.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
20:44
Piotr Czajkowski added a translation

Polish subtitles

Revisions