< Return to Video

Kate Hartman: Arti i komunikimit qe vishet

  • 0:00 - 0:03
    Quhem Kate Harman.
  • 0:07 - 0:09
    Dhe mua me pelqen te bej pajisje
  • 0:09 - 0:11
    qe funksionojne me menyrat
  • 0:11 - 0:13
    qe na lidhin dhe komunikojme.
  • 0:13 - 0:16
    Keshtu qe une jam me se shumti e interesuar se si ne, si njerez,
  • 0:16 - 0:18
    lidhemi me veten tone, me njeri-tjetrin
  • 0:18 - 0:21
    dhe me boten perreth nesh.
  • 0:28 - 0:32
    ( Te qeshura )
  • 0:32 - 0:34
    Sa per t'ju thene pak reth kontekstit,
  • 0:34 - 0:37
    sic tha June, une jam nje artiste, nje teknologe dhe edukatore.
  • 0:37 - 0:39
    Jam mesime per informatike fizike
  • 0:39 - 0:41
    dhe elektroniken qe mund te vishet.
  • 0:41 - 0:43
    Dhe shume nga ajo qe bej une ose vishet ose
  • 0:43 - 0:46
    ose disi lidhet me formen njerzore.
  • 0:46 - 0:48
    Dhe keshu sa here qe flas rreth asaj qe une bej,
  • 0:48 - 0:50
    une menjhere flas per
  • 0:50 - 0:52
    arsyen perse trupat kane rendesi.
  • 0:52 - 0:55
    Dhe eshte shume e thjeshte.
  • 0:55 - 0:57
    Cdonjeri ka nje te tile -- te gjithe ju.
  • 0:57 - 0:59
    Une mund t'ju garantoj, cdo njeri ne kete dhome,
  • 0:59 - 1:01
    te gjithe ju atje, ju ne karriget e rehatshme,
  • 1:01 - 1:03
    ju te ulur siper me laptope --
  • 1:03 - 1:05
    ne te gjithe kemi trupa.
  • 1:05 - 1:07
    Mos u turperoni.
  • 1:07 - 1:09
    Eshte dicka qe ne te gjithe e kemi te perbashket
  • 1:09 - 1:12
    dhe ato veprojne si kontakti jone primar per boten.
  • 1:12 - 1:15
    Dhe keshtu duke punuar si nje disenjator interaktiv,
  • 1:15 - 1:17
    ose si nje artist qe merret me pjesemarrjen --
  • 1:17 - 1:21
    duke krijuar gjera qe i ben jetike, rreth formes njerzore --
  • 1:21 - 1:24
    eshte vertet hapesire e fuqishme per te punuar ne te.
  • 1:24 - 1:26
    Keshtu, ne punen time,
  • 1:26 - 1:29
    une perdor nje game te gjere materialesh dhe veglash.
  • 1:29 - 1:32
    Keshtu une komunikoj permes cdo gjeje nga radiomarresit
  • 1:32 - 1:34
    deri tek gypat dhe tubat plastik.
  • 1:34 - 1:36
    Dhe qe t'u tregoj rreth gjerave qe une krijoj,
  • 1:36 - 1:38
    pjesa me e lehte per te filluar tregimin
  • 1:38 - 1:41
    eshte me nje kapele.
  • 1:41 - 1:43
    Kjo filloi disa vite me pare,
  • 1:43 - 1:46
    nje nate vone kur une isha ne metro, duke shkuar ne shtepi,
  • 1:46 - 1:48
    dhe po mendoja.
  • 1:48 - 1:51
    Dhe kam tendence te jem nje person qe mendon shume dhe flet shume pak .
  • 1:51 - 1:53
    Dhe keshtu po mendoja si to te ishte mire
  • 1:53 - 1:55
    sikur te merrja te gjithe keto zhurma --
  • 1:55 - 1:57
    gjithe keto zera te mendimeve ne koken time --
  • 1:57 - 1:59
    sikur te mundja fizikish t'i nxirrja ato
  • 1:59 - 2:01
    dhe t'i nxirrja ne ate lloj forme
  • 2:01 - 2:04
    qe do te mund t'i ndaja me dike tjeter.
  • 2:04 - 2:07
    Dhe keshtu shkova ne shpi, dhe bera nje prototip te kesaj kapele.
  • 2:07 - 2:09
    Dhe e quajta ate Kapelja Peshperitese,
  • 2:09 - 2:12
    sepse nxirrte zhurma pershperitese
  • 2:12 - 2:14
    qe ishin disi te lidhura me ty,
  • 2:14 - 2:16
    por qe ti nuk mund t'i shkepusje ato
  • 2:16 - 2:19
    dhe t'i ndaje me dike tjeter.
  • 2:20 - 2:25
    ( Te qeshura )
  • 2:25 - 2:27
    Keshtu une bej edhe kapela tjera.
  • 2:27 - 2:29
    Kjo quhet Kapelja Fol me Veten.
  • 2:29 - 2:31
    ( Te qeshura )
  • 2:31 - 2:33
    Eshte mjaft vete-shpjeguese.
  • 2:33 - 2:37
    Fizikisht ndan hapesiren per bisede per ne.
  • 2:37 - 2:39
    Dhe kur ti flet me ze te larte,
  • 2:39 - 2:43
    tingulli i zerit tend aktualisht kthehet prapa ne veshet e tu.
  • 2:45 - 2:47
    ( Te qeshura )
  • 2:47 - 2:49
    Dhe keshtu kur une bej keto gjera,
  • 2:49 - 2:52
    nuk eshte aq shume per objektin sa
  • 2:52 - 2:55
    hapesiren negative rreth objektit.
  • 2:55 - 2:58
    Cfare ndodh kur nje person e vendos kete gje ne koke ?
  • 2:58 - 3:00
    Cfare lloj eksperience kane ata?
  • 3:00 - 3:03
    Dhe si transformohen ata duke e veshur ate?
  • 3:06 - 3:08
    Shume nga keto pajisje
  • 3:08 - 3:11
    me te vertete fokusohen ne menyren se si komunikojme me veten.
  • 3:11 - 3:14
    Kjo pajisje quhet Gut Listener (Degjues i brendshem).
  • 3:14 - 3:16
    Dhe eshte mje mjet
  • 3:16 - 3:18
    qe aktualisht i mundeson nje njeriu
  • 3:18 - 3:21
    te degjojr organet e tij te brendshme.
  • 3:21 - 3:28
    ( Te qeshura )
  • 3:28 - 3:31
    Dhe disa nga keto gjera
  • 3:31 - 3:33
    me shume kane te bejne me shprehjen dhe komunikimin.
  • 3:33 - 3:35
    Dhe keshtu Zemra e mbushur ajer
  • 3:35 - 3:37
    eshte nje organ i jashtem
  • 3:37 - 3:40
    qe mund te perdoret nga ai qe e vesh te shprehi vetveten.
  • 3:40 - 3:43
    Keshu ata mund ta fryjne dhe ta shfryjne ate
  • 3:43 - 3:45
    varesisht nga emocionet e tyre.
  • 3:45 - 3:48
    Keshtu ata mund te shprehin cdo gje nga admirimi deri tek lakmia
  • 3:48 - 3:51
    ankthi dhe shqetesimi.
  • 3:51 - 3:53
    ( Te qeshura)
  • 3:53 - 3:55
    Dhe disa nga keto kane per qellim
  • 3:55 - 3:57
    qe te ndermjetesojne mes eksperiencave.
  • 3:57 - 4:00
    Keshtu Jokomunikuesi eshte nje vegel per argumente.
  • 4:00 - 4:02
    ( Te qeshura )
  • 4:02 - 4:05
    Dhe aktualisht pranon nje shkembim emocional te forte,
  • 4:05 - 4:07
    dhe sherben per te absorbuar
  • 4:07 - 4:10
    specifikimin e fjaleve qe trasmetohen.
  • 4:10 - 4:16
    ( Te qeshura )
  • 4:16 - 4:18
    Dhe ne fund,
  • 4:18 - 4:20
    dhe disa nga keto gjera veprojne si ftesa.
  • 4:20 - 4:23
    Keshtu Veshi i lakuar nxjerr dicka jashte
  • 4:23 - 4:25
    ne menyre qe dikush te mund te kapi veshin tend
  • 4:25 - 4:27
    dhe te thote ate qe ka per te thene.
  • 4:27 - 4:29
    Edhe pse jam shume interesuar ne marrdhenien
  • 4:29 - 4:31
    midis njerezve,
  • 4:31 - 4:33
    une gjithashtu e konsideroj menyren
  • 4:33 - 4:35
    se si krijojme lidhje me boten rreth nesh.
  • 4:35 - 4:38
    Dhe kur fillova te jetoja ne New York City para disa vitesh,
  • 4:38 - 4:40
    mendoja shume per
  • 4:40 - 4:42
    format arkitekturale qe me rrethonin
  • 4:42 - 4:45
    dhe se si do doja te lidhesha me mire me ato.
  • 4:45 - 4:47
    Dhe mendova, "Hej!
  • 4:47 - 4:49
    Ndoshta nese dua te lidhem me shume me muret,
  • 4:49 - 4:51
    ndoshta duhet te jem me shume sikurse muri."
  • 4:51 - 4:53
    Keshtu krijova nje mur veshes
  • 4:53 - 4:55
    qe do te mund ta vishja si cante prapa shpines.
  • 4:55 - 4:57
    Dhe keshtu kur e vishja
  • 4:57 - 4:59
    dhe e disi e transformoja veten fizikisht
  • 4:59 - 5:01
    ne menyre qe te mund te kontribuoja ose te kritikoja
  • 5:01 - 5:03
    hapesirat qe me rrethonin.
  • 5:03 - 5:05
    ( Te qeshura )
  • 5:05 - 5:08
    Dhe keshtu duke mos mendur me per kete,
  • 5:08 - 5:11
    dhe duke menduar pertej nje ambienti ne nje bote sa me natyrale,
  • 5:11 - 5:14
    kam nje projekt qe akoma vazhdom dhe quhet Botanicalls --
  • 5:14 - 5:16
    qe konkretisht mundeson lulet e shtepise
  • 5:16 - 5:18
    te adresojne protokollet e komunikimit njerezor.
  • 5:18 - 5:20
    Keshtu, kur nje lule e ka marre etja,
  • 5:20 - 5:22
    ajo mund te beje nje telefonate
  • 5:22 - 5:25
    ose te postoje nje mesazh tek Twitter.
  • 5:25 - 5:29
    Dhe keshtu kjo vertet zhvendos dinamizmin njerzor/bimor,
  • 5:29 - 5:32
    sepse nje lule e vetme
  • 5:32 - 5:34
    mund te shprehi novojat e saj
  • 5:34 - 5:37
    tek mijera njerez ne te njejten kohe.
  • 5:37 - 5:39
    Dhe duke menduar rreth balancit,
  • 5:39 - 5:41
    mania ime me e fundit
  • 5:41 - 5:45
    ishte me akullnajat -- natyrisht.
  • 5:45 - 5:48
    Akullnajat jane krijesa mahnitese,
  • 5:48 - 5:51
    dhe ka shume arsye pse mund te jesh i obsesionuar pas tyre,
  • 5:51 - 5:53
    por une vecanerisht jam e interesuar
  • 5:53 - 5:55
    ne marredheniet njeri-akullnaja.
  • 5:55 - 5:57
    ( Te qeshura )
  • 5:57 - 5:59
    Sepse duket sikur ka dicka.
  • 5:59 - 6:01
    Akullnajat jane duke na braktisur.
  • 6:01 - 6:03
    Ato po zvoglohen dhe po terhiqen --
  • 6:03 - 6:05
    dhe disa prej tyre jane zhdukur.
  • 6:05 - 6:08
    Keshtu une tani jetoj ne Kanada,
  • 6:08 - 6:10
    dhe kam vizituar nje nga akullnajat lokale.
  • 6:10 - 6:12
    Dhe kjo ka dicka te vecante dhe interesante,
  • 6:12 - 6:14
    sepse, sepse nga te gjitha akullnajat ne Amriken Veriore,
  • 6:14 - 6:17
    ka me se shumti turiste brenda nje viti.
  • 6:17 - 6:20
    Ka disa autobuse qe dergojne njerzit deri tek mbetjet anesore te akullnajave
  • 6:20 - 6:23
    dhe i zbresin ata ne siperfaqen e saj.
  • 6:23 - 6:25
    Dhe kjo me ka bere te mendoj
  • 6:25 - 6:27
    rreth pervojes sime ne takimin e pare.
  • 6:27 - 6:31
    Kur e takoj akullnajen per here te pare,
  • 6:31 - 6:33
    cfare te bej?
  • 6:33 - 6:37
    S'ka ndonje lloj protokolli social per kete.
  • 6:37 - 6:39
    Me te vertete nuk di
  • 6:39 - 6:41
    si ta pershendes.
  • 6:41 - 6:44
    Ta gdhend nje mesazh ne bore?
  • 6:44 - 6:46
    Ose ndoshta mund ta mbledh
  • 6:46 - 6:48
    kube te akullit --
  • 6:48 - 6:50
    Kodi Mors i kubeve te akullit.
  • 6:50 - 6:52
    Ose ndoshta duhet t'i bej vetes nje mjet foles,
  • 6:52 - 6:54
    si psh. nje megafon prej akulli
  • 6:54 - 6:56
    qe do te mund ta perdor per te amplifikuar zerin tim
  • 6:56 - 6:58
    kur i drejtohem akullit.
  • 6:58 - 7:00
    Por eksperienca me e bukur qe kam pasur
  • 7:00 - 7:02
    eshte akti i degjimit,
  • 7:02 - 7:04
    qe eshte cfare kemi nevoje ne nje marredhenie te mire.
  • 7:04 - 7:07
    Dhe me mahniti se sa kjo ndikoi tek une.
  • 7:07 - 7:10
    Kjo zhvendosje bazike ne orientimin tim fizik
  • 7:10 - 7:12
    me ndihmoi te ndryshoja perspektiven time
  • 7:12 - 7:14
    ndaj akullnajes.
  • 7:14 - 7:16
    Dhe pasi ne perdorim pajisje
  • 7:16 - 7:20
    per kuptuar se si te lidhemi me boten ne ditet e sotme,
  • 7:20 - 7:23
    une ne fact kam krijuar nje pajisje qe quhet Kostumi per Akullnaja.
  • 7:23 - 7:25
    ( Te qeshura )
  • 7:25 - 7:28
    Dhe ky perbehet nga material qe reflekton nxehtesi
  • 7:28 - 7:30
    qe sherben te balancoje ndryshimin ne temperature
  • 7:30 - 7:33
    ndermjet trupit tone dhe akullnajes.
  • 7:33 - 7:36
    Edhe nje here, eshte kjo thirrje
  • 7:36 - 7:40
    qe u kerkon njerzve shtrihen ne akullnaje
  • 7:40 - 7:43
    dhe ta perqafojne.
  • 7:43 - 7:45
    Dhe keshtu, ky eshte vetem fillimi.
  • 7:45 - 7:47
    Keto jane jane episodet e para per kete projekt.
  • 7:47 - 7:50
    Dhe sikurse me murin, sesi doja te behesha si ai,
  • 7:50 - 7:54
    me kete projekt, une do doja te merrja nje hap me tek me akullnajat.
  • 7:54 - 7:56
    Dhe qellimi im
  • 7:56 - 8:00
    eshte qe te kaloj 10 vitet e ardhshme
  • 8:00 - 8:04
    ne projekte te vazhdueshme bashkepunuese
  • 8:04 - 8:06
    ku do te mund te punoj me njerez nga disiplina te ndryshme --
  • 8:06 - 8:08
    artiste, teknologe, shkencetare --
  • 8:08 - 8:10
    te punojme ne kete projekt me menyre
  • 8:10 - 8:13
    qe te kuptojme se si mund te permirsojme marredheniet akullnajo-njerzore.
  • 8:14 - 8:17
    Dhe per fund,
  • 8:17 - 8:20
    do doja te thoja se ne jemi ne kete epoke
  • 8:20 - 8:23
    te komunikimit dhe perhapjeje te madhe te pajisjeve,
  • 8:23 - 8:26
    dhe eshte aq e jashtezakonshme, interesante dhe seksi,
  • 8:26 - 8:28
    por cfare une mendoj se eshte e rendesishme
  • 8:28 - 8:30
    eshte te mendosh se si ne mund ne te njejten kohe
  • 8:30 - 8:33
    te mbajme nje sens te te menduarit dhe te kritikes
  • 8:33 - 8:36
    sa u perket pajisjeve qe perdorim menyrave se si lidhemi me boten.
  • 8:36 - 8:38
    Faleminderit.
  • 8:38 - 8:44
    ( Duartrokitje )
Title:
Kate Hartman: Arti i komunikimit qe vishet
Speaker:
Kate Hartman
Description:

Artistja Kate Harman perdor veshje me perdorim elektronik per te zbuluar se si ne komunikojme, me veten tone dhe me boten. Ne kete bisesede qe provokon mendime, ajo na tregon" Kapelen fol me vete", "Zemren me ajer", "Kostumin per akullnaja", dhe pajisje tjera te pa para.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:45
Etrit Adami added a translation

Albanian subtitles

Revisions