परजीवी प्राणी आपल्या यजमान प्राण्याचे वर्तन कसे बदलतात- जाप दी रुड
-
0:06 - 0:09कोणत्या जीवांनी विस्मयकारक
क्षमता प्राप्त केली आहे. -
0:09 - 0:13आपल्याहून मोठ्या प्राण्याचे आपल्या
इच्छेनुसार नियंत्रण करण्याची? -
0:13 - 0:16याचे उत्तर आहे या सर्व प्राण्यांनी
-
0:16 - 0:17हे सर्व परजीवी आहेत.
-
0:17 - 0:22जे यजमान प्राण्यांच्या शरीरात
वास्तव्य करून जगतात . -
0:22 - 0:26आपल्या यजमानांना ते इजा करतात व
काही वेळा ठार मारतात . -
0:26 - 0:30त्यांचे अस्तित्व एका यजमानाकडून
दुसऱ्याकडे संक्रमित हो्ण्यात आहे. -
0:30 - 0:34काहीवेळा काही प्रजातीच्या माध्यमातून
-
0:34 - 0:39हे परजीवी यजमानाच्या वर्तनाचा
अभ्यास करून हे साध्य करतात. -
0:39 - 0:42काहीवेळा मेन्दूचा ताबा घेऊन,
-
0:42 - 0:45उदा गोरडीयन जंतू,
-
0:45 - 0:48रात किडा हा किडा याचा यजमान असतो
-
0:48 - 0:52गोरडीयनचे पुनरुत्पादन पाण्यात होते,
पण रात किडा तर जमीनीवर वास्तव्य करतो -
0:52 - 0:55जेव्हा हा परजीवी पुनरू्दपादक्षम होतो
तेव्हा तो असे प्रोटीन बनवतो, -
0:55 - 1:00ज्यामुळे त्याची संचारक्षमता विकृत होते .
-
1:00 - 1:03आणि गोंधळलेला रात किडा उत्तेजित होऊन
इकडे तिकडे उड्या मारतो. -
1:03 - 1:04तसे करीत पाण्याजवळ जातो.
-
1:04 - 1:06आणि पाण्यात उडी घेऊन शेवटी बुडतो.
-
1:09 - 1:11आणि मुक्त होतो पुनरुत्पादानास
-
1:11 - 1:13त्याची अंडी पाण्यातील किडे खातात
-
1:13 - 1:15तेथे तो वाढतो.
-
1:15 - 1:16आणि आपली वसाहत करतो.
-
1:16 - 1:19त्यांना नवे रात किडे खातात.
-
1:19 - 1:22असे त्याचे जीवनचक्र चालते.
-
1:22 - 1:26आणि हा आहे रेबिजचा यजमान प्राण्यांचा
वर्तन बदलविणारा विषाणू. -
1:26 - 1:29या विषाणूने सस्तन प्राणी विशेषतः
कुत्रे बाधित होतात. -
1:29 - 1:33ते मेंदुच्या चेतापेशीत जातात,
-
1:33 - 1:36तेथे ते दाह निर्माण करतात व
शेवटी यजमान प्राणी मरतो -
1:36 - 1:40पण तो त्यापूर्वी यजमान प्राण्यांना
ते आक्रमक करतात . -
1:40 - 1:45राबीज संक्रमाणासाठी रोगाची लाळ
मोठ्या प्रमाणात तयार करतात . -
1:45 - 1:47ज्यामुळे यजमान प्राण्यास गिळता येत नाही
-
1:47 - 1:51आणि यामुळे असे प्राणी इतरांना चावण्यास
उद्युक्त होतात -
1:51 - 1:55असे झाल्याने यांचा प्रसार
दुसऱ्या प्राण्यांकडे होतो -
1:55 - 2:01ओफिओकोरडायसेप्स, ज्यास राक्षसी बुरशी
असेही म्हणतात त्याचे जीवनचक्र पहा. -
2:01 - 2:06झाडाच्या उंच भागावर राहणाऱ्या
मुंग्या या याचे यजमान आहेत . -
2:06 - 2:11ओफिओकोरडायसेप्सचे डिंब क मुंग्यांचे
बाह्य आवरण छेदतात. -
2:11 - 2:15या अनियंत्रित हल्ल्याने
मुंग्या झाडावरून खाली पडतात -
2:15 - 2:20फंगस त्यांचे वर्तन बदलून टाकतात
त्यांना इतस्ततः फिरावयास बाध्य करतात -
2:20 - 2:25त्यानंतर अस्थिर होऊन पानावर पडतात
व यास्थितीत फंगस वाढतात -
2:25 - 2:27तेथे ते चिकटून राहतात
-
2:27 - 2:28नंतर मुंग्या मरतात.
-
2:28 - 2:35त्यांच्या मृत शरीरावर फान्गुस जगतात
आपली शेपटी बारीक बुंधा मानेपासून करतात -
2:35 - 2:38काही आठवड्यातच या
बुंध्यातून डिंबके बाहेर पडतात -
2:38 - 2:44जे अनेक मुंग्यांना आपल्या आवडत्या पानांवर
धाराषयी करतात -
2:44 - 2:49परर्जीवीची वर्तनात बदल करण्याची
क्षमता क्रूर आहे, -
2:49 - 2:51अमानवी आहे,
-
2:51 - 2:54आपल्या मेंदुचेच यात अपहरण झालेले दिसते
-
2:54 - 2:58प्लाझमोडीयम त्यामुळे मलेरिया होतो
-
2:58 - 3:02यास आपल्या शरीरात येण्यापूर्वी
डासांचे मध्यम लागते. -
3:02 - 3:06तो अनेक माणसाना चावतो
आणि प्रसार दूरवर करतो -
3:06 - 3:09यचा पुरावा आहेकी म लेरीयाबाधित
-
3:09 - 3:11अश्या डासां आकर्षित असते
-
3:11 - 3:15ते त्यांना च्वतात आणि
|दूरवर संक्रमित होतात -
3:15 - 3:18ही बहुप्रजाती पद्धत इतकी
परिणामकारक आहे की -
3:18 - 3:22त्यामुळेच दरवर्षी लाखो मलेरिया
रुग्ण आढळतात . -
3:22 - 3:25आन शेवटी मांजरीचे उदाहरण पाहू
-
3:25 - 3:28घाबरू नका तुमच्या शरीरात
ती राहत नाहीआणि तुमच्या -
3:28 - 3:30मेंदुचेही नियंत्रण करीत नाही
-
3:30 - 3:32कदाचित
-
3:32 - 3:35पण एक सूक्ष्मजीव आहे टोक्सोप्लाझ्मा
-
3:35 - 3:40ज्याला जीवन चक्रासाठी गरज लागते
मांजर व घुशीची जेव्हा उंदीर मांजरेची -
3:40 - 3:43विष्ठा खातो त्यास याचा ससर्ग होतो
-
3:43 - 3:47तो उंदराच्या मेंदूतील
रासायनिक पदार्थांची पातळी वाढवितो -
3:47 - 3:50ज्यामुळे तो आपल्या भाक्ष्काबाबत
निष्काळजी राहतो -
3:50 - 3:53अडचीत तो त्यांच्याकडे आकर्षिला जातो
-
3:53 - 3:55ज्यामुळे तो चटकन भक्षस्थानी पडतो
-
3:55 - 3:59हे बाधित उंदीर खाल्ल्यावर त्या खाणाऱ्या
प्राण्यांमध्ये याचे संक्रमण होते -
3:59 - 4:02मनावरील नियंत्रण असे यशस्वी होते .
-
4:02 - 4:06परजीवी मवी वर्तावर ही परिणाम
करतात याचे पुरावे आहेत -
4:06 - 4:09अहि बाबतीत आपल्याला कळत नाही .
-
4:09 - 4:13कस हे प्राणी आपली वर्तन बदलाची प्रक्रिया
अव्ल्म्बितात -
4:13 - 4:15पण आपल्याला जे ज्ञात आहे
-
4:15 - 4:17त्यानुसार कळते त्यांची जगण्याची
ही विलक्षण हत्यारे आहेत. -
4:17 - 4:21गोर्डियन जंतू क्रिकेट या किड्याच्या
मेंदूवर सरळ नियंत्रण करतो -
4:21 - 4:24याउलट मलेरियाचा परजीवी
-
4:24 - 4:27विक्ररस अटकाव करतो
ज्यामुळे त्यांची वाढ होते . -
4:27 - 4:31आणि ते पुन्हा पुन्हा चावतात
-
4:31 - 4:35रेबीजचे विषाणू आक्रमक बनवितात
तोंडातून लाळ गाळतात -
4:35 - 4:38रोग प्रतिकार शक्तीवर आघात करतात
-
4:38 - 4:39कोणतीही पद्धत असो
-
4:39 - 4:41ती विचार करावयास लावते
-
4:41 - 4:44हे परजीवी कसे नियंत्रण ठेवतात
यजमान प्राण्याच्या वर्तनावर -
4:44 - 4:51या संभाषाणावेळी तुम्ही विचार करत असाल
मानवी वर्तनावर परजीवी ओंता परिणाम करतात -
4:51 - 4:55पृथ्वीवरील अर्धे जीव हे परजीवी आहेत .
-
4:55 - 4:58पण या पेक्षाही अधिक असू शकतील .
- Title:
- परजीवी प्राणी आपल्या यजमान प्राण्याचे वर्तन कसे बदलतात- जाप दी रुड
- Description:
-
प्र्जीई प्राण्याच्या जीवन चक्रात एका यजमान प्राण्याकडून अन्य प्राण्याकडे संक्रमण करणे मोठे आव्हान आहे .आपल्या अस्तित्वासाठी काही परजीवी आपल्या यजमानाच्या वर्तानास बदलून
टाकतात. काही वेळा सरळ त्याच्या मेंदूवर नियंत्रण करून - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:14
![]() |
Abhinav Garule approved Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule accepted Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Abhinav Garule edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode | |
![]() |
Arvind Patil edited Marathi subtitles for How parasites change their host's behavior - Jaap de Roode |